figurâ, coloré, & afpeâu Rùtæ tenùifôliæ foliis valde fimilia, mdliora tarnen, Ôe interdum
longiora: cauliculi qui in aliquot ramos divifi pufillis floribus onufti funt, flavis, • latis odo-
ratis, fenis foliis conftanribus^ fed miranda figurâ à reliquisfloribus diyerfâ, nam fios informs
duo habet folia reliquis majora, nervo viridi foris extrema parte te â a . (quæ obtufior
éft & veluti compreffa ) quæ fuere loco vaginæ quatuor aliis petalis perexiguis ôt vix nifi
expanfo flore confpicuis : flóribus fingulis fie conftru&is & deciduis fuccedunt lìngula»
filiquæ articulatæ, in fingulis ramulis quâternæ aut plures, longæ, planæ, articulis feu
interriodiis diftinftæ, falcifqûe inftar incurva», fémen in fingulis internodiis unicum, nigriu^
longiufcùlum, quod difficulter admodum eximi poteft, continentes : - radix fingularis fubflava
interdum, bifida, müfrumqué fibrofa ; annua tarnen, nec vivax : tota planta ingrati admo-
dnm faporis. Primum iftam plantùlâm obfervavit Carolus Clufius in Gallia Narbonenfi fupra
Nemaüfum urbèm, inter Aigmarguesòc Vóver Arelatenfi itinere: deinde valde copiofam inter
fegetes, agroSalmanticenfi, totaque Caftella, & Gr’anatenfi, itemqué Murciano Regno.
i . Florebat illicMartio & Aprili; fémen Maiomaturum erat. Apudnos Septentrionales pro.
venit quidem, fed longe ténerior,: -quam ubi fponte nafeitur, veluti Papaver corniculatum
flore violaceo,. Videtur hæc pianta plurimum accedere-ad Hypecoi Hiftoriam quod Græçis
JttoWv, & aliis ^l^i<peav dicitur ; & certe nulla adhuc confpe&a planta, quæ ad Diofcoridis
Hypecoon magis accedat, opinione CariClufii. Non defunt quidam qui ad Cuminum iil.
veftre alterum, Diofcoridi déferiptum, referre malint, licet facultates funt diflìnhiles, m
monftrabimus in Hallucinatiohibus ad finem hujus paragraphe
2. i^ecoo« filiquis propendentibus non artieulatis bivàlvibus incurvis, nobis. Hypecoon
alterum feu Hypecoi altera fpécies, C. B. P. Cuminurti alterum Diofcoridis filiquofum, Ad.
Lob. Et Cuminum alterum Diofc. filveftre filiquofum, Lob. Icon. Cuminum filveftre fili-
quofumPenæ, Lugd. Cuminiim filiquofum, Ger. Hoc priori valde limile eft, nifi qnod
folia prodneat anguftiora, lóngiora, glauca magis, tenuius divifa, foliorum Sefeleos Maifi-
lienfis æmulâ : caülès funt lævés, foliis & ramis onufti, ex quorum alis exfiliunt flores pen*
tapedali flavi, in mucronem definentes ; quibus fubveniunt filiquæ longæ, pendentès, non
ére&æ, non recürvæ , nec articulatæ, ut iuiit fuperiöris filiquæ, continentes in fe femina
flava, majora ferninibus præcedentis, Galegæ feminibus còriformia. Natales communes cuttì
fiipériore haket, tefteLobeliö ;- atque eâdern tempeftate anni floret. A priore ergo toto,
coelodiffert, primo foliis longiöribus, anguftioribus & magis glaqcis, deinde & præcipue fili-
quis non redis artieulatis, fed pendentibus, bivàlvibus, deorfum recurvis non furfum
credis.
■ Utràque hæc pianta malè à Caiparo Bauhino cæterifque authoribus ipfi monftrantibns
viam Cuminum àppéllatur, eum Cuminum proprie didum fit Umbella femine ftr iato, foliis
tenuiftime divifis, ut docüimüs in dodrinà Umbellarum Sedìone nona cap. de Cumino ; atqui
liæ duæ plantæ funt filiquatæ,& floribus & filiquis toto ccelo & fine ultimo à Cumino umbellifero
prædido diferepantès ; èrgo non funt authoribus fub Cumini nomine defignandæ,nec Umbellis
aflbciandæ, fed filiquofis fuis congeneribus adaptandæ, &forte null ibi aptius quam Papa-
verum claifi jungendæ: quicunque melius eaidemdiipofuerit, ipfidabomanus; confiteor
quamvis fint filiquofæ, inter fe diferepantes, poflunt tarnen filiquofis tetrapetalis adjungi,
quoad aptior inveniatur locus eis; Sunt'revera plantæ heteroclitæ'ftride loquendo, fed pro-
pterea quod fint filiquofæ, hune impræfentiarnm, & jure, fibi vendicabunt locum.
s I L i Q u o s Æ
; Multicapfulares variantes & floribus. & capfulis. (
C A T V T XVI.
§. i. B A L S A M I N A F EM IN A feu Noli me tangere.
B Alfamina mas Cucumis pbasniceus dicitur, quod ex pomis ipßus immatures oieo' injcSiic ,
infolatione okumfeu Balfamutn, ut Chirurgi vocanty ad vulnera, confalidanda frAfiantij'
fimum confidatine. [ De hac Balfamina mare feuCucumere phceniceo diximus fiiprg Sectio»1?
