TE MPEftAMENTUM & VIRES; .
f -aperatura media frddiíos caryophylleús flores veiuit Tragus -,-funt qui ex rtihk confervas,ut ®'o*
cant, confidant, quemadmodum ex RofdiBuglofdflmldiflaribus-confèrvd fticdhàfo'cóndirì confut-
verifnt. EjUfmpdi, ¿¿afettio imbicilitati cor.dk,.pdfertim.vn ardentibusfebribuiáppfime conducit i
alii aceto imponunt flores rubros Car)cpkyllcru!n,quodjucunJe odore commendarti : h i acetunido-
loribus capitkojfattu, isr'illitu temporibus, opitulatur. Flores Cáryopbylli campeftrk.qui natura
caeterk calidiorer exiftunt, diftillanlur, ertaqua firigulari experimento adpdlendum calculum,meh-
furaduum aut tr im cochlearium b ib tu r f calida ficcaque f acuitàtei poller e - Los- flotes ferhibet
etiam Matthiolus i s fané indici»' poteft effe, odork fragrdntia is tfap o rk amandentía quaedam.
Qui purpureo- colore nitent, preefiant adómnes cordk affechcs, vcrtiginem,• apoplexiam, paralyfm
. iir convulflonem, ex Betonica aut Amar aci decollo poti. Adfervanlur faccbaro nonfolum.adpra-
diSla omnia utiles, _ fed etiam àdverfm venena iicnénoftriimque animalium idus, bfintur tohtra
peflilentia contagia. Succasvalentimqperaturexuniverfaplantitexprejfik, hauftus enimqtta-
tuor unciarum fondere,ubi morbus invìi ferii, liberai, j Praftantfilveftris' quoque ad ea omnia ad
. qua fativaspraftare dixmus,verumIongeremifflusoperantur. fuclùusftlvejirk fuccum calculo
àtterendo'ac educendo, necnon comìtìali morbo laborantibùsà recenfiotibus utilem crédi. fcriptum
reliquit. Praeflant, inqu.it Schrcetickfddius, purpureo nìtentes colo re Caryophyllòs aromáticos redolentes.
: corroborant ventriculum, cerebrum, Coi i ? jécur, unde commendantur ad omitespradiño-
rum vífcemmaffeSlus antidotifque inferuntur. Suecus baudinferioreo, qui è granii tiñSbirik Kermes
diSlk calljgitur, in cor.dk .affeftùm.,palpitattorie, lyporhimia, incipitk.malk,vertìgine apa-
pléxia,paralyfl isxonvulflonc, cephalalgia, iste, atqueventriculiimbkilitate, Cardialgia,isre.pra-
ftantìjfnnum femedium, Commódiffime etiam infèbribus maligna propinatur. Acetum flomm ea-
ryrphyllorum oxynhodank utiliter ptrnii[cetur..(lui plüradeftderatde CaryoffylìCorum flpJum
virihus i s ufu legat Tabernarnontanutn, qui ex ik i s vinum'ts f'iiupum atque oleum fieri càm-
. memor0t. Confule etiam Simonem Pàuliquadripartiti fu i operkpàg'. t / i , i s 2\2.
H AL LUGINATI ONjÉS : GASP. BÁUHI NI ,
■ Aliorumque Authorum.
Ag- sio. col. ì.p i. V i i , Caryophyllus pratenfir . neutìquam authoribus fic fuijfent denominando ;
J fi-ore laciniato y C. B. P., Odontitis Jìmpliciflore
Ciuf. Hifi. Non eli Caryophyllus a nota faa generic a,'
fed Lychnis. Ibidem col: 2. pi. vi 11. Caryophyllus
p r at enfisflore pieno Lychnis efi piànta pent apetala
bifida utplurimum çapf ila cartilaginea pyramidalì
aut longa pr adita , in qua continenturfemina plurima,
minuta, rotunda -, at quifiliqua feu capfula hu-
jus efi talis ; ergoefl Lychnis quemadmodum monui-
mtis capite de Lychnide fupra. Cum Caryophyllorum
capfulie funt oblongce, cylindraces, contine,rites femì-
na foliaceà:, migra, utì ab initio hujus capitis di-
Slum, Odontitis Plinti neutiquam dicendo.fuijjet Ca-
ryophyllus nec Armerius -, ergo lap f i funt author e so-
mnes qutbus mordicus adhceferat Cajparm Bauhinùs:
Pag. 20p. col. 2.pi. x. Caryophyllus Carinthìacus
ruber, C.B.P. Caryophyllus filv.ejtris4. vel T'aurions
- Ciuf. Hifi. & Pan. Ibidempl. xi, Caryophyllus Al-
pinus calyce oblongo, hìrfiitò, C. B. P. Caryophyllìis
pumilio'Taurtcus five %. Ciuf Hifi. cum peri carpium
M calycem foliaceum reliquarum Lychniaum morehd-
/ beat efi Lychnis, ut monuimus càpite de Lychnide
xvi r „fupra ; ergo male difponitur primo g. Clufio t
deinde a Tabernamoniano & Geràrdo,' deni que a Ca-
Jpar0 Bàuhino inter Caryophyllos..
