pel ici ícmula, bina Temper inter Te oppofìta, atqùe verfus appofitionem cum caule deliquium
patientia feu lunata .* fammi raiiiudi aliquot flores Hyperici floribus fere fimiles, laturatiori-s .
lutei cploris & planéameos fuftment : fernen deinde in vafculis tenuiflìmum, fcobìsjnftar, nigrum
: radix candida tenuifque, Provenit k t o iolo, in.collibus juxta Tagum, ubi ab.inco-
lis femper Nova dicitur, quod fotófofo a-Mó floreat, quafiqjie renafoens cònfpiciatur : etiam in
aliisHifpaniE locis,atqueagro Monlpelienfì ; etyam InGallia & Anglia inmontofis& ficcioribus
pratis & pafcuis Effexienfium.&in cònut^tpCantii interQravefendiam SeCobham floribus
onuftam obfervavit Clufius.^ '^ ¿ ^
3. Centaurium luteum perpufillùni, C,J3.„P.Centaurium luteum novum, Col. Dodranta-
talis eft pianta hEcSÉ radice perqùam exigùa, iignòfa, 'pallente : foiiis in imo ftratis ab initiq.,
ut in <foògeneribùsWùlgatis flore purpureo, fod miflorib'àsvcauli angulofo binisoblòngisfòliolfs
è regione -per in te la ila liEreQtibiis ut in vuí^áñ;'’ fed duplo minoribus, RurEjp roximi^ -in
fummo veröflores binös fert aut unicumapflgi? c^lycibus pro bàli infidentes,peh'tápétálóSjColb-
re luteo. Maio menfe hiantes/femine exili ^¿minuto ut in prEdiflis." Sapòr piànta; admodum
anrarus’^ fèd nontàm inténfus ut vulgaris miriòris purpùrei. Hanc ànemine obiervatam huc-
ufque aut depiftam, inquit Fabius Columbia , in maritirpis Qppidi di&i vulgo- Torre della nun*
ciati, éoñ longé à&tabii iuinis'in ‘Vefaii montis radice priminh; invenit prEdi&us Fab^Co-
Iumná?fU:L " - - -- ' - ■’ -
4..Ce'ntaär.iumpaluftre luteuni minimum,nobis. Huicradix alba fimplex fi.br is muìtis donata :
folia ad radicem pàrva,angufta,oblonga: caules triiim aut qüätuor digitorumvaltitudihe affurguiit
ramofi, ad quorum lìngula genicula duo ex adverfò folióla, anguila, acuta nafcuntiir: flores51 in
fummitatibus ramulorum prodeunt longis ped-kulis inukeàtpèdutei,exigui,pentapetali,fere Temper
claufi, ex quinqué petalis conflati : vafciila.m.feminale oblqngum .per maturitatem in duas
carinas dehifeit & Temen ^effiyidjt minutiflfo'iirn, :lpbWcrrrd)3m;, exruffo nigricans. Totius
herbuk flipór amaros; Piantola eft annua , qu’fe perforo feminbtotáliter radicitus exarefeit.
Vegetat in humidis.& paluftribus locis adiate exficcatis.
5 . Cèntàurium minus rubrum -ve! album, fiòb'is'. Centaurium minus, Trag; Matth. Fuch. Dod.
