iam facia melropoli féliciter in Oci;i<lentis partes translatti-;
ct gravioribiis forumae vicissitiidinibus in perpeumn! sub-
Iraclus esl Anno igitvir 155,1 Augerius de Busbecke, eqiies
ex 15eIjfio inferiore oriundus, Fertlinandi I regis turn llonianorum
iussu legationem ad Suleimamiin II susceperai, in qua
usque ad linem mcnsis Augusti a. 1562 Constantinopoli comiiioratiis
est '). Olio in itinere prudeiitissimus il!e vir sumnio
bunaruni aniiim amore incensus maxima industria et indefesso
labore aniiquos codices undii|ue conquirebat, quorum liaud
multo infra diicentos et quadraginta, ut ipse testatur, a se
oomparatos l'ordinando Augusto misit in bibliotheca Caesarea
acUervandos 'f. Singiilari vero studio scieiitiani botanicam
aiiiplei:tcbatur; constat enim Busbeckium herbanim in itinere
inveniarum spedmina, quae per comìtatiu! sui medicum, cui
Quacquelben nomen erat, colligeiida curaverat cum Petro
-\Jatlliiolo summo aetatis illins medico el botanico sibicjue
eidemquc duo Dioscuridis exemplaria
advecta excutienda praebuisse =).
ibliochecae Caesareae V Constan ti nopoli se cum indobonensis.
Inter codices praeterea
ciuos a l5usbeckio Con lopoli c
ipsius inscriptio testatur, tres sunt, quibus libri materiae
medicae Dioscuridis sive ex iis excerpta continentur: ined.
gr. 16 Ness. (Lamb, 35): 18 (ii): 29 (26)°).
Duplici igitur studio et codicuni vetenim colligendorum
et rei medicae et herbariae promovendae virum illum littcrarum
amantissimum magnopere profecto exarsisse veri simile
OSI, cum primum Constantinopoli apud quendam ludaeum
librum praeclarum Dioscuridis conspexerat, Altamen pretii,
ijuod poscebatur, magnitudine deterriius non sine animi
(|uadam aegritiidine thesaurum dereiiquit, alia ratione, ut
aiU|uircretur, consulturus. Sed operae pretium est ipsius
Busbeckii verba ex epistula quarta de legatione Turcica,
c|uam paulc post reditum Fninco/ordiac die /Ci Dtumbris
¡¡62 scripserat. integra hic adponere '):
UmbeOTin Comracm. ed- K"llsr. 1 p, Il p, U3-127, ALainbccio
fere pendini li- Montfauconras Palaeogr. gr, p. 19; ; D. de Nessel Caulog, III
p, 4; I, F- de MoìbI V.tsMrhlr tirr /. t. Hi^iiUMIirk m VVira 11833)
p. 27 s. 32 (cf p- 302J1 ci: Moselio liaiisia sum, quae pro fen K. Cohn
/ains-Iicriclil ritr Schlcsiielim Cnrllsiliajl Jnr valcrlitnilisc/ie Cu/liir LIX
II«S|| p- J03 sm/^
h.
is etifiliwi, ri npìmì
lornwti Korsler
llr.„l„r p. 4» ss,;
9., ubi ex) libe tur eßi^es li
ir. leiaiiene edleclls cf. Laif
f, Sprengclii praofouo
Dioscoriilif iniiiijuìli'iìiHtt tsnnpln
m Anioni,. CiKcmci'o palrHio C
n,lm fccrph' rrftnUU De his lib
sglis Cul. el Drag, (sivc nmgnm:] \
\ p. XIX. lìxrerpia .juneilani e» co
265-3^9 e<
Augcrii Gisicnii Bii^equii d.
"i 'SW- P 3M Locus eil
Rcporlo ilcm magnam ßiri-agiium vdenan iwmismalum,
quorum pnie.cif'iiis donabo Dominnm manu '). .-Id haec /i6roruui
Craccomm manmeriplonim toUi p/aiiilra, tolas naves.
Sii Ili (redo /ibri hand MU/TO in fra -'^io. quos mari h-an smisi
Vend ins, ìH inde- Viinnam diporUnlnr. Nnm Cnesn irrte
ùiò/ioi/iccac cos dcstinir.ii. Hunt aliquot nun coiiicmnciidi,
communcs mu/ti. Convcrri omnes ongu/os, u! qnicqnid restabo!
huiusmodi mcrcis tumjmm n avis ¡imo spici/egio tonerei».
