aU|»e 1 falsis i. iriptionilii
impt-clive,
In opusoulis aulem appendice
clcprelienduiuur aut .sententlarum cone
inum, quae plenioreiii lexuiin exliibont
is argumeiitis in herbario alimi accedil,
oancm coniplcclilui-, recepta in ipso c
Una ili re lamen excipienda sunt
<|uae ili indice quidcni recenacnlur,
ìcum Consiaiiünopolitam ei Neapolita
¡sse viilenlur (v. infra cap. XXll). la
I indicom relalac in singulariim litlerai
isdani coliaerentes emciftnt, indicis ope
ìnìitum sii. satis certe deliniri possunt.
tolo fere codice persaepe evenit,
addilis,
(P- 32
ciii negolio
¡ intercepto
subsidio,
i qua lierba
niidiam fere
litulis £
1S scripiurae nigrae vestigii
:Hiaedam
• e regione positis compari
it. g>,ae
ipore, quo code.^ confectu:
n in loco fonasse- Immido adservaretur,
srtini (jrobalur, quod ctiani illic inveni-
. cuius scriptura espressa est, et illud,
ilvir, ali(|uìd iniercidisse consiat. Alque
• fasdculis ,VE {f, 41^423) et A'S
if 42^—431), tjiios a. i.|o6 a bibliopegi
5 probabile c
423>- litterae rubrae
sim. dubiura non .
cap. X),
1 f. 424^ folii 4
e pern
a talia e
It folii
i]um etiani post a. 1406, quo codex
lactus est, liuiusmodi ectj-pa fatta .sint.
a se habem. nihilo secius bcls alii.^
ra reperiuncur e foliis hodie deperii
exemplum proditur f i '
!• li aiya ap|)ellata,
e codicis Neapolita
ulos
' sub
Quae i|uainquam
quot veslijfia rubra et
figura cxhibetur errore eius, qui anno fere 14QO t
novicios adscripsit, ;
hand diversa ab e.
inscriplione «iiiiip,».. ^«pni' adest. In [jagin:
argumentis ' evinci
locatus fuerit neci
iieper<lilo praelix
summa pagina Hit
qiiod hand dubie
et inembran;
f- 238' descripta, cui nomen, im'agìì
erai, pagina aulem versa textiis ') legebaiu
r. 539' delineata con.spicitur =). -Sed praeter. ...
Neapolitani ((. 104') et Parisini gr. 3286 {f. 29') testimoniis
(V. p. ,^7) cognoscitur in nostro libro hoc ipso loco et imagines
r f. 1Ò2 et 163 excidisse aliis quoque
US ali(|uando centauri! minoris col-
Tituli autem rubri', qui capiti huic
ectjTium cemilur f. 162". ubi in
rsis legimus TO //finTXiA; id
um est ri Ji^i,. •).
ertimus C 239'. Etenim inter f. 238
Jit, in cnius pagina recta herba
ipraesentata
et description e m alterius nymjihaeae •). quae ^u^^]»/» aii,
vocatur. olim exlilisse. Cuius rei vestigium servatur ect)T,o,
• |U0d titulus ruber in folio inter 238 et 339 aliquando collocalo
pietas in f. 239' et quidcm, si infra a destra parie egredimur,
in folio lerlio figurae relic|uit; ubi haec fere deprehenduntur:
//////M,/,' 'LM TH, Unde apparel in membranae deperitulun.
TMViJ]U
U/i) in
att|ue
!0 fere medio
n fuisse, cui parva pictura e
6'. 33' (v. cap. XV) subieeia fuisse videntiir.
¡11 Ncapolitanu «- tn /n.^òv ,
p. f 104'; Dioscmidis nml. 111
a Ncspoliuiiii fieuni di ve 13:11
co supplcndus csl, «pian essi
In orniihiacorum deniqi
meinbranas duas exci<lissc
quae in priore toEo recto li
ex parie expre.isa extant i
haec vestigia inversa cerni
capitis de seleuri
iMim
adsuni
1 deper.
paraphrasi inter f. 475 et .
nstat. At(|ue capituin exorc
iris l'ubris scrijjta eram, alii
f. 475"; ubi supra versimi
ersa cerniintor HO/Tl/i//!/. id est initii
ie ave: Sp^-io,. ,5 »¡i.^«)»- .a.
eetypa rubra, <|uae f. 475' super versu
—'••• de pico in folio, quod praecesser
.]uod fortass
.S. Aliud €
•cdüor.
rio Dioscurideo indi cium
quae in codice Neapoliiiu
vel aliquando extitisse
3 scripti
riu.-idem rei in lu
inde repetere licei, quod lierb;
tano (Vindobonensi suppl, gr. 28)
ex indicibus singulis littcrìs praemissis cognoscuntur, ii
Constanlinopolitano nonnumquam desideraniu°r. Nam cun
ambos ex eodeni archetj'po derivatos esse certissimum sit
apparet utro<|uq easdem fere herbas tractatas esse (cf. car
XIV. XXII). üuantm ordo quamcjuam in N, ubi liodie n.ein
branis transpositis valde turbaSus est. aliqiiantuni divers«!
erat a C. tamen m universum in mroque pariter proceden
videtur. Ita ut sedes lacunarum intcrdum edam ex Neapolitan
o circumscribi possint.