ut. TuriLUgd. Tab; Centaurium parvum, Àd.Lob. Ger. .Centaurium minus vulgate,park. % n T
taurium minus flore purpùreo & albo, J- B. Chábr. Exigua herba eft hoc Centaurium minus,
cauliculo affurgit angulofo, dodrantemautpedem alto ; folio Hyperici Perforata di6ti forma
& magnitudine : flores in fummis virgulis è puniceo colore in purpuram rubent, Lychnidis Ta-
tivE floribus minores, qui interdiu & exorto fole patent, Tub vefperam vero recluduntur : hos
capfuke íequuntur exiguE, oblongE, granoTritici fimiles, in quibus fingulis femina minutiffi-
ma continentur: radix fubeft dura, parva, nullius ufuS¡,r poft femina maturata* . Loca amar
her bofa, aratro non profeiffa, aliqtiantulum, fed non omnino, rigua. In Italia; Galli|gGerma-
nia, Anglia Belgioque fatis frequens. Julio ac Augufto una cum floribus & capfulis feminali-
bus legitur. Flos communiter puniceo colore in purpura rubèt,' aliquando albus eft, rarius
ferruginei coloris. Yariat etiam ratione foli Theophrafto hift. 5. monente, in humidis enim
altius excrefcit, in aridis vix duas aut tres uncías Equate
6. Centaurium purpureum minimum, nobis. Caules biunciäles vel triunciaies ramátim fort
hocCentaurium minimum : flores purpurees, mínimos,' pentapetalos : capTulas feminalès,
minores & Temina multa exilia, Centaurii vulgaris minoris rubri modo. Inhimiidis circa fta-
gna Eftate exiiccata locis itidem provenit. Florentem obforvavimus vix uncialem aut biun-
cialem veríus finem Augufti,atque itidem.capfulis Teminalibus onuftum.
7. Qéntaúrium minus fpicatum, C. B- P. Prod. & Matth'1, ed. Bauh. Ex radice parva, alba,
fibrofa, caulis'exfurgit in plurimos ramulos palmares & fefquipalmarès, ftriatos d iv ifu|g folia
Tunt parva, pediculis carentia, quorum prima feu inferiora funtlata, Tubrotunda,Tuperiora angufta,
acuminata,quandoque bina,adverfo firn caulem amplexantia-, flores albi, oblqngis calycibus
innixi,ab imo furfum verfus per caulem fp.arfi,finguli, utplurimum, ex una caulis parte fibiin vicem
fuccedentes ex calyculis foliofis prodeunt,ea forma qua non patentes in figura exprimuntur,
patentes enim fculptor non refte expreflit : floribus evanefeentibus fingulis fuccedunc fingulE
capfuk, oblongE, fernen minurum, ut in vulgati, continentes. In montibus Euganeis Patavi-
norum&hinc inde circa Monfpelium reperitur monente Cafp. Bauhinoin Matthiolo Tu e edi-
tiònis., ;
T E M P E R A M E N T U M Sc V I R E S .
Magni múltique u fa efi Centaurium minus rubrum. Herba igfa contufa impofita vulnera giù-
tinat, velerà ulcera purgai is? ad cicatricem terducit. Decoda eadem is? pota lilem humorefque
■ • - crapos
Seâ. Y . . V N l V E R S A L Ì è Ò X 0 M I Ë t i S / S i - f é f
truffai per almmduoit. Decofàum ipfiusifchiddicvs oorivenientifftmeaffuhditur, irahitenini fan-
guinem dolor émque levai. Succus ejm ad oculorum medicament a perquam utilis r/?, quippeqiii
pupilli4 calìgvnem offwndat is? una cum melle. difeutiat. Vulvae fubdituó menfes is? parties extrd-
' hit : peculiariter vero nervorum vit iis epotws prodefl. Galenus ob ingéniés mirafque efafacûl-
tâtes de ipfìus viribus làbrum integrum confer ip j i t ejufque lib. 7. quoque Jimplicium meminit,jic
iaquiens,.Centanni minoris radix planeinejficax e fa fe d caulis ejus extremus is? folia, quoe ilîi
inherent, 'is?flores utiliffima funt. < Vincìt in iis qualità* amara,: paululum haberis ajirifiionis,
atqueobejufmodi temper amentum admodum exficcatorium ejl medicamen,expers mordacitatis, isre.