HI. V N I V E U S A L I S 0 X 0 N I E N S I S. a 8 i
. p3g . 1 a j . qua-ratìone ab authoribus h$c herba dici debeat Balfaitììna,. ignotatur S
F ed Moll ine tangere aut Impatièns herba apte.fatis dicitur- prqpter rationes fequentes à nobis
^BaÌfamina femina, feu aptius Impatietìs herba, aut Noli me tangere, nobis. Hane habet
tabigenericam, qua ab-omnibus aliis facile diftinguitur, quod flos ejus producatur an-
H H patens feu hians-cum riftu calathiinftarj & cum calcari feu corn iculo tenui Nafturtii
t dici aut LinariaéDalmaticàe more in recurvam cauclam definente ; fiori fic conftruftofuccedit
rVauamultisloculamentis divifa, qu i contraftis valvulis fingulis vermiculorum ajut fpirarum
ore in fe convolvitur fi tàngatur matura, unde illi appofite fatis Impatientis herbs, autNoli
m tangere nomén inditum : hoc illi cum-Nafturtii fpeciebus quibufdam eft commune,. à.qui-
buS-in pàrtibus tàmen effentìalibus longe differt. Eft vel flore rübrö, vel luteo ; .de ilio
pflmó, de hoc poftrefnò dicemus, hoc parugrapho primo.
T A B U L A XV.
[ - U.RubelM-Pefficóifoliofieu'fìóli me.tängfi’lfiorepurpureo^nolii.. ßaU
Jamina femina Perficìfolia^ Ad. Lcb.
Balfamina femìn I2. Luteo ] Mercuriali* folio feu 'Nòli me tangereßore luteo, noiis.Int*
f aliens-herba, Dod.-^
fi Sefamam,Vod.<}er.Mattb. SefammverumLugd.Cam. $. - - ■ -
\X.Melochia five Ccrchcrua, Cam. Park J ; E. Chabr. Olus Judaicum Aviccnnat, quibufdam,
1st MeUibi'Arabum Rauwolfii. 3? .
'f.Cafparis Eabago Portulacxfolio', iiobis. Càffiark lèguminìfà, Eoi. Ti3>ìKTabagir', Bad.
Ger. O ? ; ... 0 ... .. ’ . , . . , , , , . , , , . ::i, '
I 6. Leontopetabn ( ideff leoninumfoliUm J Ad-’hob-. Leontofiffàlum, Matth. Gefn. Hort. Lob.
j Dod.Lued. EvdSttmf'-:- ..
[7. Leont'opetalo affinis foliis qutrnk, C. B.P. Chyfogqnon, Parki J.B, Chabr. ©,
(%.Major, Ciuf.Ifift.Gcr.Park, ®
Soldanella d
' (9. Minor, Ciuf. Hifi. Ger. <3 r
j o. Satina vel latifolia, C B .P . Glafium jativum, Park, Hift.Lugd- £ "
po. Silvefiria vel angufi folia, C. B. P. Glafiumfilvefire, Cam. Turn, if
' F.xflicatio Tab. àcimatqu'mtac.
»T T Erba impätiens feu Noli metangére flore pàtulo eleganter dilute ruberitd, nöbis.
jM j Balfamina femina Perficifolia, Ad. Lob. Baliàmina fémina,’Cam. Tab. E)ft. Ger.
Balfimiii, Dod, L u g d . ( c u m M a t t h . & F u c h . figura) BalfaminaamygdaloidehjGefn. ad Cord.
Cabnance,CiC Hac caules promit non,tenues aut viticUlofós (Ut Balfamina mas, qua:
Charaiitia'tfiéitur Dodonso, nobis autem Cucumis Phfleriiceus,‘i;do.quo inter CuCumerespag.
33-Scftionis prima eginius) fed reftós,' craflos, ab imo ramofos ^ glabros, laeve’s, fuccofos
veluti Portulaca,1 iuferius nonnihil faspe rùbentès , circä quos fòlià oblonga-, acuminata ,
Salicis, aut Mali Perfica:. arboris foliis nonnihil fimilia, per marginem tenuiter ferrata-,: è
quorum finu duo aiit tres,. nunc plures flores etumpunt,1 iiifidentes fiibruberitibus pediculis,
atiter'ms latiores ac.patentes, .pofteriUs in calcar feu tehiie cornic.ulum Nafturtii Indici more
velati in. reenrvam caudam d d in e n te s colore elegante dilute iubéntes-: quorum fingulis
fuccediint fingula filiquaf rotunda, afpérà, hirfutaqCharantia Uodonrei-fr’iidtu multo, mi-
nores, per maturitateni lutea, qua fponte aperiuntür, aut taöa finduntür in quaterna aut
quina loculamenta,valvulis extrinfecUS lutcis faftis,immediate poft tabiumfpargehtibus ièmi-
na oblonga,teretia, fufca;; flos ante Autumnum appatet : femina mèdio'Autumno maturefcunt,
ftndns inquam vel favi contaau valyillis fefe cont’rahentibus cum fubito ftreporé,- timorem
fncutientes, femina circa manum tangentis ipärgunt. Plérique Chararitia Dodonai Balia-
mina maridifhe facultate fimitem affirmare audent, fed temete, cum hnjus'experimentum
N n 3 *