dum Pitraxy/itm yirtcHÍum
IlMi lodi Causarci legati') it
liueris ad IirticiiliiH.
ir. C. -V- ì
acdibus i/lKStris viri Dicg^i
0 X'o/iiniiiic. adscriplo ubiquc,
si 6enc mtmitii, EvUcnii nomine-- /'raclerjmxm in finra/ilirasi
eiusdew Ofifiiani /xiciimtis De ancnfiio, ¡inaili firafitdicm {Deo
ì'olenk) inde naclns discriplam in ¿nccm dabo, dnbins in Ieriw
un Ejileinio mUhm-i ailribucnda sit.
Videtur nulem codcx, quem Gesnenis inspcxerai, sic|iiic!em
ipsius Diegi l-hirtaJi de Meiidoza fuit, cum reliquis eiusdeni
libris graecis in bibliothecam lìscurialensem pervenisse nec|iie
diversus esse ab codice aliquando signo II. C. instrucio,
I.|ui iam non extai, sed a. 1671 incendio absumptiis est. De
c|uo ex catalogo bibliothecae liscurialensis, qui Mediolani
lur'), haec exscripsit T. Rostgaardius in
•n Windingium missis');
ifisum ut ìtt Catalogo iacct:
^lislae l'araphrasis Theriaconim Nicandri
c/ pa^'. i j j . Paraphrasis Attxipharma-
•( pag. 346. eidcv! li ibueiida Paraphrasis
{non cnim cxprcssnm est illins uomcn) in 3. et 5 (nm Ha/ioUiem-
Opfiiani. ci pag. .'jÇ. in cnndan Oppianum de ancupio.
Qua in descriplione sane desideralur inentio paraphrasées
in Oppiani de venalione libres, quam Gesnerus memoria
fonasse lajisus falso adiecerat, Heliqua autem ita comparata
simt, ut e\ libri C appendice ea petita esse probabili s
vidcatur opinio. Nisi (|uod veri simile est paraphrasim in
carmen de aucupio sive omiihiaca, quam librarius in C valde
iam m util am n^^^ltisllue locis lectu diflicilem invenerit, in
apoijrapho ex alio codice supjiletam fuisse, qui ad alteram
recensionem a C diversam, a Windingio po.slea e
n (de
i|ua V. supra p. 85] pertinebai, ita ¡amen, ut
C parlibus multac lectiores margini adscriptau vel ipsi texwi
insertae sint. Unde fit. ut illius paraphrasées versio Ialina a
Gesnere ad hoc exemplar confecla ') in universum quiden!
alteranì fere recpnsionem Windingii exprimât, multis autem
locis, id .|Uod iam Duebnerus observavit, cum textu Parisini
gr. 1843, (jui i<iem est ati.|ne codicis nostri, consenliat •).
Vii. Cedex Vindebonensis medicus graeais 5 Nesselii
(n. 6 Lambeciij '), chartaceus formae, quae dicitur, cjtiariae,
feliorum 10, sacculo X\1 exaratus conünet f. i' et fragmenta
novem Crateuae f.fotafii«oO, f 1'—8' capita alicjuol
textiis Dioscuridei, f. 2' Galeni cajjut de amaraco, f. cf
hy]jotliesim, quae C f. 393' pharaplirasi llieriacorum praemissa
est. Uaae omnia ex C descripla esse dudum viri docti
intellexere. IJeinde f. 9' sub inscriptione h tos *ufus //i-ruiVov
toc proi>onuntur excerpta quaedam ex Dioscuridis
matoriae medicae libri cap. 62. 63. 8y. 160, quae ex
eodem codice manassc videntur. quem Augerius de Busbecke
ab Antonio Canlacu;:eno commodatum anno fere 1563 Petro
Matthiolo utendum praebuerat (cf. supra cap. Ill)- l'elio
denique to' extant herbanim vocabula 30. c|uae in C herbis
tilulenini loco superscripta sunt; quibus explicandi causa
pi e ru raque adduntiir imina ab ipso Dioscuride in materia
vocabula ex lingua graeca volgari
VIM. lam in medium proferendi siml libri aliquot aclfii
vinculo inter se coniuncti, <]uibus carmen (¡nod dicin
viribus herbiinim ex C nostro dcscriplum traditur ').
de
I- Codici saeculi XV, qui adservaliir Mediolani in arcliic
capi tuli metropolitani sub n. 3 '), post Dioscuridis mpi Clij
.'nrsiKiii tibros quinque eiusque noiha, quae vocantur. f. \ìT—12S
insimt carminis de viribus herharum versus 1—190. Praemissc
capitui 1 indico :
. (V, I
• incipit cannen; T.i
1. Kaupt.), dcsinit his : 1^1- ji-rríi.,,!. :
«s^« fopii,. inM^i.^ (v, igg). In testu au lem eaedcm
agnoscuntur lacunae, quae in editione A sulani exi :ant. Margini
adscripta est ¡^ii<i>:<f, id esl scholia.
