H A L L U go C I N A T I O N E S C A S P.
' Pag. ,8 8 . col,è t l . h b n . C r ì ib m f
minai , c . B . P. Cui» lue djue t o t p e r fc a * Q «“ “ “ J J J J L
n s abfoluns v e r a , & genuini I H H j
tails B H & fonine «risto binati!» ¡u n S o , W ™ « “
n ò , .hieing. 280. collocantur inter
lacàm ic ilìcct, & kali , & pt;opttr » » f o ™ 1? “ ” f®"2Ì™
cralTitic, & fpiffitudinefucculenta, a Calp, Bauhinoi^^^ y
ranquam [paria proles capelline, 8 “ ngmenbus to . , I:
lic e i fecernuntur. Meliusanobis interaffine, “ ®b™ as ^ S “
ma jore, ftria to , feljifque plurifemm t o l t o 4 »“ ™ J g l ?
nuntur -, aut ( fi quis mavult 1 inter uj»bellas4 c« !,tb a rannirin’ ■
& «emine majorè ftriai» affedas col ocari potont.; Ver«
inter affineJtoftra parum intere««,sed apnus_8t«el.msrahac,
& patlinaca efhinophqra, C ò l. conliituetur i^ g e n B fu b a l t e r -
jium, ucaiibi ¿¡¿turn... HR
Pag. eddem col-ii. pLnl.crithmum ’»Orittmum fiore I H
C. B- P. Propter crafiitiero, & fpittitudinem Tucculenram folio-
rum , male hie jungitur cum Crithmis umbelliferis.
thmum maritimum afteris Attici flore | g plana
' pefeens" ( ficùt olìm nos obfervavinnisin
r ic is non longe diffitis ab oppìdo Poligon paucis
oftiò Ligeris ) débet- amàndari ad libi còniitniles, Videlicet aflçd
rem cónyzam, helenium ^üoronicuin.& cætérâs idgerius.alias.
Eolia fpifla crithmi l iriftar infervient ad fpeeiem generis;j fub-
quo militât,•determinandam. . > . • H N
Ibidem cól. i l pi. iv. Criibmum maritimum Ipino'um, C .B . F. feu
critbmum fpinofum , Dod. Notar! debet ( ipter c^teras otaiie^uni.
bellàs. ) quafi quid peculiarèhuic eonvenìérts § qùèd_ bina lèmiria
ftriata oblonga,in pericarpio cartilagineoH feu membranaceo oh- •
loneo & in fummitate fenas, nunc plures, nunc pauciores fpinas
produéat.Idem cemitur in paftinaca echinophora Apula, Col.qu*
e f t( ut infra dicemus in hallucinàtionibus ) Cafparo Bauhino
paftinac* tenuifol ise fpecies. Forte,etia{n fççacui Arabumfeu pa-
ftinaca marina circa Halép proveniens, de qua dlximus in halu-
cinationibusC. Bauh. de fifarofuprà. Quicunque, ex hifce fpé:
ciebus,genusfubaltemum decimunviumbellarum proprie ditta-
rùm eonftituerit, addendo idem immediate poft noftrgm crith-
mum fpinofum fem. itidem ftriato,cartilagineo pericarpio-indu-1
fo ipfi non refragabor | cum tegumentum habeant carcilagineum,
ficuc cachrye's omfles , feu libanotides cachryferae pericarpio fun-
gofo,molli femina habent involuta.Reliquarum omnium umbella-
rùm femina duplici tantum corticc inveftigntiiréxterióri duriori,
& interiori molitori fine : pericarpio hujufmodì cartilagineo, auc
molli.fungofo.
A 1’ 1 U >1.
