: operae r n praes s ¡>ai
2 medioae editioiie adhuc egenius.
Accedit, ijiioci his ipsis dicbus, cum liaec seri be rem us, imnliaiuni
est cdhionem Dioscuridis a Wellmanno curatam et
Uim diu sum mo desiderio a nobis aliisque exopiatam
proximo tempore Berolini apvicl Weidmannos prodiwram
esse, qua non solum materiae medicae texiiim, sed et reccnsionem
alphabeticani sesc proposituram ipse editor pro mi sit ').
Qua opera a viro doctissimo et sagacissimo suscepta ut permiiltis,
quae nunc in incerto relinquenda erani, nova lux
adfumlatur, fore speramus.
Qua vero ratione recensioiiis alphabeticae Cextus Dioscurideus.
«jui duobus vetustissimis cociicil>us Vindobonensibus
traditur a saeculi Wl fine ad it
apparebit
erinm n
c de
-Sambuci el Weigelii studiis Di oscuri dcis. quae Saraceni e
Sprengelii editionibus profuerunt, infra (cap.XXV) exponemus.
Ianii|ue rectius perspecta indole libroruin nianu scripiorum,
ciuibius Olosciiridis opiis traditur, manifestuni fit edilores
priores liac in rc codicib-.is nostris iusto maiorem tribuisse
CAITT XIX- DE CKATEUAli KRAGMKNTIS.
Capitibus Dioscurideis passim contraclis el immulalis,
quae herbarum figuris adiecta sunt, in seriebus B. r litlernrum
a folio usque ad folium 94» multis locis acccdunt
excerpta ex consimilis arguinenti operibus, quibus inscribitur
addito plerumque epitheto ¿.firt-juiis et rnl-j.'ó?.
Quae ijuod tain exigua codicis parte produntur et mox
adponi desinunl, sine dnbio referendum est ad librar!-
oram curam el industriam maiores in operis limine quam
postea: quocum coiivenil, quod etiani picluras in principio
collocata» sequenubus multo elegantiores esse observamus.
Accedit, quod hanc ipsain codicis partem separato tomo
comprehensam fulsse probabile est (v. supra p. 24; infra
cap. xxrv).
At(|ue de Gaieni fragmentis, quae ex libro sexto Mgi
ilvi'.Ji.iBf hausta sunt, sequente capite exposlturi
sumus; hoc aulem loco disputandum est de reliquiis Cra!euae=),
•jimrum ConsiantinopoUtanus vetustissimus fons esc. unicus,
ul mihi videtiir, archetj-pus ceterorum codicum, qui haec
praebenl. Quae quidem frustula exigua M. Wellmannus »)
solun ad f ;a, quae ipse Crateuas in re herbaria praestiterit,
recte aestimanda, sed etiam ad viam el ration cm, quam
Dioscuriiles in herbis materiae medicae enarrandis secutus
sit, exaclius cognoscendam. Videnlur autem ea, quae
Crateuae esse indicantur. non ex opere ilio ;
cjuod inscriptum herbarum a
utilium et descripliones el effeclus continebat, sed potius una
cum liguris deprompta esse ex Crateuae herbario picturis
illustrato et alphabelico ordine digesto, in quo descriptiones
omissas el elTecius tantum notatos esse Plinius naL hist. XXV 8
auctor est. Quae cum ita sint, illud sive
una cum Crateuae nomine excerplis his praemissum non de
isi AfolUktr-Zalimn X
libris
quoquE jribiis o
:riptoris quasi epitheton, quo ab a
Inveiiiuntur frajimei
parle, qua A littera C(
herbis aliiiuot addita, qi
hanc aliasque ob causas anliíjuic
randae ' '
uae in ea tantum herbarii
infra textiim Dioscurideum
luslum inilioem C. S' relatae
syllogae herbanim adnuinoinfra
cap. XXIV), ScriiJla vero sunt Cratcuaea
eadem manu. qua lexlus Dioscurideus, sed lilteris aliquanlo
minoribus, versibus brevioribtus et coartatis. Alque (jlerisiiue
prò tinilo litleris rubris pictum praecedii iìq=,!ì„s
semel autem (f. 25') legimus: HgmMs semel (f. 26^)
SfoiiMS! prima ptaelcrea lexiiis, qui subsequitur, liitcra
minio piota esse solet.
lani recenseamus decem haec fraginenta indicali« et
locis et argiunenlis et paginis ediiionis a Wellmanno In
commentaiionibus academiae GoLllni,-8nsis proposilae '):
f 18' „„ v W. ...
