nervigen, Hnieii - oder pfriemenförmigen, an der Basis etwas
crweiferton Blättern besetzt, nnd deshalb die Stammvcrzwci-
gung selbst nicht sichtbar. Die auch sclion von dcu tieferen
Aesten, besonders unterwärts und am Ende abgchendeu Zweige
sind kurz uud niideutlicb. ücutlichcr und verlängert erkennt
inan die Zweige an den höher stehenden bis zu drei
Zoll laugen A e sten , uud cs siud dieselben jedenfalls nochmals
getheilt. Die höheren Aeste und Zweige sind mehr
ofTenstchcud, weniger gekrümmt, auch mit kürzeren Blättern
besetzt, deren M’arzcn stark in die Länge gezogen er-
scLciiien. Ganz ähnlicLe Verhältnisse der Verästelung und
Blattbedecknng zeigt noch ein anderes Exemplar eines
Stammendes.
Fiff. 1). möchte wohl der Gegendruck von dem oberen
Theile eines Stammes sein. Die vertieften Ae ste zeigen kleine
Vertiefungen, welche dcu Blattwarzen der übrigen Exemplare
entsprechen. Hier sind auch die oberen Ae ste noch deutlich
als gekrümmt zu erkennen, und deuten das jüngere Alter
des Exemplares an.
Von Frnchtorganeu is t, wenn nicht die erhabenen W n rzeln
der Blätter von ihnen bewirkt worden sind , keine Spur
vorhanden. Der Bau der Pflanze scheint bis auf den nngemein
verdickten Stamm ganz den Lycopodicn der Jetztwelt zn entsprechen,
nnd zwar der Abtheilung Selagincs. Bei diesen stehen
die Früchte in den Achseln der Blätter und werden von
diesen oft völlig verdeckt. Wen n , wie nicht unwahrscheinlich
ist, bei nnsei'cm Selaginites Erdmanni derselbe Fruchtbau Statt
fand, so ist es nicht auffallend, dass keine Früchte sichtbar
werden.
Mit Daorydinm elatum W e i l (Mohl nnd Schlechtend. B o-
tan. Zeit. 1 8 4 6 . S . 6 7 8 .) aus der Abtheilung der Coniferen,
welches J u n g h u h n für ein baumartiges Lycopodiuni der
Jetztwelt gebalten hat, zeigt unser Selaginites keine Verwandtschaft.
Benannt wurde diese Pflanze znm Andenken an den kürzlich
hier verstorbenen Bergrath Erdmann in H a lle , der früher
als Direktor des Bergamtes in Wettin sehr eifrige Fürsorge
tru g , dass die dort vorkommenden Pflanzenabdrücke sorgfältig
aufbewahrt und an unser filuseum abgegeben würden.
F ig . A . Unterer T h e il des Stammes, dem znr S e ite ein
Astende oder ein Stammende Hegt.
Fig. B . Oberer T h e il des Stammes mit den abgehenden
Aesten und Zweigen.
Fig. D. Abdruck eines Stammendes.
1Ü3 cnrvatis lineari-su bu latis, in basi subdilatatis, duas
v el tres lineas lo n g is, verosimiliter uninervibiis tam dense
obtccti suut, ut articulatio trinici conspici non possit. Ra-
muli jam c ramis inferioribus praesertim snbtus et apicem
versus exorientes minus jierspicui ct breves snnt. Ramuli
c ramis snpcrioribus ad longitudinem triiim pollicum extensis
exorientes insigniores ct longiores rursusqne divisi conspiciiin-
tnr. Rami ct ramuli superiores magis patent, minus flectuntur
ct foliis brevioribus, quoram protuberautiae valde elongatae
apparent, obtecti sunt. Simillimam ramificatloncm et foliorum
distributionem aliud spccimeu partis snperioris trunci pracbct.
F ig . D. typolithnm partis terminalis trnnci proponcrc
videtur. Rami lapidi impressi foveolas p a rv a s, protuberantiis
foliorum, quae in reliquis speciminibus in conspectnm v c -
niuiit, adscribeudas continent. In hoc specimine rami superiores
perspicue curvati juvenilem statimi jilantae indicant.
