
i h
, L’A K T I ^ ï T'E' E X P h l t^ U l’Ëî, &qÿiu vvlVv
C -H A H T R . È Iï> ,
& Les dieux des Phéniciens & .des Syriens : qu'eft-çc quefjtfift.qktjrs W y r ^ ip t
de Laban. II. Autres divtmtez 4*if&$&fc& #?• H U * l ^ j& J w r
- ferens fentimens fur. sce dieu. F. Gén&dagif. ^ ^teux^^ori Smchurùuthm &
■ Philonde Byblos. F I , S im deux Auteurs
ï, T v d a n s ce grand payis gu‘oh appcOoic la
I.e l . Syrie, qui comprenne non fcijlsrçent ce ^ b n , appelé çtogremcnt
ia Syrie, mais aufli la Mefopotamie, la-Phcnirae & la P a |^ ^ ^ lo ,U 5 neçQS-
31 oitloiis paint-de pins anciennes idoles, queq^'ixspeÊaDapcU.EQli^piQ les app
elé Theraphim; ■ c'éEoknt;félon coures les appaiences d ^t^Ss^it.aesj, j p e s
-qu’.Oti,ks voit aujourd'hui en grand notnbqe d^as ,l^gÆ|{^t;| )leJ’|jj^ p ^ ; on.
leigardoit dans les maifons, & les Romains Ifs^ R ^ foent les dieux Lgres
n»ies dirai* domeftiques : les idoles- de Eahan Soient ig-crateippe.^puifqne
f»àlle Raebel: les cacha fo.aseÿe. L’idolatrie ftpif 3»nc ^ans la fen^ljÆp
Laban : elle n’y étoit pas tnêmeli nouvelle,f^Çqpe'fon g r a n d g s ^ 'g h ^ to e
d ; Abraham écoit idolâtre. Gq culte impie sjl|j|t ajiffi irqjrpcjÿit 4j^iffarhille
du Patriarche Jaebb-j peut être que Rnçhplft a^i% d9 ^ é qccafion^pçîa étant
venu à fa cohnoiffatice^ ilfe fit donner, t$ut<^ xgfolps^ Jçg}$ pçqd^ps
d’ordilles, & il les enfouit fous u n te ^ iq e h e .^ ^ ^ ^ jj,*
i lh II eft.-fstk mejntiofi dans d^écjâruÆe.dtatfE^ d iv ^ p * ...comme. (feÇgel-.
phegor que faint Jcr orne >«©i£Jtfqjgfiafie, > j^ufin,f-fgp,Qr t,e aji^ cafepujnent
fans dire ce qu’il «a penfe Aft%l§pt>\jri;oj^^iensp ’etrE;,®)’^ e .çq tnj|eaure yrée
de lliftoiremême de llédph4 ;or.,-l!^îtl.u cjMptoÿfMActix ràp'^^Idansijle
livre des Nombres. On neconnoit prefqucqae-de nomChamos^desBéelaebub
-dieux des Moabxtes : on ne fait pas rméffîyge que ç»et-b.ra n c çcttpautEd^diyi-
mtë dont il eftfait mention dans 4 : écrusure ,+npgifi,éa( ,Mq|g||i qu Molpdj,
à moins qu’On ne la prenne pour Maladhbelus', donc,nous parlerons ci-apies.
Pour ce qui eft deBaal o q ^eï^jlont il eftparlé , & 4 ^ &
Oui ce paroit avoir été-établi dans prelque tout 1 Olrent ; on le prend pour Jü-
. C APUT lï.
/, Dit Pb&niatm S* Syrtrtm : quïdnam trant
Thtrapbhfi Lai a ni. I I , AU a nWnina **-
~ gtoms' ïfitUf. 2 ÏK Dagon Deus. IV. Vn-
' ' ftè' circa. Dagomm -opinionts. V. ^toyom
fecundum Sanch'uniathonem & Vhïldritm
■- Byblium. JTÏ, An hi Script-ores unquam
txßiterint.
I. T Dolorom profanus cultus antiquilïîmuS t î i t îp.^a-t'
J . ftiffittfarilk rëgionc aaai S.y-riæ nomen obÂejDàc ,1
cjù'arcnus non S yriam modo.proptiariîjfeçletiam Mefô-.-
potamiam, Phoenieen & Palæftinara cprnpl'è«£fe“èba'tLi'r.
Idola autem veCuftiora: j i s , quæ Labani erant5 'non
cognofcimus: Therap’him vocanturin Sërjptura facra,
eranrque, ut cçëclcrc e ft , exigüa fîgna leu ftatuæ,
quales in Mufeis p er Europam quamplurim’æ vifun-
■ car. Eæ in dômibas - fervabantur : Komani,jhuïüf-.
modi Egna vocabanc dcos. Larcs -fcu domefticos.
