3S5. Papi/rt'-i- DEMOIISCM lUíiDscnniFT. Begin CD eiiiclc oiitbrekeD. Van «le 22 koloinmen
teJvst Icvert de ecrsle ons slechts d e eluden ilcr regels: de andero 21 kolomuien zijn, {jelieel of
¡;edeellclijk onjcsclioiiden, b ewa a r d gcbleTCii, en b e r n i i e n elk vnti 30 tot 35 regels. Do eersto
«Tooi-den d e r boofdstiikkcti of aiidere Terdceliiisien zijn niet r o o d gescbrovcii, Do Berlijiisclio
jjeleerde D'. BRCCSCU, lieert bij ziju Tcrbljjf te Leydcii IU 1S51, liet US. o u d e r z o c h l , cu d c l i
TDrzekerd. d a l bet onderscbciilciio gcdeellen van liut Üoodenbock {fíUuel/tincrairc), Tooriil
dio -ran Lilur-jisclicn inlioiid, bcTal, en d a t do tekst ZIIÍTLT Koi)!i»cb ¡s, ovcrecnkoineiido iiiet
diun d c r Pislis Sophia. De t'úd, wa a r l o e de tekst inoct g e b r a j l w o r d e n , kan niet ver vcrwljilerd
25)11 gewccsl van liet laatste t i j d p c r k , wa a r l n bel deinotiscUc scbrifl nog: in zwang; was,
llpt laalsle gcdeukteeken welks o u d e r d om inet zekerlioid bekond is, en wa a r o p deze scliriftsoort
v o o r k omt , ¡s een o p s e b r i f t d o o r den Hr . de Snulcv in Acsypte a f s e s e b r e v e n , en d a t
van d e geuieenscharpelijke regerÍDg; van Aureliiis Aiiloniiis eii > criis, d u s van ilo laalste lielfl
d c r twcede e e uw vau onze jaarlelling-, daglcekcnt. De oudsle bescbeideu in Koiiliveli sclirift,
(fragDienten van brieven van den bciligen Anloiiins) bebooien in de laalste belft d e r d c r d e
ecuw n a Cbrislits. Ons HS. k a n d u s tot cen l i j d p e r k tusscbcn 150 en 250 onzer j a a r l e l l i n g geb
r a g t wo r d e u . Wa s Leí vcel oitdcr, dan zon lict zulk ceno Tolkoinenc OTerecnstcmining >nct
bct Koptiseli niet toonen: eii b e h o o r d e bct tot con v e d j o u g c r t i j d p e r k , d a n liad d e sclirijrer
zich niet van bet d emn l i s c b e , ma a r van het Koplische scbrifl bediend.
De beide uiteinden Tan d e keerzijde van deu P a p r n i s (zie PH. CCXXVl en C CWV I I ) Icvoren
ook n o g b r o k s l u k k e n van a n d e r o deiiiotiscbe tekslen, n a a r bot sch'ünt van gelijkcn a a r d ais
die van den JOcmoliscben en GrieJcschen Gnostiscken J'apijrits 1. 3S3, dieii wij in de 1° /Iñevering
d e r Uegypliscke Slonumenlen liebbcii uilgegeren. Do vior koloinmen aan h e t liiiker
uilcindn (Pl. C CWY J ) bcvatten, even ais dio P a p y r u s , ecno nienigte Griekselie vvoorden, en
d a a r b i j velo namen of bijnanien w a a r o n d e r godeii we r d e n a a n g e r o e p e u , en andei-e u i l d r n k k i n -
g e n , dio bij d e leer d e r tlinumalnrgic en b e zwe r i n g s f o n n u l i e r e n g e b r n i k e l i j k , en v o o r een godecllc
gebeel en al aan de Aegyplische taal vreeind zijn. Do I ' koloni is vooriieii van Iwee
a r b e e l d i n g c n , wa a r v a n de eerste den g o d Annbis voorstell, bezig niel h e t baiseinen eener o p
hel lijkbed u i l g c s l r c k t liggende niunilo. Dezc vcorslelling is oulleond aan boofdsliik 151c. van
bel Doodenbnpk (BUuel Fiinétvh-e van Turín), en d e dcmolisolio lekst die . b n a r ; r o o r a f g a a t
kon wel cens dezclfdc zijn ais dio van h e t Doodenboek. Ongelcikkig eehler is bij al lo zcer
g c i e h o n d e n , oin cene vergelijking mogelijk te laten. De Grieksclic tekst oiider de a f b c e i d i n g ,
levert in d e ecrsle regels n o g eenige cigcnnanien en bijnaincH, onlleend aan Semilisclie laallakkcH,
en schijnt eenc b e zwc r i n g te bevatlcn. Op den elfden regel allhans w o r d l gesprokeii
l a n eeiie iekere vroiiw tneí vuiir le vernivU^rn, {elx^ivQaaaí li/v d(irva). De twcede a f b c e i d i n g
í a n dczelfde kolom sleit ecno inuinie r o o r , iniascbien wel die van Osíri», overeind slaando o p
liet leekcn van heerschapp!}. Beide a f b c e l d i n g e n , even ais ook die van de IV° k o l o i n , w a a r
wij cene voorsleliing bcbben van den g o d T y p h o n (?), incl^ h e l hoofd van eenen ezcl, gevcn
ons geen g r o n d oni dczen lekst tot de gebcden of f o n n n i i c r c n van het Doodenboek le breng
e n ; zij Lomen ons veclecr v o o r b i e r onkcl le d i e n e n , lot bct verslcrken en T c n n e c r d e r e n van
do w e r k i n g d e r bczwcringen en tooverforniniieren.
