i ■'
f- i
noiiellornm bafim fiue ramis fo liisv e , hinc iUlco radioes emittant quibus quaS
tentaculis fulcrisque humo adneoti et alligari amant. Paluftres ideo musei terrae
lutofae plerumque adeo iramerfi, vt eorum caulis humo obrutus lateat, denfo tomento
nuuc rufo nunc nigricante obveftiuntur, quod ex innumerarum radicularum
congerie conftat. Pars autem plantae radicibus emittendis fouendisgue aptifGma
praeter caulis bafim, eft foliorum feffilium bafis vei a x illa , idqua non tantum in
muscis , fed etiam in caeteris ftirpibus. Sic Pcirnaffia paluftris e bafi fo lii vniei fei-
filis caulem amplectantis radículas nonnullas pilos longos fucculentos mentientes
promit : at in foliis radioalibus, quae petiolata funt, nihil eiusmodi inuenitur. Sef-
£ile folium autem ad taleni radicujarum emiffionem eo potiffimum defideratur, quod
in eius axilla humus aduentitia facilius fubfidere et remanere poteft. Gaeteruin
muscorum folia -non tantum a x illis , fed etiam aploibus vt in Hypno lucente, imo
et vnaquSque nerui p arte , vbi nempe fo lii pagina membranacea aetate corrupta
p e r iit, v t in Timmià MegìopolitatiA Uedui. radices fundunt.
Quoad o riginem, radices funi vel prUnordialet, quae a feminis in plantu-
lam explicatione praefentes fuerunt, \o\ fuccedaneae, guas caulis parte fua inferiore
diuerfis temporibus emifit. Radix autem p rimordialis, praefertim fi vnica et craf-
Cuscula f i t , non raro in ipfum caulem ita continuatur, vt v ix dignofoere queas vbi
h ic in cipia t, illa definat. Exenjplum praebent Jieràera dendroides (H ) Polytrichuut
Tndulamm ( B ) etc. Hinc etiam ortum vt pars eadem his auctoribus ra d ix , illis
vero truacus vel furculus dicatur. Sic partem illam in ìieckera dendroide et Hypno
alopecuro, quam pierique Botanici radioera voeant, prò furculo veterano ad terram
fenio ramorumque pondera depreiCo habeo , turn quia radix primordialis aetate ab-
fumpta effe v idetur, tiim propter folia fquaraaeformia, qnibus paffim obducitiir,
quod radici vix conuenit. Hypnci pleraque radice primordiali carcre videntur,- fed
illam in origine adfuiffe palam eft, cum vero duratione perenni illa gaudeant, radix
primordialis cum caulis parte inferiori tempore corrupta euanefcit, et fucoed^neia
illius yipes gerunt,
- Si ad directionem refpicias radices muscorum funt vel repentes, nempe
prope terrae fuperficiem fefe horifontaliter extendentes, vt in paluftribus muscis ple-
risque, vel obliyime, vel tandem perpendiculares vt muscorum vulgus eas habet,
illi praefertim qui in folo argillofo viuunt. Inter repentes autem eae proliferae vel
ftolonifcrae dicuntur, e quarum proceffu nouus caulis vel ftolo erumpii.
Formà
Forma fibrofae funt omnium muscorum radices , rariffime Jimplices et ni
fa llo r in folo Phasco ferrato tales deprehenfae, fed vulgatius ramofae pluresque
fibr illa s circumguague emitientes. C o lo r plerumque fuscus vel nigricans, rarius
albus , i n p a l u f t r i b u s vero ru fu s , praecipue earum, quae fub tomenti tenuiffiini aut
velleris forma e foliorum ax illis in caulis fuperiori parte oriuntur. Gymnoftomi
truncati ( B ) radioes fordihus purgatae colorem rubelJum amoenum oftendunt, quo
chartae papyraceae leuiter tinguntur,
A pu d Botánicos vetuftiores musei pierique aeauhs andiere, quos m e lio r in - a.'
veftigatio caule inftructos omnino inuenit. In multis quidem fpeciebus adeo m i-C AU tiS r
nutulum eft illud foliorum florumque commune receptaculum, foliisque adeo ob-
fitum, v i confpeotum fere ftigiat. Quiu et fpecies nonnuJIae dantur, ex. gr. Phas-
cum f erratum, Phascum curuicollum, Phascum muticm», Buxbaumia mphylla,
Buxbaumia fo lio fa , quae ilio prorfus carere videntur, nifi bulliim illum villofum
vnde in Buxbaumia aphylla peduncuhis exfurgit pro trunco habeas, quemadmo-
dum in Ranúnculo bulbofo, Phleo butbofo, Liliaccis etc, pars i l l a , quae bulbus dic
i tu r , verum caulem fed peculiaris naturae fiftit.
Caulis muscorum diuerfis nominibus a Botanicis infìgnitus e f t , pro formae,'
dìrectionis ramifioationisque diuerfitate. T r ip lic is generis enim admittunt, nempe
truncum frondem e tfu r c u lum , quae nomina, quamuis ab auctoribus plerisque ad
caulem fìgnificandum promifcue adhib ita, nobis feduJo diftinguenda et in vfuni
■proprium retinenda videntur. A t prrusquam vltra progrediamur haud afas re erit
obferuare aliquos auctores d a r i, qui muscorum caulem absque fo liis confìderatum
rachidis v e l nerui nomine fatis improprie defignant.
I . Truneus igitur nobis erit caulis vtpluriraunl e re c tus , primo fimpliciffi-
muS, faepius tamen aetate bafi vel apice innouans, fructumgue in caulis primarii
v e l raraorum apice proferens. Eiusmodi eft caulis Phascormn, Bryorum etc.
Erectus eft autem truneus, fìue proprio fuo ro b o r e , vbi pianta folitarie v iu it , v t
Polytrichum vndulatmn (B ) , fiue mutua fociorum ope in eis quae gregatim vitam
degunt vt Dicranum purpureum (M ) . Si quando vel obliquus vel etiom projlra-
tu s inuenitur, illud vel terrae obraentis mole vel ramorum numerofiorum pondera
fieri poffe intelligitur. Praeterea truneus eCt fr a g ilis , vt in Dicrano glauco (B ) f i
minimo nifu disrumpatur; mollis fi manu premente facile ceda t; fiexuofus fi lineam
yndulofam defccibat vt in Bartramià hallerianA, Dicrano crispo etc, V b i autero
truneus