M
'im
ajowül, Iiis (le üfliniigCDcic Ii
ik Wang liot iilcl, lulk c<
licl naii den rniid v:
IC besclu'ijven!
i dczc r c klüor giwiiciult olang-alang-, Iwvocbligen;
ËVII gci'uimc lyü liicld mg iiciii dczc pbats gclxiciü, cn tocn ik dozclvc ciiidclyk vcrlicl, was lict, oin, wcinigc
ooBeiiblitkcii liilei', ecn nicuw bcloovcroiid gczigt, dal op Ucl inecr en de ucgoiij Toiulano, tc gcnielCQ (PInal XXXIX).
ü.kU' lag, ooliwp ccncn vooiçrond vnn wocst geboomte, een bloeijonde kotüjluin bcoeden mij, wnarran de vruelil een'
gU«Üond iwdcn Wiiiîoliijn met Iiaai' donkergrocn vcnnengde. Vorder slrekl ¿eli eeae aaozienlykc vlaklo uit, met rijsl
eil audere gewassen Iwbouwd, waartussclien zieh lüer cn daar bevallige grocpcn boomen vorljeiRn, en linls de breede
\vi;g naar liet drie palen von deze pick gcli^nc Toiidano loopt, wells rcgclmalig gebou^tle huizen zieh aan bet cinde
dei' viakle vertooncii; nchwr de negorij sict men cicdelijk liel mecr, ICTO-yl ccn ver venvijdcij geberglc den gezigleinder
vnn dit üilgcslrckle panorama vormt.
Ilel was reods midclng, locn ik aan bot bnis van den Zendeling R-, den eonigen te Torulam Tv-oonacbtigin Europcaan,
nfslaplc. Doze waaiJige man onlving mij met eene goslvrijbeid, 200 ak ik nergens cldeis liob ondervondcn. Zijno
ccrele zoi^ «•as, m'ij doof aliofloi vakmkliinson van den vcmioeijenden logt le heisteUen. Do beorlijbte kropsalado,
do¡)envlen cn anrdappelcn, IniniTucbten, door den Heer R. zelven aangekwcekt, worden opgcdiscbt, on lorwül zijn
aangcnaara ondeilioud de spijzon vorgozclde, gcmlde ik den weldacligen invloed der koele borgluelit, die mij woldra a!lo
. vermiwidlioid decd vergclcn. Na den mnaltljd gingen w'ij ecne wandcling doeu door de negory, Do bullen zijn bicr
weder op booge palen gei»u«'d. on do suiiten regiljjnig van p.1gari voorzien. De meoste woningon bcvalten dric, vier
of ineor buisgezinncn, die aleeds in de volmaaklile censgezindlieid mot olkander verkecren. Do palen cn balken zijn
vcelal met bceld- cii SDijw'ork vorsicrd. In bet midden van de negorij is bei zoogenaamde Oouvememenlshuis, dat
voor den Opzioner van Belang ea Tondano, wanneer bij zieb op bialälgcmeldc plaals bovindt, en 00k loi verblijf van
reizlgers dient, gclijk op Jam de passangraban's. Wlj bozoebien de Cbrblenkerk, door de inboorlingen zeive gobouwd.
