wi;
•ív
welcke gifte van diefe Aloe dies te AdngenaameY -, en aan de oeffeninge dirKr'ajd-l^nde
boveti anderen gewaßen te nuttiger is , om dat f j wgens den of rechte Aloe Americana
minor Muntingii alle reeden -van fsvjffelen ivegh neemt.
Gy :ztilt door den gantfihe hof finden aangeteeckent, op wehyß ider gewas bloem
geeft , en hoe defehe tverd vermeenigh'vuldight ; veel der ^fricaanfche gewaßen füllen
te kennen geeven , op '¡vat tyd fy in ylfrita bloem draagen , op wat grond f y aldaar
waßen , en ivat gebruyck^fy in de Medicyne by de Inwoonders hehben.
Gaat een wynigh uoort , Goedgmflige leefer , en gy geivaar iverden , dat den
Tulipa Capenfis Stapeiii bloem draagt, dewekke oock. -veel met my dit jaar hebbenßen
bloem dragen. Gy ^«/i fien dat alle de gemäßen indien hof uyt i^aad Siyn uoortgekpmen,
ten ^y fy des gevers naam aanwyfen , op dat alfoo aan ider s^yn lof en eere werde gegeben
, en op dat deefen hof met fouden fcheynen te mllen proncken met een anders
urucht , de hier nochtans befchrevenen ;^yn alle gequeeckt in den hof, en ^yn naa het
leeven met deßelfs verwe geteeckent, die met een groot getal afteeckeningen van anderen
gewaßen in den hof bewaard werden , wekkfi verfaameltngh van gefchilderde gemäßen
, door dien de Edele Achthaare Heeren Commißarifen van deefen hof, als voor^
flanders van de Kruyd-kmde, in het afteeckenen van het groot getal der uytlandtfche
gewaßen , die in defelve werden gequeeckt en gequeeckt ;^ullen werden , volharden ,
een Ronincklyck werck^ Staat te werden.
De na Amen , waur meede deefe gewajfen werden aangeweefen , ^jw van haar natuurlycke
kent-teeckenen , dat :i^yn bloemen , :^aaden en :^aad-huyfen , onleend , en
dterhaalve :^yn deßelfs naamen , myns oordeels , foodaanigh , als met deffelfs eygenßhappen
befl overeenkpomende ; wat anderen van deefen gewaßen gevoelen, wat
naam fy hebben verkporen , fult gy by ider der felve ßen aangeteeckent.
Ick hadde wel gewenß , Goedgunftige leefer , als dat de wercken van die twee vermaarde
Rrityd-kenders De Heeren Tournefort en Folckfmerus vroeger hadde het licht
gefien , en ick. defelve eerder hadde ontfangen , dewyl in die beyde van eenige gewaffen,
dte in dit werck. befchreven :^yn , gewach gemaackt werd. f^orders wat ¿4 deefe
beßhreyvingh heb gedaan, fai aan den aandachtige leefer licht blycken, en foo indien
ikgewaar werden , dat deefe myne beßhreyvingen enafbeeldfels aan de liefhebbers der
Kruyd-kunde niet onaangenaam i^yn geweeß, foo iimy oock^niet onttrecken , om.,
naa dat i^een generale regißer van den hoff :^al hebben uytgegeven, een derdegedeelte
van deefe hof te befchreyven. Vaart wel , Goedgmflige leefer , en gebruyckt onfen
arbeyd.
Ainftetdam,
january 1701.
GAP.
LECTORI BOTANOPHILO
mm
S : : T :
C A S P A R U S COMMELIN.
Agnam eife & ingehtem plantarum copiam , &
Veterum & Recentiorum Botanicorum opera tcftantur
: quantus fit hoc tempore plantarum antea
nec vifarum nec cognitarum numerus, cujufcumque
Regionis Horti cum privati tum publici iifdem
copiofimme inftruóli confirmant , prêter Angiò-
Germanorum aliarumque Gentium hortos , inter tot Batavorum
unicus Amftel^edamenfium publicus fidem didis faciet ,
qui harum tantam copiam poifidet, ut in hifce defcribcndis omnibus
facile quis «tatem confiimeret.
Quartus jam agitur annus , quo Primitiv hujus horti a Patruo
meo confcript« , a C L : Ruyfchio & Kiggelario latiriitate donatx
, &C notis illuftratx literato orbi publicatae funt. Quartus jamagitur
annus, quo Nobiliffimorum AmpliiTiinorum Dominorum
Confulum favore hujus horti medici cura culturaque mihi fuit demandata
5 ab hoc tempore illud mearum effe partium putavi partem
alteram exoticarum feraciiïîmam tecum , ledor Benevole ,
communicate , fed pauca funt quorum te certiorem , priuiquam
hunc hortum noftrum ingrediaris , volo , ut & majore cum voluptate
&; fruótu ftirpes omnes & fingulas intueri queas : in ipfius
horti ingreffu & Africa & utriufque India: Aloes apparebunt viginti,
quarum praster folam nomenclaturam vel nulla vel exigua apud Botánicos
fit mentio , harum quafdam florentes , nonnullas feminibus
onuftas , alias & flore & femine viduas videbis , videbis
/oen Americanam ex Vera Cruce foíiis latiorihm glaucis Kiggelarii contra
nonnullorum opinionem a verá Aloe Americana minore Muntmgii longe
diverfam , & ex collatâ utriufque deícriptione & jconc hujus diverfitatis
certus evades , & fi te certiorem defideres , publicum
hortum Amflelaedamenfem ingredere , & ilico tibi vera Aloe
Americana minor Muntmgu occurret , quam prazterità aeftate (fculptis
jconibus, & parte media harum defcriptionum impreifà) Horto
medico donavit vir Nobihífimus & AmpliíTimus Dominus Joannes
Hudde , hujus inclyt^ Reipublicie Confuí & Senator , nec
* non