liliiterii Basis, da, wo es au der Spindel liciabläult, ein wenig
cingeknickt erscheint. Die E ck e , welclic au dev vordem Basis
(liircb die Abstiitziiiig gebildet wird, ist meist scbwacli ab-
nernmlet, und liic Versclimäleriing des Blütteliciis beginnt auf-
füllig an der S te lle , wo der ölitteliierv mit einer Kriimmuiig
schief nach der Spindel hiiiabstcigt; iiulcss ist diese A'erenge-
riiiig immer noch ziemlich breit, und so kurz, dass man die
Fiedercheit nicht gut AÍS gestielt betracliteii kann.
In Bezug <1uT die Ne rtathf ist nofch zu crwilhnen, dass
sich der Ölitteliierv kaum etwas stärker als die seitlichen Nerven
z e ig t, und dass sie sämmtlich bei einer meistens dent-
liclicn Ausprägung eine zarte Beschaffenheit erkennen lassen.
Bemerkenswerth sind die basalen Seiteniierven, W'elche gewöhnlich
eine wiederholt gabligo Theilnng besitzen, nnd von
denen der dem hintern Blattraude zugewandtc stets an
dem äussersten Anfangspunkte des Mittclnerven entspringt
lind eine starke Krümimmg macht; während der nach vorn
gcriclitcte mit seiiiein obern Aste sanft aufsteigt, und mit seinem
nntern parallel der abgestutzteii Basis des Bliittclicns
g ellt, wie in Fig. 4 . Unter den vorweltlichcn Farren lindct
sich nnr Sphenoiiteris Rössertiana Stcrnhg. aus dem Keiijicr,
freilich linr in sehr unvollständigen Bruchstücken bekannt,
welche in dev Biattform einige Aehnlichkcit mit der beschriebenen
Ar t besitzt; von jetzt lebenden bemerken wir dieselbe
an einigen Aspidicn, namcntlicli Asjiidiiim vcstituin Sw. und
Aspidium cajiense W illd ., so wie aucli bei Cheilaiitlies capcn-
sis Tlibg. und Clicilanthes spectabilis K a n lf., weiche, iusbe-
sonderc das letzte, selbst in der Nervenvertheiluiig etwas Analoges
darbictcn, Fig. 5.
Fruchte sind bisher nicht beobachtet worden, daher
weitere Tergleiehungen erfolglos sein dürften.
Fig. 1. Bruclistiieke von jirimären und secundaren
Fiedern.
Fig. 2. Eine einzelne Fieder, welche im Umriss nach
unten die Tcischmälcrnng zeigt.
F ig . 3. Endstück einer Fieder.
Fig. 4 . Ein einzelnes Ficderhlättchen.
Fig. 5 . Ein Brnclistück von Clicilanthes spectabilis Kanlf.
(Torsteheiule Beschreibung ist vou Hrn. Dr. A n d r ä
mitgetheilt).
fraetiiin videtur. Angiilus ad antcriorein basin truncationc
factiis, jilerunique leviter rotuudatus e st, et augustutio piu-
nulae conspicne incipit eo lo c o , ex quo nervus medius per
curvaturam oblique desccndit rhachin versus; sed haec pars,
quamquam angustata, satis lata est ac tam brcvis, ut pinnulas
pctiolatas fuisse valde diibium sit.
De nervoi'uid dispdsitioné; addendum e st, quod uerviis
medius v ix aliquantnlo erassior lateralibus apparct et quod
omnes, quamquam plerumque conspicne expressi, exiles sunt.
Slentione digni sunt nervi laterales e basi orientes, plerumque
aliquoties furcati, et quorum posterior semper ex primo
nervi medii puncto nascitnr graviterque incurvatus e st, anterior
antem ramo superiore lenitcr adscendit, inferior tviiii-
catac basi pinnnlae parailcliis e s t , ut in iig. 4 . conspicitiir.
Inter filices fossilcs sola est Sphenojiteris Rbssertiaua Sternbg.
qnae ex Keiipero fragnieiitis qnidem admodum mancis nota
e s t , quac jiiunularnin forma speciei hic dcscriptae sìmilitn-
diuem refert; eandeni inter nunc vivcutes Aspidia quaedam
exh ibent, praecipue Aspidiuin vcstitiim Sw. et Asp . capensc
W illd ., nec non Clieilanthes capcnsis Thbg. et Cheilanthes
spectabilis K a u lf., qnae, praecipue Cheil. spectabilis, etiam
nervorum dispositione aliquid simile olTeriint. Fig. 5.
Sori adhuc non suut observati, quam ob rem coiitiniiatac
comparationes ne snccessu carcaut vcreiulnm est.
Fig. I . Fragmenta piiinaruni priniaiiariim et seeuiula-
riarum.
F ig . 2 . Singula pinna, circumscrijitione basiu versus
angustata.
Fig. ,3. Pars terminalis pinnae.
Fig. 4 . Siiignla jiinnula.
Fig. 5 . Fragmentum Cheilanthidis spectabilis Kaulf.
(Ilnjns descriptionis auctor est Dr. A n d r a e ) .
Fiscliiiberreste
( T a f . X X I X . ... X X X . )
(beschrieben von Dr. G i e b e l ) .
CItiloilus carbonarliiis.
