' " l l -
" i i l í S
W ; í : i : : ; i f ]
: i l ; l ! l l
lil
— 54 —
op de Iioofdpliiats zljn voiOiiyf, «ligi by cene klcinc l>em«ng, cen iwaaldal soldatcn in liczeuliig liggcn. Salcijer
vrrloonl, op ceno uitffcstreklhcld van 16 vieikante Gcogr. mijlen, een boscimjk, lieuvelacblig.landschap, eii Ugeeosiins
zoo doi-, nis mcii «-elocns vindl opgcgevcii. Ondcr vele anjcre lioulsoortcD, a bet «ijalihout er menìff^-uldig; djogoD,
giersl en cenige worlelgrocnlen konien bicr welig voorl, en klapperboomcn zijn er in zulk een' overvloed, dal derzelver
vrucbicii door de inwoncre voor l'ijst worden iiigeruild.
Bij hel zoogcnaainde Bongaiscli ooDlrael, in 1667 mei de Voraten van Cclebu gcslolen, werd SaUijer aan dcn
Koning viin Tcninie nfgcsloan, dooh kwam laior aan de Ooslindischc Compagnie, die bicr In 1738 cen bandeUvcrbond
mei de llegenWn des lands lot sUiod deal brengen. Tusssebeii Salcijer cn de Zuidkusl van Celebes liggcn de eilaodjcs
Bongkcke, Era cn Liockao^-Ujlé, o( Ae Boegeronts ; zij behooren tot SaU^er, zoowel aU l.et aan dcszcUs Wcstkuit
liggemle Yarkent-Eihnd, bcnevens Tombnlangan, Poìassé en SoHwIonng, mecr zuidwcst- en zuidooslwaarli.
Sommige derzeUe zijn bewoond, vormcndc aUoo, mct Salcijer, cene bcvolking van 80000 inwoncre. VoorU slrekkcn
zicU van bier, lot op cenigcn afsland van S-màaiim cu Flores, nog cene Ullooze meuigte eilandjes uit, die, met
vcrsebillende benamiugen, in grocpcn zijn verdeeld. Bijna alle zijn onbewoond en van gccn belang voor Indiò, maar
r ongewapcndc v dienen veclecr tol seliuilbcekcn en ncsten voor de zecroovere, die deze slreken > anrluigen 2
Den dag na on» vcrlrct van Sahijer, zagen wij, bij bei voorbù'zciien van de baaljen vati Sonlain cn ToeraUe,
bel Bontaiitachc gebci^lc mei dcszelfs 8000 voci hooge pick. Wij stuui^dca rervoigena laiigs den Zuidbock van Cetebe^,
oP den lloet van Leikan, tnssclien de vaste tusl en licl len wcstea gelegene ciland Tanakikc, passeei^dcn toen nog
eonige kleinere eilandjes en droog liggende koraalrcven, die ten dcelc de reede van Makasser legen de zwore rolliug
der 2CC besebutlcn, en wierpen cindelijk voor dcze stad bet anker in den grond.
Ilet ecrste gezigt van Makmser, al» mcn den voct aan wal bceft gezct, doet in bel Vaderlnndscbe bari cene
aaiigoname gedacble aan den gcboortcgrond ontwaken. Ilei ler rcgterzijde gelegene fort lioUeniam, met brcedc
graeblcn en eteenen walle», binnen welke ziob cenige, naar den Oud-UoUandscben tränt gebouwde liuizen, kazenien,
magazijucn on de kork verbefTen (Plaat XLI), de wilgekalkte sleencn woningcn, met roode dakpannen, van de Icgenoverliggendcslad
(cigenlijk Vlaardingen gebeelen), en de ona&icnbare vlakke landslreck, met grazige wci- en bouiweldcn,
die zieh bier van hei Strand af tot aan bei mini 4 ureo landwaarls in liggende gebcigle nilstrekt, vomien cen tafercel,
«-aarin mcn op bei eerstc aansebouw'en een ¡Voord-Hollandscb landsehap mcent le erkennen. Bij cene nadere bczigllgiiig
van de mei galerijcn vooriiene buizcn der stad, vHtlwijnl die begoocbelmg echlcr spoedig, cn de bamboezen bullen
of op (lalen gebouwdc Höningen der inlandsclic kampong's längs bei Strand overluigen ons weldra, dat meii bici'
duizcndc mijlen van JVederla,u{ is vcrwijdcrd. De sU'aten zijn nel cn rcgebnatig aangelegd, en in wijken verdeeld,
die des nacliU inct poorlen of barrièrc's wrden afgesloten, lernijl een ringmuur om de gebeele sud Ì9 beengcüvkken.