HM B H — I HI 74. H H H H B B O h R h ì
M Ê Ê Ê Ê Ê m ¡ S S n H H B B s H :
niens Theoph l . B i t . A. de H R e r i , cujus fk r a ejfc^nera iS-cauf. ) W M l - Ì « - 7 - H H | B
m a jo r e : ho rum itc rum a liu d ca n d id i CAulis t a liu d fu r fu r e s aut V j r ß c o t y t s , P l ir t .1. 2 0 . c . l l . d e A f t o
Eleofclino, & & h“‘ dw° W ' ‘
Tag. isa. col. i.pl.W. apium nmtanum folio ampliori, C .B .T .
Greojblhuim , "v¿l veelguta (.id efí multi bona ,,pod,pL Vii. apium
Ìyhejìre ladeo fucco turgens, C .B .T . Thjfehrtum Pimi, Lob.
pi. viii Apium monta,mm nigrum, C. B. T. Oreófelinum Pari/ienfium,
mil. Lugd. pi. ix. apiumperegrinum cicutajacie, C .B. T.\elimm
peregrinum 2. Ciuf: Hifr. Apium verum & genuinum fecundum
doftrinam noftram novam in traftatu fupenori propoiitam , «
e x lib ro naturse depromplàm, eft femine ftriato minore, ìub-
rotundo , . fed lise quatuór apii fpecies fupra citane & Jic no-
minatse à Cafp. Bauhino , c*terifque authoribus_ neotericis, ,
neùtiquam fune genuina apia ;
mine membranaceo, depreflb', rotundo, aUc ^ 3 ^ ° .
ftse ; aliò ergo fune remiccenda? -, aptuTime ad feptimum genus
fubalternumieu caput 7um doftrina“ iùpra tradita; noftra?, ’
fi qua alise hujus farina; detegantuheódem debent amandan.
Edidimus' n o ft ra , jam carpimus fupmam negligentiam,, &
inexcufabilem incuriam authorum paflìm tranfcnbentium. bicut
vùlgo dicitur, cànis Feftinans esecos parir catinos, pariter au-
thores multi inter Botánicos, pruritu quodam fcnbendi aut po-
' tius tranicribendi, fine debito examine . rerum ìpiarum , e r rant
cum errantibus, & diftum dicunt -, quod conngiflemulto-
ties obfervavimus apud Botanica; a'rris- fcriptopes, quia multi
aliud agentes, medicinam faftitantes, perrun&orie tantum,&
quafi per. tranfennam Botanographos praftare eupiunt, quem-
admodum multi pofteriori hoc feculo in mufeis luis tran-
fenbendo & compilando aliorum ante fe fcribénuum opera,
ingentia & decumana volumina confarcinant, atque pro luis
yenditant, nihil1 aut, parum ex proprià infpeftione aut ( ut ita
loquar) cerebro proprio depròmunt deteguntve : iéd authorum
aliorum verborum longam feriem captantes, eandemque
chanis filis iníerentes, res ipfas ex lib ro naturse h aurire, calve
iéria indagine v en ari, huculque ipfis animum nondum lubiif,,
atque e x hujufmodi negleftu, parum réipublicaé literaria; Bo-
1 tanica; emolumenti e x ipforum feriptisadvenir, verum maxima
confufio, & tsediofa prolixaque verborum ledioiamultorum
monumentis apparer. Qua;hicdicimus ablque injuria cuiquam
p robo & ingeniofo fcrìptori fin t , cum funt v e ra , atque ratione
& oculari infpe¿rione, aliifque fenfibus in opem advocatis ìn-
nituntur -, nam quse nos in medium proferimus , ex diligenti examine*.
