p I, A N T A R V M ¡ U S T O R I A ' ^ fa r. ' l f i
tureet stuftn Ihavi in mandendo turn radix & folia, ut Rapuntium vulgare diftum.
f fC u n c u lu s ramofus cornicuìatus Sèabiofe capitulo ceruleo, nobis. Rapunculus con
niculatus Scabiof* capitulo W H H K M Rapuntium alwrum leptophyllon capitatum
Col Scabiofa media ferrata a n g u f t i f o l i a flore Globulari*, Ad. Lo .
I c o n L u g d . S C a b i o f a o v i l l a , C a m . S c a b i o f a f i l v e f t r i s m i n o r c * r u l e a , E y f t . R a d i c e e f t c a n d i d a ,
cràffa paucis fibris'; inferius donata, in fuperiore -parte craffa, corticofa, H | |
flavefcentibus caulibus, perenni iregerminante quidem radice: admodum. fruticat Cfallitur
B M DoSor lynceus doaiflimus Columna, qu, hanc plantam elle perennem
X r l t ò l aimaNeapolitanum perennem faciat ;r mam apud Gallos & Anglos ftatimperit
poft ftmlnVad maturitatem perdufta ) ab uno in qUibufdam 3 0 . pares caules ex eodem ,
fmo radi Is capite exortos invenim.«i omnefque florum ornatos , fep.us
' M aut pauloplures, quorum medius aliquando unica d ivie ta r ala, ranus plunbus.;
cauliumLgitudo p e r ils & fefquipedalis fere: quibus folia angufta, Lin, xmula lat,ora_ a-
men pSum, finuofis oris convolutifque, ut in H H | expreffimus atque .hirfirtie
niolli hirta, f,cut& rubefcentes pirum caules, quos alternatim ambmnt denfe ioh ap jdia a ,
tertiam in fummo nMam partem rélinqUentia': in quorum fummo, omnibus lupra bafin ftel-
latam AÌridantium: foliolorum 9 aut feptem ferratis ons, confetti, c*rule, flores » orbem
1 caput formant, unde cognomen. Florum effig.es pnmumpblonga, l*v,s antequam
pandantur, fed expanfi in quinque lacinias dividuntur amguftas, parvas, breves, mediani ha- .
bentes ftellulam pufillam, albentemfelatam g flbris fundo feu centro, atque ft,lum capitatum,
oblongumi* cumdehifcere flores incipiunt capitulum in imo coronant csruleis ite llu l« alijs
m in u ti& ' c a n d i d a s i n t r a f e h a b e n t i b u s , t h y r f o g u e emitpent,te,verumdecidentibusm imo
cseruleis pufill* intern* alteftellul* remanentj calycibus viridibus infidentes, c*rulci^.c
medio capitoli ad fummum cmicantibui: arque deriium omnibus deflux,s viride ftellatum
etiarnremahet capitulum, utriculis femina concipient,bus, fupenon non diflimilibus, mino-
ribus vero atque petiolo é bafis centro prodeuntibus ; itaque pulchram coniam plant« eodem
tempore confpiciesi Capitula quidefi alia botryofa nondum florida alia ftellis c*rule,s ornata
aliac*ruleis majoribus, &albisminqfibus, alia albis vindantibufque, prout pcriech-
ora niaturaqiie eriint capitula :• femen è foraminib'hsWicttlorum, congenerum more, decidit
falvum, minutiffimum, fplendidum, minimi Erini fupra delcripti & piai modo. Tota-pianta
làfte dolci fcatet, non'fécus ac reliqui congeneres Rapunculi omnes in hoc capite contenti.
Augufto & Septembri flórentem in agris riovalibus, fecus vias inter Aurepam & Bl*fas cop
ib fe p'affim oflendimus. -, - ' . . , . . .
