H A L L U C I N A T I O N E S C A S P.
Pag. îé o . col. Myrrhis fylveflris feminibus'tj^vibus
C .B .P . Myrrbis, Fucb. Lugd. Hacumbella roftrata cerefolium-
Fylveflre ^perenne , majus, feminibus lo v ib u s , nigris , nobis
exhibée, quia ejus femina fu n t la v ia , nigra cerefolii fativi ritu,
funtqueroftrata, crafliora duplò quam rant cerefolii femina;
quin 8c ipfa planta in omnibus , & per .omnia major eft cerefolio
ferivo, ergo à feminibus lavibus nigris, fefe déclarâtçerefo-
liurri,' non autem- myrrhidem , -cujus femen femper produci-
tu r ftriatum, five fit v iijofum, afperum,aut planum;quem-
admodum in anthrifco Plinii,& myrrhide raberofa,nodofa,cicutaria
folio videre eft. Harum duarum femina funtftriisobdufta,
ficut petala florurn croci , aut tuiiparum variegata, feu furiat
a , fine eminenriis, aut depreffionibus, feu carinis, & felcis,
quales confpieiuntur in. reliquis mylThjdum proprie diftarum
ipeciebus; ergo male a Cafp. Satinino & aliis authoribus authrifeus
Plinii fynonymum habet cerefolium fylveftre, cum n0n
fit cerefolium, ut fuprà diftum indottrina noftra de myrrhide
8c cerefolio , in .qua oft,éndimus cèrefolium primariò » princù I
pali ter difeerni a myrrhide, quod illudffiifemiriibus lavibus, j
myrrhis autem feminibus ftriaris. Corifule doörinamnoftratn
novamfuprà, cap 8v-°, ubi agitur d em y r rh id e , 8c cqrefolio,
quippe roftratis, eo'rumque'differentiis a 'feminibus defumptis.
ConfuleTab. Generalem icon. fern. 37 57, 41 quibus repr*.
fentantur femina myrrhidislylvèfiris, ieri anthrilci Plinii Hjft.
Lugd.'•8c cerefolii iylveßris femihibus la v ib u s , qua ä C. Bau-
Hinó, ,8c reliquis authoribus exhibentur, permutatis- nominibüs,
& rebus ipiis confufe t r a d ir is .ÌP-fe .feminibüs roftnuis,.tam
myrrhidum, quam cerefoliorum, rorifiile tab. icon. fern. 34 ¡i, I
35 Ù- 3<b f: ' 3Ì 37- =3? ,38, 59 39* w 4P40. 41 4*.
C H i R O P H Y L L U M .
Chxrophyllum Columella habet: an Plini't 1. 1 p. c. S.fit cbarephyllum, quodpaderota GrAci'voiitcnt, propter
brevitatem afferere non licet• &potiu.< ejufdem antbrifcus, 1. & c.2 2 . forte Tbeopbr. 7^ Hift. 7. eyQccovyv £n~ I
tbuftcum Gaza vertit' Opeoathtvov Diofcoridis quibufdam videtur.
Tag. 132. col. i. pi. ii.- chuerophyllum jyhicjìrc, C. B .T . an-
thrìfeus Plinii I .Hift, Lugd. Charophyllùm & myrrhida valde?
cognatas, & àffines effe umbellas e x lib rò natura haùfimus , eo
nomine pra cipue quod fint amba roftrata?-..hoc tamen intercedente
diferimine ( utfcùilibet utriùfque feminum figuram 8c for-
mamqhfervanti, eaqueattentius intuenti apparet)quòd cerefolium
fit feminibus róftratis, fed lavibus ,. nigris praditum,non
.autem ftriatìs,,.ut eft myrrhjs omnis. Hoc polito' fundamento
à natura ja ftò , anthrifeus Plinii non èft cum cerefolio collocàn-
d u s , cum ex Dalechampiidéfcriptione in Hift. fua Lugd. qua-
d r e t omriinò myrrhidum fpeciebus ; ac proinde male cum,cere-
fo lio lylveftri Cafp. Bauhinus iynonymum fecit anthrifeum
■Plinii, atque vice verfe cum myrrhide cerefoliuni fylveftre fe-
miriibus lavibus jungit , appellando myrrhidem lylveftrem-
F iat mutua pèrmuàtio harum duarum déñóminarionunf, à C.