8cconfideràtiqne exafta florum, capfularumfeminalium,
8c ièminum-ad genera intermedia reduyimus, nulla habita ra-
tione denominationum variorum authorum. Indiftiriftis enim
géneribus ípecies multis modis confundí necefle eft. Cognitis
autem generibus fpecies facile elipuntur, à foliis /cgulibus, rad
ic e , co lo r e , làpore, od o re , ■ quse omnia pòftularunt pnma-
- r ió ¿vTo-^útv, eamque diligentem, prseter labores & lucub.ra-
nones per muiros annos exantlatos. Nos fic hanc left ionem con-
didimus, eseteraíque etiam compofùimus, quas' publicoexpo-
mere brevi decrevimus. Sed ne cúrrente calamp longior fiat
digreflio,ad.haliucinationes Caipari Bauhini, &
ligreflio, revertamur aa.nauuanationes c-aipan >
«tèrorum . . . authorum,. i —. e àv x quibus colleftioncm niamíhiim nominum fììmiiini
ftirpium Lugd.
in Pinace contcn'tamm lnufit Cafp. Bauliinus,quiduas<ajin-
ftas fpecies prediftarum-cónftituit,; oreofelmum .m^pranum
fcilicet, fòlio amplibfi, & òreòfelinumEarifienfium fcq nigrum, |
quie folumm'odo ùtia '& éadém eft fpec ies, ‘divèrfà tantum näta-
libns; nos .in Monte-Valeriano Sequano fluvió vicino, Suraneoqj
pagò imminenti,ipiàm plantam à Dalp‘" in Hift.Lugd. propofiram
copiose provenientem oflehdimus, àlibiqué in peregrinatiómbus
noftrisper Galliam , fub aufpiciis Scrmffimi Reg|i,Duàs Au-
rélianenfis vidimus , riomìnatìm intra lepta Regi Se Chambòrt,
cujus fernen utrobique collegimus in monte praidifto quims ab-
hinc lù lir is , ducente me ep;. prseceptpÉe Pigpiffimp Vefpafiano
Robind. -Figuram^feu'iéohem feminisiliic cò lle ft i in T jb . Gc-'
nerali icon. lem. damüs.sVide 31 j i . non eft òblòngunì, nigrum,
a c re , odpratum, ut funt-myrrhidis lèmina, nec cumini femini
accfediè, multò’ minus apfi femini eft fimilè,.ht vult TJalP1“5 In
Hift. Lugd. E x omnibus authoribus pitàtis aCafp. Bauhino, non
elicitur oreolèiini in. mphte - Surseheò pago imminenti vera
delineatio lèminìs; hoc familiare eft multis, auc omittere lèmi-
nis déferiptionem , aut falsò affingere quando nunquam obfer-
varint : ut hoc in locò Dalpius, dum cumino fimile e;usfemen
alferit', verbaqùse illìp addir de femine, funt exMolcoridértran-
Icripta; atque Dióiòpridis verba-àlfi-upibella; quam cerefojiö
convenire non poflunt, neque oreofelino , aut apio montano:
Pafifienfiùm adaptari’ debent. Nàtales ipurarDalpÌ" produnt;
ipfe nunquam oreolèiini Parifienfium 'eontreftavit lèmma, fed
Diofcoridis verba citar,& reliqui omnesexBift;Lugd- tranlcri-
pfére : ergo cum oreofélinnm Parifienfium fernen habeaf mém-
branaceum, cómpreffum/oblongum adinftarpèucedaniautthyf
lèlii,tribus ftfiis övätis deprcifioribus in gibba- pàrce praeditum,
colóris pariter ruffi,inter cpngeneres hsecficut & omnes prardi-;
ftse apii fpecies à nobis notata;,funt collòcànda;-.cum pròpinquio-
rès àpropinquioribusfeminibu&effent digejrcndaè,& conlèquen-.
ter nominànda;. A fimilibus féminibus fimilés détegunturvires
•& fecultates, quod nos ucplurimum obfervavimus, nonlolum
in um b e lis , fed & in tota-ftirpium cohorté v in quibus indem
GOnfiderentur flores & eaplùlse féminalèss sò is 'ir • > •
2. Ciuf. Oreofelintim a liud, Hift: ¡Lugd.. Seiirti peregrini
Ibidem pi- x.' apium peregrinum cicuta folio P- Seltmrn peregrinum
2. Gluf. fernen ex Carolo C iu f eft latum,minus tarnen quam
ferula;. A t oreolèlinum aliud La lp" Hift. Lugd. flore eftin um-.