6. Praeter Xeapolitanuni ad qiiaesiiones, de quibus aijitur,
expedietidas nonnihil conferre posse \'idenL«r ii codices,
quos diversis temporibus ex nostro descriptos el depiclos
infra parte quarta propone
indole , veluti
•XKXVl n. 0, Vaiicanus Urbinas n. 6ñ, sacculo demi
dei
post a. 140Ö, quo liber Dio:
compac
adhuc legitur. Deinde paraphra.seo;
priores codice Pari.sino gr. 1S43, 1
demonstra!) saerulo XllI
nunc abundar
sionis codicibus plenus adhuc
spectant, in jiartibus tenia
praestabit.
Maiorem vero utiliiali
gr. 2286 medio fere sae
monacho Prodromeno .«ivi
cui f. I' herbarii Dioscur
ex nostro libro deprompti
herba.s etiam nunc in C
interdum paulisper mutati
cum aliae .«ine dubio ian
Sed de hoc libro, (juera
e quo-
. pluiei
mi XV
icuridis
liraesentem fere staium et ambitum
n I.aurentiano textus, qui membranis
402 deperdiiis itemque foliis 404 Pt
lliiacoruni libri duo
• quìbus in C
m 111
i- Secl E
a ot quarta suis locis adferre
praebere videtur codex Parisinus
o XIV sive ab ipso Neophyto
X Neophyii exemplari d-scriptus,
:i apographon sino picuiris inest
Quod i|
:l selec capita ordine
complectit.
:t. quae hodie in C desidera
saeculo XIV def.erditae fu.
leflcio eorum. qui biblioth
l'ai ., Vindol>onam ti
i, quarta parte icap, XXXll n. I) ubcrius disputalurl hoc loco
excerpere «ati.s habuimu.s, quae ad pristinum codicis nostri
lextum resliluendum utilia videaniur. Qua in re herbas
, quae in C quamvis depictae textu careni, asterisco uno *
vero, quae in C omnino desuní, duobiis asleriscis "
F. 8' s. haec capitum series invenilur: — f, 8"
.«<0. m ù> - r.,,^. Cf codicis C (. 72'—73'.
R 9' cui f y adiectum est fragmen-
Galeni inscriptum rnJijiiii — *()pvW» liu»,; — f. io'(¡"IVi
:st lìtio,• Mù^uo^). Cf C r, 78'—80'.
F- 18' ¡.ór,« fiiapos -
- f. l{
Cf. in codice C fasciculi (0 f. 161'-— 165' et fasciculi K, qui
post f 165 inseri debellai, sed errore eius, qui a. 1406
codiceni compegit, hodie praecedit, f. isa'—153'.
I--, 33' ivvk mie - »J!^.».«,.»,. - "l^Ì.,«.,,«,. - lenirli.
Cf. c r Ji2'-2i3'.
F. 26' »ipticiti/i — f, 27' »fiiliMÒ^vUn;'— ¡tcilnjlj
Cf. C f 226'-238^
F. 27" |.vp/i - f 28' •-tliilOM - iiiWrawi' — ,cvptóm|.9or
Cf. C f. 233'—234'.
F. 28" —r. 2g' —"ivcrnit, ii(.| —
Cf. C f. 238'—240'; supra p. 3,v
F. 34' f. 55'f
cr. c f. 281—282\
F. 39" Buofiiaeneoy — I. 40' "lifts ¿r^li — "aifis l|'ftts<jj —
— r i , « i > i s {solum nomen sine descripiione)
T e v ^ ^ e o i - f , , » » . . Cf. C f. 3"4'-3i8'.
F. 43' rpiyos if'"! - f- 44' TjcvMrir«"' - Tp<i?os rt,,os -
• J.»!)(•(.)los l«fCKlar — f 44' rlilifltillui (.upciii,; — r,». dtMlfitii;—
71». nlrrtiiipljllos — 11». xuiivinii/fC — f, 45' c.e. iJ,o«»iT,os — t.9.
„(.fiiwi — rirp, — t!ii»fi0|. — rfinoltov — f. 4J" tflpvUcr — iSjtixoui' —
f.^e- Cf. C f 338>'—353^
F, 50"
- f. 5 I • - f. 53' g-OU,.,.. Cf C f. 382--383".
l-iaec si cum codice nostro, tjualis nunc est. coinparannis,
efficitur Neoph3'tum folia non minus viginti unum
intacta vidisse, t|uae hodie deficiunt.