L'nnm rcliqui Conslantimpoli dccrepi/ne veCns/alis, ialnm
descriplnm /Hera maiiiscii/ii, Dioscoridem, non depielis p/auiiiriim
fìgnris. in quo snnt pannila qnacdam. ni falhr
Cra/enac. e! libellns de aviins. fu est penes [ndaenm Hamonis,
dnm vii'erct Siileiniaimi medici filium. quem ego emphiin
eupivissem, sed me delcrriiiì pretium. Nam ceti tum due a lis
imlicaialur, summa Giesarci. non mei marsnpii. figo instare
non dcsintim. donee Cncsarem impulcro. ul lam prueelarum
illa I
pessime habitus, ila
xÌquc lamen st.
£sl t uslatis
lis em-ct M/erc.
¡m post redilum Uusbeckio contigit, ul
'e Caesaris, ut in animo fuerat, liberalitate
sive de sua pecunia espcdiret, Etenim anno 1365 codicem
nondum in Occidente fuisse apparct ex silentio Petri Andreae
Mailhioli medici Caesarei, qui in comnienlariis ad Diosciiridem
celeberrimis hoc anno denuo in volgiis emiäsis duos
(|uidem alios libros a Busbeckio sibi commodato.s adfert (cf
-supra adn, 5), hunc autem velustissimum, ex cuius picturis
Porro annis 1566—1568 bellum gerebatur inter Maximiliamim II
Caesarem et Turcas, quo quidem milium omnino commercium
inter nostrarum partium homines et Muselmannes fuisse cerium
est. Anno demum ijög pace inter ulrosque composita codicem
Busbeckio auotore Vindobonam translalum esse mihi iam
. Solus s super
o Busbeckius ex aula Caesarea in l lispaniam decessit.
Annus ille libri empti, quem priores in dubio reliquerunt,
certissima ratione efiìcitar epistuli-s (juibusdain, qua.s
a, 156g Carolus Clusiiis vii- doctus de re herbaria sunimopere
merit us et Ioannes Crato a Craftheim medicus
Caesareus illi amicissimu.s, Vindobonac lum in aula constilutus
inter se miseront '), Lilteris prioribus '•) datis Mac/Uiuittc
X y j Aug. ifi<>t) Clusiu.s ex Oratone petit, ut lapillos
(juosdam rar io res el luliparum bulbos sibi procuraret, de
([uibus haec habet: .Won dubito, qniu") Dus. Anger ins
lìonsbeclic, qui nliquando a pud Solymannum egit Caesareum
Oratorem, eins uì Jailor opera commode pos.»nt Consta ulinopo/
i adve/ii Tulipai-um Dipeadique bulbi: id nisi tibi e!
Uli •tuolcshan siel, veli m apnU eum cures. Ouas preces Cl 11 sii
ad verbuin exscripsi, ex cjuibus inlellegalur liusbeckium
eliam septem annis post, quam Constanlinopolim reliquerat,
P 325 "
bibliollicca publica civili
( enroll Oiisü, Aireljaiis
iXja S»i et P. I'. X. d<
5/nii ri,j-alr il'lii>loúr, s
TI perpetuocpie com-
60 amico respondii,
Tnliparum seminerò cum ad I). .•Inger,
rediero, licei seiam cnm gravioribus rebus nn.
di/fteuller in /lis sumptnm ßtccre. Nactus est
parte .
•s Pam,
Liber veins
Constantinopoli emplus
.•\d haec iam respondet Clus datis / / / no
Décembres 1561J, .Antvcrpiae')-.
Lapillos per oceasionem mitlerc pola-is: nolo enim Mi
moles tus esse ea de re, qnemndmodnm nee de Tuli pis, nisi
nactus fueris eommodam occasionem. Nimio saue mihi emphiin
videtnr a D. Augerio Dioseoridis exemplar, licet
picùiris sil illnstralnm : nam pictnrae huiusmodi nihil moror.
/¡uae piu-um ad planlarnm eognUioncm faceré vidcntnr.
Anno igilur 1569 Augeriuiu de Busbecke desiderio illi
andi,
videtur, Prelìui
ro, c|uod persolvii, idem fuit, ijuod ab
362 indicatum arai, atirei scilicet sive
. de re !-[ugonis Blotii ii
cedit. Sed n n Busbeckio
¡uidem v
t CU
quod a, 1562 in votis fueral. ul ipsum
retium illud erogandum impelleret '), mihi
bium est. Nam, quod imprimis tenendum esl.
ijOg haud obscure significant
cmfitum a D. .-iugerio Busbeekio Dioseoridis
et 1-lugo Blolius, i\\i\ inde ab a. 1575 bibiiolhecari
muñere fungebatur, in relatione ad ipsuni imperalo
milianum II a. 1576 scripta memorai deperditnm v
seoridem quondam vetnslissimum, Constantinopoli, h
ah .'Iugerio a. Bnsbecke 100 anrcis emptnm (cf. infr
ideri Dioi
falla tur,
t p , i-s.).