Hujufmodi erant Labani ido la, qjnaindoqnidein Rib-
d ie l ejus filia fub^fc illa abfeomdit. Xdolormn ergo
culms in Laban-i familia e r a t , nequ£>x ^ a i s .kdinibilsj
T b a re quippe; avus illius idola oolgpat « qui enltuis
impins etian) in ja o o b i PatriarchiE faniiliam irrepfe-
rat^ occaüone io rtaÜe .Racbelis,: qua re^pmpp^ta Ja**
cob0 iSf-ftatuas ejufmodi & inaures ,eamm fub ter£-
hinfho^e^£)diF.; . ^
I I . Aliörum m Scriprära' Taora numinum mentio
habetur 3 u t ^eeljphegoris, quem putat Hieronymus
,in Ofea:'eap. 9. Priapum effe *, quam opinionenn cciam
RuErrns lilro; 3 . itf.ffleam a f f e r t , ;n e c ^ ^ ^ ^ e t i t .
Fortafle conjedura effi cm locuni dedepnt res ^:c a
Btelplaegorem gefhe, & Hebrasorumfcelusdeqqoin
: .hCurnerbrüm- libro. .%)lo pofcvmtur nomine Ch«amoS'
8c Beelzebub d ii Moabitarum j ' neque magis no-
tum "pumen aliud ^ d e q u o , in Scriptura facra,
nomen Mo lo ch , i Ä accipiatur pro MalacMbelb3 de
quo.infra. Quantum ad Baal & B e l , cujus frcq,uen-
tiflima. mentio > ;<Jujulque Coitus per tocum ferme
Örientem dU£Eufuh e r a t : is pro Jo ve acciprtur ^pfo
^ ftlE U X QES PHÆ K JC î 'ÉKi E t Ü l t s r a i S N l .3S3
g^et.gQHr S«arne, pour 1« Solsilyoupaur pefque routes bsdiv£Hitez.Qu'el-
fii'oieat. gsée’eft «n BQ!»geoé*iqnfi^min#sti fkM.'&hije.qïiand
©h le trouve joint » quplqwe antre nof» oomrac. diriis fioelphegorgSeâa veut
dire le diati9?gnf,> & dans Malachbelds, k dieu Matach, on MqWhixaïdans
çes';hp^rCfeientât|x>.'(îé ckangemew eèîufkrpadhirhai. Nous
US 0 î>ns'étendrons -pas ici ferfidoleida Alichaa du manrd’fiplirarm. danrnous
HP ftvon* antre chofo, fîooaqu'll k#fi?,'qH’il 1m hiÆiEi}nsi>e3»f- templp dans £à
*naifoa, qu’il laiîêtdb3kp'al^cré.:: écqtoé 4 ^ 8>:t i d k s ^ ^ p m 8-jed-ieB|to&--jfeS.
noiéèicontBiBunsdi^Sïitêdansla mKu de©eni
^^Philiftnïsfd A/b*y&. PhtniJènsi^tlSflBgn« rntf^didaitodimé
Pa g e fi, » qBi4Meviait bâti à Azoetin
4frael«e* aiancétévatncus par 1 esPhiljfïmsArehedeB/ieufar pnfE: & comme
'î|BeiQitn:neopki@nfiiiltriic®i*dQlaircs,qMel96d'i5hKd>^Viâor'iÊUxét£|ienl csni
fe? trioropher ds ceux des ^.£nieéiis4i ■ j^pê*é^eA4ÿ^-®eiaîi#3^4jGïsj lé
terapledeDagon, & la rtiiféht? eÀnftiie yn trophée d'cvantlajftaPÜpdE'cidiémlÆls
yânient k kiademain, &>trmverentdkpr Dagon-prafleéné devant-l’A4tehe du
igignpurîcrhiattrpeijtêtreîque Dagon nldeç# tôto^&qoe p*B'9ebàgo»4W«re-
kyerent ia:fi:attte : mikiéîaîit.revaius k|#w:idf^>«epiMls: vtieûfe®%^i«khid.
p.^iVnK%vàhtd’#rrliç'dt5'S^ignciHÎi^3iant ktâteâtiée*B*te|^^IST6< fefiff-
fées du corps, Ils reconnursnt alors que la vséâojce quhls avoient remportée fur
lés 'Ifraëboes Æ’étoïc rien fepïros.qu’une viâoire remportée par-Oag’âjn‘lüitl'e
k 'Dién des Hébreux : ce qui fut eocare'jeonfirtné par laigrgiidepiauu dont Preii
frappa ceux d’Aiiot, ôe par le miraele de i’ArffesSfamenée en,fe>nlieuTdahs uri
char-iotîëfé pàf des vacheiÿ^aïîs conduiâeuf.