Bauhirio aifignatàrum, propter ante diftam rationem ex femi-.
num compofitione, 8c ftriiftura, 8c tollerar lapiùs C. Bauhini e r ran
tis, aliorumque ante iplum icribentium, autpoft ipium tràrì-
■ fcribenrium, atque in ingentia volumina còlligentium, qui omriés
'n’edum gerìerum horum düófum, urabélìàrum roftratarumnp-
tam effentialem cognovere , fortaffe quia nec in hac feftione,
n e c in aliis librrim natura infpexère, fed lib ro s , feu volumina
•authorum ante fe fcribenrium, aut tranfcripfére aut tranftulère:
e x quorum leftipne ego obfervo primum erranteìn , vel male
npminantem, 8c confequenter perperam digerentem, reliquos
feqúentes ifipracipitemtraxiffe; hoccpntin¿it non aliter quam
in grege ovium, quarum qutedam audaciùres 8c fortiores obfer-
y añtes pratum nuper tonfum, graminaque mòllia fuggerens,
ex via communi quà apigifolenthujufmodi animalia, tranfeundo
fòllam, aggeremvefuperant, quàfoflà fuperatà omnes eandcin.
tranlìre fiutando conantur, exemplo fortiflìmarum, fed perpau-
c a intentimi acquirunt, aft in iòffa ,. lpcifque ipulris aggeribus
v id r iis , pallum quaerere coguntur : fic iridem perpàùci àritho-
res Botànici, eò pervenerurit quò iritendebant, lèd rumi-
nando qua ab aliis fuerutit pramanfe , eadem quali
reaffumunt d ig erenda, tranfcribunt, transferunt aliorum feri-
p ta , atque inimmenfàvolumina congeftà- edunt; libros-àudio-1
ruro evolverunt, fed librum natura neglefiui habuerunt, fie cum
¿rrantibus errarunt , atque anrecefforum fcripta vitiolà publi-
co- pbtruferunt , parum feliciti de ordine , 8c m ethodo, qua eft
( ut aie Philofophus ) omnis dottrina ac d ifeiplina anima ; lèd
de h ilce àliàsprolixius agemus.
Pag. eadem col. ii. pl. ii i. Cb<tropbyllq‘nonnìhilftmilis, C. B. P;
perebepier ( iti éjpfaxqraga yAnglorum Lob. A di E x lib rò natura
Charophyllùm eft umbella ; foliis pluriforiam divifis & femine
roftrato longo, quali la v i donato, fecundum doftrinaìh à nobis
■fuprà traditam, ergo Perchepier Anglorum .charephyllo nihil
lìmilis, potius quath nonnihil finrilis, ut yult Càfp. Bauhinus.
Non e ft umbella, ergo longe à cerefolii claffe areenda eft hac
pianta yrficutalibi myPralud. Botanids.pag. 368. dixinius. ■ Cum
enim; in omnibus &. per omnia alchimilla illi convenjanc nota
effentiales:, è flo re, 8cfemine perita , ad alchimilla claffem
( cum Boftilfimo Fab. Columna, cui eft alchimilla montanaunì-
nimà ì).effep.referenda, & non inter Umbellas còllócanda, quem-
admodùm-ihic praftitit Calp. Bauhinus „nec perantediftam ra*
tionem eft fcandix, ut vult Tabernamontanus.
S C A N D I X.
Diofcoridi l. 2. c, 16 8 . fylveftre olus e ft, quod Gìngìdto fubjungit : Theóph. 7 . Hift, 8. Plinto !
Obfervatìo in Doftrinam Cafp. Bauhini & Dalpu de fcandice.
Pag. 152. col. i. pi- i. Scandi» umbelld ex apicibus coagmentatà,
C. B- p . SeandixHìfl. ' Lugd. radice eft paftinaca tenuifoli* fylve’
Jiris ftm ilì, amara fa fubacri -, eodem ferefapore efl qui in radice
Smjrnii deprebenditur ; foliis eft' paftinaca tenuifolia latioribus,
candidìs, minime birfutis : caulibus apponuntur per membranam
.corticofam , fub exortumpeliolorum. Spinatiß n t folliculi : caule eft-
.cubitali, flores in umbella candidi, ( non aliarum umbellarum more')’
petìolis feu radf olisrotatim conftruBà, fed compiili ¡bus apicibusex
candido bjerbaceis veluti in capitulum congeftd, f a coagmentatà,
peculiari quadam comp.ofit/one, in nullis aliis umbella apparente,
imònecin u lld alia ftirpe pèffpeilà. ArithOr ipfeDalpll,sin Hift.