2tr A.„,.ú..,i I, y
27' ¿«vtlíaos
29' ¿ÍW""/
30'
17 (Cf, 6 s.).
33' ¿"•kio-
40' nua,Mlils
Kedeunt haec ipsa frusta,
exhibentur, non tantum in eis libris
veluti in Parisino graeco 2286 sae
nensi med. gr. 5 (Nesselii; 6 Lambecii) saec. XVI •), sed
eiiam in aliis quibusdam codicibus Dioscurideis, qui quodammodo
ex nostro pendere videntur, quibusque adnumerandi
sunt liber recensionis alphabeticae auclae Venetus Marc.
. Klll (apud Well
quali a exemi>lari nostro
., qui Inde descripti sum,
:. XIV •) et in Vindobocodic
« e medici erpolati Parisimis gr. 2183 .saec.
XV (/) et Venetus Marc. 271 saec. XV (f,) '), Quibus omnibus
cum eadem prorsus fragmenta tradantur alque Constantinopolilano.
quae ultra yl litlerarum non progrediuntur similesque
nostro lectiones praebent, magna cum probabilitaie suspicari
possiunus unicum fontem o.l archetj-pum, ex <|uo per lotum
n Crateuae fragmenta petita sint petic|ue poiueL.
fuisse Constanttii nopolitaimm
XXIV.
II. procter atin medica ine
.zQtxli^i ils ,il animai
1. 61. U„ic ¡„tei
lO é5<jiii(.(iu !I!I)Ì ilrij il,
coditibus dcpcrdilis li
ni inscripli. ¡d qiiod V
iji
na - íUb quo Sc
"> 131-
»in.I.ir.1. (|>. 27 n.
insunl, recie iudic-are dilT.dllimum est earn ob
d nullum alium eorundeni foiilem coRiiiium
nuìnae quidem quin sint cxiiiuae hae reliquiae,
pcist egregi am Well man ni com mentation em nemo iam iti
duhium vocabit. Ncque tnmen desunt, cpiae suspicionem
i.|uandam moveanl. veluti barbarica vox ¿jov/K«. quae in
capitibus de (f. SQ') et de ¿orrjiu (f. 33') invenitur ').
Sed si consideramus, quanta cum llcenlia ipse Dioscuridis
lextus llemque excerpta ex Gaieni opere ^fji wttficrfMi.
in nostro exemplari reddanlur, vis miruni videtur Crateuae
(ILioqiio verba ad eius, qui haec composuit, arbilrium coniracta.
Immutata, interpolata osse.
Extare haec Crateuaea in libro nostro iam eximius llle
Husbeckius a. 1562 observaverat deinde Lambecius ') et
N'csselius ') eorimdem meminerant, Primus autem, .[uod sciam.
Carolus Weijrelius medicu» Lipsiensis, cum Vindobonae a. 1793
codicem diligenler conferrei, has rellquias descripsil
eo consIHo, ut emillerel Inter anocdoiii bibllothecae Vmdobonensis,
quorum cdllionem eo tempore paravit. sed numquam
ad linem peniuxit'). Porro Itrne.stus M. F. Meyer »),
ut opinione^ viror\im doclorum de his Iragmetiiis valde inter
se discrepanles examinaret'), per Fenzelium amicum Vindoapographa
sibi comparavi!, quae ille lamen non ex Ipso
cxemplai'i Consianlinopolilano, sed ex codice med. gr. 5')
inde descripto excerpserat. Nostra demum aetate de libris
manu scriplis, qui Crateuae relic|uias continent vel conlinere
dicuniur, caute disseruit G. Costomiris ••), qui tamen
Vindobone videlic.
; ilio dcrivalum ipse non viderat, sed ex descriptionibus
l.ambecll et .N'esselli cognitos habebat. Iam tandem a.
tS97 exigua haec frustiila. quorum editionem viri docti Iam
diu frustra desideraveranl, ex nostro libro exscripta et prii-
Wellmanno ") auctore in publicum prodierunt.