Habent autem h ufa Centaurii minoris, inquit Dodónkus, cauliculi fuferiores, folia, flores, vinrent
em qualitatem amar am is? temperaturamcalidam is? ficc arri ordine fecundo. Hep at is isrfei-
■ lis- nee non liénis obftruftiones dèco&àinnqualsrepòtaaperiunt: regio morbo medentur, diütur-
nis ac prorogates febribus auxiliantur,. venir is idénias is?lumbricós interemunt : in fummd db-
fkrgunt, expurgant, crafptiem humorum atténuant, is? quicquid amar a pòffunt, infigniter pr defiant
; per alvum tamen expurgationem üllam facere obfervart non potuit D ’odondeus, quamob-
rem nullam Centaurio minori commovendde aut expurgandde a h i vim dut potentiarri addeffe exi-
ftimat .expenentia dofius prdediftus author,' non obflante authoritate Diofcofidis is? G aleni,'q u i
ut fupra diftum^ afferuntbilem is? crafja per alvum ducere, De Ceniaiirio miiiore rubro fee canit
Johannes Pofihius, • \ • .Flos mihi fuave rubet fed ineft quoque fuccus amarus',
Qui juvàt obfeflum bile, aperitque jecur.
Vide cdtterasfacultates dpudJob- Bauhinumpag, 3 5 4 , is? 355. Confute etiam Simonem Pauli
qui diffufe fatis de Centaurii minorisyiribus differii àpag. 242. ufque adpag, 250; . Medici
I t ali exhibent pulver is Centaurii lutei tertio quoque diedrach. v-additofemine Car ui,Anìfe,in
vino albo, contra Hydropemp ifterUm, lieti is obft'rufòióhesi
DE P E N T A P E T A L I S
C a p fu l i s minuta femina .continentibus donatis«
C A T V T X X I I I.
Ñ l i M l i L A R I A.
N Vmularia à folii* numi fpeciem referentibns fee difòd f f alm Centümiiiorbiá a iñinfec-d iri
vulneribus medendis facúltate. Aliis Hirudiftàfia? quodHiftídiüfa infiár paffuti ietfdt 'df-
fexd hdtreat. Sunt qui Numulum Plinii 1. 18. c. 2 8. cenfeant ubifnlfo Mimmulus legdtur: ‘dn fòrte
apud Theóphrafeum l. 9. c. 1 4.;«ò<0e^t»o»,' Rubiàm Gdga. vertit. ’
Numularia eft pianta pentapetala, capfulis plurima femina minuta continentibus donata ,
per terram folia ftratà geréns, binatim fìbìinvicem ex adverfo polita.
Pars T A B l i L 'À X t V I . Se0 lonÌavquÌntE.
r i . Major C . (Luteo, nóbfá. Numularia vulgaris, Park. Numularia centummorbia,
Numularia <. yplorey J . B.Chdbr. J
1 2 . Minori. (Purpuraf cente, C. B. P . is? Prod. 0 :
Éxplicatiopartis Tab vigefimdt fextdtSetiìonis quintdt,
1 • ' K T ma)°r fiore luteo, nobis. Numularia majo?lutea, C . B. P. Numularia vul-
garis,Park. Numularia, Trag.Matth. Fuch. Dod. ùt. Ad. Lob. Lügd. Tab. Ger.Eyft..
Numularia centummorbia, J. B. Chabr. • Longis, tenuibus viticulis> angulofis proierpit Iiec
N umularia major, quorum geniculis ex brevioribus intervallis folia bina, è regione, appòfita
nafeuntur, Anagallidis rotundiora nonnihil criipa, guftu vehementer citra modum ficcante
adftringénteque ; ex qùorum alis flores plerumque bini, rarius terni, Anagallidis) luteEflorum
inftar, fed rotundiores, eodemque colore prEditi, fapòre autem aftringente, quinia petalis
confiantes, quos vice calycis totidem viridantia folióla fuftinent : capitulum ¿ fernen Anagallidis
luteE habet. Juxta fcrobes & fluenta aliaque rigua loca provenir, fubinde & in humidis.
reperitur filvis ,’ pratis & foftìs. A Maio menfe ùfque in multam aèftatem floret.
2. Numularia minor flore purpurafeente, C . B*. P. & Prod. Hec Numularia minor eo modo
quo Numularia vulgaris ferpit, radicem habens tenuem, capillaceam, à qua colieuli multi, te-
D d d ¿ 3 ' nues/