: .f. i. L I L I V M P E R S I C V M,
■ Eyphcatio Tab. dccim*non* Sefòionh quart*.
i . TT Ilium Periìcum, Dod. Lugd. Tab. Gen Swdrt. Eyft. Lilium Sufiarium, Ciuf. jHift. &
1 ^Pan. duBry. Eodem jiomine inter ália6 radices fquamatas;, Conftántinopoli miffa
fait hujus plants fqiiamata radvix#aiterò, \ jnqo^'Glufi os, IpoíFmeum Viénnam adv^ntumanno
cum tarjen.caeteris e f e ’;can<j¿di9f. & multo virulente) odore pr«dita, feorfumterr«eómmit-
tebam diverfam à Tufaí leu GorOna imperiali eírératus^unec,mea opinione falfusfum, nam
novo fubfequente Vere mature admodúm germinare ccepit, tandemque caulem pròtulit cubi-
talem, rotundum, multis ci.r,cumfépturti folijs digitajis longitudinis & latitudinis j longe
Túfaí floribus- anguftiqtìbus* jj%fere fimUibp§\; qu« iri íiimmo ipfius capite nafcuntur,vvire-
fcentis ex cineraceo colorís five «tuginis «nei colorís, qualis in Tulipzé foliis confpicitur ; cón-
torquentur vero illa & buxei funt pdoris : flores habet fex petalis Confiantes ( quorum lìngula
pétala deliquium in medio patiuntur ) fófis purpurze valde obfolet« colóre pr«ditos, interiús
paulo dilutiores, inodoros, quorum ungues fubvirefcunt : ex umbilico fex in«qualia ftjaminu-
laprodeuñt,purpuréisapicibus primum confpicua, quiobverfi fl^vo polline confperfi apparent,
tria deinde loñgiora'ftaminuía. coeunt ftilumque medium florem ocóupantem aémulan-
tur ; fubfequuta deinde triangula capita, five fex angulis protuberántibus donata, quorum íin-
guli binis alis funt praediti, Tufaí capitibus ifere fimilia, fed minora & breviora, femine
Tufaí etiam limili, corftpreífo, membranaceo, paúl ulum tamen breviore, plena : radix magna
eft, Tufaí radici p«ne «qualísi; è páuci's fed magnis fquamis contexta , candicantibus tamen &
aliquantulum longioribus, multoq ue, ut jam dixi, tètro aut: gravi odore nare^ furiente pr«dita.
Floret Aprili : femen ejusmaturum cum Tufaí femine, aut paulo poft : caules in fummo
faftigio vicenis, .tricenis* aut pluribus floribus pendentibus onerantur. Primo SufisCònftan-
tinopolim alia ta eft Iìujus radix, atque hac eadem de caufa Lilium Sufianum dicitur,& Itali ce Fior
Perfiaho, & P anachìo Per filano. De hac etiam pianta fcribebat ad Clufium Alphonfus Pancius
quando Tufai Iconem mittebat his verbis, Panachio PerJìano e pianta belli/Jìma, istefipecie de Giglione
Mart'àgon diverjo della Corona Imperiale,: hòc eft,Panachio Perfiano elegaritiffima eft pianta,
& eft Lilii fpecies , eftque Martagón diverfum à Corona Imperiali.
§ .2 . L I L I V M imperiale five .Coróna' imperialis.