Ad imagines denique deperditas siipplendas universumque
contextum restituendum hand parum etiam conferre posse
videtur :odex Komanus bibliothecae Chigianae, de cuius
indole commentatione primum ab O. Penaigio c
cieinde singular! Henrici Pogalscheri benevolenlia edoctus sum-
Quo iibro insigni, qui saeculo quideni XV fere medio pariim
ex ipso C, partini. ubi C mutilus iam erat. ad exemplar
antiquius ex C expres.ium confeclus est, solae imagines cum
inscriptionibus, sed sine textu continemur ex herbario et ex
appendiciljus depromptae, eis vero, quae nunc extant, longe
pleniores. In herbarum quidem serie prima (f. t'—!7i'), quae
, Pogatschero aiictore propoiiu
fig,
laginum 383. longe :
por.
nvenitur,
iper.n (cf infra cap- XIV). I'X quibus
aliis ex Ibntibus additae sint (veluli
horlciise], longe plurinias ex
îgrior adhuc esset, sumptas
i docuii adfer;
(f. •I0'-127'), qu
herbas eas, ((iiae in C <¡1
deraiitiir, asleriscis d 11 obus
I'ogatscher mihi exscripsit. Qua
F. pclycnaimm
wasi/on ,i/ler — f 126' **/•(,
**pc.-U — f- I2(!' pcriciywcnon — f
Cf. C r. 262 ss.
Co ntra in serie ,vj. c, lius notiLi;
debeo. eaedem prorsus. • quae hodi
figurae pioponuinur.
l£x tant praeterea f 2 13^'—2ig'
repetila e fere ex libro Cel.
longe ti •im integi iore *). Atc| ue sei iem
ciua C (f- 47.|'—482 ') «guras :
munt in Chigi ano imagines ; (|uadragi
"pohimogUoii • '/•darn
C :
ornithiaconim paraphrasi
libris I et II comprehen-
24 hodie praebet, expri-
I n. 1 (ñiíóí <¡gui//i) iis<]ue ail i^
tabulae vero Iibro 111 pracmisf
esfjondent fij;
, quarum pleraeque instriplii
igitui
lacunis com pi uri a plerumquc
suslinere soient, usuri in conspectu codicis, quern
<¡uinta exhibobimus, et defectus codicis el mate
foliis deperditis comprehensae fuerinl, indicabimus.
PARS SECUNDA.
DE HKHliAHlO DIOSCURIDEO.
CAPUT XlII. HE l-IFRBARIl DIOSCL'lUDICI FORMA.
Postquam i>rima huius praefationis sectiono ea tractavimus,
quae ad universi codicis historiam et formam pertinent,
iam transeamus ad singulas eius paries eo ordine, quem in
ipso Iibro oblinent, enarrandas. Qua in re initium faciendum
est ab herbario ilio celelierrimo, quod Dioscuridis quidem
nomine inscribitur, re vera aulem collectio modica est ab
ipso Dioscuride prorsus aliena, posteriore aetate secundum
litterarum seriem concinnata ex parlibus tribiis; figuris iieibarioriim
pictorum, imprimis Crateuae. synonymorum catalogis
ex Pamphilo pocissimuni excerptis, herbarum descriptionibiis
ex Dioscuridis praesertim materia medica depromptis.
Cui herbario praemissa est serie.s picturarum, c|uaG
propter arlificium et elegantiam inter praestantissima anis
pictoriae vetenim nionumenia habentur. Dico praeclara.s illas
imagines quinque, (|uae in exordio f. 2—6 versis extant '). I.)e
quibus cjuoiiiam facili us a viro artis hisloriae perito copiosius
disputabitur, in re praesenti paucissima, (|uae quidem ad
ipsum herbarium spectant, adnotare sulTicit. Constat autem
tienyaynàs esse has pictui as. Ouarum prima et secunda sepleni
auctores medici atque botanici, et quideni il li praecipiie
repraesentaiitur, ex quorum operibus codicis argumentum
pendei, videlicet Nicander, cuius theriaca et alexipharmaca
in prosam orationeni conversa appendici insunl, Crateuas, ex
cuius herbario picto |)liirimae figurae recei)tae sunt, Sextius
Niger Dioscuridis auctor, ipse deinde Dioscuri des, cuius
oijcri inaximam descriptiomini partem deberi diximus, Pamphilus
sj-nonymoruni botaniconun scriptor, Galeiius denique,
ex quo fragmenta nonnulla excerpta sunt'')- Tertia vero
pictura, quae mandragorae inventionem exhibet, argumentum
tractatur ab ipsa Dioscuridis materia medica alienum; videtur
autem Crateuae effigies subesse Dioscuridis nomine arbitrarie
inscripta tolaque imago ex Crateuae herbario picto in hunc
librum translata esse, qua de re infra (cap- XXIV, A) uberius
agetiir- Huius ad exempliim in ipso codice conliciendo fictam
gora, Dioscurides scribens, pictor figura delineandaoccupatus
conspiciuntur. Quam qui excogitavit eo Consilio ductus, ut
origineni quodaromodo herbarii Dioscuridci illustraret, sane
non consideravi! genuinam illam Dioscuridis materiam medicam
figuris omnino caruisse. De quinta denique, qua herbarium