foortes vaa het 'Zwaluwen gezin, die toch tot toopcn ro'et zeer gefchikr zyn. immens deeze (in-
•zonderheid de Gier- of Scheerzwdluwen) zoudea .binnen körten tyd van honger moeten fterven,
ingeval zy längs den grond, al loopende, het aesch voor zig zelf en voor hunnejongen zouden
■moeten vangea: En de Kwikftaetten en -Tapuiten, wederom, zouden insgelyks een zeer elendig
leeven moeten leiden, en welhaest vergaen, indien zy, niet loopende, maer vliegendehun voedfel
jiadden te vangen aen de in de lucht zwervende blaedelaoze diertjens. Zy en de andere Kwik-
Uaerten heuden aen \ oppervlak der aerde een’ zelfde manier van evenwicht, opdat de Jnfeflen
niet de overhand krygen, als de Zwaluwen, tot hatzelfde einde, houden boven het oppervlak
der aerde in de lacht.
, In de ©ngehavend liggende en wyduitgeftrekte Dulnftreeken, groeit (en dat nog niet eens op.
alle plaetfen) niet dan kort gras, mos, heim, en weinig opflag van taeije planten, van houtgewasch
en van heesteren. Voor de Tapuiten is overzulks boven den grond weinig verblyf dat veilig of ge-
fchikt en bekwaem is om hun in den Broeityd tot eene drooge legerftee of nestelplaets te dienen.
Dan , dit gebrek vinden zy verholpen onder den grond; en zy doen tot die verhelping even weinige
moeite, als de in het geboomte braedende Vogelen doen tot de verfchaffing van de takken
en bladeren, tusfchen welke zy nestelen en voortteelent Te weeten, ln de Duiinen vindt men ,
hehalven de daedelyk bewoonde, oök onbewoonde en verlaetene Konynsholen, die dooFgaends
blinde holen geheeten worden; en welke zulke onbezochtte of blinde gaten zyn, wordt ligtelyk
©pgemerkt by vogelen die niet dan in het Duin en in de naebyheid der Konynen vefkeerea Meer
hu dan die ©pmerking behoeft een paer Tapuiten niet, om eene overdekte plaets te kiezen voor
den aenleg van een Nest en voor de genoegzaeme veiligheid van hunne eijeren enjongen. — Daar
zy zulk een hol .aengetroffen hebben (en zeer veele zoodaenige zyn ’er) boven welk de korst der
aerde begroeid is, en de in elkanderen verwände en .fimengeweevene worteis van heim en hees-
ters aen het zandgewelflel fteevigheid geeven, gaera .zy in de Lente aen het werk tot byeenflee-
ping der bouwftoffe tot hun Nest binnen in dat M , naer maete van deszelfs bogtigheden i , 3, of
meer voeten af van zynen mond of ingang; in een plaetsje welk eenigzins gekomd is , ’t zy dat ze
hetzelve alzoo in gereedheid vinden, ’t zy dat zy zelf naeer of min het zand welk hun in den weg is
■uitlchrafelen. Daerin voorts leggen zy hun Nestje bäkswyze aen, in maniere als de nevensftaende
tekening het hier naer ’c leeven afbeeldt; befbaende hetzelve uit grover en fyner gefnazelte van
hooitjens en vezeltjens, zonder eenig verder fboffeerfel van vedertjens, ofhaeir, of rag, of mosch,
en doorvlochten, hier en daer, met een erikel Onal ftukje van Muskoviefche mat; terwyl echter
de eerst aengelegde grondbeginfelen van het Nest de zwaerfte en ftevigfte ftoppeltjens zyn van
hooy welk zy gebruiken. De Eijeren, welkezy daerin broeden, zyn wit.
B E S C H R. Y V I N G.
