Pofterius claro in terris fplendere colore,
Tollebant nitido capti, laevique lepore :
Et limili formata videbant effe figura,
Atque lacunarum fuerant veftigia cuique :
Turn penetrabat eos, poffe hasc liquefada calore,
Quamlibet inTormam, et faciem decurrere rerum,
Et prorfum quamvis in acuta ac tenuia poffe
Mucronum duci faftigia procudendo ;
Ut libi tela parent, fylvafque excidere poffmt,
Materiem laevare, dolare, ac radere tigna,
Et terebrare etiam, ac pertundere, perque forare.
Nec minus argento facere haec auroque parabant,
Quam validi primum violentis viribus aeris :
Nequicquam : quoniam cedebat vida poteftas,
Nec poterai pariter durum fufferre laborem.
Nam fuit in pretio màgis aes, aurumque jacebat
Propter inutilitatem hebeti mucrone retufum :
Nunc jacet aes, aurum in fummum fucceffxt honorem.
Sic volvenda aetas commutai tempora rerum:
Quod fuit in pretio, fit nullo denique honore:
Porro aliud fuccedit, et e contemtibus exit,
Inque dies magis appetitur, floretque repertum
Laudibus, et miro’ft mortaleis inter honore.
Nunc tibi quo pado ferri natura reperta
Sit, facil’ eft ipfum per te cognofcere, Memmi.
Arma antiqua, manus, ungues, dentefque fuerunt,
Et lapides, et item fylvarum fragmina rami,
Etflammae, atque ignes poftquam funt cognita primum:
Pofterius ferri vis eft, aerifque reperta ;
Et prior aeris erat quam ferri cognitus ufus :
Quo facilis magis eft natura, et copia major.
iEre folum teme tradabant, aereque belli
Mifcebant fludus, et volnera vaila ferebant,
Et pecus, atque agros adimebant; nam facile ollis
Omnia cedebant armatis nuda et inerma.
Inde minutatim proceifit ferreus enfis,
Verfaque in opprobrium fpecies eft falcis ahenae,
Et ferro coepere fólum profcindere teme ;
Exaequataque funt creperi certamina belli.
Et prius eft reppertum in equi confcendere coftas,
Et moderarier hunc fraenis, dextraque vigere,
Quam bijugo curru belli tentare pericla :
Et bijugo prius eft, quam bis conjungere binos,
Et quam falciferos inventum afcendere currus.
Inde boves lucas turrito corpore tetros
Anguimanos belli docuerunt volnera Poeni
Sufferre, et magnas Martis turbare catervas.
Sic alid ex alio peperit difcordia triftis,
Horribile humanis quod gentibus effet in armis :
Inque dies belli terrò ribus addidit augmen.
Tentarunt etiam tauros in moenere belli,
Expertique fues faevos funt mittere in hofteis ;
Et validos Parthi prae fe mifere leones
Cum dudoribus armatis, faevifque magiftris,
F f Qui