4 §2 . P I . A N T A R V M II 1 S T 0 R I A Bar,; II.
atro purpurei ; quatuor laciniis confiantes, íuperná bifida & furfum refleXa, inferná ut la-
bellum propendente, duabus aliis latera claudentibus ; atque floribus fingulis lìngula fuc-
cedunt vafcula feu capful® duabuscellulisdiftina®,fuperius aliquantulum mucronata, fepto
medio duplicem feriemfeminum minutorum bine inde partiente,1 qu® omnia referunt Scro-
phulariam teñera lua eflèntiali à fine ultimo defumpta. Tota planta odorem magis fetidnm
Spirare videtur. ’ . . . _
2 . Scrophularia annua folio Lamii flore luteo, nobis. ; Scrophularia. Jiore luteo, C. B.P.
Ger. Scrophularia montana " maxima, Col. Scrophularia magna amplis folns, J.B. Chabr.
Lamium Pannonicum 2. live exoticum, Ciuf. Hift. Galeopfis altera luteopallida, Park. Folia
primum nafeentia rotunda funt, Lamii feliìs^quodammbdo forma, Urtic® pilis villofis
fimilia, nifi ampliorautplurimum.effent, móllique lanugine villófa, pingui & lento quodam
veluti rore leviter afpera, dum novella funt, in ambitu ferrata, longis pediculis fulta, inter
qu® altero" anno emergit caulis quadrangultts. Utpluriràum, aliquando féxangulus ( utriufque
enim form® nalcuntur ) molli lanugine pubefcèns ,-per quem ex intervallis squaliter, fed
adverfo femper fitu, in nodis fparfá funt folia, modo bina, modo terna, fuperioribus minora, &
brevioribus petiolis inh®rentia : in quorum alis,unnc bini nunc terni,pro foliorum numero exi-
liunt pediculi unciales, tenues, firmi,hirfuti, temos vel quiir^flóres fuftinentes cóncavos,
Íntegros in fundo;ì:anteriore parte nonnihil hiantes, èxiguo labello prominente, Strenui itilo
cum ftaminulis emergente, pr®ditos;t colorís lutei, aliquando è viridi pallefcentis : unicuique
-Bori deciduo fuccedit theca’ bicapfulàrif, fepto medio féparante duplicem ftriem feminum
mìnutorum, tnigrorum, aliarum Scrophulariarum forma I radix fibrofà obliqua, multis fibris
capillata. Hujus cables hyeme pereunt, fed novo Vere, interdura etiam ante hyemetn ex
femine renovatur.1 Floret Màio, femen Juliomaturumeft, deinde tota pianta radicitus-perij»;
nonnuñquam tamen in calidioribus regionibus ex èadem radice, poft femina ad maturitatem
perdufia, repullular. f ■ .. . . . v- ’ • .•'»bou .
3. Scrophularia radice nodófa fetida, C.B.P. Scrophularia major, Brunsf. Ad. Lob. C®1.
Lugd. Tab. Ger. Scrophulariaiminor Janfoti. in Ger. Scrophularia vulgaris & major, ,J,B. Chab.
Scrophularia, Matth. Dod. H®c qu® major cognominatuF:( ad dìfferentiam Scrophulari®
minoris, fcilicet Chelidonii minoris, cui hómen Scrophulari® minoris à quibufdam imponitur)
quadrangulàribus ac fubinde cubito alti.orìbus affurgit.caulibus, colore oblcurc purpureo ni-
gricantibusy interiuffirafciiis : folia ab uno veluti geniculo femper bina, ex adverfo polita, lata,
acuminata, per margines crenata, Urtie® majos! Umilia , fed majora, nigriora,- luiudqua-
quam: taflu ureiitia five pungentia : flofculi in fummo alarum pravuli colore obffcure purpurei,
fórma exiguas caííidas fatisexprimRes; fèmiha inrotundis, fed tamen acuminatis, bifidis
capfulis ( fepto medio membranaceo fatis fpiffo dividente duplicem illam feriem feminum minutorum
) continente® radix albida , nodofa, tubercula plurima profert, obliqua utpluri-
mum; fingulis annis idcirco progerminans. Secus agrorum margiflj^in fcrobibus ficcis
& filvis non raro provenit, item inaquis-jcgita Betonicam aqúaticam. Floret Julio 8t Augu-
fto, femen fub finem Augufti autinitium Septembris maturefcit inthecis fuisbicapfularibus
exiguum & multiplex, nigrum. Tota pianta fetidi eftfaporis.