bella candido, femine apii odorato , & amaro fölia ei funt
cicuta; ; quin & hoc eft oreofelinum aliud in montibus Valeria-
nis tefte t>alpiò ip fb , ineadem Hift-Lpgd, ergo fruftraadhi-
buit hoc lynonymum b is repéti tu m, C. Bauhinus fequendoDale-
chàmpium, cùm ex Clufii verbis felini peregrini ^ fernen Ut latum
minus tarnen quam ferula; ^ a te x ü alp1“ oreolèlinum aliud
in mon tibuS Vtl'erianis ( ut dift um ),eft femineapii odorato, amaro
; ergo dilconveniUnt quoad deferiptiones lèminum, atque bis.
repetitur imo ter à Dalp!0 jn Hift. Lugd. Vide ap.nm monra-
Órèofelinum Parifienfium-, & prèofe'linum aliud in Hina
m Mi
li A-U li I N I , aUoramque Authorum. Si
a m m
'  u i i Dioiò- (ih, %. c'au. 7 i>. q u o d Kuirti/oa .d iO u 'm y i ^ fiùoi\tu$v v d c ifà n t. P i i» , t . s o . c¿ i ¡ . A n tm i
quod Grani v o a n t , cumino t f i Çimillimum : quidam cumtnum trEthióplcitrn t x iß im t a i t , Hippocratts regium “p .
jpelldt.
Bauh. Pag. %i6. Eryngiùm arvenfe foliis ferrafimilibus, C B.P.
arimi%uorundiiix~f)dlp1' Hift. Lugd. Cum lis e | t :umbéMa per-
fefta & omnibus modis genuina, & vera e x definì,pone umbell
a àn ob is ab inìrip hujus traftacus a llign a ta - flo r e ; femine
odore fapore amméps fpecicbus aécédit, proihdé male inter
carducinothos ( ex noftra d o ftrinaj e iyngiafcdcet ,ià Cafparo
Bauhino, aiiifquequibufdam authoribus reccnfetur. E x diftis
debet ilíiric ex eiyngiorum numero averruncari, & h ic inter
fpcias plantas difponi, quemadmodurn eum Dalpio praeftitimus.
hujus aflertionis penes eximen efto - v en ta s , penes judicium
rite mea ¿i&a^xamíñ’ahtiuntiefto cognitiP, non credepda í f a
revera examinara, examinanda taraen exhibep.
C A R II I.
Keep©* Dìofcorìdi lib. $,$. 64. ^ p e a v , >&pyoßci$ioy, Simonis Stthï lib. D i'Alttneutìì. CaPtüñí
Tlih. I. i h l ' $' I*1 'Cariti regione, in qua, laudati^, /¡afeitar,- ■
Pag,t^%. col- i. pi. i l cardi Alpinum, GiB.P. ($• Prod. Cum
Ç, Bauhinus umbélls hujus femjnum formam in defcriptiònéfua
non éxhibeàt, in,èertiim,òn ad càrui,an ad;anerhumfit reducenda;
- ibidemplàpidiM Carùifàlia C. B. p.foejjiculum fylvefir.g,, :Hift,
• J ¡tgd. Eft' fepiciilo vu lga ri, feu fatiyò prpeerius.j-rad tantam
altitudinem in Mauritania accediti, ùt ad 12. cubitòs pertingat;
Nifi. Ièmcn'ejus fit odore ca ru i, v ix credibile eft ut huc'int^r
fpecies carui reduci debeat.- For-w eft feniculum giganteuig
Mauriranicum.-
A N I S U M.
