feen dunt, quale s L. 7. pier umque defir fountur etc. 10) •Plant ae\floresquequi-fine not ab Hi fern ine aliis temper inert
ficunt arbor fous, nec unquamex ipfit progerminant terra, utiL. n . cunttae funt Angraecae (Epidenari L.) fpecies.
1 1 ) Plantae,quae pitta quafiet variegatagerunt folia, ita,ut totusfrutexflorif'er videatur,utifuntCodihoDaun,Prada
ctMaiana aurca L. 8.' c. 76. 12) Plant ae, quae aquis innatant végétant que, licet ear um radices nullo modo terram
tangant, uti Kiamban L .u .c .f j . 13J Plant ae, quae mixtamgerunt naturam ex lig no et lapide, uti cuntta fisnt Li-
thophytaL. 12. 14) Res fabulojae nec fatis exp lor at ae plurimumverfantur circa Lignum longaevitatis,f nigrum LafondiL.
6. c.z$.i circa flores argent eos et aureos Balyenfis Varingae L: f. c. 1. et circa arbor cm, quaegenuinumprae-
et Calambacum,quod lignum Paradifivulgo vocatur, quae nottulucefiit etc. L. 2. c. 11 ; circa Sinenfimporro arborent
Gondong L.f 3. c. 3 3. etc. Hue denique adhuc pertinent, quae A. in praef. pofieriori addidit, feil, et flores et folia unius
eiusdemque fiirpis variare pofte invar iis region fous, quod exemplo foliorum Lagondae (Lagondii f. Viticis) L.6. c,
ai. nunc den tat or um, nunc integtorum probat.
Qui hunc hort um Amboinenfem et ilium Malabaricum attentas pervolvit, facile depr thendit, quantum eopiam ut er>
que continent fiirpium exotic ar am, quae tum varia miraque vegetations fita. Great orisfummarn fapientiam et omnipo-
tentiam ; turn vittas et amittus aeque ac medicationis Jubfidiorum, omni indigenarum indigentiae fueçurrentium„
largijfimafuppeditatione eiusdem providentiam optimum celebrant. Ceterum notatu maxime dignum efi, orbem cru-
dit um tot tan tos que hos divitiarum fuarum accepts deb ere vir is, non lit ter ar um culturae, fed rerum bellicarum et
mercaturae adminifirationi addittis.
Waith. Cat. 1, Plantarum exoticarum indigenarumque index tripartitus. Conquifivit eas hoc atque praeterito anno, et partim
Êropagavit hortoque privato in repetitionis proprium et amicorum ufum omnes diseffit ac porro colic AV-
VSTINVS FRIEDER. WALTHERVS. . Lipfiae 1733. Litteris Io. Chr. Langenhemii. 8- mai. pagg. 80.
2. Defignatio plantarum, quas Hortus AVGVST. FRID. WALTHERI, Pathologiae Profefloris Liplfenfis,
comple&itur. Accedunt novae plantarumâcones XXIV. Lipfiae I73f. apud Jo. Fr. Gleditfchii b. filium 8« mai.
pugg. 172. Proef. pagg. 2. , . . : ....
Prior catalogus 1 foo cir citer recenfit plantarum fpecies, quae vel in teflis, vel extra eas colebantur et velperenn es bien-
nesque, vel tantum annuae feint, fecundum quamdiflinttionem hic catalogus or dine alphabetic 0 conferiptus efi, omnino
in proprium tantum ufum: nomina enim inveniuntur tantum trivialia, atque haecrariffime auttoris citatione extra
dubium pofita. Pag. ult. quaedam de Thlajpi Mechlinehfis et Myagri fativi filicularurn forma annotant nr. Hunc
multumfuperat alter catalogus, turn fiirpium numero et raritate, tum nominum filettu, cet er um eodem or dine äige-
fius. Numerus ad 2600 ferme auttusefi. Nomina, monente praefatione, ex fedula collationefigurarum,quas probat*
auttores,fimper not at i, exhibuerunt, feletta, nonnulla tarnenfynonyma et figna ex BOERHAVII Indice H. L.Bat. atque
DILLENI H. Elth. addita ejfi. Icônes, quas fatis artificiofe feulptas A. adiecit, pertinent ad plantas vel novit
er detettas,aut dubias,vel alias, quarum figurae defiderantur autrarius apud botanicos ficriptores occurrunt. Ea-
rum plurimae carent flore et fruttu, et ubi additi fient, minus dißintti, vel faltem fine analyfi repraefentantur. De
Henna Arabumt. ly.figiüatim notamus, earn fecundum ramulum ficcatum cum flore et fruttu delineatam ejfe. Haec
icon refpondet i/li Herb. Amb. fupra citatae, fl excipiasfloris petala4, quorum p. Rumphianafigurafiftit i fed eiusdem