De firieksche bozwcrilig van d e 111° k o l om, vinden w i j , niet oenig verscbü van Iczing. in den
Griekschen lekst d e r keerzijdc van onzcn P a p y r u s t c r n g , in h e t zeslicndc h o o f d ^ l n k , d a t b e l
wo o r d Jaexo^óSí of Scheütingsformulier tot opsebrift d r a a g t . Ten d o r d e niaal líonil zij v o o r
in den bovengcnoemden Gnostiscben P a p y r n s T. 383, w a a r zij in de \V1 « koJoiu, niiddi-n in den
dcniolisobcn tekst is geplaalsl. Kcn en a n d c r strekt lol bcvcsüging van lietgocii wij zeidcii oni-
Irenl de b e l r e k k i n g d c r d r i c tekslen lol c l k a n d c r , en bijgevolg (icik van de beide Papirn>.sc'n,
I. 363 en 3 8 4 . o n d c r ü i . ^ .
De icUsl Tan h e t a n d e r e uiteinde van de kecrzijdc, P l . CCXXVIl, konit ons f o c r insgclijks
in b e l r e k k i n g le slaan lot de o n d e rwe r p e n , die i n den P a p y r u s I. 3 8 3 , in den Griekschen teksl
van d e keerzijilc van I. 384 en de a n d e r o Tler kolommen vau dozolfde kecrzüdo bohandcld
w o r d e n ; ofschoon -wij e r d e Grieksclic ovcrschrijvingen, die deze laalsto en den P a p y r u s I. 383
k e nmc r l í e n , niel onlmoeton. In de 1« kolom wo r d c n eono mcnígtc Acgyptiscbc Goden nangoroep
e n , cii onderschoidt zich do tekst d o o r lict g e b r u i k van leokens, die zcer TCCI gelijkeu o p d e
o n d e hicralische v o rme n , en Tan bepalingsleokens die aan het biiíroglyplien schrift onlleend
z'Ún. In de 11« kolom konien o p den IC«" regel Iweo wo o r d c n v o o r ín Grieksch aciirift, tusscbcn
don demotlscben tekst. Zoo wij in h e t eerslc dior twee wo o r d e n <ptX¿av mogen iierkenneii,
zou d i l ons knnnen w|jzcn o p een niiddel of voorschrift voor liet Tervaardigen van eeiieu
r i n g , of amu l e t , bestomd om iemands Triendsciiap of liefdo le Torworven, en k o n d i t gedoelte
van den dcmollsclion teksl belrekking liobbcn o p , of cen geiyksoovtig oiidcrworp bcbanilclen
ais d e lioofdslukken van den Griekscben lekst, wa a r i n {kol. Vf en V I H ) ringen van zulk een
Tei-niogcn licschi-evcn wordcn. Dezc voorondersteUliig wo r d t Trij wa a r s c b j j n i y k , wannecr meii
ziet, d a t op den cerslen en den tweeden regel van d i l lioofdstuk Tan den dcniotlsciicn teksl
(regels 6 en 7 van kolom 11') do wo o r d e n ua ksiir {cea ksoer d. i. een ring, dil laalste w o r d l
d o o r iiel beeldende leeken, oenon ring Toorstellendc u i l g c d r u t t ) Toorkomeii; d a l bel inannclük
cnkelvoudige v e o r n a a n iwo o r d van d e a Iwecdcn p e r s o o n , in de aanvoegcndc wijs, ernk, dal gij,
in h e t boofdsliik nieormalen geiezen wo>-dt, by vb. regels 8, 18 en 19; en d a t dczelfde woor-
<Ion ua-ksur, doeli h e t laalste wo o r d in klankleekens mol toOTOcgiiig van h e t iiierboven genoenido
bncldenile leeken gesciireven, aan het boofd van h e t boofdstuk van den Gi-ieksclion tekst staan
{kol. VIH. regel 23), wa a r i n gchandeld wo r d l over een middel oni eenen r i n g (SaitrvXcScoy) lo
v e r v a a r d i g e n , die ecno bovennatunrlijke k r a o h t bczit.
