.... - - .... ^ ..
HRÈ a * 3 L Z k S m & & ï i
ORCHIS FÏÏSGA Jacq.
Bruinrood Standclhruid.
lloogduitsch: Braunrothes Knabenkraut.
Engelsch: Brown Orchis.
Bloeit: Mei—Junij. ij
Stelsel van Linnaeus: Cl. XX. O. I. Gynandria Monandria.
Natuurlijk Stelsel: Vasculares Monocotyledoneae. O. Orchideae.
Geslachtskenmerken : Zie Deel VII, N°- 485.
Soortelijke kenmerken.- Tuberibus ovatis indivisis, caule elato robusto, foliis amplis oblongis lucidis,
spica densa ovato-cylindracea, bracteis membranaceis ovario multo brevioribus, perigonii laciniis externis
fusco-purpureis ovatis acutis inferne connatis in galeam brevem acutam conniventibus, labello purpureo-picto
toto papiilbso tripartito laciniis lateralibus linearibus oblongis, intermedia a basi sensim dilatata obcordata,
inter lobis latis retusis, saepe denticulatis breviter mucronata, calcare cylindrico ovario dimidio breviore.
Knollen eirond, verdeeld; stengel stevig ; bladen groot, langwerpig, glinsterend; bloemaar vol, eirond-
cylindervormig; schutbladen vliezig, veel korter dan het vruchtbeginsel; buitenste slippen van het bloemdek
donkerbruin-purper, eirond spits, van onder saamgegroeid, in een korten spitsen helm tot elkander buigend;
lipje met purpere stipjes, overal met kleine wratjes, driedeelig, met lijnvormig-langwerpige zijslippen; middelste
slip van uit den voet steeds breeder, omgekeerd-hartvormig, met breede ingedrukte, dikwijls getande
lobben en een klein tandje, daartusschen; spoor cylindervormig, de helft korter dan het vruchtbeginsel.
Verschilt van de O. militaris L. (Deel XVII, N°. 1322) door den donker-violet- of bruinrooden helm en
de zeer verbreede lobben van het lipje. ■— De vorm van het lipje is dikwijls afwijkend. Eenige dezer afwijkingen
zijn afgebeeld in Wirtgen’s Fl. der Preuss, Reinprov., Tab. II. Het lipje van onze plant komt overeen
met den daar afgebeelden vorm fig. g. — 0. purpurea Huds.
Verklaring der afbeelding: a, b, c bloem; d stempelzuil; e. hechtkliertje; f. vrucht.
Groeiplaats: Boschranden , beschaduwde heuvels op kalkachtige gronden. — Klein-Azië, Midden-Europa
van Engeland en Denemarken tot Midden-Rusland; noordelijk Spanje, Midden-Italië, Dalmatië, Donaugebied.
Nederland. Alleen in Limburg. Het exemplaar, op onze afbeelding voorgesteld, is gevonden op den
St. Pietersberg bij Maastricht door den Heer H. L. Clumper, en ons aangeboden door tusschenkomst van
Dr. T. C. Winkler.