N'eque iiirandum est, quod -Maximilianus 11 '
. studiis imprimis meritus quique bibliotliecae magna
augendae aedulam operam dabai, inter bella suni-
^ .1 rei publicae adm in is irati on e m angustiis interdum
pecuniae oppressus non ipse de codice tam ingenti pro illa
aetate pretio comparando cogitaveril, sed eum bibliothecae
Caesareae a Busbeckio oiTerri passus sit. Cui opinioni minime
obstare videlur, iiuod Busbeckius solitam nominis sui adnolationem,
quam codicibus a, 1562 a se bibliothecae inlaiis
inscripserat '), in Dioscuridis libro alic|uot annis post empto
et bibliothecae tradito omisit.
Codicis nostri, post<|uam libris Caesareis accessit, primus
inentionem facit Hugo Blolius, qui a Maximiliano 11 inde a die
XV lunii a, 1575 bibliothecae illi prae¡)osilus eral. Is enim
in relatione de bibliothecae statu die XXIV .'Vprilis a, 1576
imperatori oblata ') pretiosi-ssinium exemplar Dioscuridis
omnino latere acerbissime conquestus -suspicalur furto illud
esse sublaluin. Al liceat ipsa verba trans-scribere'):
Uo< lamen me adhne plus aequo solicilum habet: Piosroridem
^ueudam velusfissimmn, Constanlinofioli, ni fallor, ab
Anger io a lìusbecke mo anreis emptnm in Jlibliotheca hoc
anno non fuisse iuvenlnm. Nam Sambucns ilio se nsnm quidem
esse '). sed reslilnisse a^irmuC. Lgo me illum nmm/num oeulis
aspexisse sánete iurare possum. Itidem llelfricus Cultius
[•Volfgaugus fitdkrns, et Doctor Tannerus. qui niecmn iu
Bibliatheea versati snul, siùi illic eum liòrnm visum esse ue.ganl.
Si itai/ue ueque iu liibliolhcea ueqne in anla est, furto ablatns
Sed interiecto brevissimo lemporis spalio, posiquam
i haec scrip
Dioscuridis in biblioiheca
rat, illius cjuerelis a<l ipsiim Caesarem delalis
Ul insignem hunc thesaurum redderet, sive
ntius inquirenti contigli, ul librum in latibulo
um investigaret. Nam in praefatione caialogi
isareae anno 1576 a se compositi ') lìloiius
4Ì vel manu script! vel impressi die XXIV m,
1 bibliotheca extarent, universos fuisse numero
tribus codicis nostri locis, foliis videlicet 1',
-ersis delelum est. et 47;]'') el in tegumemi
F ES
Blotic ipsi <
ali<iuc
bibliothecae Ca
indicat libros, <
Aprilisa, 1570
7379, lam vere
ubi lineis Irans
posterioris (jarl
inidem Signum ex l-lugonis Bloli
I cancel! i s incluso ab ipsi iodici
indine scrip tun
-, 7380 proxime excipii
e Iheca ') i
post diem
prehenderat, 7379°), linde apparel codicem si
XXIV Aprilis a. 157Ö restitutum bibliotheca dem
Ceteruni ad eandem rem referenda sunt verba, quae
exlani in epislula Francisci Viciorii Fiorentini Idibus luhis
a, 1577 ad llugonem Blotium data'). Qui de Pelro Vittorio
avo suo, philologo doctissinio, qui et ipse materiam medicam
Dioscuridis .studiose tractaverat '). septuaginta tum novem
annos nalo haec scribit;')
Laetalns autem magnopcrc est en m a me nudivil veins tissimum,
impcraloriaque snppellectile dignissimnm Dioseoridis
liùrmn in bibliolheeam Cusarianam redaelnm fuisse, teque
etiaiu alqne eliam rogai, ni snmniam diligenliam adhibcas
in eo conserxHtndo. Ipse vero scire cupio, quo argumenlo
indieioqne patefaclnm. sii illuni aimis ab hinc mille ci Ireccntis
scriptum fuisse i vix enim familiariòus weis persuadere
possum quod ipse veruni esse non dubita.
Proxi. codici incidit i '597-
;o ilhifiimmmnil), eui inlimcluni erat ab ìmpe-
• se™iureodkc vludabonensi 13333 Uri
a igiliir F
') Do molli sign is ronfums, quae exposait Th. GoUlieb Dir Ahiirasrr
iml.<cl,n/lw. ncUmn CcsehieMr tin- iVimrr Ho/hilUoIhtk ! (Upsi;n: IcßO)
^ luii, sub eiguü l'f73S7
n syDugac cpislliian