Frnctificationes, nisì protuherantias in basi foliornm
ab illis derives, non adsunt. Totus habitus p lan tae , si
tranci crassitiem cx c ip ia s, cnm Lycopodiis hodiernis, praesertim
Selaginibns convenit. In his fructns axillis folio-
rum insident et ab iis saepe piane obteguiitur, ct si suppo-
uamns Selaginitis Erdmanni fructus cuudem situm habnissc,
non miramnr, fructiis vidi non posse.
Cum Daorydio elato W e l i (Mohl et a Schlechtcnd. cphe-
mer. botan. 1 8 4 6 . p. 6 7 8 .) specieì Coniferarum adscribendo,
quod J u n g h u h n ìu s Lycopodium arboresceus nostri teinporis
esse jndicat, Selaginites noster nuUum adfinitatem praebet.
Denominata est haec pianta in memoriam nnper defuncti
Domini Erdmann, a consiliis metallicis, H a len sis, qui,
dnm prius fodinis Wettinensibns praeerat, plantarum ectypa
in illis inventa accurate colligere et museo nostro Ira-
dere cnravit.
F ig . A. Pars inferior trnn ci, cui pars terminalis rami
ant ramuli adjacct.
Fig. B . Pars superior trunci cura ramis et ramulis
cnascentibus.
Fig . D . Typolithus partis terminalis trunci.
P e cop te r iis M ilto n i B ron g .
(H e f t V I . ) T a f . X X V I I .
P . fronde tripinnata, rliachì la e v i, jiiniiis pinnulisquc
patcntibus alternis, p in n u lis basi paullulnm contractis ap-
proxiniatis oblongis o b tu s is s im is , m e d iis sin u a tis in f e r ió -
ribus su b p in n a tiß d is , fructifcris longioribus crcnulatis, « e r -
v is s e c u n d a r iis d ich o tom is trich o tom isv e e nervo m edio
e x cu rren te ángulo re c to e x eu n tib u sy ramulis simplieibus
furcatisve.
A r t i s Antcdil. Phytol. tab. X IV . F ilic ite s M ilio n i.
B r o n g . Prodr. p. 5 8 . P e c o p te ris M ilio n i.
Hìstoìre vég é t. foss. I. p. 3 3 3 . tab. X IV . P e c o p te ris
M ilio n i.
Prodr. p. 5 6 . P e c o p te r is p o lym o rph a .
Hist, végé t. foss. P e c o p te ris polymorpha.
G ö p p . S y st. lil. foss. p. 3 2 4 . C y a th e ite s M ilion i.
R o s t Dissert, de lilic. ectypis. p. 2 6 . P e c o p te ris p o ly mo
rp h a .
D iss. p. 3 0 . P e c o p te ris m a rg in a ta .
E !,is unterliegt keinem Z weife l, dass das hier abgebildete
Farnkraut der oben bezcicknetcu A r t zugehört, dennoch aber
zeigen die meisten vou nnsern Exemplaren einige kleine A b weichungen,
w'cichc eine Beachtung verdienen, und die ich
weiterhin besonders erwähnen w'crdc. Das mineralogische 5Iu-
senin zn Halle besitzt eine grosse Reibe vou mehr oder weniger
vollständigen und instrnctivcn Exemplaren, die säiuint-
lich von Wettin stammen, obschon es daselbst nicht gerade
häulig gefunden wird. Diese Lietcn fast alle Moditicationeu
dar, welche Bronguiart in seinem Werke ahgebildct hat, uud
bestätigen die Behauptung Göppert’s , dass die Pecopteris
polymorpha Broug. mit hierher gezogen werden müsse.
