OEOHIS I I L I T A R I S L.
Helmdragend Standelkruid.
Hoogduitsch: Helm Knabenkraut.
Engelsch: Military Orchis.
Bloeit: Mei—Junij 21.
Stelsel van Linnaeus : Cl. XX. O. I. Gynandria Monandria.
Natuurlijk Stelsel : Vasculares Monocotyledoneae. O. Orchideae.
Geslachtskenmerken : Zie Deel VII, N°. 485.
Soortelijke kenmerken : Tuberibus ovato-oblongis, caule stricto robusto basi foliöso; foliis elliptico-
oblongis, superioribus vaginantibus acuminatis; spica ovata cylindracea; bracteis membranaceis ovario multo
brevioribus ; perigonii phyllis ovatis acuminatis in galeam ovatam acutam conniventibus ; labelli tripartiti la-
ciniis lateralibus linearibus falcatis, medio late lineari bilobo, dente intermedio minuto inter lobos obovatos
divaricatos sito, calcare cylindrico-subclavato curvato ovario breviore.
Knollen eirond-langwerpig; stengel opgerigt, forsch, aan den voet bebladerd; bladen elliptisch-langwerpig,
de bovenste scheedeyormend, spits toeloopend; bloem-aar eirond-cylindrisch; schutbladen vliezig, veel korter
dan het vruchtbeginsel; bloemdekslippen eirond, spits toeloopend, in een ovalen spits-toeloopenden helm tot
elkander neigend; zijslippen van het driedeelig lipje lijn-zeisvormig, de middelste slip breed lijnvormig, twee-
lobbig, met een klein tandje tusschen de uiteenwijken de lobben; spoor rplrond-knotsvormig, gebogen, korter
dan het vruchtbeginsel.
De bloemen zijn van buiten grijsachtig rosé, van binnen donker gestreept; het lipje is met purpere vlekjes
geteekend. O. galeata Lam. O. Tephrosanthos P Lois. O. cinerea Schrk.
Verklaring der Afbeelding, a. bloempje; b. id. zijdelingsch; c. id. doorsnede; d. stempelzuil; e. hechtkliertjes.
Groeiplaats. Op boschachtige grazige kalkgronden. Europa, van zuidelijk Skandinavië, Denemarken, Lyf-
land en Koerland tot midden-Spanje, Portugal, Italië, Turkije.
In Siberië tot den Oeral, doch niet noordelijker dan 55° N.B. In de zuidelijke landen op de gebergten.
Ontbreekt in Ierland.
Nederland. Alleen in zuidelijk Limburg. Het afgebeelde exemplaar, gevonden op den St. Pietersberg door
den heer H. L. Clumper, is ons aangeboden door Dr. T, C. Winkler in Mei 4883.
Gebruik, Uit de knollen kan salep worden bereid, evenals bij andere Orchideeën-soorten.