accepisse infra (cap- XXr\') demonslrabilur, ubi Je lierbarii
Diosciiridei fonlibus ct origine dispiitatxiri suinus.
llijrbanim fiyurau, (juas codcx exhibet, paucissimiie ad
hoc tempvis n viris doctis divolgatae sunt. Tix quibus decern
2 in Rem berli Doclonaei slirpium hisloriac
:iis 1583 el 1616 edilis infra (capile XXV)
•). 'faljulae aiitem aeneae Swieteno auclore
pempladibiis ;
aniiis fere 176^—1773 confegiae, in cjiiibus vigiini scptcra
imaijines incrant ex C expressae, in publicum non prodicrunl
(cf. cap- XXV). Nosira demum actaie M. Wellmaniius
(f- et l-vx"'i" »ri»"pco,tcit«.ii. (f. sio') cum fijjuris earvmdein
berbarum, cpiae aliis in codicibus extanl, coniata deltneanda
curavit'). Hu! adde ex codice Chijiiano saec. XV ad nosirum
exemplar depit;Lo gitmiWov imajfinem, quae cum C f- 370'
oiiinino congruil, a Pen/igio exhiberi '). Ncque aliorum codicuin
Dioscurideonim figiirae satis notae sunt ').
Illis saeculis. quibus niasna arlis medicae pars in herbanim
veierum. im|)rimis Dioscuridearnm cognitioiie vcrsabatur,
niuluim inter medicos hcrbariosqiie de prelio llgTararum. quae
codice nostro conlinenlur, in universum disceptatiim est. Nan^
cum Sambuciis. Dodonaeiis, Schelhammerus, Stolliiis, Gerliardus
van Swieten, -'Vlberius de Haller, Sibthorpius has picturas
simimis laud I bus omandas multum ad deSniendas herbas
lliosciirideas valere exislimarcnt. horum iudicio adversati sunt
Craio, Clusius, lacquinius, Weigelins, Sprengelius, qui onines
rude-s, muita.s ficticias vel imo monstrosas esse condamabant.
Quorum omnium sententias infra in studiis Dioscuri de is
enarrandis (cap. XXA^ sinjulas referemus- Nostris vero
temporibus iam id non agitur, quid ad morbos medendos
librae confcrant, sed <|uid utilitatis ad universam historian!
-barine iilusirandani et ad Dioscuridis interpretation em
storicam inde redundeu Quas ad res imainie
i|iiidem, sed magno cum lucro adhiberi
harum rerum peritos iam constare videtur ')-
ommentationes nonnulla^ componere, quibus
Constamino])olitani et eorum, i|ui adfinitat'
philolosi
ligurae codicunj Consti
1) Albertus de Hall
2} Idem nomine no
1 ipsis herbis comparaniur et explir
Bibliothecae botanìcae I ( 1771) p. 85.
enunliato Göilingischc Anzeigen von
Gc/t/irUii Siir/icn a. 1
indicato auctoris nomir
gerum A'Icdkiiiisc/ics iiiid l'Insischa
. quae
impre
3) I. C. O. Ackermann in Kabritii Bibliotheca graeca (ed.
Harles.) IV p- 684, qui ab Ilallero i>endct.
4) C- Weigel apud Baldinyerum 1. c. Vili p- 9 s.
5) I. Sibthorp l-"lorae graecae prodromi ed. ab I. H.
Smithio il (Londinii iSoO) in indice in Diosctiridem p. 392—404.
. GymniiiialSehiiharsf" X
6) Idem Florae graecae X, append, fil p. 33—88,
7) Ch. Daubeny Lct/wes on Roman husbamiry dclivoxd
ie/orc /he Unhorsily ( / a i / W (Oxonii 1857) p. 303—jig').
liis, qui Hallerl, Ackermanni, Siblhorpii, Daubeiyi obsernon
ipsum codicem Constan tin op oli lanum prae oculls habuisse.
sell tabulas illas Swieteno auctore confectas. quarum pars
longe malor ex cotlice N'eapulitano, minor ex Constantinopolitano
expressa est.
8) herdinandiis Cohn Bcilyag sur Ccschichlo tier Ilolanik.
Jahra-Bcrieht ,icr SMcsischcn GcscUsc'ia/lfur votcHdndischc
Otllur l.rX (1881) p. 310 qui codices C et N traclal.
9) II. Stadler .Kaics .-«>- alien JSolaiiik in epiiemeritle
Uavarica JUiittcr fur das Gximutsial-Sclnii-Msui XX.KIV
(iSq8) p. 6TO S.