De M an der Tapuiten is merk'lyk grooter van fluk dan het W y f je , en overrre'ft in kloekte den Musch. Z yn Bek
äs Elsvormig, en .zwart van binnen zoowel als van buiten, gelyk 00k de Tong. De Kap is donker, welke koleur van
voorby de Neusgaten af, boven over de oogleden heen en tot achter aen den Nek, overgaet in een heldere witte, die
afgebroken wordt door eene zwartachtige p iek, van .den hoek der gaepinge a f tot halver weg den Hals. In deze zwarte
piek ftaen de Oogon wier.bringen nootenblaeuw zyn. Rondom de gaepmg des Beks zyn hier en daer borftelhaeirtjens,
doch weinige, te befpeuren. De Schauders en Rüg -zyn beklced met donker, wynrankverwig, gevederte, dat doorgaat
tot boven den Hers, Slwaer het .eensklaps beider wit wordt, en de middelfte Staertpennen, die beide geheel zwart zyn,
overdekt. De Keel, de Borst en Buik zyn rosachtig, van boven echter veel fterker gekoleurd dan naer beneden. De
Hlerken beftaen uit zwarte pennen wier kleinere met rosle randjes zyn afgezet,en het Hlerkdek is zindelyk met kortere
en längere biruinachtig en geel ¡gerandde vederen bekleed. De -Okfelen zyn nit den witten j en op den buitenkant der
■croote Pennen vertoont zieh Baeuwlyk iets wits. De Poeten zyn zwartachtig, en aen de Hcbtervingers vindt men de
Hagelen °t langst. ___ Het W y f j e is over het geheel zoo Berk niet gekoleurd. Haer w it op den Stuit en op de Staertpennen
is zoo helder niet, en z y 'mist 00k de zwarte piek by de oögen. Alleenlyk heeft z y daer een ftreek van
•helderer vedertjens. B In beide de Seiten zyn de Staertpennen (n in getal) zwart ter halver lengte van onderen, ge-
boord , by de Wyfjens met een bruin o f roschverwjg, en by de Mannetjens met een meer witachtig randje.
a e n t e k e n i n g e n .
D e Tapuiten broeden 4 o f 5 Eijeren, en zitten daer toe, naer de günstiger o f ongunstiger geleegenheid. van het
-weeder, 15 o f 17 dagen. De man verpoost het W y f je in ’ t broeden; en z y houden hun nestje, als de leevendige
jongen uit den dop gekoomen z y n , ichoon en zuiver van drek; oiettegenllaende z y tot hun tweede broedlel in den
zomer van meet af aen een geheel nieuw nest bouwen. In den Oogsttyd leeven z y en hunne jongen niet eeniglyk
van de Infekten welken z y nog vinden kunnen, maer 00k van het graen, welk in hunne nabuurfchap gcteeld wordt;
en dit brengt niet weinig toe tot hunne vetwording en lekkerheid $ 3 . — Hunne aengeborene fehrikachtigheid brengt
te w e e g , dat z y ligtelyk kunnen gevangen worden. Men (leekt, hier en daer, van het begroeide Duln o f in de
H e y , eenig« piaggen uit den grond, en men diept de ontblootte ftrook een Ipit diep uit: M a i haelt dwars door
de'plaggen heen de einden van paerdehairen firlkken, welke aen een houtje vast zyn. De ftrikken wel open-
gezet zynde, legt men de groeve van boven digt met de piaggen overdwars, laetende de beide uitein-
den der groeve onbelemmerd open. De bynae voor alles fchrlkkende en zig verbergende Tapuiten
viieden in deeze gezegde openingen, alwaer zy zig ze lf wel haest verilrikt vinden.
/»\ 7/ Cdlo Biinco (zoo noemen de Italianen onzen vogeQ egli i tm „ pore & appetente Aotumno, capiuntlir, ubi obpngutdinmfuam Sefapsrii
uiilh iiücmo al palaso." Zimumi. pag. 41. — „ In mootibu! agri Stis- „ /rt/wuuu in pretio fimt.” WtavoiaaT. pag. tis,
” jeziani, Downi dittii, rniri finitimis, magno numero quotanms,mesfis tem*
ff
II! Hi
11