Lag.2fio.co 1.2.pi. 1 Caryophyllus ar/venfis hirfutus
flore majore, C.B.P. Caryophyllus ho/ofiius, Lob. Icon.
Ger. Ibidem p i. \ Cary ophyUus hoìojtius tomeiitofus
latifohiis, C.B. P. Ibidem pì: i n . Caryophyllus io-
lofiiustomentofus anguftifolius,C.B. P.Ibidempi.iv.
Caryophyllus arvenfis-jimbellatusfolioglabro, C.B.P.
Alfine verga Dalechqmpii., Lugd. Ibidempl.y. Caryophyllus
arv enfis glabro fiore 'majore, C.B.P. Gra-
men-Leucantbemiim, Dod.- Ibìcfiìfipì.w. Caryophyf
lus aryenfis glubet fiore minore,'Ci B.P. Ho'lofiii
fijiellii (iiverftas, Lob.Icon, Ibidempl. vii. Caryo-
pbyllus arv enfij glager >minimus,. Ç.B, P. Cumnulla•;
h arum plant arum fymbolum pojjìdeat Caryophylli s
funt Lychmdis Jpecies ut monuimus cap. x v i i . ergo
male primo npminantur ,deindè difponuntur inter Ca-
ryophyllos, itém pag. eadeficql. e adempì 1, pi. 11,
pi. s i i , & p i. iv. male etiam re citàntur prò Caryóg
phylli fpecìebus a Cafparo Bàuhino.
Pag. 211. coI.t.pi. i . ‘ Caryophyllus major floreglo-
bofo, C. B. P. Gramen niarinum majus, Lab. Ciuf.
Pan. Ibidem pi: 11. Caryophyllus miontanus minor,
C.B.P. Gramen màrinum miniis, Lab. Ciuf,TPan.
Non habent notam geriericam. Caryphfllorum fupra
diSlorum, ergo male nominantur ab authoribus &
pejushic difponuntur a Cafparo Bàuhino.
Pag. 211... col. 1 .pi. x. Caryqpbyllus jaxatiìisfqliis
gramineis umbéllatìs cofymb.is, C. B. P. Symphytum
pet'reeum five Gypfpphyton majus, Lai. Ibidem- col.
2 .pi. 11. .Caryophyllus faxatilis minor foliis grami-
[neis, C.B.P. Symphytum petrceum five Gypfophyton
mihus,Lhal. Ibidempi.,,xy.^Caryophyllus: faxijragus,
C. B. P. Saxifràga magna, Matth. Lob. Lugd. Cam.
AnfaxifràgaB avarie a, Carni Ponce. Ibidempl.y.
Caryophyllus Jaxifragus ftrigofior -, y e l Caryophyllus
filvejtris fiore minimo, C. B. P. Sassifragafivfffixi-
fragia antiquorum, Ad. Lob*.Iconl Ibidem pi. vi. Caryophyllus
faxatilis Erica foliis umbellatis corymbìs,
C. B. P. & Prod. Ibidem pi. v i i . Caryophyllus faxa-
tilis: Erica foliis rdmojus repens,i;C. B. P. & Prod.
Ibidem p l.v 111. Caryophyllus faxatilis fiori bus ru-
\ bris, C. B. P. & Prod. Caryophyllus ir.ini.mus muràlis,
C. B. P. Lunica minima, Lugd. Omnes ha pianta
. iiotampójjìdent Lychnidis non Chryòpbylli ; ergo male
à Cafparo Baubino nominantur Caryophylli (3 per'
confiqufins prò Caryophyllis accenfentur.
Pagi211. eoi. 2. pi. 111. Garyophyllus faxatilis fi-
liquofus qui. Caryophyllus filiquofus, C. B. P. & Prod.
pi. ¿iv. cumfiipiànta■ tetrapetala~ & bicapfularis
>esc dèferipflione aliata a Caffi-. Bàuhino, mah pie eol-
■locaturprò véra & genuina Garyophylli fpecie.
D E
d e p e n t a p e t a l i s
cap fulis ob lon gis H H H femina m in a ta in fe eontinentibus.
C A ? V T XXII.