Oll do scbool, waar de linderen der bekecrde Alfoercn leeren lezen en sclirijvcn, cn levons in de eersle groiiden der
Cliristolijfco Godsdiensl worden ondcrwczen. Do Zendeling was toen.fin 1839) sederi zevcn jaren albier aan zijnc gewigtigß
laak »vrkzaam gowocsl; al de moeile en inspaoning, daaraan vorknoclit, bad falj ondervonden; doch hij mogl zioli Üians
00k mel regt verbeugen, dat rceds 600 Airooren van hem den lleiligen Doop baddcn ontvangen, en tot deugdzotna
Cliristenen waren gevoirod. Oiidor eene lucbtsli'cck, «-aar de Tbennomcler van 64® (ot 70" mm. aanwijsl, is de bevolking
liijiüiider vaÜMar voor onlwikkoUiig cn bcsdiaving, en oÈcboon de Tondacoüs zieh vroeger dikwijls Wedorepannig logen
bet Nederlandselio Gonvernement betoondcn, zijn zij zacbtzinnig on vrcedzaam van aard, en beatleo zclfe in den
oiibokoerdon loest-md vcle deugden. Opniei koUjk is bet, dat bij bcn do kicur der buid lichter is dan die dei' knstvolken,
en zel& van al do overigc bewoners van Ooslûulië; vooral de vronwen zien er ongemeen blank uit, en zijn ook
grooler van ligebaamsbouw dan die van ander« eilanden, lielgcon tot bewgs mag strekken voor de gczondo landslroek,
welke z'tj bcwonen. De klecding der Tondanoers bcslaat in donkerklemigc kalocnen kabaaijen, ¿rocken en Iwnle
boofddoeken. Velo eeblcr, zoowol vronwen als mannen, dragen ccne soort van kleod, van boomscbors vervaatjigd,
dal ecne langwerpig vierkanle gedaanle heeft, en in wclks midden een rond gat is gelalen, om bot hoofd door le stcken,
7xiodat de Iwide beiden naar voron cn achteren tot oj) do kuilen afhangcn, leraijl een gardel om bel midden van iiet
lijf wordl gesiagen, Tocn wij van de wandeling te buis waren gokomen, neigde de zon ten ondcrgang; en nu woij
de koudo woldra zoo gevoelig, dal wij de builoiigalerlj verliclen cn ons in hei binneuvertrek begaven, waar de avond,
bij de belangrijkc verbalou van den Zendeling, over de zcdeu en levcuswijze der Alfoercn, te sciilelljk voorfiij vlcxig. Ik
zon bezwaarlijk kunncn zc^en, wal mij dcze onkele dag bei mecsl liad docn gcnielon: de vcrhcTCoc üaluuclafei-cclen
liadden mü diep gotroiTen; dal alles deod mij gcwis den Sohcpper van bet beclal vorbeeriljkon; maar bei was niel minder
scboon cn groot, den waardigen arlwider des gclools, omringd door zijne gade cn Ueve kinderon, die mel gespanncn
aandaolil naar bem luislcrdcn, woordon tc liooren uücn, welke van wäre dankbaarbeid en liefiie voor den Homolsclion
Vader ovcnlocidcn. Voorzekcr ook daar, in bei slille woonvcrtrok, werd God verhecrlijkt!
Regt vcikwikkcnd was ctndolijk, na zulk cen' dag, do ml : bei was mij wel een« vrcemde gewaarwording, des
nachls onder Iwce wollen dekcns tc slapcn; docb de koudo maakie deze voorzorg noodz^elljk en levcns aangenaam.
Den vuigeiiden morgen begaf ik mij met miju' vriendelljken gastheer naar bei Dorpsboofd, die ons, op ziju vcrzock,
ecne zoogenaamde blaiui met vier Alfoeren versebafte, waarmcdc wij ccn loglje op bel mcer gingen docn. Deze hlatta's
zijn Mcalle, langwcrpige, van Iwomslammen uitgeboolde praauwcnj voor en achter is bot open gedccllc met klei
digtgcmaakl, terwijl de rocijers daarin overeijid itaan, cn dezclve, met lange pagaaijcr» of schcpriemen, pylsnei door bei
water welcn ic docn voorlgaan. Del meer van Tonäana is, in eene noorde- cn zuideljjkc rigting, langwcrpig van gedaantc,
cn, bij 11 tot 14 polen Icngte, 3 tot 5 paloo breed. Uet tigt 2400 Rijnl. voelen boven de oppcrvlaklc der zeo,
rondom dooi> goberglen ingeslolcn. Somroigen houden bclzcKe voor ecn' uitgobrandon krater, en wUlcn uit do vulkanische
gesleldlicid der omliggondc landitrcek bicrvoor bcwijsgrondon ailcidcn. In bocvcrre doze itelllng waarbcid beval, is
niisschieii tnoeijelijk tc bcslissenj maar als mcn de aaniBCi'kclijkc boovccUieid walcr nagaal, die voorldui^cnd van dit