Lugd. nullam forma feminum fecit mfentionem. An fit fcandix,
an. umbella abortiva fcandici àceedér.s, fentenriam ferre fii-
perfedemus,propter imperfeftam hujus deicriptionem, atque fe-
minisomiflionem,, quod nimium familiare eft & buie & a liis au*,
thóribus. in deferibendis. fuis;.plaijtis umbelliferis.
C A P U T I X . ‘
UMBEL L .Æ S EMIN E R O T U N D O , SE U TÉ S T IG U L A T O.
No num Genus fubalTernum.
C ÒR I A N DRUM.
* ^ 0& ecvvov Diofcoridi l. 3. c, 7 1 . diSÌum putant,quodfolia & cattles cìmtces re dole ant. Pio
fTheophrafti 7. Hift. & 4. cauf. 3. cujus genera plura effe 4 . Hift. 7. dicit- Corion drum Plinio 1.& c .2 0 . quod
inter fylveftria non inveniatur.
Tatù.
B A Ù H I N i , aliorumque Authorum.
. J «.win in cauut Cafpari Bauhini de coriandro.Pag. 158.
Animadveni - f d rm minus tefticùlatum,C.B .P. Coriandrum
col.i\.plat. pr ; ' „ « Lugd. f a fylveftre Myconi,'-Hift.Lugd.
aUerum W É É É B ñ fylveftris à .folo D a lp - inHift.' fua
Cum dua 1 exhibeantur primo,atque pofteaeafdem
LUg f mmuatifint alii,quin & femina habeant rotunda' binatim
CXr nn° fibi adharentia.unius ejufdemq; pianta in divérfo folo na-
utrrnq, fibi2 . £Xj,ibitam effe non fine ratione conjefturamfa-
■ H repàlam'in defcriptiotie Hift. L u g i direifas notas
effentiales iifdem afiignatas.Si quis plantas illas binas effentia-
lite r , & fpegifice, notà aliquàdiftinftas pro duxerit, ipficon-
feritifé'nuliatenus refragabor : fed cum hoc fit familiare M o '
linào compofitori p ra d ifta Hift. Lugd. bis terve plantam repec
e® , eahdemque diverfis diverforum authorum ieonibus re-
przéfentáre, atque aliquando p ro unà & eàdem pianti tres,
nonnunquam 4. icones apponere, fubiit animum euméjufdcm
culpa hoc -in loco reum judicare. Vide ànimadverfiones
Cafp. Bauhini in eandem Hiftoriam Lugdunenfcm.
C A P V T I.
U MBEI . L/E I M P R 0 P RI E D I C T JE.
Primum Genus fubakernum.
V A L E R I A N A.
VtimiM i)ìofcoridi l. I . C. r i . ¿ ¡ t& ì j j t i * .» 1«°d ridicci cjiu tum q iu dm odorisgruvìMc turi
¿ m xmulentur : imo & mrlo vmitts fimilcs , Colati & v&rinètn àthoribtts. Ilin . 1. io . ~c. i c . Ntrdum ere-
I H H R H ogriàm vocont, d ii Pha folio olufatri, & c . & l. r-i. c. 20. Nardtts quoithiuftellmimus, uffl-
’ ■ B birboriis valeriana I et mulits q,abiti valetfacttltatibtts -.quarcà Thcrtacaria dicitur. Getterà duo and
! Meritami Diofcoridcs pnfcfiiìfi vìieiar -, folta namqttl olafatri, majori valeriana : folia eUfhohfei, media-.
; radiai frior i,,fiorii color media convenit-
Pag. i<>4 . col. i. pì. iii^Vàleriaitaperegrina purpurea, albave,
C. B P. Ìndica. H a c non eft valeriana proprie difta ,' cum' ejus'
- femen non fit pappo in fuperiore parte praditum : femen
■; fere carrilagineum quadantenus m o lle , & fungofum, oblqnguni,
: tompreffum, anguftumque, femper biriis fùngófis .'&mò llio ri-
■ bus oblongis pariter tegumenris involutUm, ac fi effet cùneus
f àdaftusin alveolum , inter.:bina tegumenta firmiter ampleften-
[ tia , Vcrfus bafin idem pradiftum femen ;florem habet. elègan-
[ ter rubrum , quafique extèriùs 8t iùperiùs galeatum, & uite-
I rius tubulo, óblongo tenui conflàtum, à réliquarum vafenaneL-
larum infrà recitaridafUm floribus dfftinftum ; atque hòc aq*
^ plici riòminC j femiriis diverfa fo rma, 8c floris ftrvftura varia,
aptius à nobis disjunge.rar à .valefignis, & ad valerianella claffem
. fequentem àmandabitur. j . • . . .. b
f r Pàg-26^. 'cdlii.pl. vii. Valeriana Grafia Carula fa àlbà, C.B-r.