W M W 9 I corniculatus Alpinus petr*us pereimis, nobis. ^Rapunculus Alpinus cpr-
n icu la tiS c . B. P. Trachelium peff*um minus, fon*. Radice eft tuberofa in*quall,,;;qtiafi
ex plurimiS grumis compa&à,. albà, digiti crailìtìe, aliquando lignofa, pallida & rugofa &
palmari : ex qua cauliculus modo unusjlmodo plures, tenuis,at faatus, unciarum quatuor.
exurgit: folia qu* laturate virentia, tenuia ad radicem, aliquando ex rotunditate oblongata,
Bellidis c«rule« forma, communiter fubrotunda, crenata feu potius ferrata, Amari« inftap, fed
minora ‘pediculis uncias quatuor vel quinque longis pr«dita ex radice una cum cauliculis exfu
rgunt qu« vero cauliculis & quidem pediculis brevioribus adh«rent, longiora lunt & an-
guftiora profurfdius fed rarius incifà, quorum quina vel lena ftell« in modum floribus umbel-
ktim difbofitis fobjiciuntur, qui cauliculi fummo infident,. Sé ex floribus i o. etiam pluribus
artte junttis, Se ex c«ruleo-purpurafcentibus conftant, qui ex calycibus pediculis latis, bre-
vibus &ftriatis donatis prodeunt, ex unoquoque calyce flos unus ad exortum tu mens', ob-
loiigus, fenfimque anguftatus, & in extremitate divifus, formam Cucurbit« vitre« referens,
in medio tumidus, in margine feu orisincifur« luperficiari« quinque confpiciuntur, aper-
tus ex fòliplis feu potius’ incifuris, feu totidem divifuris compofitus,filamenta aliquot exhibet,
inter qu« ftilus lohgior producitur, in fummo bipartitus, aliquando, inftar Capreoli vitiuoi
contortis, Senien non fuit obfervatum à Joh. Pona. In Baldi montis jugis inter pr«cipitia
propendit, ubi Augufto menfe invenit Joh. Fona.
5 0 . Rapunculus corniculatus Alpinus perennis parvus, nobis; v Rapunculus Alpinus con*-
' niculatus parvus, C.B.P. Rapunculus Alpinus parvus comofus, J.B.Chabr. Radice elt
fquamulis veluti compattili, ex Veteribus foliis reciduis , ut in Nardo Celtica videre eft, cralfiafcula
fenfim attenuata, folia fondente numerofa,unciamunamaut alteramlonga,culmum
lata, Se ad Nardi Celtic«folia accedentia, longisnixa pediculis ; inter qu« cauliculus furgit
duum unciarum non fine foliis, qu« anguftiorafunt .* cujus cacumini flores infident Rapimculi
comofi pr«ditti florum «muli, qui fuere-c«rulei quantum ex ficca pianta colligere
licuit Johanni Bauhino, itilo longo, recurvo^ prominente extra florem Cucurbit« in modum
fattuni. Pitta fuit pianta fecundum ejus longitudinem. H«c pianta videtur habere nonnulla fi-
milia;cum Rapunculo montis Baldi fupra deferipto, fed vafcula Se ftilus in,Tabula pitta c^verfa
apparent, àtque flores minores:Tele offerunt.
5 1. Rapunculus comicuhtus Pulrìionari« Gallorum folio Se Trachelii flore Pyramidalis vil-
lofa-;faxatilis latifolia, Cluf.Cur. poft. Trachelium faxatile foliis Puhnonari«‘Gallorum, C.B.P.
Hanc Plantam (inquit Clufius) mihi mifitreverendus pater Gregòrius de Regio, pròfefiione Ca-
pucinus.; ipfiqùe nomen dedit Pyramidalis villof« iaxatilis latifoli« : ipfe non obferva-
bam, inquit idem Clufius, led ejus hiftoriam eum Icone, vivis coloribus exprefla ad me mittebat
Placencia anno Chrifti 1 7. una cum Siliquaftrorum difceptatiuncula Se illorum variis IconibuS;
quoniam non vulgaris eft notiti«, Se à riemine deferiptam reperio, ejus hiftoriam qua- !