TO) O. Penzig Conìribnzhnì ,il/a sloria licl/a iotnuirn
(Mediolani 11)05) p. 246, 253—272. ubi ngititr de liguris
cjtlicis Chigiani l". \'ll. ijg (de quo cf. cap. XXXli n. II),
quarum prima series ex C expressa est. I'undct Penzigiiis in
et Daubeny.
citai, plerimique Neapolitai
Porro ei, qui has quaes
haud neglegenda ennit, qii
scurideorum, imprimis Paris
ubicu
ra rill s Con Stan ti nopol i tanti:
IH rellquoriim codicuin Wioim,
Imaginibus a vlris peri-
C-\PUTX\TI. DE SYXONY.MIS lIliRBAIlUM.
In anibobus codicibus antiquis-iimis Vindobonensibus inter
litulos et Ipsas descriptiones es Dio.scuridisplerumquo materia
medica derivatas interiecta sunt Synonyma lierbarum non solum
graeca, verum etiam latina et barbara haud raro tanta copia
ad singulas herbas cumulata, ut longi quasi catalogi efliclantur.
Vastissima haec vocabulorum multitudo. tiuanv]uam ad hoc
tempus niinima ex parte a vlris doctis exominala est, summi
Nani praeter vocabula graeca, quae nonnumc|uam ex dialectis.
veluii Üoeotorum et Cyprlorum, deprompta esse iiidicantur,
ubique fere latina magno persaepe numero addita Invenimus;
quibus accedere solenl nomina, cjuibits .Aegyiitli .Afri .\rmenii
Barbari Bessi Daci Dardani Galli HIspani Itali Lucani Mysi
Persae Siculi Syri Tusci, deinde prophetae, Zoroaster. Pythagoras,
Osthanes utebantur. Atc|ue post multas virorum doctonim
controversias Weilmanni iam curis constare \ idetiir syncìnj-ina,
quae in recensione alphabetica coacervata extant, maxima
ex parte non ab ipso Dioscuridc textui addila esse, seil ex
alio fonte satis bonae actatis niana.sse, cjuem fuisse Pamphlli
grammatici opus rttpi ffortti'üi' exeunte primo p. Chr. n. saeciilo
conscriptum probabills est eoniectura iam ollm a Lambecio
prolaia, nuper vero a Wellmanno argumentis firmata *).
Cod ids C Synonyma in .singull.s versi bus b I parti ti s ita
disposila essa solenl, ut inltlls mrimque inier se exaequalis
in priore columna II, qui hoc vocabulo usi »im, designentur,
riiiyclQpfiliqin a.
21S3); Iv Bcnn.
r - 3i7y;; o. i
kiiKlor:, cbwk« (l.i|)i.ÌA0 1S2,
383 M filici II
»31 p. lûy ». 225 5s. 2S1 ,
17 272-270 (tlu Uiistanl
.hsmytimdr ed l
veluti oí JÌ, noi, in altera a litem eodem versu
ipsiim vocabuluni em ir. Rarissime coi lira evenit, ut tota
synonymorum series
XXXIl n. Xll) probi
Ulis versibus e x;i rata sii. Infra [cap.
ndebimus synon yma, quae in libris
manu scriptis maler ledlcae ex reci •nsione alphabetica
Inlerpolatae extant. partir n ex C. panini ex N nuxisse.
Synonymorum, quae codid un'almi. primus mentionem
fccii loannes Aurisp epistula anno f ere 1423 scripla').
Nonnulla deinde de eisdc :m disputavit Li imbedus Comment.
Il !'
de Neapolilano polissi mum codice
p. 3.';2—358. Porro Curtius Sprengeliiii
baris a niultis pro suppositicils habitis cs
ritalem vindicavit »), in texium omnia
uncis plarunHjue inclusa ; qua ir
C et N respexit a Welgelio •
synonymoi-um series, (juae codicibus VindoC
lur, paucis atligil V. Rose Mermae Vili
spurias eas esse contendiv Novissima ven
nymis libronim Dioscurideorum eum dispu
ravimus, Hermae XXXMI p. 360 ss. pern
In C et N dlligenter conlatis Invenerat. pri
In futura autem Wellraannl edillone, quae
prodeat, valde exoptamus, maxima sjnonji
dubio non comparebit in genuino malerlae
.pio Wellmannus aliena ea esse proba\-it.
alphabetica, quam ille seorsum editurus est
primis lectiones codicum
sub min i strata. Posi ìiaec
Vindobonensibus iradiint
Iam ad singulas linguas accedanius.