3. Cedex Berelinensis Phillippicus n. 1571 3 •) sacculo
X\'l exaratus f 48'—55^ eosdeiu car rs;,s 1 — 190
praebel, qui in Mediolanensi habeniur.
llaec in utroque codice .\Iediola nensi et Berolinensi
cxcipiunt Neephyli monachi Prodromeni prom|)lui iriuni alphabeticum
herbarum, quod inscribilur aiJ .lOll.f.l. T,?!
fioiavciv, lexicon botanicum r^t in.. fior.riti'
icteris ignoti
vocum aliciuot l'ersicarum: linem faciunt . ex Galeno
exceq>ta, rjuae ah eodem Ncophyto Proilromeno congesta
esse Paris'ni gr. 326S testimonio siipra (n. 1) adlato docuimus.
Cnde facile colligilur hos duos libros prexima cegnationc inler
se devinctes esse.
j. Codex Vaticanus l'alatinus n. 77 ') saeculi XIV
exeuntis, qui olim fuerai Meletii. post Neophyti monachi
Prodromeni prom|)luarium. lexicon botanicum. glossas persico
graeca.s, quas modo memoravimus, f. 15'—114' praehet
Dioscuridis raaieriae medicae recensionem interpelatam (de
.|ua V. infra n. XII} in libros IX divisam..cui subiecti sunt
carminis de viribus herbarum versus i—190, quorum uUimus
est t^i. ^atdl'i,!' :tipl «cbjin rpOfO;. ÙTrrlv-tl?.
4. I.iber denique raanu scriptus, ex quo a. 1518 carmen
de viribus herbarum primus volgavit ¡•"ranciscus .•\sulaniis
adiunctum exemplaribus"Aldinis Dioscuridis'], versus tantum
I—iQO exhibuit praemisso ìndice el adiectis scholiis, i|uae
.\sulanus ad calcem imprimenda curavit. Quo r;uae tradita
erant, quamquam sine dubio plurimìs locis ii<se Asulanus
correxit, sat multae tamen restart lectiones correctoris mamuTi
non expertae quibus demonstratur ipsum codicis
textum simillimum fuisse ei, (|ul in C ad nes pervenit. aique
eisdem mend is et lacunis laborasse.
Quamquam librorum manu scripterum, cjuos modo composuimus,
varia lectio nebis praesto non est une excepte
codice Asulani, tamen omnibus rite perpensis mihi (|uidem
constare viiletur omnes l'edire ad unum apographen saeculo
fere XIV exeunte ex C dcproniptum, in (|U0 carminis illius
versus i—1()0 coniuncti crant cum textu Dioscuridis interpolato
et Neophyti Prodromeni opiisculis. Iam vero id, quod
primo obtutu satis mirum videtur, apograph on hoc ultra
versum 190 non progredì omissis versib.is iyi-2.5, r|ui in C
servali sunt, stalim explicabitur, si ipsum exemplar vetustum
c l.aurcnliono plutei 1.
inspexerimus. Nam C f. jgir
dimidia pagina vacua
imlhì (ifvdv-, deindo f. syì' con
l i , , ' -
indue potei Il hoc loco
ai tribuendum
190 I ., ad
1 desin.
in apographo,
diximus, Carmen de viribus herbarum ex C desciiptnni
alum cum recensione Dioscuridis interpolata, in qua
uenda ilsm C adliibilum esse infra (n. XIIÌ doccbiiur,
;iiam Clini ì^eophyli Prodromeni opusculis lexitocjue
uum saeculo XJV in tinem vergente una cum C in
lerio S. loannis Prodromi servatum esse probabile est ').
apo.qrapho ilio ipsis versibus pracmissus est capitum
(cf. n. I- 4), qui impressus extat apud ,Asulanum ci
capita 1 inde i 1 ipso t
rccenset. liiusmodi index, quamquam in arche >-po C iam
dcsideratur, tamen minnno dubium est, qiiin ad !
alexipharmacoruin para|>hrasi ¡iracíixi ff. 438'
inscrijitus fuerit folio nunc exciso, cuius marge s
1: 387 et 388 relieta est.
IX. Paritc'r ex nostro codice aliquo modo derivata s
quae loguntiir in libro quodam bibliothecae 'limm
.•\tlio monte sitae, quem saeculo X^' in charta e
Limpros vidit '). In quo Dioscuridis libros ii<pi Cl)|t ¡«tj.Kfií
haec siihsequuntiir: j/r.o„irfr,a,i ¡ti te Hi¡t^ctfi,„xi, Einx.
fev <io7>'«'o"; im^: -Jf ¿¡"t'ìh ta Jíi™ npòj riv nfyiM,-
¿yoi,iff<;<i»i. L'nde apj)aret in hoc Athoo haud aliter atque in
Urbinate gr. 66 et in l.aurentiane LXXXVI, g subscriptionem
paraphraseos in alexipharmaca falso coniungi cum exordio
paraphraseos halie liti coni m, quam in hoc quoque codice
(«tnisiii priore libri IH parte in exitu libri HI (v. 604 ss.)
incipere notabile est. Ijuae omnia si cum C foliis 459" et 460^
comparamus, vix dubium esl, «juin haec libri .Athei pars
nescio qua raliene ex codice C fluxerit.