D ie mir zu Gesicht gekommenen Bruchstücke obengc-
naimter Pflanze lassen schlie ssen, dass die W ed el mehrere
Fuss Länge gehabt haben, und hiermit Längen die abweichenden
Formen der Fiedern in den obern und untern Thcilcii der
W ed el zusammen, daher cs oft sehr sorgfältiger Untersuchungen
bedarf, und eine grosse Zahl von Exemplaren iiötliig
wird, um die Zusammcugchörigkcit der Thcilc genügend nach-
wciscn zu können. Ein unteres W ed elstü ck , dessen flachgedrückte
Spindel über J Z o ll im Durchmesser h ä lt, zeigt 2
Paar ansitzcndc Fiederfragmente, vou denen das ein e , obschon
das Ende fehlt, beinahe 1 Fuss Länge erreicht und 12
Paar sccnndärc Fiedern hat. Auch besitzt dieses Exemplar
ganz deutlich eine dreifache Fiederung, und gewährt einen
guten Anhaltepunkt für dio Deutung anderer Bruchstücke.
P e c o p te r is M ilto n i Brong.
(F a s c . T I . ) T a b . X X V I I .
P . fronde triqúniiata, rhachi la c v i, pinuis pinnulisque
patcntibns alternis, p in n u lis basi jiaullulum contractis approximatis
oblongis o b tu s is s im is , m e d iis s in u a tis in fe r io ribus
su b p in n a tifid is , fructifcris longioribus crcnulatis, nerv
is se cu n d a riis d ich o tomis tricho tom isve e nervo m edio
e x c u r r e n te ángulo re c to e x eu n tib u s, ramulis simplieibus
furcatisve.
A r t i s Antedil. Pliytol. tab. X IV . F ilic ite s M ilton i.
B r o n g . Prodr. p. 5 8 . P e c o p te r is M ilto n i.
Histoire végé t. foss. I . p. 3 3 3 . tab. X IV . P e c o p te ris
M a to n i.
Prodr. p. 5 6 . P e c o p te ris polymorpha.
Hist, végé t. foss. P e c o p te ris polymorpha.
G o p p . S y st. fil. foss. p. 3 2 4 . C y a th e ite s M ilion i.
R o s t Disscrt. de filic. ectypis. p. 2 6 . P e c o p te ris p o ly m
orpha.
Diss. p. 3 0 . P e c o p te r is m a rg in a ta .
^ ^ u am q u am non est diibiuin, quin fiUx liic delineata ad
speciem sopra defiuitam sit referenda, tamen in pluriinis no-
strorum spcciinmum quaedam parvac differentiae apparent,
quae aliquam consideratìoucin exigentes infra suo loco cxpo-
uentur. Museum mineralogicmn Hálense longam seriem pos-
sidet speciminuui pro majore v cl minore iutegritate ad illu-
strandam speciem magis minusvc idoucorum, quae a Wettino
omnia snnt oriunda, qnamqnam non copiose hacc species ibi
obvenit. Couspiciuntnr in iis fere omnes formarniii varieta-
tcs ìlla c , quas Bronguiart iu opere suo delineavit, quo cou-
firmatur G oepperti sentcntia, PccoptcridcuipolymorpLamBrong.
Lue rcferendam esse contcndcutis.
Quae ego vidi plantae supra nominatac fragmenta per-
suadcnt, frondes aliquot pedum longitudinem habuisse. Ex
his ¡liiuiarum formae in siijierìoribus ct inferioribus frondium
jiartibus pendent, qnariim proptcr discrepaiitias saejie disquì-
sitionc admodnm diligente opus est et magnos spccimiimm
ninnenia ex ig itu r, quo communis fragmcutoriim origo aflafim
probctur. Pai-s quaedam frondis inferior, cujus rhacliis compressa
latitudine pollicem superat, duorum pariuiii jiiiinarnm
scssilliim fragmenta cxhibet, quorum unum, duodecim paribus
pinnarum sccundariariim iustructiiiii, quamquam triincafiim,
fere pcdis longitudinem aequat. In eodem sjiecimiiie tripinnato
dispositio pinnarnm tam conspicua e s t , ut ad dclinien-
da alia fragmenta bonam normam jiracbcat.