2. Lilium five Corona imperialis, C. B. P. Lob. Lon. Robin. Corona imperialis,Dod, Lugd.*
Tab Cam. Eyft. Tufaí five Lilium Perlìcum i . Ciuf.Hift. Pan. & duBry. Bicubitali aut ampliare
aflurgit Tufaí feu Corona imperialis interdiim caule, firmo, cralfo, intusfungofo, viridi,
rotundo quidem,fed ftriato,multifque liliaceisfere foliis,nuiic ¿quali,modoconfufo ordine eum
ambientibus exornato, elegantis, viridis, fpleridentifque colons ; fed foetidi odoris & quafi
hircini, nares quoque procüiferientis ; idem ille deinde caulis pedali, n’onnunquam cubitali
fupra folia emicat longitudine,nudus & fine foliis, neque ftriatus aut viridis, fed l«vis & púrpura
fcentis colorís ; qui tamen fummo, totidem pzène in ángulos definii quot flores fuftinet,
nempe binos, temos, quaternos, quinos, fénos aut plures, omnes quali acquali ter, fed contrario
fitu nafcentes, firigulofque inter bina folia, inferioribus longe minora & anguftiora,
«quali fere longitudine propendentes elegantiflìmo fpe&aculo ; fupra flores caulis denuù at-
tollitur dodrantali autmajore amplitudine, foliis exilibus & anguftis onuftus ; nonnunquam
fupra flores nullus cauliculus erninet, fed conferta anguftorum foliorum coma; interdum
etiam multi nati funt fupra flores, non unicus cauliculus five rámulus, fed bini, terni, aut più •
res fuis itidem floribus finguli onerati. Cum flores primum erumpunt, inter folia latent
candicantefque funt, deinde paulatim incrementum fumunt, una etiam fuccrefcente eá parte
caulis ( qu^illosfuftinet) nuda: florum veropediculi in augmento deorfum infleftuntur,
& ipfi flores pallefcere incipiunt, vehis tamen purpuréis Cecundum petalprum ( quae feria funt,
lata,& per extremum mucronata) longitudinem & latera excurrentibus, ungue autem fingu-
lorum petalorum nonnihil foris eminente & ex nigro purpurafcente. Flos jam abfoìutus
& maturus expanditur, tintinnabulimodopropehdens, aurei mali five citrei colore, fed pal-
lidiore, venis illis purpuréis Jummam v^nuftatemadferentibus : lìngula floris1 pétala interna
parte in ipfis únguibús,fingularibúS tuberculis Candidis przedita funt, .qiiae meridiano etiam
foie limpidifiimam dulcemque aquam exftilíánt lacrymarum inníorem, ut uniones propendentes
videantur , led abundantius pulviali tertipore ; ea deinde tubercula marcefcentibus
floribus in albas lacunas abeunt: ex medio flore l'ex candida ftamina cum pallefcentibus apicibus
prominent, breviore trifido ftilo inter ea latitante. Floribus fatiicentibus fuccedunt capita
tribus foculamentis diftinfta, in quorum fingulis duplex ièries aut or do feminum compref-
forum, membranaceorum, latet : capfula exterius fex angulofis membranis cingitur, ut in Li-
¡iiis- quze Martagonis nomine infigniuntur,.: quarum fingul« membran« utrinque Pinnat« funt
feu alatze, magna Dei omnium rerum conditoris proviaentia, ne dehifcentibus illis iemina
ante maturitàtem exciderent. Sunt omnium Liliorum femina cartilaginea; compreffa, oblon-.
ga & rotunda, fubruff'a, duplici ferie in fingulis cellufis angulofis digefta, quemadmodum in
omnibus Lilii fpeciebus, • & T ulipisFritillariiique, Liliis congeneri bus p ian tis i capfulis & fe-
minibus eorumque pofitioné : radix paucis, magnis , craflis, fucculentis fquamis compaia
( memini binas & amplius libras pendéntes, inquit Clufius, me eruifle ) colore interdum albo,
nonnunquam purpurafcente, plerumque autem pallido, & foetido admodum odore, hircum-
que uti folia olerevidetur. 1 . . :
Eft & varietas altera florè rubefcente,aut fandaracze fandycifve cólorem referens,inftar aftaci
elixi chelarum fere : fex etiam latis & mucronatis petalis conftat ejufdem flos,unguibufque ex
purpura nigricantibus, Cum fuis interiore parte tuberculis limpidum rorem ftillantibUs f'hu-
jus flos-magis venuftus fuperioris,flore apparet.
r:: -;JEl|' &-alterà; varie^fs floribus propendentibus luteis,. in c«teris cum vulgati conveniens.