Kvitmv D io fco r id i li $ 'i c . S 'f . a n if.um} quidam a u tio r c P lin io l.- ¿ 0 , c . i j . quaft a .td v tm i'.v o ç#v lr.et qu od
dppeteniiani c ib i p ra jìà r e t i & fo r fa n f i c d i f t u m , oyt ¿vinai n aV ¡i*m éu [& 'Tw m ^ i quod tentitiresflaftplentias irir
■ iernas & e x te r n a f rem itta t t & la x c t .
bus. ©inveniens -, e x libro natiititedoftus nominabò Chaniàrdriii
paiuftrejn’òàlium redòlénrèm, * fic intér lòciàs -plàntas ■ generica
I convenientes collocando, relinquo odorem ad peculiari ter &
fcçvm^riô'talemfpoeiemdçterminandam, 8c ita d e c s tc r is . R e-
r vertamur-^ad anifunì^fiiVippinarum infùlarum, non eft umbella,
I ergo male primò à Carpio Ciuf. âeirtâeàG.afip. Bauhmo & aliis
pofteriori hoc feculo e x ipfis tranfcribenn^us difponitftr.^»Hoc
j pafliihvobìèrvo. Botariiéòs1 authores utplurimùirh'. cum primo
I .errante, 86maleadaptanre nòmen .pianta;, cum iplò errare, nec
I res ipfas examinant,-,fed feripta & dìftata. alippumiranfcribunts.
! an verba-xétivehiant rebus --pîrTàrq • inqûiriiht^ phepoinilerQis
h ç c quæ dico homines ( ad quos feribo ) doftl in àrte Botanica’;
ilìprum judifcium & ëxiftimatio valebunti ' ,Nee mihi animus eft
captare auram popularem , fedpfodeffe Botanicis -, methodum
I proponendo in vegetabilibus addifeendis, qua inftrufti ho minés
\ Boranicen difeendi cu p id i, poifint, çÿ arce confufiffima,ad feiemr
tiain perduçere Botanicen.
' Pag, \$ÿicoiii\: pl; \ l Anifum peregrinum, C.,B.F. .apifunt
ThiÍippinarüminfuldrum, C luf.Hiñ. Ka;c .planta non;eftnmbglr
la, ergo multò minus eftanifum,eft ejiim plantafui generis -, odor
non fecit hîc ad genus conftituendum, cuirt,non verfetur, inter
congeneres, à forma florutn & lefninum ‘debet denonîinâtfo gë-
nerieâidëliimi, Stinte, & alibi e x dÓ¿lrina noftra -, odor inlèrvit
' fècundario tantum inter congeneres, ad fpecies decerminandas, :
ùt fepe alibi oblèrvayimus palfim . jn Hiftoriá'G éñéfáti anobis
¿ónftru¿tá, apud’ âu'thôres pmneSj y. g, alliaria fignificat .plaptam
ailium redoléntémv,-hôs fâmeh'habira ratiòrie tefferàe fuis cpnr
fortibus convenienti,sjgénerice ; oum-fit'iftlanta'tetfäpefela“ filir
quoîâ , inter tetra^talas filiquofâs-collpcàyinijis > atquë-.aptius
inéai op iñ io ñ e^ ó n^ t í^ Ít iif''h ^ )«iÍs àliium redo lens, ficaifi-
; gnp odorem ad talem ipeciem peculiariter determinandam generis
prxdi ¿ti fcilicet tetrapetalarum filiquofarum : ficut feor-
dium indigitatplantam , ailiunj pariter redolens , fed
,cam fit planta verticillata; (^çata," Châmiédn omnibus fuis par ti-
P/Y R E' T H R U M.
nip lp o , Diofcor. I . i a f l s t , al ig n iñ om r iía íil, oh ridiciçiejus fervore#ignium ■.[alivtris Rmdnjs,
quodmatîfa [iliyameliciat, a fu d tl. /. »8. c. ÿ.Py/cthri mmen folum habitar.