mirandum esi tantam vocabulorum molem
Unguis delibatam, in .pianim numero aliciui
paucissimis
lexicographis
De Aegyptils herbarum nominibus admodum panca
invenies apud Atlianasiiim Kircherum Lingua Aegyptiaca
restituía (Romae 16.14) P- 5 9 = — n " ' ''^ec non ex
codice C, cuius non meminil, sed ex Aptileìi qui dicitur
opere de medicaminibus herbarum ') habet. Inde pandora
etiam recepta sunt in Amedei Peyronii Lexicon linguae Copticae
(Taurinis 1833)-
Vocabula Daclca a Kollario .Suppl. t p, S55 composita
tractaverunt lacobiis Grimm GssMehlc der dcniscliai Sprache
I p, 1-11-148; II. Leo ZcUsrhrifl fùr vcrglck/uudf Sp-achforschung
III (1854J p. lyi s. Postea eadem una cum vocabulis,
quae Bessi.s Dardanisque tribuuntur, itemm collegit et
explicare conatus est Guil. Tomasdiek Dk alten Thrnbcr II
p. 22—36'!, qui lectiones et codicum C el N et dnorum
Vindobonensiiim Pseudo-Apuleii (n. 93. 97) solita diligenila
Herbarum nomina Gallica ex diversis edilionibus sibi
cognita allìs linguae Celcicae rcliiiiills IntermlxUi examinarunt
I. Ch. Adelung Mitlirhhlcs oder a/lgcmeiuc Sprofhknndc 11
(1809) p. 42 ss.; L. Diefenbach Cdlka 1 (1839); A. Holder
All-ídtischcr Sfirachse/nt/z I, II (iSgös.)
Synonyma denl<iue latina, quorum plus cenltim In
lexicis deslderabanlur, ex Sprcngelii ediiione coltecta et secundum
lillcrariim ordinem disposila prodiilil II. Stadler .-/.ir//«'
für Mlciiihc/ic Uxikographk X (1898) p. 8 3 - " 5 . 'l'Jam
commentai Ion Km paulo pos! ex codicum C et N conlatlone
supplevit archivil eiusdem vol. XI (lyoo) p, 105-1 u- l'osi
Stadleriim eodem negotio perfunctus est M. Wellmannus
Hermae XXXIll (1898) p. 3 7 8 - 4 " , ciil ex duobus codidbus
Vindobonensibus ut vocabula latina 541 eruerct, contigil.
Kdlquariim autem llni^niarum synon)-ma ad hoc lempus,
iiuod sdam, nondum collecta et adnoiata sunt ').
CAPUT XVIII. DK DlifiCKlPTlONIliUS EX DIOSCHRIOK
DÜPKOMPTIS.
Synonyma, de c|«lbiis modo egimus, in uirot|ue libro
C el N interdum nuda posila sunt, ita ut nihil subsequatur.
Plorumipie autem subici solenl propriae herbarum descrlpllones,
(¡uanim longe maximam partem ex Dioscuridis materia
medica petitam esse patet. NecjiiK tarnen omnes herbae In
Dioscuridis Oliere enarraiae, qiiamm numerus ad se[.lingenias
accedere dicitur, in herbarium codicibus C et X iraditum
receptae sunt, sed quadringentae fere eae, <|uas ipse Díoscurides
ceteris accuratius tractavll. Sod praeter has aliquot
inveniiinlur capita, quae a genuino Dioscuridis textu omnino
allena aliis ex fonlibus orlginem trahnnt').
In herbario DIoscurideo concinnando Ires partes Inter se
diversas In unum corpus concrevisse demonslrahimv
herbarum alphabetlcam anliquiorem picturis illustratam •
amplissimis supplemenlis auctam, delude synonymorum cat;
logos et Dioscuridis descriptioncs, quae ¡III syllogae quodan
modo accommodandae eranl. Quae c
non solum allLs sub tituHs atc|ui
proponitur ') neque semper ipsis
c|ua de re diligeniiore disqnl«
:afiguris addilus
plur i locis genu
ad arbitrium
:um figur
le adhuc indigemus, verum
; Dioscuridis verbis quam
ius, qui archetypuni huius
interpólalas vel amplloribus supplementis auctus
Consilio, ut hcri)arum figurls melius respondeaL Qua de qu
stione satis habeo legeiUes ail ea relegare, quae W'ellmaii
vir liarum rerum peritissimus diversis locis de DIoscur
recensione alphabetica prolulil '). Accuraiius enlm liane
totam(]ue quacslionum, c[uae huc pertinent, gravissimai
molem tractare neque meum esse iJUto nec|Ue, si putar
1 fríp» :. 5?'; íilip/rmi' îiiçoi' f. lOI'i
1(17'; r fiy; ^
Mon'ol'
í(.|íiP5.^ov r. sgo'i f. 372'; de qiiibus cf. Wellmann
adn. 51 ; idem Kcrinac XXXlll p. 3;.|s. Constai aiilciil hnec
(cap. XXXll n. XIII dci,,»,isl«l,llur.
rr/pi. respoiidcl tftjopni-«. niilem «ií.Vvioi.í
lo Suppl, 1 3S1 proposito,
.xcmplo ad hoc