C l i i l o d i i s ^ r a c i l i s .
(H e f t V I . ) T a f . X X I X . F ig . 2.
G i e b e l Fauna der Vorwelt. Fische. S . 352.
in Figur 2 . abgcbildetc Zaiin weiciit aiisscr der geringem
Grösse noch merklich von dem vorigen ab. Seine
Wurzel ist nnrcgelmässig wulstig, ohne Hörner nnd schief
von innen nach aussen gedrückt. In der ölittc der Wurzel
erhebt sich die zierliche, sanft gebogene Krone. Auch diese
ist durch eine scharfe, selir fein gezähnelte Kante jederseits
in eine vordere und hintere Hälfte gothoilr. Beide Kanten
stellen aber nicht ganz in der Mitte dor Krone, sondern schief
gegen einander über. Die vordere nnd hintere Kante ist wieder
abgcrniidet. An der convexen Seite der Kroneiibasis liegt
eine ziemlich grosse, fast kreisrunde Briichstellcj wclclie
mir von einem abgebrochenen grossen Basalhöckcv lier-
rülircn kann.
Die allgemeine Gestalt dieses Zahnes berechtigt zn der
Vcrninthnng, dass er mit dem vorigen vou derselben Gut-
tniig stamme, während die anders gestaltete Wurzel und die
Anwesenheit eines Sociiiidiirkegels die sjiccilisclic Differenz
iS t j r r a c o d n s a c n t n s .
(H e f t V I . ) T a f . X X I X . F i g . S. 4.
Cenirodtis a cu iu s , G i e b e l Fauna der Vorwcit. Fische.
S . 344.
IC ^ ig . 3 . stellt einen Zalin v o r , anf dessen Wu rze l sicli
mehrere kegelförmige Zacken erheben. Die Gestalt dieser
Zacken istscIiJank, sehr sjiitzig und leicht comprimirt. Ihre
Anzahl betragt fünf. Davon sind die vordem beiden und
der hintere von glciclier Grösse, der drifte nnd vierte um das
Doppelte grösser als jene. Die W^irzel hat eine ranlie, runzlige
Oberiliiclie, und ihr gerader Rand ist mir an der einen
Seite deutlich sichtbar, an der ändern und unten so mit dem
Gestein versclimolzcn, dass die Grenze beider nicbt angegeben
xverdcn kann.
Unlcr den bekannten Ziilinen des Kolilcngcbirgcs ist
CtcnoiitjcMns dein vorlicgciulen am älinlicbsten, indem sicli
.auch bei diesem einzelne K eg e l anf der gcmeinsciaftlicbcii
Wni-zel erbeben. Die Gestalt der Kegel ist aber sclir ver-
scbicdcn von dcu nnsrigcn, und wir linden eine grössere Aebn-
lichkcit nocli mit den drei- bis fiiiifzackigcii Ziilinoii des bei
NeiilioUanil lebenden Cestracion Pliillijii Cnv. Eine generelle
Uebcrciiistiiiiiiiung dninit bat aber niclit S ta tt , denn lifo Iiölicro
W u r z e l, die sclil.ankercii nnd fast ¡larallcl stellenden Kegel
vciratlicn mehr als siicclfisclio DiFerciiz. Dev ia der Fauna
II. a. 0 . gewählte Gattiiiigsnainc ♦ ) ist sclion längst von F.a-
») And, M'Coj hnt dlcsm, jaiiz „eii.r.liiisa d„cr „enoii, ahcr
von der „„srÍBen »ehr vevodnedc.o,, rhd.Ballnng soBd,.,,. Annal, and ina-
gaz. of uat. Ilist, 1848. il. July |i.
C h i lo d i i i s g r a c i l i s .
( F a s e . V I . ) T a b . X X I X . F i g . 2 .
G i e b e l Fauna der Viirivclt. Fisclic. p. 3.')2.
» e n s figlila 2 . depictiis valde differt praeter minorem
niagiiitndinem etiam aliis characteribiis a supra descrijito.
Radix enim est irrcgnlariter tuberosa, cornibiis carens et
oblique ab interno ad externum compressa. Media in radice
ascendit corona gracilis, jiaiiUuliira curvata, quac acuto,
subtiliter cremilato margine utriusque lateris duas in partcs,
anteriorem et posteriorem, est ditisa. Uterqiic inaroo anteni
non in media corona, sed oblique sibi oppositus est. Anterior
et posterior margo itcriim rotuudatus. In convcxo laterc basis
coronac conspicitnr aliqnaiitum magnus, fere circnlaris locns
fractnrae, qui fracto tantum cono basali ortus esse potcst.