IV? pfeïlon de Bybldstdans là ti^uâu)ndpdwreid^€anebiunialhoni3dii'qde
Pagbûveut dire Slton, le dieu du froment ou Le froment mètns ^tçp:dFet:|e
r®et jDé^Sfffîgflifie enHobreufe^>Hidqt/î'dîau*res'prétendent‘que Ailon.de
iyblos ï’eft trompe, & que de mot de Dagon vient du mot'Ae^ueiah &He4-
t>ï§U Dag, ptjeis Ipoiflon. Ils difenr que la figure dé Dkgbh-écoitiiuMtiépoiflQn^
Moitié homme, & ils - s'app’üip^fuT uq puflage'de Eer®£e. dans'Eyfebe de
Çcfarecj qui iparlanc d’Oannès, dit qn’d avau Je eorpgrsàda cêre dfe'pbriF©»^
qu’au deflbus de cette teteâl y en avoif’hhe autre; & qu’au deflous de
d ï ‘tpiuipfcde pjufloîÿ* il paio'flbit <k. pijcli dd((<)':iiiu'c: : ilsVcd'l^iiroqàe-JGct
afueno, pro Sole’, proqiie omnibus fere numinibus.
Quidam pütant ifpm^i effe gpnèricum, nt ©ssV, Dens,
®C cam alterî jungk-iir nomini, nt in Beelphcgor
tune fignificare deum P h c g o r , 8c in Malachbclo
deum Malach v el Mdloch ^ in nominibus quippe
iftis oriê^talibus hæc Vçcàjlit^i mutano.nilîil efle exi-
ôimatur. Non b iç agetuf d e idolo Mi'chæ in^^onte
E|^raim , ' ^ ^ u o ^ ^ ïil;.dM u d ; fcimüs^ quam a Mi-r
th a iipfmn ereçS.urh fmlfe:' facrafioque iq dôiftoHfua
iedM-c-ato, facérdotem ’^id" eiiis ' ciij'tùm^fuifl^fmftftu^
*iim j '& hoc -idolum in T r ib u D an pro numing quo- '
|>iam habitunnFu'iffc.'
' ITT. PhiliTfæi i^ o t i , ®c’ 'P.hoenice5jâ^^'ÇQlèbant
ijiÿmcfl, cuitjomgn’ Dagpri ^fîuretèn^utomzôflx'ftrH-
â w b fue rà t, in quo ejus ftatuapofifa erat.‘ ïfraeljitis
|>er Philiftjcps deviébls y A rea feéderis eapta èft'^ cpQ,-
■ q.ue apud Tucifugas îllos îftæc opmip^eflct cJcqs eomm
■ qui v icciant de diis deviétorum tikimpliaiiEe, Arç,\m
;ÿhîHftæi tetnpi^m ^ud^atturefunt^ & tpia$ tÿo-
paèum ante Pagonem 'Gpbpîïuërùpr. qbfeqùen'ti .die
accedentes, Dagoïjgm ante ârcain Domini pro'lka=
•èu;m roeeberunî: '} exiftirifàlitès àùt,ei$ î^ag^myd^tüâjn
■ caTU :lapfàm éfTë 7 éafndri piSïlanüm f eftituêrc^lôc^m1 i;
cumqjie item' -^^^.nte A'rçai^ajpfi^’în.-veijëriînt ^aniQußque
confradis 8c a corpore feparatis j tnneque demum
intellexêre fuam'de JfraeUtis vi(9:oriam, nihil effe minus
qu'ada 41?.; ^È) ep 'H ebræprnm
repof tatàm : quod etfam^cenl rra’atuin eil ex immiffa
Azotus p lagaexguéfM|raëi® ATtcè'a vacêi^ ciïrhii
jun.£tis nemine duârorë, in locum fibi proprium de-
peftatç. _x'' 1 , ' ' \
I V : ' f h i lb ‘B ym i^ '^ f i^ ib B i 'iS l i^ p 3j^ S 5Bni#ihr terprjètatiôrie ap^^Bu^ebi^^^mnon ft.: Eva^i&b- ï.
pag.'^o» aif J )^ b n pm ^ h l^ ’càre
'imenitr^ ‘àut ifpi^en;^i#ip|mm.s otijf èTëjDagah hebrài-
cc.'frumentum fîgnificat. AH-i valrnït- labi Phrlonem
^BvbHjim, vÖQcmöMfiex & -N ^ b i^ a /pce
D&d .djèrivari 3 qu<P vqx pifce^isl^â^èaê^^^uhfqu'e
•pïàgbném igu ram b # # ^ p art^jpiîl^^Rattimque
"hominis. Nituntur autem quodam Berofi loco apud
^Eufebium .Cæfarienifem de'pf^paxarioneÆya^elïcâ,
q® de ■ Q anne iJ iiiiin? a i t , îpfiiai habnifféTi©fpûs 1 pifeis, caput § : e ^ w 0 s , dub:' ,;i^a:^pifé-^'^hud
capitt, >üub" .fea^dV '^ f e si|pifc|s nedes hdjnînis 'e^iî-
’^ ^ ii^ Q à n h ë n v m u^^pugnant ^veu hdem: reiTe atquo