11-0 T A C IX iIL A , Im s e in ia .
M O T a c :I L L A ,
L U S C I N I A,
N A C H T E G A E L.
D aer fommige voorwerpen onder de Pluimdleren zeer opmerklyk zyn door de fraeiheld
van hun gevederte, of door de zonderlingheid van ’c maekfel van een of ander hunner deelen,
hebben anderen van deeze bende, die weinig uiterlyke vertooning maekten, geene mindere ver-
maerdheid gekreegen door hunnen Zang. In weinigen onzer Vaderlandfche vogelen gaen die
beide voorrechten met elkanderen gepaerd ; en men mag zeggen, dat de Nachtegael een
Van de weinig fraeije en aentrekkelyke vogelen geweesr en gebleeven zyn zou, indien hy zig
miet door de fchoonheden van zyne ftem, door de wonderbaere zoeduidigheid en verrukkende
toonen van zynen zang, op ’t enkel geleide der .Natuur, zeer verre van allen had onderfchei-
den. Hier door al van oudsher, in alle landen daer hy verblyf hieldt, eenen zeer grooten naem
verworven hebbende, heeft her aen geene menfehen ontbroken, de welken, met hec eenvou-
dig- waerachtige en natuurlyke niet te vreden, hem nog getracht hebben veel hooger te ver-
heffea ’T was in de oogen deezer lieden te gering, dat de Moeders van zoo groote Zangeren
zelf voor ßom zouden te boekftaen, en dat alleen de Mannen-Nachtegaelen begreepcn.
zouden worden zoo milde zang-gaeven van de Natuur ontfangen te hebben. (?) Neen,.. De
Wyfjens moeften haer mededed hebben in de beroemdheid van ’t gezin; en wel haeft werdt
aen haer, zelfs onder anderen door eenen zeer geachten Heiligen der Kerk, door eenen Yader
A mbrosius ( * * ) , toegefchreeven, dat zy niet min verrukkelyk, dan haere mannen , zongen.
’T bleef daer zelfs niet by: De vruchtbaere geest in ’t vinden en verdichten, de wyfjensnu-tot
zangeresfen gemaekt hebbende, verzon daer by, dat zy van haer uifteekend Zang-verraoogen
zeer goed gcbruik maekten, niet alieenlyk tot Zdfiyerlufiiging, onder den verdrietigen last
van het broeden, maer ook ( ’t geen, naementlyk, nog grooter Wonder was,) tot Leevend-
maeking en Bezieling van de bevruchtte eijeren.
Jae het Wonderbaere werdt ten aenzien deezer, anders genoeg alöm beroemde, vogelen tot
dat verbaezend ulterfte beweerd, da; een nlet .ongeloofwaerdig vrind aen den zeer vermaerden
C. G e snerus fchreef, hoehy, in eigen perfoon, te Regensburg, in ilaepelooze. nachten ,
toen alles in huis in de diepfte ftilte was, een paer Nachtegaelen, die in kooitjens.in de ka-
mer hingen, zeer duidelyk-verftaenbaer [zekerlyk in het Hoogduitsch] had h°oren fimen
jkouten, en herhaelen of naevertellen zoodanige gelprekken, die over dag door deeze en geene
menfehen, in dat zelfde vertrek, gewisfeld geworden waren, zelfs zeer aenmerklyke Staetszae-
ken, betreklyk tot toen nog toekoomende gebeurcenisfen, daer onder begreepen. (f ), .
Gelyk ’er nu op all zulke vertellingen geen ftaet altoos te maeken is, zoo zyn ook waerlyk
niet buiten alle uitzondering fommige door laetere fchryveren ter nedergeftekle berichten we-
gens deeze en geene byzonderheden van Huishouding der Nachtegaelen; gelyk, by voorbeeld,
{* ) Die week lynrecht a f van de oude verteDing’ , dat Philomela , haere fchennisfe door Tereus nog tot den huldigen dag met hae»
Pandion’s Dochter, door Koning T ereüs, haeres zdfter’« Progne’s ren zang klaegt.
man, verkracht geworden zynde, en toen van haere tonge beroofd, (**) Apud C. Gesnerum de Avtbus. pag. 569. c.
vervolgends hertehapen was geworden in eene Nachtegael} die over ( f ) Apud C. Geskekuk. de Anbus. pag. 570 & 571 .
Hh 2