lem ab ipfo accipiebam, fed Latió donatam i nam Italico fermone fcriptaerat) in hag mea
Appendice locum ;ha ber e volui cum aliis plerifque plantis raris Se cognitione dignis, à nullo
adhuc, quod equidem feiam, in publicum prolatis. ' Boni confulat lettor Se patris Gregorii
Se meum de re herbria promovenda propenfum ftudium- Habet-h«c pianta radicem candi-
cantem, perennem, five plures annos durantem : • etenim quafdam craifiifimas eruerememini,
qu« ob vetuftatem nodqs ve! tuberà Contraxerant íupra laxa intra qu« nat«, inftar Rhodi«
radicis.; vel Campanul« laftefcentis fostidioris inveterai«, qualem aliquando in hortis ob-
fervari memini : èxhac radice proiìliunt interdum plures cauliculi, teretes, in«quales Se
contorti, palmaris longitudinis^ breviore^ vel lopgipres pro loci .in quo pianta nata, aut ve-
tuftatis ipfius ratjone • ilíiqüe molli & candida lamigine tetti, fingulis^pereuntes annis, novis
Se recentioribus ìequente renafeentibus, qui fummo faftigio multis elegantibus floribùs c«-
ruleis, fpic« in modum digéftis,funt ornati, ut in Trachèlio minore, quibus fuecedunt etiam
vafcula Trachèlio minori fimilia, minutiffimo Se vix ob exilitatem confpicuo feminepiena,
longiufcula tarnen potius quam rotunda, cploris exfpadicep folci: folia hinc inde «qualiter
iparfa cauliculòs ambiunt, ad Pulmonari« Gallic« ( qu« Hieracii genus ) foliorum fimilitudinem
fatis accèdenti^, cum magnitudine tum crenarum in ambitu forma, atque ipfa etiam
candida lanugine; ferme obfita3 prona parte pr«fertim qua terram fpettant. Tota pianta
lattefcit, Se ad Sonchi pdorèm proxime aCcedi.t: fapqrcque eft dulci, pr«fertim radix, ut
pene Rapunculus vulgaris ; eamquéob caufam Rapunculus,faxatilis montanus Doronici folio
nun cupari poìfit, vel Rapunculus montanus faxatilis Pùlmonari« Gallorum folio & Tra-
^chelii flore. Nafcitur in faxofis, montibus Brixianis, circa fpecuum oras inter düriífima laxa,
fot; non fine .magno labore . radices erui poifint, licet commpdis ad eruendas radices ferreis in-
ftruméntis i«piufcule tentarat pr«dittus Gregorius de Regio ; nonnulias tandem cummole-
ftia eduxit, quas in hortum tranftulit. Illud porro in hac planta notatu dignum, quod nuf-
quam obfervata pr«terquam in locis cavemofis ,r-in quibus null« foiae plant« proveniunt,
quod magis mirum f«pius animadvertere nequivit prsedittus Gregorius .de Regio Capucinus
qua ratione humorem quo aleretur fugereaut coeleftemaerem excipere poifet, nulla pr«fertim
juxta apparente terra. Verum enimvero cum nos mortales natur« fecreta curiofius rimari
non deceat, ut qu« noftrum intellettum fiepiflime fuperent, foli Deo qui omnia novit h«c re-
íinquphdafunt. . . ' , . .
52. Rapunculus corniculatus Valerianóides c«ruleus, nobis*: Trachelium umbelliferum c«-
ruleum, Pon. Ital. Trachelium hoc attingi.t altitudinem circiter duorum pedum, faitem in
calidior-ibus regionibus : radice conftat fatis tuberofa,emittente plurimas fibras : caule rotundo
in. varios ramulos in fuperiore . parte brachiato, in quibus plurimi flores umbellatim proveniunt,
quiñis petalis in margine-divifi, integri infondo, cum ftilo feu cornicifipfon medio,
florum Valerian« Indie« omniho «muli, ac Valerian« majoris floribus perquam fimiles, colorís
eleganter c«rulei, azureive, fapore eft acri, ídiquantulum aftringente; lattefcit qu«libet ejus
pars rupta, Sc capfulas ternis loculamentis diviias habet aliorum Rapunculorum etiam more •*
folia font membranacea, crifpa, in ambitu ferrata, mucronata: fiorensdiu durat. Floret
Julio ; femen maturum eft Augufto: flores, inquam, numerofos c«ruleos feu azureos vifu per.-
pulehros umbellatim in fingulis fupremisiramis ger.it cum corniculorum ferie afpettu perquam
amabiles: Ubi fponte proveniat ignotum, ex horto D. Contareni ad Johannem Pona fuit
miffa. Nos per plures annos in vafe fittili aluimus in horto Bl«fenfi.
5 3. Rapunculus corniculatus Alpinus anguftiffimo folio, nobis. Rapuntium Alpinum angu-
ftifolium altèrum, Col. Frater Gregorius Regienlís Francifcani ordinis Capucinorum, naturaliuru