4.- Scrophularia radice fibrofà, nobis. Scrophularia aquatica major, C. B. P.. Scrophularia
maxima radice fibrofa, J.’B.Chabr ( Figura trarifpofita,Sideritidis;enim apponitur figura loco
Scrophulari® ) Quadratis caulibus ad cubitos: binos, ternos altis, jerefeit h®c:Scrophularia,
quibùs fólia Scrophulari® vulgaris colore amula, figura autem Betonica adbatent, qu® ferrata,
atroviridiay fetida, inobtufum mucronem, ut Betonica vulgaris, definunt; flores,
vafcula bicapfularia acuminata, & femina, majoris Scrophulari® floribus capfulis feminalibus
& feminibus accedunt ; verum radix non ut vulgaris ftrumofa feu nodofa, fed innumeris.fibris
contexta ; lie foliis Betonica inflar, atque radice fibrofa, quam faciliime primo intuitu àvul-
gari foliis acuminatis & radice htìdofa tùberofave diftitìguitur ; infuper liac in aquis ad alti-
tudinemviri aliquando exfurgit. ■ Provenit ad foffas aquarum, & juxta aquas profluentes-e-
micat,, Floret ménfibus Maio Se Junio ; Julio 8t Augufto.maturefcit femen,
^..Scrophularia Seorodoni® foliis, nobis, H®c afeendit ad altitudiném bipedalem, atque
caulis,’ejus in multo* ramulos brachiatur, quadratus, multis geniculis donatus; ad fingula
genicula bina è regione apponuntur folia mucronata, ferrata, fcabra, Salvi® filveftris inflar,
atròviridia', aded’ Seorodoni® live Salvi®-agreftis foliorum-amula, ut aiitequaro flores capfulas
pyràmidales’binis celluìis, diftinflas, -& femina in pradiffcis celliilis contenta producat, pro
Scorodoniah.aberi poflìt, . Floremfert uiicialibus pediculìs innitentem, integrum in fundo,
Sed. V . U N I V E R S A L I S 0 X 0 NI R N S I S. ■ 4 8 3
quinqueferiam in margine partitum laciniis1 quatuor ferruginei colorís, infimi vire-
feentis • ex fundo-floris exeuut quatuor lfamina1 fubviridia, perbrevia, uno cum itilo ejufque
apice ejufdem colorís : hifce deciduis fuccedunt capful® pyramidales,,mucronat®, adhuc
virides arde fibiinvicem jund®, exficcat® apert®, -inque fingulis cellulis femina con'tinentur
minuta,.fubfufca, c®terarum iu® iortis m o r e ;X iw tíK ,i^ | |# í|¿ Í id :
■ Scrophularia Sambuci. foliíé,1 capfulis maximis, nobis. Scrophularia peregrina altera,
Park. .Caulis hujus afeendit ad altitudiném bipedalem,'; Tolia habet alata alternatim polita,
uno extremum claudente, dilutevirerttiá; .ferrata: indummisramufculis ex alarum finibus
eXeunt flores, multo ampliores c®teris fu® fortis, fublutei, eleganter ftriis pallidis. pifti ; qui-
bus fuccedunt capfiil® mhlfo majorés crterarum capfulis; in duo loculamenta partit® fepto
medio in quorum utroque multa conti 11 en tur fe m i n a majora & craffiora c®teris fu® claffis feminibus.
^ , ad - ’
-■ fiSerefhularia foliis Filiéis, modo laciniatis , C,B.P. Scrophularia Crética r.Cluf. Hift.