De me e rma l o n genoenide Griekscho tokst, dien wij in h e t Iwcedo docl d c r Griekíchc Pnpyrussen
vmi het Jlluseum bopcn bekend te ma k c n , is van eenen latereii lüd dan de deniolisclic
lekst van de voorzijde. Volgcns de oprnerkingen van den Hoogl. ÜEÜTBBS ¡S bij o n d c r deu invlocd
van bol stelscl van Ma r c u s zamongesleld en vindt nien c r zoo overvloedige sporen iu van
d e lliauinaturgisclie leorslollingen, zooals die d o o r Jambliclius in Z'ju wc r k de SlyslnHU yiegyp-
Ho r u i n wo r d e n uiteengezot, d a l wi j , z o n d e r vrees van ons te ver van d e waarhuid te verwi
j d e r e n , d a t godeelle van b e t HS. t o t de eerste belft d e r III''® ocuw k u n n c n brcngen. Ilct is
niet zeker d a t wij b e l ooi-spronkelüke cersle opstel bezilten, m a a r zeer niogílijk d a t ons evemp
i a a r slecbls een a f s c h r i f t van b e t ooi-spronkelijke is. Doch ook dil aEschrift zelf zou niet wei
tot een v e d l a l e r lijdjicrk k n n n e n g c b r a g t w o n i e n , d a a r het schrift en do Torni dur letters
veel moer aan d e twcede eeuw onzer j a a r l e l l j n g , dan a.m latoren lijd doen denkcn.
Kaar Iict soliijnt behocfdo de demolisciic lekst, toen inen r a u do keerzijdo van den P a p y r n s
g e b n i i k niaaklo, om e r eenen Griek.sehen lekst bcstemd v o o r veelvuldig g e b r u i k o p le sohrijvon,
niet nieer te dienen, en w e r d wa t vroegcr de Toorzijde van b e l HS. gcweest w a s , toen de kccrzijdc.
Uo doniotlsclio lekst liceft, zoo ais nalniirlyk i s , dien ten gevolgc zecr g e l e d e a , en l o o u l ,
vooral o p de plaatsteii w a a r b e l US. onigevouwen w e r d , en aan d e beido u i t e i n d e n , j amme r -
l'Üke leeiulen. linkele scheuren wai-en g e d i g l me l opgeplakte reepjes p a p y r u s , dio bel demolisclie
sclirlft op de keerzijde bedeklcn. Deze reepjes, ook me t denioliscben teksl zoowel oj) íle voorais
op do keerzijdo beschreven, zijn op pll. CCXXV e n CCXXVI l o n d e r letters a—/ , afgebeeld.
Ilecds cene opp^rviakkige bcschonwing vau liet s c b r i f l , op hot sluk a van piaat CCXXV b ewa a r d
gebleven, k a n bewijzen lioo uicn een gedeeito van den p a p y r u s , d a t bct Torvolg d o r X X I I ' kolom
bcTallc, afgcsneden lieefl oin de vei-sieten piekken le verslei'ken. He t is overigens een
bekend f c i t , en bet Leydsche Mnseum levert ondorscboidene voorbeolden van zulk ceno zuinigb
e i d , d a t oiidero ]iapjrns.<cn iater g e b r n i k l we r d o n oni e r a n d e r o leksten o p le sclirjjven; hcl2)j
d a l nien d a a r l o e d e kecrzydc of a u d e r e onbescbvevene gedeelíen d i e n s t b a a r Tnaakte, helzij d a t
ni en do a n d e r e Ickslcn zoo goed niogolíjk uitwisclito, om hen me t nieuwe te v e r v a n g e n , zoodat
diergelijlio papyrn.ssen wcrkelijivc paliin|)scsten wc r d c n . Dr. RRUGSCII beeft te P a r y s domolischo
I I . »
I; I
¡ R T •
P ' L