l a
Neo tantum feffilia funt muscorum folia fed et amptexicaulia nerope bati
membranaceà caulem faepe vltra mediara ambitus partem amplectentia, fimulgue
perftftentia, quum numquam décidant eft folà corruptione a caule feparentur. De-
cun-eiitia, nempe bafi deorfum per caulem protenfà,, in pauois fpeciebus ex : gr :
in Muto ondulato reperiuntur. In Fiffidentibus frondiformibuS autem vt bryoide,
tax ifolio eie. vaginantia dici poffunt, fo lii pagina inferiore miranda et omnino
fingulari ftructurà vsque ad neruum duplici extante et eà duplicatura caulem am-
plectente.
Situ omnino funt alterna nempe per gradus circa caulem et ramos orientia.
V e re oppojita sut verticillata numquam inueniuntur. Sed quamuis vndique inferta
faepe duo tantum caulis latera refpiciunt et dijìicha feu bifaria dicuntur. Huius-
cemodi iunt Fijfidentium, Keckerarumque plurimarum, et fjypnorum Leskiarum-
que nonnullarum folia. Praeterea faepe quemdam ordinem io difpofitione feruant*
Sio in Mnio rutilante , Fontinali antipyretica, Meefia longifeta (_M. triq. L . ) etc.
trifariam circa caulem difpofita funt; in Hypno tetragono quadrifariam; in Bryo
fquamofo quinquefariam ; imo fexfariam ordinata in Hypno trique tro, fi paulo
atobferuetur, illa inuenimus. V b i vero absque certo ordine difpofita vage a fingulis
lateribus oriuntur fp a rfa nobis dicuntur; confería vbi adeo approximata funt vt
totum fere caulem occultent ; imbricata fi confería et erecta fefe inuicem pro parte
tegont et fasciculata fi plura e x eodem fere puncto prodire videntur et parallelam
directionem feruant. Infuper, quae fibi propius vicina funt approximata, quae
vero fpatio infignióri a fe in u io ep diftant, laxa vel remota nobis audlunt.
S i ad directionem refpicias , inuenies folia muscorum hic fammopere difcre-
pare. Sunt etenim erecta * ) ; S tr ic ta ; rigida (vide fu p ra ); apprejfa nempe difco
toto cauli approximata; patentia aut ad angulum acutuni cauli inüdentia; patentif-
fima feu ad directionem horifontalem accedentia; ajjurgeutia nempe e bafi ferehori-
fontali arcuatim erecta; inflexa feu apicem verfus furfum arcuata; reclinata id eft
deorfum flexa apice defcendente; reflexa recurua vbi inferiora verfus apice curuantur
vt in Hypno cuprejjìformi ; reuoluta feu in fpiram reducta; heteromalla tandem
vel fecunda vbi apice omuia ad vnum latus conuertuntur vt in Dicrano heteromalla
[ f i ) Hedwigia aquatica. (H )
Formà
• ) Caue ne folium erectum cum recta commifceas. Erectum folium lineam verticalem
feruat; rectum vero a linek rectk per totam longitudinam non abfcedit.
Forma inter fe multo minus difcrepant muscorum folia quam plantarum
proceriorum. Compoßta etenim in hao familia omnino defiderantur. Laciniata,
lobata, pinnatifida, angulata, pariter defunt ; fed îempei ftmplicifima integraquB
inueniuntur, nifi forte Gymnaflomum pennatum excipias cuius indiuidua fterilia,
vnico et fummopere notabili ex emp lo , frondem elegantiffime pinnati fidam nobis
oftendunt. Caeterum formae modi gradusque omnes qui inter linearem roUmdam-
que figuram fingi poffunt et ex vnâ in alteram tranfitum adumbrant in muscorum
foliis fpectantur. Ea etenim funt fubrotunda vt in Mnio punctata; cordata vt in
Hypno rufciformi; fa g itta ta vt in Bryo cubitali Dicks ; nuata nempe e bafi rotun-
data apicem verfus fenfim coa rctata;' oualiâ feu elliptica nempe vtraque extremitate
rotundatâ aequali; fp athulata nempe fubrotunda bafi anguftiore fublineari; oblonga
fi diameter longitudinalis transuerfjlem s liguo ties fuperet; lanceolata nempe
oblonga a bafi in apicem acutura fenfim attenuata , quae forma fo lii apud muscos
vulgatiffima e ft; fi autem e bafi paulo latiere latera ad angulum acutum linea recta
concurrant, tunc forma triquetra euadit vt in Hypno triquetro; linearia nempe
angufta aequalis vbique: latitiidinis * ) ; capillaria quae capilli tenuitatem habent vt
in Bartramia pomiformi ( B ) ; fetacea quae a capiUaribus non nifi rigiditale qua-
dam differunt; fub ulata id eft linearía in cufpidem acutam plerumque leniter ciir-
vatam definentia. Innumerae praeterea harum formarum variationes et coaduna-
tiones dantur, quas nominibus compofitis Botanici defignant ex: g r ; obouata,
obuerfa, fu b ou a ta , fu b lin ea tia , ouato-lanceolata , lin ea r i- fu b u la ta , triquetro-
lanceolata etc. quasque omnes enumerare et definire fuperuacaneum foret cum e
fupra dictis fatis pateat quid per eas denominationes inuUigendum f it **).
Margine folia muscorum plerumque funt integerrima, id eft margine continuo
et nullà incifurà ne minima quidem interrupto. Non defunt'tamen in quibus
folia funt fe r ra ta nempe margine io c ifo omnibus incifuris extremitatem refpi-
ciantibus vt in Bhasca fe r r a to , Polytricho communi, Hypno arbusculS (H. alope-
curum L .) lente paulum augentiore ohferuatis etc. ; dentata nempe marginis in c ifuris
patentibus remotis vt in Bartramia halleriana, Mnio Heluetico etc. ; fp in o fa
B 3 mar-
*) At folia linearla Botanicis dieta fere Temper apicem verfus anguftiora euadunt, et
in acumen terminantur. Vera Utwaria in muscis non vidi.
notandum oh loco obuerfe, et fub loco/ere in talibus coropofitionibus adhlberi.