Scrophularia Crética latifolia, Park. Huic prodeunt initio folia humi expanfa, Scabiof® pri-
m í í foliik non valde diílimiliá ;rSeinde fefquicnbitalis aflurgit caulis, quadrangulus, c á m ,
viridis. angujfi purpurafcéntibus, interdum, etiam ea parte, qu® á.fole illuftrata eft, parpo-
reus cujus iníimarh; partem ambiunt longe ampliqra folia, in multas lacinias divifa, ex adverfo
naícentiaf deinde reliquum caulem alia, qu® alara lunt Filiéis aut Aleftorolophi folio-
rnm adinltar, multis laciniis prsdita, qu® rurfus in alias, longe minores &¡n ambitu ferraras
fecaritur : i medio caule ad fummum ex alarum finu nafeuntur rami, .etiam quadranguli, foliis
pr®dití, & illi íiniiiitet in ali.os ramulos divifi, fuftinentes ñofeulos inflar utricúlorum, cavos,
Íntegros in fnndo; virefeéntes, fifariam inmargine leviter divifós, Scrophulari® vulgaris flo-
ribus5ion abfimiles, ex flavo virefeénteét feX divifionibusté'u láciniis, conftántes, quarum'bi-
11È infim® funt valdp exigu®,& inferné aliquantulum reflex® Jqú® in lateribus funt paulo altius
attolluntur, & fqprema parte aliquantulum purpurafeunt, fed bin® fupern® majores funt reli-
qqis, & quodammodo reflex®, purpureique ex atro colorís, paucis & brevibus flavis ftami-
11 ulis eít umbiUco prodeuntibus : radix pollicaris pene njágnitudims eft,, in multas craífasfl-
btas divifa!, aíbicantis colorís : an v.éroíit perenniHihil affirmare poffum, inquit Clufius, quan»
doquidem non pet aliquot annos coluetim, .fed ieminc ex Creta accepto nata fuitinhorto
■Johannic Mullier. At mittebatur fub nomine Rut® filveftris. Nos ex fatione ejufdem feminis
vidimusáfcéndere ad altitudiném bipedalem, fe,d ingoiente hyeme.periit ; fie in ambiguo re-
dínquimus : donee toluerimus peraliquot annoi nihil de duratione proferrepoffumus.
1 i f 'Scròfhularìa major finta canina vulgo difta, nobis. Rata canina’, Ad- Lob. Lugd. Tab.
Get. H B B Scrophularia altera Ruta canina difta, Park.- Radix hujus eft crafla, longa;
à qua fibr® plurim® dimittuntur in terram ; ex eàdem multi furfum verfus protruduntur canles
cubitales^ aliquando fefquicnbitales;: ^quorum, genieulis adnafcuntur folia, Papaveris Rhosadis
folioriim ®mula, fup'erne tenuius divifaikdenfius difpofita: in fummis caulium, ramis prove-.
niunt flores multi, florum c®terarum Scrophulariarum fornjà & figuràyiiffuque donati ex-
terius, integri infundo, cam ftaminuliseidemadh®rentibus: Jiifcefingulis deciduis fucce-
, d u n e Angula capitula ,hicapfulati.a, minora :.c®teris antediftis, in bina loculamenta divifa,
in quorum fingulis¡(plurima femina O'inu.ta/.fgbnigra conrineptur. Tota planta fatet, aut
faltem .ingratum fuflnndit odorerà, Provenit in aridis.ìtali®, Galli® .; fed nufquam ahundan-
tiiis, quam ad ripas Ligetis, non proe.uj Bl®fis. Floret fubinitium Julii, & tardius ; Au-
. gufto & Sepfembri femen fuum pcrficir.
9! Scktyhplaria minor Ruta canina difta, ntìbis. H®c eft pianta pedalis duplo minor priore
in omnibus ; folia protrudit ex geniculis caulium multo tenuius diifefta; flores Íntegros
infundo, quinqué laciniis in margine divifos, ftamina & ftilum admoduro brevja ex fundo
floris orti habentes ; quibus fatifeentibùs & evanefeentibus fuccedunt .capful® omnium minim
®, bifid®, viriid.es adhuc arñe junfli®, & ftrifte uniti, pyramidalem, exhibentes figuram,
acumine pungente pr®ditam, fed exficcat® fponte aperiuntur, & femina plurima minuta,
fubfufca effundunt, feminibus csterarum itidem minora.
T EMP E R AM E N T t lM & VIRE.S.
Scrophularia facúltate 'eft calida ist ficca/, folla alfterforia ni preedita, ad prava is1 fetida ul-
cera plurimum prodeffe feruntur : cum melle fucata horum decoUua curai 'ulcera cantuja,
” f i mane isr fièro ,continuis ditbus contrita isr fuper focum calcfialìa folia iifidem imponantur.
R r r V u lg a ris