LIITIÜ
DIE DOOI' VETLVULDIGE OVERS TIOOMINGEN DEL' RIVIER LELKENS WORDL VCRMCCPDERD. DC WEINIG OF NIOL ONLGIIIDC WILDERNIS VNII
STPUIKGCWAS EII BOOMEN, DIE DC SLAD OMRINGI, VERHINDERT DE DAMPEN, UIT BEL DOONVECKLC TCRREIN OP TE SLIJGEN, EN DC
ONGCJONDLICID VON PoiUiannk LI.M ZIEH, AIS GEVOLG DNARVNN, GEMAKKEIIJLI VERKLÄREN. DE INWONERS, UN GELALC VAN 19000,
VINDCQ LIUN IWSTAAN LIOOFDMKELIJK IN DEN BANDOL, LIELZIJ IN LIET KLEIN, OF DOOR DC VAARL OP Rimw, Singapore, Java,
China EN ELDERS, V.-IN WAAR DRIEMAST-VAAILUIGCN TOT VMR DC SLAD TEN ANKER KOMEN. ONDER DE CHINEZCN ZIJA SOMMIGC
AMLWCLILILICDENI ANDERE IJCZILTEN LONDERIJEN, WAAR RIJSL EN OOK ECN WEINIG SUIKETRIET |EBOUWD WORDT; DAOR DC GROND
ECHTER NOG VOAR VELERLEI ANDER« ENLLUUR GCSCHIKT BEVONDEN IS, ZOU VAN DCNZELVEN ODGETWJJFELD MCER PARTIJ KUNNEN
GELROKKEN WORDEN.
R TOEN DE TriUyn, IN JULIJ. 1838, VOOR DE MONDINF DER PoiUianak^riviei- TEN ANKER ING, VIEL BET MG TE BCURT, MET
EON' ONZER OLECIEREI« DE DEPÍCBEA NAAR DEN ASSISTCNT-RCSIDENL OVER TE FARCNGEN, WIJ VONDCN HIERFOOR GELCGCNHEID, DEZEN
BRCCDEN WALERELROOM IN AL JIJNE SELIOONHEDEN LE BCWONDCRCN. DE OCVCRS ZIJN MET NIPA CO ANDERE PLANTGEWASSCN
OMJOOMD, DIE DOOR 'HOOG EN DIGT GEBOOMTE WOI'DEN AVERSCHADUWD (PLAAL XLHI), ONBESEBRIJFELLJK RIJK IS DC PLANTCNGROCI,
DIE ZIEH HIER IN Z'LJNE VOILE KRACHT ONTWIKKELT, EN ONLELBAAR DC VERSCBCIDEOHEID VAN PRAEBLIG GEVEDECDE VOGEU, DIE
SICCLITS DOOR GEBCELC LEGERS APEN, ZCLDCO OF NOOIT CCHTCR DOOR MENSCIIELJJKC WEZCNS WOIDCN VERSTOORD. WONINGEN
ONÜIIOEL MEN NIET; NIAOR NA DRIE MIJLEN OPVARCNS, ZIET MEN AAN DEN REGTEROEVER DC BEGRAAFPLNAU DER SIIILANS, 5A/OClayang
GCIIAAMD, AHVAAR, ONDER ANDEREN, AAU BET STOTFCLIJK OVCRSEHOT VAN SNÜUP ABDDI KÍCUHAIT, DOOR DEN SULLAN, LIJNEN
ZOON, SÍUR1P OSA«S, EN DOOR DC GELOOVIGEN VAN Ponlianak, GODSDIENSLIG« EER WONLT BCWCIEN. EEN WEINIG VOORBIJ DEZE
PLAALA BECFL MEN ECN VCRRUKKELIJK GEZIGT OP DC STAD, AU BARE BUIZEN ZLCLI IN DC VERTE TUSSEHEU BET GROEN VCRLOONEN.
NOG SEBILDCROCBTIGER EVENWEL ZIJN DE NATUURTOONEELEN, WAAR DE Kapoeas-rivier ZIEB MET UUOOZC BOGLEN DOOR DC MEER
BEENKRONKCLL, NU CEAS, MET PRACBTIGC WATERVALLEN, LÄNGS BOOGE ROLSEU VOORTRUISCBCNDC, DAN WEDER.
