Canalis semicircularis membranosus anterior et posterior in Mu-
raena Anguilla ita ad verticem aacendit, ut non a latere cerebri, sed
supra cerebrum positus sit, et ab iisdem canalibus oppositi lateris fere
taiigatur.
L o n g itu d o canalium semicircularium non solum in variis pis-
cibus, sed etiam in variis canalibus diversa est. In Esoce Lucio, Cy-
prinis, Siluro Glani, canales semicirculares satis longi sunt. In Cobitide
Fossili, Muraena Anguilla satis breves, sed in Cyprinis canalis externus
prae caeteris longitudine excellit, qui baud raro v. c. in Muraena Anguilla
et Clupca Harengo reliquis brevior reperitur.
Am p litu d o canalium semicircularium in diversis piscibus qui-
dem diversa est, at singulis canalibus eiusdem piscis .eadem.
Saepe pisces brevibus canalibus sed eo amplioribus praediti stmt,
ut Cobitis Fossili s, Sparus Salpa et Sargus. Sed prae caeteris piscibus,
quos dissecui omnibus Clupea Harengus canalium amplitudine, maxime
excellit. Contra canales semicirculares CarpionUm in angustissimis nu-
merandi sunt.
Massa, e qua canales semicirculares constant eadem est qua
vestibulum et saccus confecta sunt. Quae quidem sui generis est, et
neque cum cartilaginea, neque cum tendinea, neque cum cellulosa
recte comparatur. Membrana eorum enim pellucida est, et aqua elapsa
non elastica,; sed flexibilis et facillime dilaceranda. Si ullam substan-
tiam huic comparare licet, corneae oculi simillimam ducerem, hac di-
versitate intercedente, corneam pluribus lamellis conglutinatis crassam,
hanc tenuissimam esse.
Sed crassities eius maior quam membranae vestibuli et sacci est,
prae caeteris vero partibus labyrinthi ampullae membrana crassissima
confectae sunt, quae, quamvis laesae, aqua elapsa formam et expansio-
nem retinent.
L iq u o r la b y r in th o membranaceo in c lu su s , non gelatino-
sus, sed aquosus est, in sacco tamen Acipenseris Sturionis et Huso-
nis a Pobliois) magis gelatinosus inventus est.
18) L. L. pag. 8.
N e r v i a n d i t o r i z.
Labyrintbus piscium duobüs nervis instructus est,
i) nervo a u d ito r io nimirum p ro p r ie sic d ic to , ad vestibulum
membranaceum et ampullam canalis semicirculai'is
anterioris et ex:terni distributo,
a) nervo a u d ito r io a c c e s so r io , a Campero cum nervo fa-
c ia li comparato, quern tamen plerumque non a cerebro,
sed aut a trigemino, aut a vago oriri, atque ad ampullam
canalis posterioris et saccum pertinere vidi.
Nervum a cu s ticum Scarpa et Cuvierus non a cerebro ipso,
sed it nef^o trigemino oriri conteridunti Contra quam sententiam pri-
nium Gallius, suam cuique nearvo indolem tribuens, per quam quisque
propter massae nerveae naturam ad certum tantum irritationum genus
rfebipiendum aptds sit, nervus opticus ad lucis irritamenta, acusticus
ad corporum tremores sentiendos, disputavit. Haud enim ignorabat,
si ndtVus acusticus piscium, sensu ita peculiar! praeditus, pro ramo
iierVi trigemini babeatur, fore, ' ut omnis eius de singular! cuiusque
nervi natura argumentatio convellatur.
Postea Treviranus,s) hunc locum denuo ea qua excellit subtili-
täte, inquisivit, "et multis sectionibus piscium in contrariam sententiam
rbductus est, nervum acusticum pro separate cerebri nervo et a
trigemino diverso habendum esse, quod in Cycloptero Lumpo prae
caeteris perspicuum sit, in aliis vero piscibus, cerebro e cranio exemto,
membranisque eius remotis, comprobetur.
Res omnino ardua est. Anatomici enim nondum, quid id sit,
quod nervum pro separato aut non separato cerebri nervo habendum
esse effieiat, accuratius constituerunt, quod iudicatu saepe diffi.-
cillimtim est.
In homine enim, in quo nervi primum accuratius-riumerati sunt,
Soemmerringio auctore, cuius ' enumeratio nervorum ab omnibus ana-
19) Vermischte Schriften III. B. Bremen 1820. pag. 52.