A. deferiptio pariter nonnift 4. mentionemfacit, quod B VRJA. inobf. addita iammonuit.
~~ ' N O T A E
ad aliquos libros ha&enus recenfitos pertinentes.
Dalib. Addanlur : tabb. aen. 4. Tab. I. dslineàt folidfimplicia, II. compofita ad normam ex LINNAE1H. Cliff, mutuatam.
Tab. III. repraefentat floris fruttusque partes et IV. fixus organa, horumque coniunttionem et fiparationem variam, fecundum
tabulam Linn. PI. Gen. edit. II. priflxam.
H. Malab. Subfinemrecenflonis huius operisp.6\. mentionem fecimusHortiMalabarici quatuor ultimorum tomorumnon
dum typis excuferum, de quibus nos certiores reddidit ibidem laudatus PR EISLER P'S ex litteris 17 ƒ 2. Roma acceptés. Non
intermifimus equidem interea, pleniorem de hispofthumis operibusinformationem acquirers, et propterea eundem exoravimus,ut
amici fiuiulteriori opera unius vel alter ins pitturae eiusque defer iptio nis exemplar, noftris fumtfous fecundum avtographum com-
parandum, nobis procuraret ; fed eheul fruftra: monachienim coenobii ad S. Pancratium,ubi haec opera after vantur, neutrum
concedebant, vane perfiuafi, hoc opus indemultum depretio Juo amijfurum ejfe. Quumveronofter amicus ojficiofijfimus a. 177 6,
urgeret, ut fibi Jaltem permitterent, hoc opus adfpicere atque perluftrare, praeter omnem expettationem et contra priorem rela-
tionem accept am deprehend.it omnes figuras non pittas fled pennatantum deUneatas et maximum partem haudpenitus abfolutas:
textus feu commentariusreperiri haud poter at etfor fein plane deficit. Haud fine ratione ergo fiufpicio oritur, an opus hoc (quod
ƒ 00. feutisaureis aeftimant poffeftores) aliud fit,quam illud ipfium imperfettum P. de S. IOSEPHO, cuius Generofijf. D. van
REEDE in praef atione iam citata mentionem fecit-,
Linn. FI. Lapp. In huius operis recenfione indie at us fuit RVDBECKlI Lapponiae illuftrataetomus primus. Quuminte-
reahoc ipfium opus ad manus noftras pervenit, haudfupervacaneum er it, eius contenta hic commemorate, lit ulus eins plena s hie
eft : OL AI RVDBECKII, filii, Nora Samolad, five Laponia iäuftrata et iter per Uplandiam, Geftriciam, Helfingiam, Jldedelpa-
diam, Angermanniam, Bothniam, tarn occidentalem et huic annexam Laponiam Lulenfim, quam feptentrionalem cum Laponia
Tornienfi, et Orientalem, item Finlandiam, Alandiam etc. Adcurate exponent fingularum quidem regionum fitum, et incolarum
ingenium, inprim is autem Laponum cum habitum corporis, tumanimi indolem,quin et religionem, mores,linguam, converfandi
rationem, primamque originem ; atquefimultradens animalium, herb arum et miner ar urn diverfitatem, montium quoque etfylva-
rttm, lacuum, paludum,fluviorum atque catarattarum naturam et amoemtatem; Nec non pro re nata, quae ex antiquitatibus
eruditioneque reliquaelegantiorefeitu iucunda fiuntnec prorfits indigna, fubinde infpergens. Opus cert is librispartibusque diftin-
ttum. Cui adealeem GloJfariumLaponicum accedit, cum infer iptione : Lapo hebrairmans in Sept en t riene. Eiguris aeneis ligneisque
undique ornatum etpropriisimpenfis editum Vpfialiae a. 1701.4to:pagg. 79. tit.dedic.praef. pagg. 18. tab. aen. 1. ligno excifae 2.