Forma Iinjits dcntis in universum dcclarat similitndinem
generis prucccdenfis, ai diversa radicis forma atqne cono
secuudario basali hacc species ab ilio diiTert.
S t y r a c o i l i i s a c n t u s .
( F a s e . V I . ) T a b . X X I X . F i g . 3 . 4 .
Centrodus a cu tu s, G i e b c l Fauna dei-Vorwcll. Fische,
p. 3 4 4 .
S f i g u r a 3. pracbct ilciitcìii, cujus in radice iiiiinqnc conici
aculei assiirgiiiit, iinoriim forma est g ra c ilis, valile
acuta et leviter compressa. Utcrriiio aiitcriiiriim iliioriim ct
posterior cjiisdcin magiiitiiilinis su nt, tcrtiiis vero ct qiiartiis
illis duplo inajorcs. Radix liabct siiperliciein aspcram et rii-
gosaiii, ejasquo margo rcctiis imo tiiiiliiii. Intere bene conspici
potcst, altero vero Intere ct infra cum saxo circnincludento
ita confiisiis e s t , nt lincili dcntis ct saxi non ilisccriias.
Dcntiiiiii in foriiiationc litliantliraciiiii adliiic rcpcrtorniii
Ctcno|itycbiiis A g a ss. buie similliiims, niiiii in co quoque
¡ihircs coni in comiiiiini radice ascciidiint. Forma autem co-
nornm valile dlirort a nostra, potliisque similis est dciilibiis
t r i- v c l quadri- vcl qiiiiiqiic-aciitis illius iipiid Novaiii
UiiUimdiaiii vivciitls Cestraciiintls PiilllipiCiiv. Attiiiiieii iitoi-
qiic iiiiiiiiiic oiiiiiiiiociim co coiigriiit, nani altior radix, coni graciliorcs
ct fero paralleli don straiit majorem dllfcroiitiaiii,
quam varianim speciciiim esse solct. Noiiici, gciioralc • ) ,
-) M’Coy c|uoqiie hoc tioiiiiiic iioviim |i(¡
stro valde diver.smti est, mipcrn'nie sigiiavi
Ilist. )S48, II, July [). 3.
cium gcmi.s, tiiiod mitcm a no-
Aiiiiah and jiiagaz, of nat.
bricius vergeben worden, wir vertauschen ihn deshalb mit
dem obige« aus azvga^ und oc^ovs ziisainiiieiigesetzteu.
Aus derselben Schicht, in w'elchcr der eben beschriebene
Zahn gefunden wurde, liegen noch zw’ci Flossenstaclielii
vor. Die eine derselbe«, F ig . 4 . a ., ist ziemlich stark gekrümmt,
sehr comj)iimirt, mit vorderem abgerHiideteu, und
hinterem scharfen Rande versehen; die mit Schwefelkies überzogene
Oberfläche ist äiisscrst fein uud unrogcliiiilssig längsgestreift.
Au einer S te lle ist die äussere Rinde abgefallcu,
nud man erkennt niiter der Loupc die innere faserige Struc-
tur des Stachels deutlich. Das andere E xemp lar, Fig. 4 . b.,
ist weniger gckrUmnit, fast g erade , aber wie der vorige
comprimirt. Ebenso ist der vordere Rand abgerundet, aber
der hintere, v ie l breitere hat eine tie fe , vou abgcnindeten
Kanten begrenzte Läiigsriime. Auf beiden Seiten, dem Vorderrande
etwas gcnäliert, laufen z>vci Läugsfnrchen, welche
an der Basis seich t, nach der Spitze hin aber tiefer und deutlicher
werden. Uebrigens ist die Oberfläche so iinrcgclmäs-
s ig , nnd vielleich t noch feiner als bei dem vorigen gestreift.
Beide Staclieln stehen in demselben Verhältniss als jener
Zahn zu denen der lebenden Cestracion, daher wir sie mit
demselben vereinigen. Unsere Ansiclit wird iiocli dadurch
unterstützt, dass Zaiin und Staclieln in derselben Scliiclit
lagen und aus dem Wettiner Kohlciigcbirge keine ändern
Fische bekannt sind, denen diese Staclieln angchörcn
könnten.
n y b o d i iH c a r b o n a r i i i s .
(H e f t V I . ) T a f . X X I X . F ig . 5 .