C É T A U R I LI M M I N LI S . ,
Entaurium duplex ef. : majus de quo infra SeSlione fexta inter cafiitataspappefeentes : Mi-
f j nus aliud, quadwf$k$i f Av*»?« > quoriiam loca rigua dmet Dioßoridi l. 3 , c, 9,
At Theophr-afiofì.Hifi. 4 . ÀeAló<pm.oy. Panaxtenuifólium dicitur• Plinioylib.25. c.6. Centaurium
alter um cognomine Lepton^quod aliqui Lìhadion vocant, quoniam faundum font es nafeatur : Pel
tense propter amaritudìnem fummam diflum. Gallis Exacon C ^ m e d e n d o j quoniam
omnia mala medie amenta fo t um è corpore exigat per alvum. Tertia eft Centaur is cognomine Triorchis,
isre-, Hcec Plinìus
Centaurium minus Hunc locum libi vindicabit ci?m fit pianta pentapetala,eapfula longa,b.ifida?
tenui donata, continente plurima, minuta, pufilla femina. Centaurium autem1 majus cum fit
pianta capitata.pappeicens remittetur adfuas confortes capitatas pappefeentes Seftione 7™.
contentas & adjungetur Cyano, Jacea»& Staube,cum quibus convenitin partibus eflèntialibus à
fine, ultimo p etitis., -
Pars T A B U L A XXVI.
f i . Perfoliatum, C. B. P. Cam. Ép. Parks Centauriiim prìus isr: altepum,
Hiftf Lugd• Centaurium prius, Éyft. . Centaurium minus perfoliatum
flore luteo, Tab.
Luteum j i . Folik non cingeritibus caulemfed verfus caulem lunatis, nobis. Con-
faurium luteumparvum Lobelii, Ger. Centdurium parvum luteum flavo
flore, Cluf. Hifl. Centaurium luteum minus vulgare, Park- £
I 3. Perpufillum, C.B. P. Centaurium luteum novum, Col.
[4. Paluflre minimum, nobis. £
5. Rubrum, nobis. Centaurium minus, Trag. Matth. Puch. Dod. ut. Tur. Lugd.
Tabi Centaurium minus vulgare, Park. Centaurium minus fio r ò urPüreo'
/ ^ : -fAlbo.&ft
6. Purpureum pußllum feu. minimum, nobis. £
i j . Albuin minus fpìcatum, C. B. P. ist. Prod. Matthioli ed. Bauhf £
Explicatio partis Tab. vigeftmae fext<o SeStionis qUintce.
I, Entaurium'luteuni perfoliatum, C .B . P. Cam. ep. Park. Centaurium prius & alterum,
Hift. Lugd. Centaurium prius, Eyft. Centaurium minus perfoliatum flore luteo, Tab.
Radice nititur exigua, fibris crifpisj tenuibus, cändidis capillata : caulis ei eft pcdalis , ali-
quando altior, rotundùs, viridis, fed albo quodam pulvifculo pubefeens, ejui digitorum af.
friftu facile deraditur : folia ex intervallis bina,aut potius unicum, utrinque mucronatum, craifa,
carnofa, Centaurii minoris fimillima, lätiora multo, rotundiöra, non ita venofa, concavo alarum
finu iacunofa, & Dipfaci modo veluti pelvim àut alveum effidentia, quo ro'simberve con-
tineri poffit : ex alveolorum medio furculi exurgunt nunc plures, nunc pauciores, .-qui flores
fuftinent aureos, petalis conftantes quinis, ienis, aliquando o&onis. Inafperis & faxofis
gignitur.Tota pianta güftu eft amaro.Huic fimile eft caulibus foliifque Centaurium aliud luteum
minus, in hoc difcrepans a fuperiore quod nullps furculos edat, ut fupèrius, quibus flores
irifidearit, fed in fummo caulis faftigio florem lìngula rem emittit luteum. Iifdem in locis repe-
ritur, ejufdemqüe eft guitpSi Vide Hiftoriam Lugdunenfem pag. 12 9 1 .
2. Centaurium luteum foliis non cingentibus caulem, fed vejrfus caulem lunatis,nobis. Centaurium
luteum parvum Lobelii, Ger. Centaurium parvum luteum flavo flore , Ciuf. Hift. Centaurium
luteum .miniis vulgare, Park. Multis conftat foliis, Saponari se vulgaris nondiffimilibus,
minoribus tarnen & eandicantibus, perque terram ab initio fparfis; inter qux caulis exit ro-
tundus, pedalis altitudinis, geniculatus, &exfinguÌis nodis folia Centaurii minoris aut Hy-
D d d d 2 ' perici
Centaurium
minus