I flore caruleo fa,albo , borii Éyf t . Hàecnec à capfula' feminali,
| floribus, multo minus feminibus eft valeriana, fed propter ana-
. logiam , feu cònformitatem in foliis jò b a r is , feu pinnaris, cum
valeriana fylveftri h iclocavimus, at in cateris partibus nilcum.
valeriana habet commune aut affine, iios tamen propter antedi--,
ftam fimiiirudinem in foliis tantùm , cum valeriana famina ,
immeliatè poft valerianam mannam, proprie valerianam diftam,
qUippe pappo in feminibus donatam , hanc eandem h it colloca*
vimus in T ab . cognationis & affiriitatis. Vide inter improprie
diftas, umbellas cap/1. traft, feperioris.
Pag. còl. ii pi. xvii;-& xv iii. Valeriana rubra anguftifolia C.B.P.
H«cvaleriana etiàmfi partibus effentialibus floribus & femine
qiiam proxime valerianisa ccedit , exiguam tamen cum illis habet
àffipitàtem quod ad rolìa i fed -prin«)^ intuitu ocymaftro,
aut papaveri fpuméò > foliis valde convenftvflores ìnquam habet
valeriana proprie d i f t a , 8c femina ei.bmnino coriformia;
in florfo,us h o c obfervatùr diicrimen, quod finguli inferifls
calcari dónentur ^ atque hac feflà obfervatìóne f-à Cafp. Bau-
hino aliifque anthoribus hucufque omiffe ) vaiérianèlias. omnes
p er fe in cap. fequenti umbellarum miriùs proprie diftarüm coLJ
locavimus.
C A P U T I I .
U M B E L L E I M P R O P R I E D I C T I .
Secandum G.enus fubalterniim. I
V A L K R 1 -•
V a i e r t a n è l l Aé omiiéà ¿ùm'vaìeriànà rupLà' diftà in
hoc .conyeniun t , quod flores producant in quina fegmenta mar»
gine divifos , feu pentapetalos ,.unà Galeatà( de qua fuprà di-
ftum capite pracedènti J exceptì- At òmnes in femiriibùs valde
difpares fu n t ,u t videre eft in T a b . Generali icòn. feminum
47.48 . 49. 50. 5 1 .5 2 .5 3 . 34- 55- 56. 57- 5s - 59- 6 o -é i.. Con-
fule etiam Tab. 7mam cognationis, 8ì affinitatis, ejufque expli-
catìonem fuprà; diverfes icones diverforum feminUm 1.Q.fVaì
lerianellarum cernere licet in T a b . Generali icon. fem. loco
citato.
Pag. 16$. col. i.p l. x ix ., Valeriana campeftrif inodora major,
C .B■ P. Erraffe Cafp. Bauliinum obfervamus h ic , dum valeria,-
nam campeftrem majorem inodoram , feu Jaftucam agninam
Ger. ,Tab . dubìtanter afferit eandem cum valerianella altera
nudo umbilicato, 8c brevi feminé, Col. Miror Cafp. Bauhini
negligentiam , quum valeriana campeftris cuilibet pagano , vèl
ruftico , aut oppidano artem manuariam excercentifit fetisfu-
N E L L A .
perque'riota; cumqùe èjiis femen .paffim in horris holeraceis
fpargitur à natura ipfam de novo quotannis producente. Quih
8t Fabius Columna propria manu alterius fernen umbilicatum,
nridum, b reve pinxit ,;riifllus Cafp. Bauhino proinde .dubitati*
di reftare debuerat locus"; hinc coñcluderidum, áút ipfum nun*
quam alterutrius femen vidiffe, aut fàltemf fi viderit) non bene
idem obfervaffe nec r ite , aut attente Fabium Col.umjpam
perlegiffe. Nos perfeftam & diftinftam 'varietàtem feminum
omnium harum umbellarum exhibuimus , : iñ explicátióñe cap.
2.,umbeílarum improprie diftarum fuprà in doftrinà noftra no-
và> atque femina e x «u7®-vj/et feulpta öbtülimus, im'Täb; generali
loco fuprà h ìc citato- Comparate ipfe femirò pradifta diverfe,
Stquam fecillime diftinftionem hanc nóftram; , fpecierum qm*
nium. harum percipietis. Confulite Tajj. 7lm cognationis & affinita
tis, 8t umbellas non fcriptas , fub finem traftatus p ra cc-
dentis.
z CAPUT