L'trum códices Athous noi'it 'V-i^y a. 1560 scriptus '),
rnio conlinetur ¡i; ,è ,Vl.ei|.lpov ililiT"?.-."'" Eír.Krío«
et Parisinus suppl. gr. n. 688 saeculi X\'i>). cui incsse
dicuntur Eulecnii sophistae ¡laraphrasis in Oppiani halieulicorum
libros in—V el ..eiusdem paraphrasis in Oppiani
libres I. li" cum nostro alicjua necessitudine c
nccnc, eiiuidem diiudicare non audeo.
X. In codic« Parisino gr. 1843 ') bombycino saeculi X
i|ui continet scholia plurima in .^ristoielem et Poriìliyrii
opusculum anonymum w«! dive
a F. Duebnero
volgaluni') supra (cap. XXX) diximus partem oí
omiihiacoruin Dionysii poetae, quae eadeii
f. 47-1' ss. exhibetur. Atque Insunl Parisino eius paraphraseos
libri 1 et II usque ad medium caput iiUinium, nuUis fere
raphraseos
: interrupt!, ita ut codicis C delectus optime inde
suppleri 1
n si ua, quae in C supersunt, diligenler
amero descriptu confcrimus, hos libros
;gregie inlur se congruere apparet et capitum divisione ei
ilulis, qui singulis capitibus praescripti sunt, et universa
i. lîerolinciisi, Pi
') Cf. S- P. Lorapros KnrôJuj-uç rûi' If i»f( fi^ilml
'Klhtn.H,,' »rjJ/»«,,. II (lycO) p- (>2 li. 435«.
V. Lnmpros I. c. Il p. 49 n, 4501, 12.
texlus confermatione, nisi ciuod in l ebtLs orthographici
librarius saepius etiam oiTavit quam is, qui C exaravi
(juoqsie con uptelae prorsus caedem sunt; ex (juarum numero
V. c. cnolavi Viijn.. C f. 4S0' et ¡). 38, 18 Crameri (leg. iKpot);
.l-ioiWm C r. 4S1', ÒOTtf/iwstri p, 41, iq; luiiM C r. 481'
2 [leg. /.ti rii«ro). I-Iis omnibus recle iierpensis mihi
videiur
s a])ographo exprès
XI. lain exoritur quaestio,
nnullos. <iuos Wellnian
., intercedere videatur. Ouac
classis ex codicibus aevi recentioris constai, in nuibus non solum
herbae Dioscurideae ad instar coinriiin i. ci in iiiuniiiiiiticiim
ordinem redaciae proponunlur, veruni i.ninn i-ilniLiae iiarlfs
materiae mcdicae sscunduin Uuitìis ciu'csiji' .•xiatu. ii.i ni
Contineniur aut«m hac classe
libri; Alhous monasierii Laurae
Marcianus XCIl 'j (bombyciinis
f hilera signalus); Escurialensis
W): Chelienhamensis Phillipps.
saeculi XI), Quos libros praeter unum bscuriiUejisuin. de t|iio
nihil eiusmodi refertiir, liguris ilUistratos osse constai. Netjue
facere possum, quin et Chigiani supra [p, 89 n. II) descripti
imagines praeter eas, quas ex ipso C depicuis esse constai,
ex allerius dassis nescio i|uo codice expressas esse mihi persuatleani;
quae opinio vel maxime ua, i-iuae in Chigiano observaiur,
materia rum divisione el ordinatione commendar! videtur.
Iam vero in hac quoque recensione constiluenda vel
ip»um C VL'l a|)ograplion eius aliqua ex parte adhibitimi essi;
satis probabile videtur, quamtjuam perpauca de contexiu
variisque lectionibus illorum codicimi ex 'W'ellmanni apparate
adhuc innotiierunt. Nam primum qiiidem fragmenta illa Craleuai-,
(|uibus in C herbae alii|uul A liiterac illustraniur {cf supra
p. 47 ss.), Wellmanno teste redeunl v. c. in Marciano XCIl (a
^Vellmanno v littera notato)') cum iisdcm fere lectionibus,
quas C eshibei'). Dtiiide imagines herbarum, ijuae in libris
, Chigiano ") insum, magna
X [.arie
alphabetico, tjuala codicibus
e post egregias Wellmanni
videtur neqi
leglegendum est, quod
Valentino Rosio,
picturae non solum herbarun
Phillippsiano exhibitae ex ipso C exprcssao videntur "), quodtjiic
Cliigianus Penzigio auctore ") in ua i|u0que herbarum serie,
i)iiae non ex ipso C dcpicta est, nonnullas imagines praebcl,
•¡uas figuris codicis C simillimas esse primo ijuasi obtutu
cognoscilur. .\ccedit, qued in cempluribus eius generis libris
r,,,,. f/.ilM a. CXXVII filgj,
cntj-d. V p. 1137; il. On,01,1