1 LiLiuni fiveCprpna imperialis ramofa, C. B.lP. Lilium imperiale feu TufaL ^W»#;, Ciuf.
Hift. Hujus caulisinduos ramos fìnditur «quali longitudine excrefcentes, fingulos undenis
floribus oririftos, magna etiam fufa fuper eosfoliorum comà : aliquando coma eadem èminens
in fummitate multifida cernitur.
‘5 Liliutn imperiale feu Corona imperialis foliis variegatis, nobis. H«c eft tantum Corona im-
pefiaiis vulgaris, cujus folia ftriis partim viridi bus, pattini albis, obducuntur a calce radicibus
fubftrata ; hoc óbfervatur in Tuliparum, Colchicorum, Liliorum alborum, aliarunique Bulbace^
arum foliis,modo pr«diftó, etiam in fruticibus, & fubfrUticibus : habetur pro morbo inh«rente
fpeciei qu« ipfo afficitur, five forte fortuna id contingat, five arte fiat, uti monuimusPr«-
lud. Botanicorum noftrorumpag. 277. . *
’ q. Lilium imperiale feu Corona imperialis multiflora & lato caule, G;B. P. Corona imperials
polyanthos; Eyfti Tufai five Lilium Pèrficum '3. & Tufai Ciuf. Hift. & Pan.
H«c Corona imperialis obfervata fuit quinquagenis &• pluribus floribus onufta, aliquando fe-
ptuagenis & binis;' nos vicenos & plurès obfervavimus; quotquot autem numerò flo-'
fes tulerunt, pianos latofque & valde ftriatos habuiife caules animadyertere poterit quilibet
penes quern fit in liorto fuo ; atque primo anno fequente ad ingenium rediiife, hoc eft, caulem
rotundum temisi,' quaternis, quinis, feptenis aut orionis floribus pr«ditum habuiife.
4. Lilium five Corona imperialis duplici Corona, C. B. P. Corona imperialis florum clafle
duplici, Eyft. H«c Corona imperialis caulem fupra illarn florum «qualiter propendentium
'feriem dodrantali longitudine attollit, & aliam florum feriem feu ordinem geftat , aliquan-
do etiam tertium, ac turn demum fóliòrum iupéreminentem numerum : eas vero ftirpes unicum
florum ordinem iubfequentibusannis plerumque ferre obfervavimus’. . Hoc ab «tate ac
vigore radicis provenire cenfemus, ut peculiaris non fit fpecies «ftimanda, fed natur« luxu-
fiantis quidam duntaxat lufus, licet aliquando per aliquot annos duplicem florum feriem
geftare cernatur.
5. Lilium imperiale feu Corona imperialis non foetens, C.B.P. Tufai 4. differentia,Ciuf.
Hift. Hujus floris color proxime accedit ad fecundum ;, anguftiora tamen habet folia, illa-
que & radicem nullo tetro odore, quantum quidem naribus percipi poflit, pr«dita.. Floret
Aprili, interdum etiam Martio fi aeris temperies paulo calidior, floret aliquando cum Tuli-
pis pr«cocibus, atque etiam matUrius ; femen Junio & Julio maturum eft.
H A L L U C IN A T IO N E S C A S P.
- Aliorumque Authorum.
B A UH I N I
1 Ilium imper iaU f e u Corona im per ialis : v itio fe
b ü icp la n ta appingitur ra d ix tuberofa S ’ fol(da
, .aGlupoJ)odonieo,caterifque authoribus ipfes im ita n -
tibus fe iim conjlet páúcis\ magnis, c rajjis, fticculen-
fis 'Iq uam fefefein tegen tib tK^ itv id e re eft e x autopfia
& incijioné ip.fiws rackets. . Cluftus vcro a dh ib uit in
p iB u ra radicem tuber o f dm cum plurimisfibris tindi-
queemanantibus : a t in.Defcr iptionefquampfam a ff&
fig n a t e i radicem, r e liq u i bulbofaminDeferiptio-ne,
etia rhfi omñes qu ot quot fu n t p r a te r Bejlerum in
Morto Eyftettenft tuberofa p in g a n t fig u ra .
§• 3- B