t é P L A N T A R V M H I S T O R I A pat. j,
fapork jucunditatem i s teneritatem, prsferlirn fiito cimrtbus coffa affavi (s exterior
felle repurgata radix, isr in taleolas fetta,. ex fauxillg vino , fiillatitìique Rofarum /;
quark ist Jacchari momento edatur : lutea qu& ex Infila Vivi Tbomje adfèrtur inftàr ù
rotte, plurk haietur quam illa ex Manicongo. $ qute ex regione Benim gratiffimi eft fp 0
rie. Buttatile in prstdiRk regionibus isr in Hiflania etiam radices;admodüm honum ci
bum isr multi alimenti exifiimant, mediaque ejfe velati fubftantiee, inter càrnee isr fruUu,
flatulenta tamen : fed aßataeflatus defonunt, frnfertim f i cumgenerofo aliquo vino ed f
tur : ex ik etiam fiunl conferva non minile grafiequam Cydoniorum carnee.’’, piorfelii
flacentulie aliaque edulia gratiffimi fafork ; verbo, idonea funt ad omnesgenerk Cdnjf
vas confickndas isr edulia. Nunc adeo frequentes funt. in tìiflanìk, ut fingulk annis 1
Vakz; Malaga decern autduodecim longue naves, ( quae Car avallai vocantj ik muß# m
paliti invebantur, Temperamento funt eodem radices, isr collie ist affst vent rem emoìll
ùnt : at crudte efuinon funt aptie, quoniam admodum flatulent at, idcìrco diffidili dm.
' ftionk. ■-Radicum Battutas. genera funt tria a • cor tick colore, videlicet furpurafcente
velpallente, vel candido', radices affatto fruRuum vel Leguminum loco Jndk funt.
5. Convolvulus Syriacus Scammonia Syriaca feu Antiochena dicrus. Omnes Convohuli j,
' cmftant furgandi ,:fecundum magk isr minus : hanc doRnnam eruimus à forma fiorini
- capfularum ftmipialium isr ipforum feminism cónfórmìum ; natura indice rtob'is mgnftrahit
viam : at omnium htirum principatum tenet Convolvulus bbc quintus., fupra à nobis exf:;.
catus , Syriacus isr Antiochenus feu Scammonia Aniio/bena vel Syriaca diRus ,.jexcujiii
radice fciffa, excifitur in vifis fuccus fefe effundens, qui Scammonium dicitur. Sca/r-
monium eft Scamnwnise plant* fuccus , .qui exradice, laRei facci plena, incìfa emanai
isinvafis recifiturisr refervatur exficCqridus : cujus modum Biofcorides l.ry.c. 17 H N
cuit. Scammonium Plìnius l. ib .c J .v o ca t : cujus fuccum tantum ufuì Theophraftusm
Hif. 10. -fcribit. Scammonee fuccus, ad Arabum imitatióneni, dicitur Scammonium mé
denfatus in maffas cogìtur, isr exficcatus, fufeus aut lividus, aut cinereus aut /uhm
reddilur. BifferentU bujus rations loci apud Biòftoridem i s Pliniuni: ille eum , quia
Myfla regione Afise deportatile, commendai : Scammonium Syrìacum isr Judiacum deter-
rimum haietur, Eroi farina isr Tithymalificco, adulteratum. At Plinio laudaturiCoki
phonium Myfiacum Prknnenfe: adulterinum vero fieri JLrvi farina isr Tithymali maritim
ficco, infudsta fere, quod deprehendi poterli guftu cumTithymalus linguam calefack
isre. Quod vero Scammonium noftrum notas à Viofcori.de tributai non habeat, caufa puls
tur, quoidhoc tempore veicrumfarandi modum.non, offervaverint, ac non ex radia »j
. cifà, ut Biofcorides docuit, fed prórfus diffeRa vel exprejfa, aut è ftipitibus isr ffolm
contnfis p'aretut : alioqui tanta S am ùm ìcopia quotànrik vix afferri paßt, .vel etim
Tithymali laide adulterati. . Optimum eft quod ex Antiochia defertur, dein:ftmemn\
Europeum omnino pravum eft. Probatur qrndpellucidum ,. leve, rarùm ,(jiongiie inftar-m