C.'\PrT XX. DF GALKXI 1-"KAGMFXTIS.
Praecedente capile postc|uam de Crateuae reliquiis exposui.
paucissima Iam supersunt, quae de Galcni excerptisadiciantur.
Ouae quidem omnia deprompta sunt ex operis nijì ssitnoi -ni
i)u.<i(<iiis is^ ¿..la^ »(,{,.¿«<01. libro sexto, ubi c|uae enarrantur
herbae eo ipso, quod alphabetico ordine digestae sunt,
compilandi sludiosos Invilabam. Inveniumur haec fragmenta.
quae Craleuiea numero longe superant, inter f. 16' et 94',
id est non solum in serie A, qua Crateuae excerpta conlineniur,
viruni etlam Intra li et r lilteras. Qua In re idem
observatur, <|uod superiore capite mcnuimus, haec el.s tantum
herbls acceder.-, quae in vetusto indice recensenlur ")•
Excerpta Galenlana simili prorsus ratione et collocata ei
.scripla sum alt|UG ea, quae Cratouae iribuuntur, ni.^i c|Uod
pro tilulo rubris lilteris jjraescribi solet quae quidem
inscripllo duobus locis, foliis videlicet 71' cl 72' Incuria
librarli omissa est. ita ut ex argumemo tantuin cogiioscatur
haec c|UOqiiR ad Galenum redire. Xonnumcjuam au lem in
eodem capite concurrunt fragmenta et Crateuae et Galenli
quod si aocidit, GalenI verba aut luxta Cratcuaea altera in
columna ponimlur, veluli f. 19', 30^ 33'. 40^, aut e regione
In pagina, i|uam pictura obtinet, veluii f, 25", 28', 30'.
Inter viros docios, qui Galeno edendo operam dederunt,
rullus ad hoc tempus extitil, ([ul hunt codicem adhiberct.
Nihilominus Iam nunc, etiamsi editione critica illorum GalenI
librorum omninc; egemus, sails confidenler adseverare licei
excerpta ConslaminopolitanI, quamvis omnia relitiua GalenI
exemplaria anti(|uitale longe superet, ad Ipsa scriploris verba
consliluenda minimi preiii esse, In c|uae eadem fere cadit
sentenlia, riuam de texcu Dioscurideo supra (p. 4C1 s.) prolulimus.
Nam Gaieni verba, qualla In Kuchnii editione ') nobis
olïeri n liben: itrahl 1
soient, ut ea solunî, quibus Dioscuridis descriptiones suppleantur,
relicta sint'); accedil, quod et singula vocabula et
ponuntur. .Netjue ullam in lot fragmentis loclionem inve.stigare
equidem polul, ex qua ipse lexlus Galetilanus inaiorem
quandam utiliïalem caperei. Sed ea de re cerium defiiiitumque
ferre ludidum eorum erit, qui crillcam GalenI edlllonem
Indicem fragmentoriim e Galeno in hune librum receptorum
adieclis lods editionis a Kuehnio curatae. rpubus Illa
re.ipondeanl, Infra post codicis conspeclum (cap. XXXIV)
subiungere placull.
PosKjuam superioribus capitibus de singulis partibus
disseruimus, t|ulbus herbarium Dioscurideum codice C traditum
constet, iain in universum agendum est de eiusdem indole,
origine, foniibus. Oua-s ¡id Cjuaestiones absolvendas ipsum
librum C plurima |)raeter ceteros conferre ex ea, quae seqiillur,
disputadone facile perspicieiur.
Codicum, quibus materia medica Dioscuridis Anazarbel
elusve partes Iradimiur'), duac dlsdnguimtur classes principalcs.
Qua run! priore comprehend untur il codices, quibus genulnus
librorum quinque maieriae medicae lextus ad nos perveril:
inter quos antlquissimus est Parislnus gr. 2179 saeculi IX. Ad
alteram vero classem pertinent codices ii, in (|uibus textus
Dioscurideus in alp ha be li cum ordinem redactus variisque
addliamentis auclus et Interpolaius proponitur. Inter (luas
t,„ufx\y\. fsso)
<I Sanitithni^cti lies