(H e f t T I . ) T a f . X X I X . F i g . 1.
L am n a ca rb o n a r ia , G e rm a r Vcrsteiner. des Steinkohlen-
gcbirges von Wettin nnd Löbejün. Heft I. S . I . Taf. 1.
Fig. I.
Chilodus tuberosus, G i e b e l Fauna der Vorwelt. Fische.
S . 3 5 2 .
-B ^ ig . I . Taf. 2 9 . zeigt uns zwei schief über einander liegende,
fest ziisainmengedriickte ZäJiiie, von denen der hintere
nur mit der stnmjifcu Spitze in der Abbildung sichtbar
ist. Die "Wurzel beider Zähne ist dick und wulstig, nnd wiewohl
die Gestalt derselben durch den Erhaltiingsgrad verändert
worden is t, sicht mau dennoch die Aehnlichkcit mit der
Zahnwurzel der Lamnoidceu. Diese Aehnlichkcit besteht iu
den zwei jähe herabgebogeneu, kurzen, dünnen Hörnern, welche
durch einen concaveu nntern Anssehnitt von einander getrennt
waren. Der Ausschnitt ist dnrch die innige Verbiii-
diiiig beider Zäline nnd durch den Vcrstcincrnngsprocess zum
TJieil ausgefiillt worden. A u f der dicken Wu rze l erhebt sicli
die vierseitig jiyramidalc Krone, deren Sjiitze am vordem
Zahne abgcbroclien, am liiiitcrii noch erhalten und ziemlicli
stiimjif ist. Die hintere nnd vordere Kante der Krone ist
stumpf und abgcniiidet, die äussere und innere dagegen sciiarf
und nnrcgelmässig fein gezähiiclt. Diese Ziilincliing bestellt eigentlich
nur in einer Kerbung zu beiden Seiten der scliar-
fcn Kante.
Diese s lo s s il ist schon a. a. 0 . beschrieben und nbgc-
bildet worden; allein die sorgfältigo Befreiung desselben von ;
der ningebeiuleii K o lile , welche mit grosscr Gefabr für die Er-
Jialtnng der Ziilmc verknüpft war, bat die Gestalt dieser voll- i
ständiger dargclegt und zn der Ueberzcngiiiig gcfiilirt, dass
die wnlsligc W u r z e l, die pyramidale Gestalt der Krone und
die ganz eigeiitliihiiliclicn Kanten eine neue (iattiing aiideii-
tc ii, die dnrcli eine abermalige Abbildung dargcstellt zu werden
verdicnic. Der Name wurde gebildet aus nnd ötyoög.
Fig. 1. Der Zaliii von der Aiissenseite. — a. Querschnitt
der Krone. — b. Ziiliiioluiia: der äussern Kante.
Piscinm reliquiae
(T a b . X X I X . ct X X X . )
(desciipsit Dr. G i e b e l ) .
Chilod n s ca rbona rins.
( F a s c . V I . ) T a l ,. X X I X . F i g . 1 .
L am im c a rU n u r ia , G c i j i ia r Pctrificita stratoram li-
tliaiitliraciuii 'Wettini ct Lobcjiuil reperta. Fase. I.
p. 1. Tab. 1. Fig. 1.
Chilodus tuberosus, G i e b e l Fauna iler Vorwcit. Fiscbc.
p. 3 5 2 .
J ^ i g . 1. tab. 2 9 . praebet dnos oblitpie sesc obtegeiites,
firnic coinprcssos cicntcs, qnornin postciior obtuso tantnm
apice in figura sub adspectnm Teiiit. ütriiis<itic dentis radix
est crassa, tuberosa, ct qnainvis forma cjns rationc conscr-
vationis commutata s it, tamcn siraUitudo radicis Lamnoidco-
riim piscium facile cognoscitnr. Hacc siiuilitudo nititiir in illis
dnobns coruibiis proclivibus, bi'cvibus, tcnuibiis, qnae margiao
inferiore atquc concavo distincntiir. Concavitas marginis inferioris
exjileta est partim coiijunctione diiornm dentinm, par-
tim processi, jietrilìcationls. In radice crassa assiirglt corona
pyramidalis, quadrilateralis, cajiis apcx antcrioris dentis
perfractus e s t , posterioris aatcm coiiscryatns et aliqiiantnin
obtusus est. Anterior ct posterior margo coronac obtusus
ct rotimdatiis est, extcrnns ct internus vero acutus, et irrcgn-
laritcr ct snbtilitcr dcntatns. Haec dciititio ])ioiiric creuii-
latio utriusque lateris marginis est.
Hoc spccimeu jam 1. c. ilcscriiitiim ct coiiligiiraluiii est,
scd diligciis seiiinctio cjiis ab lilliaiitlinico clrciiiiidaiitc, qua
coiiservatio denlium in magiiiiiti periciiliini addiiccbatiir, for-
iiiam ciiriim magis integram pracbuit, et demonstravit, tube-
rosani railiccm, formam coronac pyramidalem et proprios mar-
giiics iiiilicare uovniii geiius, quoti iteruiu deliiicari dobcaf,
Noiiicii generis composifiiiu est ex xsUg et òdovs.
Fig. I. Deus externo la to re .— a. Incisura transvcrsalis
coronac. — b. Creiililatio cxferni marginis.