raminofum focolare cum frangitur fulvum , taurini ghitink moda Jxanflucens nèc vek-\
menter linguam excalefaciens C quod admifti Tithymali argumentum eft j isr cum lingue
affricatur, in candidifftmum liquormlaSlifmikmfefuperficierefolvensi cito liquefceni,
friabili non valde ponderofum, nec tetri odork. At gleb» ingenfes nigrx isr graves „ mi
adulter ut & flint, aut fuccus eft ex tota pianta exprejfus. Hujus vehementia córrigiturl
quibufdam, Aloè addita ; fed reHius ft Malo cydonio excavato indatur, paftà cirpumdeM,
.isr iti olibano coquatur, dein contundatur, ut veteres fecère, aut Cut atiij in fflmCyA
nii coquatur: melius vero ftftmin:a fceiìmli, :Anifi, Baucfadderentur: fitflmrreäa
Buigridium , quaft lacbrymula dititur : in Ojficink Biagridium, qùod nimis recens, «- ;
hemens ; antiquum imbecillum, quare tormina excitans sMmum optimum, eft. Succus ttgt |
Scammonia per inferma vehementer., nulli aliorum medkamentofum purgantium potentii
-cedens, purgai inquam nmipliqua facilitate calida , . fed alia quadam latente;i, totiusfé- i
ftantia pfoprktate, guftu quidem ; nulla calork vehementia deprehenditur i cuicunque liqttk
ri aut rei pemifeeatur, nullah ei vel amaritudinem vel acrimoniam, aut alium ingratin
faporem commnnicat. Quamóbrem nec inter calidißma, ut plerjfque videtur, fed inter M- I
deratius calida i s ficca halendus Scammonia fuccus. Extergit i s educit ppiiffmum Ik i
km flavam, ftrofos. itidem tenuefque bumores i s quandoque pituitam -, ventriculo tai0i
magk quam omnia reliqua medicaments C ut. Paulus Mgitfeta tradii J noxium eft S c»
monium. Mefues non modo ventriculo grave i s moleftum effe, verum i s inteftina ipfa abradere,
interna vifcera corrodere. * venarum ora dilatare-,j o t aque fua fubfian.tU fj[mtd
Sed; I." V N I V E R S A I. I S 0 X ó N I R N S I S . , 17
; Jofdi nliquifque vtfccribut obéffe fentit. InordindturA i s minus bpportumim ejusUfumfe-
dmntur animi deliquia', Ventrkulrfubverfiones.aut flúores i s dyfenteria. Occurritur hifce
. walk Ccodem authore ft ft Scammonium tin. Malo cotoneo decoquatur, isinmucagine
Pfyllii, Prunorum carne,' aut fucco , uliifve lentk-, ftmpliciter permifceatur, addita
- Mafliche aut dlik moderate aflringentibus : de caterk vide VodofMum i s Jobannem Bau-
hinum i s Simeonem Pauli, in tenia elafe Oper is quadripartiti, quidiffufe de Scammonii
viribus ege fe.
(,. Coniohuhis vulgark mqjrn -albus feu-flore ma'flie cßo’,. rtobis. Smilax mäjor UvUt
Bed. Ger.. Viribus’ftccedit dßPammonU, 4ß in mlmr.e gradu ; quin i s proptér charaReri-
fiieam i s 'cffentialem, in ftóribus, capfllk feminalibUsi atifiieetiam feminibus repeftamno-
idm, coácludimiis omites Convólvulos laRifcentes Campdnulafos iifdem viribus poliere fecún-
dum magk i s minus. Atque ba-c de viribus 'tarn eorum, qute in hae tertiaTabula,quarrt
’ quarta oiplicadda- emtinentür f dixiffe fät ent.
Explitiim Tabulk qtiirtie Seliionis fecundje.
-. fié-a o L v u i. r.'M :í,;íisr o r. r. s.
t ./JDÜffilvülus Scaiftnoniae foliis'astnnlus', nòbis. Hic 'eft radice ' en ffi in terräm fe de-'
V.J niittefttè, arijuc longe latequc ferpendò feie piopagat aliisr,adiculi^ ■ exquibaspul-
lalanf' iiòvE planté :, folia gerit Scammoniae triangularía, multo latiora ad balín quam
fuiit Scammönise- -fife'j ftéc fuht téh. acumiriatá- ad bal®: flöfes habet dilute pallidbs,.