In >T0cgero jaren noondcn de mecslc Ajnblcnarcu binnen bet fon; doeb sederi ecnen geruimcn tijd hebben zij bei
mecr aangenamo vcrblijf in de sud gekozen. Ann bun boofd slaat de Gouverneur van Makoiter, en verdcr volgen
de Seerelaris en Onivangcr, Magistfaat, Tendumcester, Davcn- en Pakbuismeeslcrs, cnz. Ook is er «en Raad va.i
Juslitie en Wees- en Boedelkamer, wrivijl voor de rcgUpleging der inlandcrs, op gclijkc wjzc als op andere boofdplaatscn,
een grooie- cn een gewone Landraad wordt gcbondeii. AU hoofdpujit der militairc magi in dwe gewesten, is bet
fort Rollcrdom van cen lamelijk slerk gamizocn voorzien, «•elker boogere en lagere Offieiercn, als zij in gocde
vcrstaiKlboucIing met de burgerij lc>en, ook hier veel lol bei gezellig verkeer bijdragen- Be stad beeft, builen den
ringmuur, fraaije ^-andclingcn, voomameiijk längs bei Europcsebe kerkhof, waar de menigte graflcckens en praalgravcn
eltamicr sehijncn Ic verdringen, en van daar, längs bel legenoverliggendc forlje Vredenburg, naar de kampong-babaroe,
bezuiden bet kastcel RaUerilam. Verscbcidene ingezetenen van Makasscr bebben hier lusltuinen. Bcgcerl men de
wandeling verdcr uit le slrckken, waanoc de paarden van cenige Heeren, die de bclecfdheid badden ons dezclve aan
IC biodcn, ons ondcr anderen in de gclegenlield slcWcn, dan trefl mcn gcscbicdkundige mcrkwaardighcden aan bij de
iwee uren meer landwaarle in gelegene Iwgraarplaatscn der oude Uakasjaarschc Köningen, le Bonloeälak, en de dcebls
zeer geringe overbiyfsclcn bunner boofdplaals Goa {Goah), aan de rivkr van dien naam, of bij de mcer noordclijk
liggende puinboopen van Tello, wclb Koning vroeger een anianlelijk bondgcnoot van die van Goa was; terwijl de
verdcr venvijdcrde en mim 4 mijicn bcnoordcn Makaster in zee vlocijende rivier van Maroi, mei baren praebligcn
waterval cn boscbrijke oevcrs, en de negorij Maroi, de heerlijkslc natuurtooneelcn aanbieden. Van ecnen gcbeel anderen
aard, maar voor den vrcemdeling evcnzeer bclangrijk, is eeu bezoek in de MaIciscI.c kamp, aan bei Strand, naasl de
stad (Plaat XLU); ongemeen levcndig is hier bei gewoel van inlandcre uit alle gedeellcn van Indii, wicr Ix-zigbeden
ofzalcn ben naar dcze buurtcn roepcn, tcnvijl op de urcn, dal er 's morgens vroeg of's avonda passar woiilt gcbouden,
nenigle van kleine bandclaren, die mot lafcltje» of manden voi vmcblen, gevögelt«, enz. den weg bczellon, sebicr
•ntclbaar is
; Porlugezen, de si t der IS'i' ei , die.