Mnium foJitaiium frequentilíime reperitur. Fontiunij riiiulorum, ftagnorumqua
margines, iJifpiitim ripariutn, Aínium liguíatum etc. tenent; riparum autem faxis
agua madiclis, aut ei immerfis Hypnum-rufciforme, Hcdivigia aquatica (H), Tri-
chujiomum fontinaloidcs etc. aclnascuntur. In fluûiorum vadis Buxbaumia aphylla
primum reparta eft. A gu is purioribus guietis ftagnorum et lacuum, rarius fìavio-
rum IJypiìiiut fluitan s innatat. Fontinales in riuulis , amnibus, fluminibusque
vel maximis viuunt. Hic autem obferuandum, muscos aquaticos inftar aliarum
ftirpium in dulcibus aquis viuentium, latius extendi et in pluribus regionibus iniie-
nìrì, quam terreftres. Agua etenim frigoris et caloris vim pariter minuens, non adeo
diuerfa temperie fub diuerùffimis zohis gaudet. Sic Fontindlis minor in gelidis
L a p o t^ e flurninibus Padicjue tepìdioribus aquis pariter habitat. Nec plura defunt
exempla. A t mare,‘ftirpibus dulcium aguarum jucolis falfugine et amantie fuá in-
feftum et tantum plantas radicibus deftitutas, per poros nutriendas, frigorisque
impatientes gremio fuo occultans et fouens, muscos non tolerat. Neque etenim
vllain huius familiae fpeciem in mari viuere, mihi comperrum eft. Quin et facile in-
telJigitur has plántulas, quae tanta auiditate humorem bibunt, non fine damno in-
ternarumque partium laefurâ, aquam marinam tot partibus heterogeneìs fcatentem
poris admiffuram fuiffe, Hinc iìlis natura has folas fedes abnegauit, omnibus aliis
in quibus corpora organica viuunt et multiplicantur, eis in domicilia conceffis.
Inter omnes plantarum gentes autem nulla datur, quae terrae natalis adeo fit
«mans, et aegrius in alieno folo vitam prodocat. T o t etenim tamque minutis te-
nerisqne radicibus folo patrio plerumque adhaerent, vt fine earum partium disru-
ptione, vnde máximo faepeque lethali damno pianta afficitur, euelli terràque purgar!
nequeant. Si tamen cum ipfà gleba, quae eos protulit transportentur et folo
idoneo vmbra et humiditate fruenti committantur, iterum vigere ramosque nouos
edere poffunt. Num vero et capfulas etiam fuo tempore promant, nullâ experientia
hucusque certior factus fum, quod tamen verofimile’^eft. Vt vt f i t , gens illa
omnis cuUurae impatiens effe videtur; hinc natiuas formas habìtumque geniiinum
omnibus aliis ftirpibus fanctius retinet libertatemque fuam, vt ita loquar, internerà-
tam feruat. Non negandum quidem eorum multìplicationem e fem in e , primum a
Dillenio fruftra tentatam, temporibus noftris Hedwigio aliisque Botanicis, methodum
ipfà monftrante natura, felici euentu ceffiffe; at non nifi in v.ulgatiffimis fpeciebus,
vt Koelreuterâ hygromentricâ (M ) , Mnio caefpititio (B) .tentamina facta funt
et experientiànondum, edocti fumus vtrum musei exotici ex : g r : e Penfylvanià aut
Jamaica cum maturis capfulis aliati, eodem modo apud nos propagar! poffint. Horum
fationem
fationem tentare fané operae praetium effet, et forte ars noftra. guae omnium zo-
narum ftirpes, alpinas et_aequinoctiales, manfuetas et feras fiM fubegit, et in e o dem
horto hybernaculorum et aeftiuariorum ope calorisque et humiditatis temperata
mixtura educat et multiplieat. muscorum etiam feritatem manfuefacere v a le bit.
Forte poft viginti annos in curioforum et botanicorum hortis, femine nati et
pulchre vigentes beneficio artis antecefforibus denegato videbuntur.
Iam diu de plantis ut de animalibus obferuatum eCt, alias folitarie, alias gre- 2.
gatim degere vitam. Equidem in multum frequentatis regionibus terrae facies Ho -Socibta- '
minum laboribus adeo immutata eft, ut multarum plantarum viuendi ratio con fo r -™
tiique leges quodammodo peruerfae fuerint. Musei con tra , cultura nullâ fubacti
et fedibus fuis non difturbati, certiori conftantiorique foedere vitam peragunt.
Hinc alii femper fo litar ii, alii autem femper fociali vinculo iuncti inueniuntur. A t
priorum numerus multo minor eft. Inter eos Po lpr icha Phafcaque nonnulla,
Weijfia paludofa (B) Hypna quaedam ex. gr. loreum, riparium, Fontinales, Bux-
baumia aphylla etc. numerantur. Obferuandum autem lios muscos, qui focietatis
expertes vivunt, tales potiffimum effe, qui ob caulis ftaturam minimam ut Phasca,
aut rigiditatem ut Polytricha, aut habitum ferpentem ut Hypna, mutuo fulcro non
egent; aut qui in aquis libere fluitantes focietatis foedus inire non poffunt. Iis
autem, qui gregatim habitant confortii leges non omnibus eadem, focietatisque
vincula apud eos nunc arotiora nunc la xio-a reperiuntur. A lii etenim ut Fifjtdens
t a x i f o l i u s (Hi , Fiffideus denticularus ( B , , radicibus implexis connexi, quaii e
communi centro diffunduntnr et diuerfa petentes, nullum c focietate, ut ita lo qua
r, commodum percipiunt. A lii denfe conferii el parallela directione verticaiiter
erecti fefe mutuo fuftentant, ita ut eorum cauhs qui aliquando ex. gr. im
Splachno fphaerico, adeo dehilis eft, ut fine arnica ope procumberet e focietate
confortiumque anxilio erectus maueat. Horum autem nonnullis ut Fifftdenti pu luinato
( B ) , Orthotricho crispo et anomalo ( B ftriatum V a r .) , Tortulac murali
( B ) , Phasco p ilife ro , WeiJJiae controuerj'ae, Grimmiae recuruatae (B (etaceum)
in puluillos fuborbiculares conuexiusculos crefcendi modus adeo folemnis eft, ut
numquam fere aliter fefe fpectandos praebeant, et a Lichenibus quibuscum ad
m uro s, lapide et truncos promiscue habitant, hanc viuendi rationem mutuati vide-
anlur. Nec alia in eis muscis, qui duris corporibus affíxi viuunt effe poteft. Plantula
nempe, quae in tali lo co prima cafu fedes invenir, terram volitantem circum fe
uBdique co llig it; feminibus autem e maturà thecâ fefe in vicinia effundentibus,
quae paulo longius a ftirpe in fuperficie nudà et arida difperguntur, folo nutritio
1 S