Libri huius Suecica et Latina lingua, paginis averfis imprejfa, confer ipti titulum, licet fatis prolix urn, exhibuimus plenum, quia
indicat omnia acfingula argumenta huic operi deftinata,poftea vero,ut fupra iam relatum eft, trifti fato perdita. Haecexigua
ergo pars I. prodromumtantumquaficonftituitmaioris operis, etplura non continet, quamrelationem itineris in Tplandiam usque,
qua occafiencA.p. 9.fequ. 4 3. nominat tantumftirpes, quaefruttibus fuis incolas potijfimum reftciunt,ex quibusfingularesfitnt
I ) Rubus humilisfrsigariae folio, fruttu rubro. 2) Kubus humilis paluftris fruttu ex rubro flavefeente. 4) major fr. fpadiceo.
8) Vttis vinifera, RibesJylveflris ditta,fr. rubro. 13J Fit is, Ribes faxatilisfruttu umbellato. 14 ) Fitisfylveftris longe lateque repens
: Labrufia. jfJ Vttis idaea repens,fr. racemofo magno nigerrimo, 19)feemper virens fruttu albo, 20)paluftris fruticofia fr.
magno. 26) HerbaParis flore magno polycoccos edulis. $0) Cynósbatos pomifera maior, 31 ) minor fr. globofiminimo, ^2) minor
fr. maxima pyriformi. Accedunt 3 f )juniper us Alpinafolio craffiore latioreque.Sub finem addita eft imago,ligno artificiofe exfeul-
pta plantae, quae ab A. vocatur Sceptrum Carolinum, cuius altera icon repraefentat tot am plantam cum flor fous, foliis,atque radict,
altera thyrfumfruttiferum, omnia in magnitudine naturali.Nulla eiusfit mentio,nifi in dedic atione RegiCAROL O XII. inferipta,
ubi apparet,i/lam ab A.inLuliaprimuminventameffe. Eft autem Sceptrum Carolinum RudbekiiLinn. FI. Lapp. n.24.^.ubit. IK
thyrfiflor fieri,florisfeparati, capfulaefeminalis,feminis et folii radiealis accuratior figurafiftitur ; eft vèro et iam Pedicular is caule
fintplici,florfous terno-vefticillatis, corollisclaufis, calycibus crenatis, capfulis regular fous Linn. FI. Suec. ». f o 6. edit. II. n. f f 3.
Spec. PI. p.608 • »*4. His locis cit, reperitur exatta huius plantaefpeciofijfimae defer iptio, et plur es indie ant ur aliarum regionum loci
natales. Reliqua huius libri (quioraetereafrontifpicioetmappageographicaaeri incifisnec non avis, quam fey ngem vocant, figura
ligno excifit ornattis eft) adgeographica et philologica pertinent. Acceffitfafeiculus vocum Lapo-Hebraic arum
___ cum epiftola ad 10. WALLlSIVAd Acad. Oxon. Profeff 'prem 1703. data pajrg. »2«
Catalogus IVtus in praefatione promilfos urgente neccffitate alii D. V. otcaiiom reiervatur.
TABVCENTVRIA
II.
TABVLARVM EXPLicATio. ^rfldruttg î>ct fupfct^Iattcit.
TAB. 101. Lat, Perfica Malus, Germ. ^3fcrftcf)b(Uitn. Gr. ntfo-tx« (xfaa, Poidmet. Angl. The Peach Tree, Hijp.