G i e b e l Fauna der Vorwelt. Fische. S . 3 1 3 .
i lL g a s s i z schreibt dio Hybodoutcuzähiie ans dem Kolilen-
gebirge der cigenthüinlichen Gattung Cladodns z « , weil ihre
secimdärcn K eg e l von aitsscn nacli dem llaup tk cgcl hin au
Grösse abiiehincii. Um so überraschender war die Entdek-
kmig ächtcr Hybodontonzähiie im Koiilengcbirge Wettin’s, die
wir sogleich beschreiben wollen.
Fig. 5 . a. b. c. (I. zeigt eine Scliicferplattc mit einzelnen
Zälinen und Chagrinkörnern der Haut, a. nnd b. sind
die von der Gcstcinsniiisse befrcictcu Zähne. Der Hanpt-
hegel dcrsclboii a. b. ist stumpf, niedrig, sehr w'cnig com-
jirimirt, an der Aiissenseite kaum flacJicr als au der Innenseite.
Die S pitz e ist abgenutzt oder an ändern Exeinplarcu
abgebrochen. An der Basis des Hauptkcgcls stellt auf
beiden Seifen ein kleiner Nebenkegc l, durch einen vcr-
hältnissniässig grossen Raum davon getrennt. In der Form
weichen die Scciindärkegcl vom llaiijitkcgcl nicht ab , aber sie
sind nm dio Hälfte kleiner als dieser und stellen nicht scnkqiiod
huic denti in libro nieo citato ded i, jam tliidum a Fttbricio
alii datum e s t , itaquc illiiil noviim composui e arvpa^ et òSovg.
In eodcm strato, in quo ille nunc descrijitiis dens re-
pcrtus e st, icIitliyodoruliOies duo detecti sunt. Uiius eorum,
ligura 4 . a ., est aliqnantuni cnrvatus, valde conijiressns,
niargiue anteriore rotuudato, posteriore acnto. Superficies si-
dcropyrito obtccta est subtilissime et irrcgnlariter loiigitu-
diiialiter striata. Uno in loco externns cortex dclapsu.s est
ct microscopio interna structura fibrosa aculei bene cogno-
scitur. Alterum cxeinpluni, figura 4 . b., niiuus curvatuni, fere
recfuni, scd eodem modo comprcssuiu est. Etiam anterior
margo rotnndatns, posterior autem multo latìor iiabet longuni
ac profundum siilcum, qui rotundatis marginibus terminatur.
Ili utroque la te r c , et anteriori margini approximatae decurrunt
duae longae riinae, quae in basi aculei ferc plaiiae, in apicc vero
profuiidac et inajorcs snnt. Cctcrnin superficies non minus
irregnlaritcr striata et fortassc subtiliiis, quam in supra de-
scripto aculeo.
Uterqnc icìitJiyodoruIithes eaiulcm rationein illius iinnc
viveutis Cestraciontis praebet, ac ille dens, quapropter eos
cum hoc conjimgiinus. Sentcntia nostra eo etiam confirmatiir,
qnoi! (icns ct aculei in eodcm strato depositi sunt et in for-
matiouc lithanthracum Wcttincnsiuin pisccs alii non reperti
sunt, qnibus ìli icIilLyodornlithcs attribiii possint.
M y l i o d u s e a r b o n a r ì u s .
(F a s e . V I . ) T a b . X X I X . F i g . 5.
G i e b e l Fauna der Vorw'clt. Fische, p. 31.3.
-^L-gassiz dentes Hybodoiitiiim formationis litliantliracuni
proprio generi Cladodus adscribit, quia eorum secundarii coni
a margine ad medium coiiiim priiicipalem magnitudine de-
miiuniiitiir. Eo magis iiiojiinata crat detectio dciitium generis
Hybodontis veri in litliantliracibiis Wettinensibns. Hos
dentes describere mine conamur.
Figura 5 . jn-acbct schisti fragmcntiun, iu quo singu-
los dentes ct grana cutis, fignris a. b. c. d. singiilatim
depicta, adspicimus. Conns priucipalis dentinm a. b. est
obtnsns, hiimilis, panilo coinprcssiis, in cxteriio latore vix
planior quam iu interno. Ap cx aliorum excmplormn at-
tr itus, alionim fractus est. In basi coni priucipalis assurgi!
in iitroqne latore parvus couus secundarins, qui satis
magno spatio a jn-iiicijiali distinetur. Forma coiionini se-
cnmlariornm a jirincipali non dilTcrt, scd diinidio miuores
18 *