■ I?'
ckoßomo heteyoflicho autem, Leskià complanata ( H ) , Koelreuteyâ hjgyometrica
(M) etc. margine íubferrati et exafperati cernuntur.
A p ic e funt vel lib eri, vt in totâ fere hae familia, vel cohaerentes, in Koelrente-
ra hygrometrica, vel membrana tenuiffimà fuper o rificium, quod exacte claudit protenfà,
quamque recentiores epiphragma dixerunt agglutinate et apprehenfi, vt in Po-
lytrichis omnibus. Hanc membranam magni nominis Botanici pro periftomate interno
peculiari« ftructurae habent, nec immerito, lì, vt videtur, a thecae membrana
inter ior i originem ducat. Caeterum nomen n ih il ad rem facit.
C o lo r dentium plerumque idem eft ac pedunculi capfula iam matura, fed paulo
dilutior. In Hypno ripario dentium bafis amoene ru b e t, pars fuperior lutefcit.
In Bryo delicatulo co lo r eorum lu te o -rufus eft; in Polytricho vndulato (B ') dilute
fufcus; in Dicrano latifolio albidus; in aliis alius.-
D e ciliis pauca funt obferuanda. Omnibus eadem eft forma; nempe corpuf-
cu la funt longa, linearia, filiformia, fimplicia, rarius vt in Neckerà hypnoide articulata,
apicem verfus vel etiam per totam longitudinem, vt in Tortulà m urali ( B )
to r t ilia , et aliquando e x : g r : in Neckera diflicha interiora verfus recuriiata. C o lo
re rubicundo vel rufo plerumque micant. A n eorum numerus in BarhuHs et
T o r tu lis femper idem fit, nondum conftat. In Barbulà agraria triginta et duo per
p aria approximata numerantur.
Periftoma internum in muscis omnibus, quae duplici periftomate gaudent, fi
ex cip ias , e membrana formatur, plerumque carinata et in fulcos tolidem
longitudinaliter exarata quot periftomatis externi dentes numerantur, nempe fedecim.
In Meefià vliginofa haec membrana e planis fedecim reticulatis conftat, et in
fo n tin a li fa lca ta conum reticulatum format. Parte fuperiori autem vel in procef-
ÍUS nullos producitur, et tantum aperturâ irregulariter laciniata dehifcit, vt in Bartramia
halleriana, vel tales proceffus emittit, vniformes in PöÄ/ia elongata', pro-
funde bifidos et ciliis nullis intermixtos in Mnio marchico, Mnio fphaericarpo',
fimplices at ciliis intermixtos nunc folitariis in Hypno albicante^ Mnio crudo, nunc
geminatis in Hypno ripario, Hypno rufcifo rm i, nunc pluribus in Mnio pfeudotri-
quetro, Weberà pyriformi (M), nunc minimis et prae tenuitate v ix confpicuis, vt in
Bryo delicatulo et Hypno myofuroide. Obferuandum autem, illos proceffus plerumque
triangularis vel pyramidalis formae inueniri, et in multis fpeciebus e x : g r :
in 'B r ijo pulehetlo, Hypno albicante, Webera n utante , Timmia Megapolitanà
Hedw. plus minusue regulariter dorfo perforatos effe. Co lo r periftomatis interiorls
plerumque palliclus et acl luteum vergens, quamuis exteriore rutilaute.
Structura dentium eadem effe videtur ac membranae, e qua originem ducunt,
nempe vafculofa et eleganter reticulata ; quin et cilia quamuis tenerrima et fimpli-
cioris fabricae, vafcuiis fuis nullatenus carent. Illas autem partes fumma mobilitate
et fenfibilitate praeditas e ffe , ficcitate facillime contralti, madore contra rurfus
e x ten d i, muscorum obferuatores non latet. A t priusquam de periftomatis in fe-
minum emiffione vfu verba faciamus, operculum et columnam defcribere abs re
non erit.
Omnia ilia, quae defcripfimus, corpuscula in capfulae coneauitate abscondifa Opercu-
latent, donee" m aturitatem adepta pars eius fuperior, operculum dicta ab inferiore, t-u».
nempe thecâ, fecedat et delabatur. Vnum tantum datur genus, fcilicet Phascum,
in quo pars ilia capfulâ vel matura perfiftit, et ab ea numquam feparatur, ita, vt femina
non aliter, quam thecâ tempeftatis iniuriis effraetâ, aut ad bafim pedunculi dif-
eeffu perforata, effundi queant.
In nulla muscorum parte tanta formarum varietas locum habet, quam in opereu
lo , vnde optime fpecierum defiuitiones ex eo defumuntur. Praecipuas hic ex-
ponere lubet. in Koelreuterâ hygrometrica (M ) , Hedwigiâ eiliata plano • conne-
xum operculum inuenitur; in Mnio turbinato obtufum; in Mnio pfeudotriquetro
hemisphaericum ; in Pohlia elongata, Mnio caefpititio pluribusque aliis mammil-
-lare vel papilliforme, nempe conuexum, tubérculo paruo inftar papillae medium o ccupante;
in Timmia megapolitana Hedw. conuexum, centro in foueolam depreffo;
in Weijfia heteromalla, Meefia longifeta ( U triqiiettum), Neckera filicin a , Hypno
rutahulo', conicum; in Splachno vrccolata, Leskia attenuata obtufe conicum; in
Octohlepharo albido (B) acutiffime conicum; in Swarzia trifa ria oblique con icum;
in Neckera filiformi ventricolo - con icum; in Neckera hypnoide hreuiter acuminatum
; in Fijfidente adianthoide ( B ) longe acuminatum; in Barbula conuoiuta fub-
vlatum; in Dicrano aciculari (B) cufpidalum ; in plurimis fpeciebus tandem ruftra-
turn, nempe e bafi latiuscula in roftrum feu cufpidem plus minusue jncuruam defi-
nens. Illud autem roftrum vel e bafi conieâ continuatur, vt in Dicrano ambiguo,
vel e baficonuexa, vt in Grimmia reciiruata; vel e bafi fubconcauâ,vt in ¿c£r/íi vulg
a r i (B exftinctorium); praeterea rectjusculum eft in Leerfia lanceolata; obliquum
F a ia