. Tag. 148. co/, i, plA.pyrethrum ftore bellidis, C. B-P. Prppter
fervidiffimum.guflutn feqùenti pyrethro umbellifero', ho c'p yre thrum
corytnbiferum cpnjungitur h ocin lo c o , fed male tamen
à C. Bauhino., aliifque authgribusmodernis ipfum feqpentibus,.
inter,umbèiias dii^fitahV -quà re ‘cuffi,!5^ ^ t ó t ì in , '6 ò iy i f e K K ’
rumJrt pianta, ftpllat^','. inter .ftellatàs coiymbeferas :( fìfo lida
ftitìdù'càt femina rafe''pappo, quod 'yerpftn^é.eft^.fowt’i i f e .
locanda;finfecùs, fi femina emitrat irt ‘pàppoS aheuntia, ad •
ftellaras pappefeentes., feu pappofas eflètamandandacùm ppr ;
b is ’ nucufque plantam.ipfem yidere, ^c.contr-eftà!re
cult ; multò mihus femina còntèmplàn ¿’Ss l'deo in incerto relin-
quimus, adquodnam horum duorum- generum fit reducenda-
E o e certò feimusnon ad umbellas reduci d e b e re , propter fer-
vidum guftum, aut. pares qualitatqs, quaspoffidet. - Q u in , & ex
lib rò naturse' facile rédtìcitur ( ut di&'um j.à d alterutrùm prie-
diftòrum generum’, p recipue avitem ad éj'jìs.-,; cùjusferite obfer-
vatur tefféram. Hinc'fex.'di¿tis fa c iii, aut nùllo quafinegptip,
quilibet plàntam-hanc ftelilatim r;florenrem:, ad fuam^clafiem
diftihSam redigere poterit, àlTighandò ihtenfiffimum fetvorem
pro nota fpecifiea , ijifem ab aliis,fui generis fecludentpm/
Ibidem pt: if; Pyrethrum umbelliferum, C .B .P . Pyrethrum verum
Matth]> . Hift. Lugd. Umbella h«cyariat/aflerente Bauhi*
no in pinace) vulgo eit alb a , at in horco patavino lutea % Ion-
gipribus fpliis. ^ ^ ¿ t t f ab ipföff. ibidcm. Longe- fellitur C.
Bäuhihus'dUm varihtiöndm .tantum .diät.i; .mm una .& eadem;
fpwiiK,.neütiqüänjconipipituf fl.'aibp & lufeo värians: irt um-
bellis%iinfelljgpicQlpr.em PerfeÄe luteum j-fi pehrpleücam in-
telligitjhpc admitto» . . . . y .
1 Ca^aimftu^femina'pyrethhi' fui umh,elliferi ^cörnprefta, ro-..
tupda i -nigra,i- ferventia „figurä1 lentis e x h ib e t in deferiptiö^'
ne fu a , pag. 294. fölia itidem aftignat ftaphylini .fylveftris ,teJ
nuiora. A t Gefnprus'.com aliis •neotericiV fu o pyrethro
folia attribuit anethi foliis fimilia. A b aliisjhcituji^e|re1;,f^nine
ftriatö , u p fu h t ’ anifi, fic-adeö confufe ab ompibus , aliis ex,
aliis tranferibpntibus exhibetur hoc pyrethrum tiffibellifefüm,
verum ftt neefibi f e f e ‘.<So»fta#evideantuf'-i^il^rtpri<^il?jsi,'
fuis.cura quoad diverfe foliä ,- tüm diveiFfoxmia fernina. Hac;
tarnen,cerii & infellibÜi-nötä ab';'p^»!fös'r'tftdjtaf 'fetfieö';
efle fdfvidiftimi.. guftus, fieWt -& radix pyfe tjii; qupd nös hic;
collocavimus,. .eft femine ■ rotuhdo ,?• ftriäto anifi inftä'r, nen äp-.
■ % "