O Pexegos. Ital, Pefche, Perfiche, Gall, Pefches, Pecher, Belg. Perfick Boom,
1. Hæc arbor noftris in regionibus non admodum
craflos producit truncos, folia obfeure viridi, flores
'vero pulchro, iubrubente caryophyllaeo colore in-
ligniuntur.
2. In hortis colitur, menfe Maio flores, frudus autem
Augufto maturelcunt.
3. Flores aperiunt & purgant, infantibus inprimis
exhibentur , ad crudos humores educendos, vermes-
que enecandos. Frudtus refrigerantem & humedan-
tem habet virtutem, palato arridet, facile vero putre-
icic &. diarrhoeas movet.
1. Spicfcr 33aumroirb Ijier $u £ant>e nicht ftlljubtcf/
bie flo t te r ftnb öunMgrün, bic S3Uimc aber Don einer
feinem rötlichen Sfteftenfarbe.
9ftan pflanjet il>n itr ^avten, er b(ül)et tm
nnb bie fruchte zeitigen im 2lugujh
3. Blumen eröffnen unö purgtren: man giebt
pe hauptfadfftcb öen £:inbern t bie $eud)tigfeiten abju*
fuhren unb bic <2Bürmer $u tobten. f£)ie §rucl)t iff
fül)lenb unb anfeud)tenb, bem 9)?unbe fel)r angenehm,
gehet aber fel)t leidjt in bie Saulung unb oerurfacbet
£)urd)fälle.
4. NOM. GEN. Perfica malus Rai, Meth. i\p. Hift.ll. 1514, Magriol. Car. 320, Perfica Tourn. 624. Beuch.
Ind. ip. Rupp. 134. Boerb, II. 243, Kram. 13S« Helft, Syft, 15. Ludvv.no, 397, Amygdalus Lim. G. no. 473.
Roy. 267, IVachend. 96.
S. NOM. SPEC, Perfica Ruell. 221. Caefalp. 49. Camer. Epit. 144* Perfica malus Lob. ic. 139. Perfica mala
Mattb. 203, Malus Perfica Fucbf. tab. 342. Dalecb. 1.293. Dod.796. J. B. /. 137. Rai. Hi ft. II. 1313. Perfica
molli carne & vulgaris viridis & alba C. B. Pin, 440. Tourn. 624. Boerb. II. 243. Rupp. 134. Perfica frudu interne
rubente maiore Kram. 138* Amygdalus foliorum fèrraturis omnibus acutis Um. H. Cliff, 186, Vpf. 123.
Roy. 267, Wachend. 96.
2fom. Fig. 1 . 11. n>i< auch 8. unb 10. fmb nach bem SMacfmeL
fifchen Exemplar, bie übrigen aber alle nach ber Slaturabgemafj*
letmorben. €5 jleUet Fig. 1. ( einen 21ji mitSlumen oor, bereit
©röfe mit berjenigen §igur überein fommt, »eiche camera-
r iv s 1. c. 1.4ç. unter ben Nahmen Perfio rubra gegeben. Fie. IL
leiget einen 2ifl mit 3M<ktern unb §racht. Fig. 111. ift ein anbe<
rer 2lft, ebenfalls mit 33lumen gelieret, in »eichen aber bie psra-
la fleiner jinb all in ber oorigen, unb fomnten berjenigen 3 ei<bs
ung fehr nahe, »eiche man in ber anbern beS c a m é r a ,
r u . 144. finbet. S ie Sheih ber SBlume unb ber grudjt »er«
ben burd) bie übrigen Figuren oorgegellet. Fig. 1. bie aufgebluh«
te SMume in ihrer natürlichen ©roffe. Fig, 2. eine noch et»al
iugefchlofiene Slume, »ofelbjl 3. ben calicem bon unten »eiget.
Fig. 3, ber auêgebreitete « lix in ber Sßerbinbung mit ben peuiis b.
