fpecies pericJitaretur, aliam inuenit natura v iam , et muscos, paucis tantum ex.
ceptis, quorum duratio anni curriculum non e x ced it, etiam per innouationes
multiplicari voluit. Quin et nonnuUi dantur, qui altero modo rariffime propo-
gantur; f i c e x . g r . Hjipiii aí'<et<«í, quamuis pertotam Europam vulgatiffimi, nul-
lu.s recentiorum, quod fciâm, fructum vidit ipfi Dillenio ignotum et a Linnaeo
folo defcriptum. Non omnibus vero idem innovandi modus competit. In nonnul-
] is , vt in Pkafco fu b u la to , Pohlia elongatâ, foecundationis opere perfecto thecâque
matura, paulo in fra trunci apicem ex abundantià fuccorum qui in fructus fabricam
erant impenfi, ramus vnus alterue erumpit bafi radicans vitamquei ftirpis clam con-
tinuans, dum truncus ipfe terrà obrutus fuccisque nunc copiofius ad ramos delatis
orbatus perit. A liae fpecies, ex: gr: Polytrichum commune, Polytrichum vndu-
¡atum ( 13) , Neckera deitdraides (H), e trunci reptantis aut afceudentis baü propagi-
nes turioiium forma emittunt, quaepoftea trunco primario corrupto, a maire feparan.
tur indiuiduaque propria etiam tempore fob prolificantia conftituunt. A t in p lurimis
f/p piiir, Neckeris, Leskiis etc. rami nouelü ad terram depreffi , quâcumque
parte folum attíngunt, pro muscorum more radiculas emittunt, vinculoque cum
furculo primario fen io , co r ru ption e , vel cafu riipto proprio marte ftant. Non-
nullae tandem fpeoies dantur, vt Hypnum tuçens, quae e ramoriim declinatorum imo
foliorum apice radiculas ficque nouellarum ftirpium primordia fundunt. Quicum-
que fit autem innouationis modus, eius rudimentum fub forma gemmae foliaceae
primum occurrit, quam non fatis diligenter obferuatam Botanici non pauci pro
masculo flore habuerunt, quamuis hio plerumque voluminis multo minoris et intra
folia merfus, aut eorum axillis abfconditus vifu et extrioatu fummopere difficilis Gt.
Gemmae contra in ramos vel propagines abiturae volumine, fitu, colore fatis difiin-
guuntur, praetereaque multo arctius trunco, quam gemmae floribundae adhaerent.
Solí autem conditione, tempeftatis variis vicibus, aliisque circumftantiis
muscorum fefe per femina multiplicandi facultas fummopere augetur aut debilitatur.
Non defunt fpeoies, quae in fyluarum receffibus humore, vmb rá, et folo pinguiore
fruentes, laelius cresount et capfulas copiofe proferunt; in locis fterilibus vero et
apricis numquam cum fructu occurrunt et folis innouationihus vitam fobolemque
propaaant. Imo Polytrichi communis, quamuis thecas magna copia producentis fe-
minationis ope multiplicatio a multis tentata nulli hucusque fucceffit, vita per pro-
pagines e bafi continuata. Equidem naturalem eius feininationem locum non obtinere
ex artificialis infelici fucceffn nuUo modo concludere lic e t, cum ars naturae
methodum non facile aemulari et affequi valeat } verum tamen dubiíari non poteft,
quin
quin muscorum per innouationes et propagines multiplicatio naturae, v t ita loquar,
acceptior et vfitatior altera f i t , quippe quae oertioris fit fucceffus externarumque
caufarum actioni minus obnoxia. Faciliorem pene dicerem cum minoribus impen-
fis fia t, neo illum ftupendum partium propagationi foli inferuientium apparatum,
nec tam exquifitam fuccorum feoretionem exigat; at naturae nihil faciliusue dici
poteft. Hio tandem obteruaho contra fexualismi oppugnatores, eos nempe, qui
plantas cryptogamas fexu donari et femine mulliplicari negant, noftrarum plantarum
tanti, vt mox videbimus, in naturae oeconomià momenti conferuationi et
multiplicationi per folas innouationes et propagines non bene confultum iri fuiffe.
Sic etenim illae plantulae in loca a prjmitiui fede paolo remotiora, numquam
migrare, nec fax a , rupes, muros arborumque truncos caefpitibus fuis decorare
potuiffent, quod feminum ope coloniarum inftar in externa littora ventis dedu-
ctarum, facilò et breuiffimo temporis fpatio accidit; ficque arctioribus limitibus
minorique frequentià quam aliae ftirpes vitam exegiffent. Hoc autem naturae ad
maximam indiuiduorum multiplicationem et diffeminationem indefinenter tendentis
legibus et fini repugnare videtur.
D e tempore, quo musei florent, nempe clandeftina connubia iungunt, ''^1'
aliquid certi ftatui poteft, cum pierique auctores fructum pro anthera et tempus, quo
ille ad confpectum veni't aut maturefcit pro ipíaanthefi habuerint. Solus fere Hedwigius
tempos florescentiae omnium quas ipfe legit fpecierum rite explorauit ac fta-
b iliu it; quod vero ad externas a fe inueftigatas fpeoies attinet obferuationum defectu
plura in medio relinquere coactus eft. A t quamuis peculiares obferuationes nobis
adhuc maxima pro parte defint, tamen indicia quaedam dantur, e quibus muscorum
florefcentiae tempus fine magno errore determinatur: I . Hedwigii obferuationibus
conftat, plerosque museos eodem circiter tempore emittere flores, quo matura capfula
operculi difceffum aut molitur aut perficit, quod praecipue vernis menfibus accidit.
T u n c etenim fucci affluentes et in fructum maturum non amplius admiffi floribus nouis
producendis Jimpenduntur. Hinc tempus iliud muscorum inueftigatoribus inprimis
commendandum. 2 . Frigore ingruen te ,' omniumque vegetabilium fibris rigeutibus
museum nullum florere extra dubium eft ; fed fimul ao aura tepefcere, fauoniorum habitu
hyems fo lui, et niues colliquefcere in c ipiun t, pierique musei, qui ad muros,
faxa, parietes habitant, aut petrofa, glareofa, aprica ve] arenofa co lunt, florere pro-
perant. 3. Caloribus indies ingrauefcentibus aeftateque inftante, humore genitabili
omnes illi musei deftituuntur et Janguefcunt; at qui in profundis paludofis et irmbro