ELTCN CB GLAD, ZOOUANIG DOOR BOSSCHEN INGESLOTEN, DAT
HNNGENDC BOOMTAKKEN DOOR KAN
DERZCKO, DE Tamcang, VERBINDT DEN SLROOM MET BET DIEP BNDI
LE SAMPAN ONDER DE
TEN ZICB IN DC Kapoeas UIT;
NEER Dano-IHalaijoe, TERWJJL
DC
MET ZCVEN BCVAARBARE MONDINGEN,
BCNEDCNLANDCD WEDER ANDEI« NATUNRLIJKE KANALEN, ECNE DELTA VONNENDC, ZIJN WATER,
LÄNGS ECNC UILGCSTREKLBEID KUST VAN MCER DAN 18 MIJLEN, ZEEWAARU VOERCN. BIJNA •E F
HONDERD UREN VER IS MEN DE
Knpoms OPGEVAREN; DOCH BET BCEFT DEN EUROPCANCN NOG NIET MÖGEN GELUKKEN, BAREN OORSPRONG TE ONTDCKKEN. BEKCND
IS BET, DAT, LOEN DE MAJOOR C. MIU.EK, IN 1825, TRAEBTLE, VAN DE OOSTZIJDE DES EILANDS DIE BRONNEN OP TC SPOREN, HIJ IN DE
BINNCNLANDEN VAN KoU6 DOOR BET MOORDSTAAL ZIJNCR BCGELCIDERS, ALS HCT SIAGLOLTER VAN AJNEN ONBEGRCNSDCN YVER, IS
OMGEKOMEN; BEKEND ZIJN DC ONVCRMOCIDE POGINGEN VAN DEN LUITENANT-KOLONEL VO» HEINIIAE EN VAN ANDERE AMBIENAREN,
DIE VROEGER EN LATER HUNNE ONDERZOEKINGSLOGLEN VAN DE WESLZ\JDC AANVINGCN; DE WOESTE BEVOLKING DER BINNCNLANDEN WAS
STEEDS ECN NNOVERKOMCLIJKE BINDERPAAL, DIE, MCCR NOG DAN DE OND>ERINGCN EN ONGEMAKKCN, AAN ZUIKE OIIDEMEMTNGCN
VERBONDEN, BUN LEVEN IEDER OOGEOBLIK IN GEVANR BRAGLEN. INTUSSCBCN HCBBCN WIJ AAN DCZC VERDIENSLELIJKC KCIZIGERS ZEER VECL
LIEKENDBCID RACL DC BMNCNLAODCN TC DANKEN; DE WEG WERD VOOR ONS DOOR BEN GEOPEND, OM ECNMAAL GROOTERE VORDERINGEN
IN BET GEBIED DER WELENSCLIAP LE MAKEN, EN CENE BEILZAMC BESCHAVING TOL DUIZENDE MENSCBEN UIT TE SLRCKKEN, DIE VAN
DCZELVE TOL LIICR TOE VCRSTOKEN BLCVCN.
VIJF MIJLEN ICE UOORD«-ESTEN'VAN DE MENDING DER PmUianak-rinier, ONTLAST LICB DIE VAN ñlampauwa, AAN WELKER
OEVCRS MEN, NA EEN UUR OPVARCNS, DC BOOFDPLAATS lHampmnea AANLRED. HET IS EEN KLEIN EN ONAANZIENLIJK VLCK, MET
EEN' INBNDSCBEN GCZAGBCBBCR, DIE BEL IVEDCRBNDSCH BCSTNUR UILOCFENT, EN BEVAT ONGEVECR 2500 ZIELEN. OOK DE SULTAN
VAN Mampautca HOUDT ER ZIJN VERBLIJF. HET RIJK VAN DEZEN VORST, IN VROCGERC DAGCN BLOCIJCND, WAS TOON EEN DER
AANZIENLIJKSLE VAN DE WESTKUAT; DOCH DOOR IBDBI. RACNAUA VEROVERD, VCRMINDCRDE DEZE WELVAART, EN TCGENWOORDIG IS
BET ER VCRRC AF, DAT DE MAGT DER SULLAAT VAN Mampauwa BIJ DIE BUNNER VOORZATEN KAN VCRGELEKEN WORDEN,
TEN OOSTEN VAN Slcanpauiea LIGGEN DC SUTEN Landak EN Tayang, OP WELKER EVENEENS GENOEMDE BOOFDPLAATSCN
INSGELIJKS INLANDSCHC BCSTUURDCRS VAN WCGE BET GOUVERNEMENT TER WESLIUST ZJJN GEPLAATST. TC Landak, EEN TAMCLIJK
GROOT VLCK, MEL 3000 MWONERS, AAN DE RIVIER Landak, VIJF DAGEN OPVARENS VAN Ponlianak, IS EEN FOR^E, MET EEN
SCRJANT CN 16 MAN, EN ECN DERGCLIJK, MET EEN GAMIZOCN VAN 12 SOLDATIN, TC Tayang, AAN DE AMCNVLOEIJING DER
RIVIEREN Taijang EN Kapocas, RUIM ZES DAGRCIZEN BOVEN DE RESIDENLIEPLAATS. DE BNDÍTRECK BEGINT HIER MEER LIET
KARALTER DER BINNENGEDCELTEN AAN TE NCMEN; DE GROND WORDT ALLCNGS VAN HCT WCSTEN'AF BEUVCLACBL%ER; DC BERGEN ZIJN
ER MENIGVNLDIGER DAN NAN DE KUST; ONDER DC BEVOLKING VINDL MEN MINDER VRCCMDCLINGCN CN MCER OORSPITMKELIJKE
DAJ-AKSCHC IMISGCZINNCN, CN DE NAASTAANGRENZCODC LANDSEHAPPCN Sungouw, Sekadouw, Maliouie EN 'Sinlang, BOCZECR
OOK ONDER NCDEI'LAIIDSCB GEIAG, BCLIOORCN TOT DEZULKC, WAARVAN DE KENNIS BIJ ONS NOG ZEER ONVOLLEDIG MAG BCCTCN, GEBREK
AAN GEBAANDE WEGEN IS HIER, CN IN ITEL ALGCMCEN OP Sornea, EEN GROOT BEZWNAR, SLECHTS TUSSCBEN ENKEIE BOOFDPLAATSCN
ZYN VOETPADEN, VOOR INLANDERS BCGAANBAAR; DE RIVICRCN DIENEN MECSTENTIJD VOOR CORCUNUNICATIE; DOCB OOK DIT BULPOIIDDEL
IS, DOOR DEN SLCRKCN STROOM, OF DOOR WATERVALLEN, OPEENSLAPELINGEN VAN ROTSEN CN ALLERLEI LIINDERNISSEN, ZEER GCBRAKKIG.
LE ALIEN TIJDC BEROEMD OM DESZELFS GROOTE EI . DE OIINCZEN CN DNYAKKERS GRAVEN