Fie. 4. i-.bie petala, c. bie ftamina. ^n Der 5Dfltte beê ealici*
ftehet man ba8 ovarium e. aus »eichen ein einielner, über bic
ftamina heroorragenber ftvius mit einen runben ftigmate 0. ent*
fpringet. Fig. iv . 5 .6 . ift bie ganie, Fig. 7- aber bie lerfchnitte*
Nota. Fig, 1. 1T. nec non s, & :o. ad Exemplar Blackwellianum
exaratx, reliquæ vero additæ fuerunr. Siftuntur hic Fig, /, ramuf
cum floribus, quorum magnirudo cum icône convenir, quam
CAMERARIVS 1. c, 14 ;. exhiber, & Vtrfieam rubram appellar.
Fig. U. ramu* cum foliis & frudu. Fig. lll. alius ramus floribus
quoque omatus, quorum vero petala prioribus funt minora 8c
accedunt ad CAMERARII a'teram iconem 144, Floris fruftusque
■ partes hifee delineantur flgans, Fig. 1. flos apertus in magnitudi-
ne naturali. Fie. 2. flos ex parte claufus, a. calix hic a terg
1 petalis b. Fig. 4, b. petala,
Fig. 3. Ai calix expanfus in ne
ftamina. Calicis centrum o
lus Ample:x, ftamina fuperai
Fig. IV. f . 6. fruftus ince,
putamine liberatai io. nudi
fleam ad .Amygdalum refert,
lenta fecundum eum diftert,
non maritram Amygdalum e
lore, flgura & flapore varia
a occupât ovarium t, ex quo erigitur fty
ans , & ftigmate orbiculari d, infigiiitus,
ceger, 7, difleflu», 8- 9* à
ipfe denudatus. LINNAEVS Per
qua modo pulpa molli 8c fucci
a, ut in H. Çliff. 1S8. Perficar
efl'c afflrmet. Fruâus magnitudine, et
, hinc toc fpuriæ huius generis fpi
« es* ne Srucht. Fig. 8 .9 bie Sfîug, »ooon baê »eiche fteifchid)te 585e*
fen »eggenommen, Fig. 10. ber Äern felbjt, bon ber auferlichett
©chaalen loßgemacht. linniaf.v s fielet ben^ ^Jferjichbaum in bcmî^Dîanbelbaum, bon »eichen er feiner Nennung nach inSIn*
fehung ber 3Beid>e unb be§ faftigen SEBcfcnS ber S ru é t unterfchieben iff, baß er baher bie 5 nicht bei s0?anbelbauml bor eine un*
«reife ^ßrfchc halt. S ie Früchte ßnb nach il)ter ©roffe, Sarbe, §igur unb ©efehmaef unterfchieben, baher auch fo ßiele falfche
Sitten bon biefen ©efchlechtc entftanben.
TAB. 101. Lat. Bacsharis Monspelicnfium, Cony^a maior vulgaris. Germ, gemeine Gr. Korif«.
+ . ©. mM Plowmans, Spikenard, Great Conyia, UJp. Attadegua. Ital Conyza, Pulicaria. Call. Conife,
Herbe aux Puces. Batav. Geelmunk.
1. Caulis ad altitudinem trium pedum affurgit, folia i . ©er ©tengel wódjlt btó 3. Jfufj ^0$ , Sie Sßlät.
oblcure virent, flores funt lutei. ter ftnft bunfelgrun, bic ©lumen gelb.
2. Crelcit in collibus macris in primis in cretaceis, ä g« matljfl auf bfirrcn un!) befbnberë frcçbtgtett
& menlè Julio flores fert.‘ kugeln, unb blitljct im 3 'uiio.
3. A nou nullis ut egregia vulneraria planta ex- y. ginige tliljmen eSafe ein gutes 9ffî«ni>fraut, ju
tollitur, eamque collifis, contufis, fraftis partibus, £juet©ungen, Contulionen, ©rtit^en, inncritc^m
nec non internis vulneribus, pleuritidi & diflicultati ÇjBunben, ©eiten(letl;en Ullb fcljtueren ûbem.
ipirandi mederi affirmant.
Cent. IL, A 4, NOM.