¡Campanülatos, herbacei omnino cöloiis, Scammöniae qútídammodo amulos : capfulasfe-
minales^tebifs loeulamentis!;' triplici membranarum ferie fépáratas itidem, atqueinfiri-
■gülä t^ ^ n tíb etfé^ fem iáá 'aiígqlolk, nigrá aut potius fufe’aV primo intuitu, fi juxta
Scamníoniam cplfticétur ab ipfàt: primo foliorum ftruàura, deinde radice longe la-
tecjuc fub terreni repente cognofcitur, quia Scammonia radicem longam, craflam Napi
aut Raphaiji niàjo^3 Ìnfar-§;rtr Laftefcit ut Scammonia catcraque plurimé Convólvulo-'
rumipeciél? bjnis‘exeejptis quas recitabimus & obfervabimus in propriis lócis.
c.'Tfflbdlvulus niinor, argcntemiY rcpeiis, Rupcllcnfis , fiore rubro', nobis, Eli liu-
milis hàc CbilVolvuli fpeéiéà,!;f>er:terram proènmbens, fbliis eft longis:,V anguftis,'argen- '
teis & ómnmo!inèajiis,' èx quibùs ruptis emanat fuccus lafféus, more aliorum fua tribus
aut Cliflìs: flores prbducit.Carfipanulatos, rubros, aut coloflìnos'; ex hàc noti florum
colorís,. qünM incànitie! argfefateä foliòriirti: anguftorum & longorum ,- parvo airi nullo
quafifnf&tio diftiiiguitur à cateris Convolvuli minoribus Ipeciébiis.
' ß f ^ w i ß u & s mimtims fpicàfòliùs , Lob. Obf. Liigd. Linaria folió, C. B. P. Hic minor
Convolvulus tenuìbus adeoque juncei’s , ex éàdem radice predeuntibus, & fiumi procum-
bentibusramulis pradirus c if, duriä tarnen & hirfútiBqui in fummo llores proferirne
éampa’nulatò'sy purpúreos feu purpurafeentés & inodoros / in margine implicatfp, ut
qumquefariam dividi videantur, flqrum oris in totidem ángulos definentibus, dum com-
plicanfur - & inexpanfi adhuc funt flores, quique expanfi & explicati ángulos fuos in
margine flòruiri reliiiijuunt qnafi acùminatós : folta inférióra nullo, ordine ranrulis inha-
feiiÉ , ftincquè longa, angufta, pilis hirfutis obdufta, falicis fbliis haudabfimilia, funt-
que gummofa f fi quis-eàdem mordeat ) etiamque aliquantul'um amara;- radix candicanS
fingulàiis & viv'ax. Non laftefcit > in hoc convenic cum decimo ultimo Tab. praícedentis¿
Convolvulus peregrinus caruleus, fòlio oblongo, G'iB.P. & Prod. Peregrinos cscru-
rukiis, folio oblongo-, flore peramamo, triplici colore infignitOj nobi§. Campanula c£-
rulea-; Aldini. Hsc perelegäns Convolvuli fpecies minor, radice eft fingulari, oblonga ■
rutteicente, ex qua caules multi, pedales, fefquipedales , flexiles, levifiimis Se curtis pii
Us pubefeentes, prodeunt per tetram ftráti ; quos folia inferiora uncias tres quatuorve longa,
vix unciam lata , inordinate veftìunt, qué furfum verius minora redduntùr, pèrque
margmem funt leviter hirfuta : ex foliorum finu pedicelli temiiffimi, oblongi, exfargunt
S B t B s E B m ¡ H partem aeruleusq Campanulatus, triplici colore infignitus
m edet, quims plicis in màrgine exterius., quinifque interius, eáterorum fu* familias rno-
i e ; uorem eleganteitigérit,'inquam, triplici colore notàtu digniffimuni, infilperiore-Cam-
p n n s imbo eircùlum habet elegantem cyatreum & pérania-num medium album, feu
H B — a ; ' tettium circulum nfque ad fundum luteumI ex: cujus umbilico exe-
amuiu a qumque fubeaerulea, ambrentia apicem longiorem : inter circulum luteum
C in