haec ipfa Opera, continua ferie proditura, per fe loquantur, et inftar terlTffimi cnco-
tnii clic poilint. Haec qui eonfiderat, vix crcdet, vnicura hominem inter- tantum
Inucniendorum cumulum, et tantam faeculi difficultatem tôt diuerfis ïùfficcrepotujffe.
Eo magis miremur ftupendam Viriinduftriam deque ac eruditionenv, qui expeditiflima
fcriptione non folum tôt libros vtiliiTimosquc conficere, vel induftria fua illuftrare ac
„edere potuit, coactus non raro, praefertim primis ternporibus, inopia et neeeffitatc,
(r) quae fane grauia obftacula, laborum dignitatem pretîumque infigniter augent; fed
et integerrimo animi robore valuit, priuatis ftudiis taiitüm temporis fimul corifecrarc,
vt nouos femper libros polietidos et componendos fîhi fumlèrit: in vniuerfum naturae
complexum meditationes et obferuationes direxerit: tantam végetabilium vim college-
rit et acutiiTimo fcrùtinio extricauerit; et tamen vitra haec omnia prolixiifirtium com-
înercium litterarium frequentauerit, quod pari fere facilitate tam Latino quam Graeco
idiomate fuftinuit. Triginta enim Medicos folum habuit, quibuscum per litteras
communicauit. (s) Non autem dédit epiftolas inertes et fteriles, led profunda do-
ürina vtililïïmisque rebus rcfertiiTimas, quae merentur, vt in hune vsque diem fae-
pius euoluantur. (f) Scripfit praeterea varia, vel alios libros adnotationibusûnftruxit et
cmendauit: quorlum feholia in Orpheum de Gemmis, Oppiani verfio in Latinam lin-"
fuam, emcndationcs in Mofcbionem de affeâibus muliebribus, Cleopatrac et Prtfciani
îynaecea, et Trotulac librum, Plinii naturalem, Tbcopbrafii plantarum hiftoriam,
et Diofcoriiis Materiam medicam, aeque ac Pbaemonis libellum aliosque de canibus
pertinent. De Praxi Medica et remediis colleâanea, in fehedis per clafles diipofitis
plurima reliquit. Quaedam poft obitum édita funt, (w) alia vna cum pluribus, quae
dilperfa funt vel delitefeunt, expifeari integrpm non fuit. Neque enim de bis, neque
rcliquis GESNERI laboribus mihi perfiiadeo, ac fi omnes recenluerim ; ftudio enim
dato quosdam praeteriui, et eminentiores forte folum enarraui ; cum binorum fae-
culomm interuallum facillime tantum valuerit, vt tôt virtutes et tôt praeclara fada
fub obliuionis, vmbra fupprefïà,vel abipfoGESNERO ex connata modeftia celata fue-
rint, quot ad nominis celebritatem comparandam interdum requiri folent. Per totam
enim vitam in id intentus fuit, vt publico prodefièt, amicos lüuarct, artesque liberales
, praefertim vero rem Medicam et Botanicam praeftantiffîmis obferuationibus et
înuentis locupletaret.
fflSTO-
( f ) Candide id-ipfe profitetur in Biblioth. Vniuerf.
p. i8o.b.
(0 Vide Epift. Lib. I. p. 41. b, quorum plerique
fuo loco nominabuntur.
(0 Editi funt Epiftolarum Medicinalium Conr. GES-
0 NERI Libri tres. His accefferunt EIVSD. A-
coniti primi affeueratio et Oxymelitis elleborati
Vtriusque deferiptio, per Cafp. W'olpbium. Jf&o
guri 1575.4“* Frofchouer. Secutus eft: Epiftolarum
medicinalium Conr. GESNERI Liber quar-
tus. Vitebergae, ex Gronenbergii officina 1584«
4t0- absque paginarum numero. Hoc epiftolae
33. omnes , Qexcepta vnica} ad Kentmannum
°continentur. Libri huius nullibi fere inter Ca-
talogorum Scriptores mentio fit. Aliae litterae
ad Jo. Bauhinum feriptae adiun&ae deprehen-
duntur Libro Cafp. Bauhini de Plantis a Diuis
Sanftisue nomen nabentibus. Bafil. Waldkirch.
1591. 8voi* a pag. 90. vsque ad finem. Superfunt
adhuc o&o litterae aliae, quae in Thefaurislllu-
ftris TREWII Yna cum reliquis feruantur, et
fuo loco publicabuntur.
00 Hue pertinebunt adhuc : Pfetti et Her adit i Hotni-
leticae allegoriae, phyficae meditationes, annotations
et feholia, édita a Cafp. Wolpbio. 1586. vc
habet Cl. loeeberus in Lexico Erudit, tit. GES-
NER, p. 970.
Û
ffiSTORIA OPERIS.
Exiftimatio hominum ab omni aeuo rerum bonitatem eum in raodum menfurauit, vt ex vna parte iis ,vet
maxime faueat, quae nouitate fefe commendant : ex altera vero iftis patrocinetur, quae canae
antiquitatis figna praeferunt. Noftrum non eft, vt dirimamus lites, quae alios fatis exercuerunu
Nemo tamen inficias ibit, Tempus effe optimum cotem vtilitatis et praeftantiae, inhacrentis rebus , prae^
fèrtim iis, quàs ingenii vires produxerunt. Numquam ArchiteiSfeurae et fculpturae ex prifeo orbe re 1 a ru-
ftainhunc vsque diem intuentium oculos in fe traherent, aut in admirationem raperent, neque tot ce e-
brium apud antiquos hominum feripta tot tantasque iniurias effugiflent, et hodie adhuc eum, quem a ent,
mérita effent adplaufum, nifi vel inimitabilis fere artificii monumenta exfifterent, vel inconcuffis vericati-
bus fhperftrudla effent. Eiusmodi praefidiis quod deftituitur humani mgenii aut laboris opus, longaeuita-
tem vix yidet , fed mox ruinae proximum vel cum ipfo ftruétore vel ante eum non raro in defpeélum ec
obliuion^m mit. Seueritatem temporum fplendida cogitata, hypothefes arbitrariae, et precario adfumtae
opinions non efiugiunt, encomiorum et commendationum agmine obiedlo, quae ad aliquod interdum tempus
tuentur, vel aduerfarios repellunt. Ventura femper pofteritas longe aliter iudicac, et ius fibi
fiimit, reprobandi e a , quae veritatis limam non fuftinent, retinendi vero et laudandi ifta quae fibi
et pofteris in feros annos proficua cognofcit. Quae vero fido hoc .duce incedunt,, firmo ftant talo,
faeculorum viciffitudines eludunt, et preffa quidem interdum filentio, eo illuftriora et aeftimabihora re-
furgunt. Pleniffimum horum teftimonium exhibere poffunt Opera haecce, per integra duo faecula
defiderata. Agnofcunt üla auftorem Conr. GESNERVM, qui, propter folidiflimam eruditionem im-
penfiflimamque doftrinam in plurimis*elegantiprum litterarum ,generibus° faéculi fui ornamentum vo-
catus eft. . Is cum vbique plerumque excelleret,, quories animum in feientiae alicuius culturam dirige-
re t, in herbarum ftudio eo magis ad tantum cognitionis gradum penetraint, quantum nemo vel füa vel
priori aetate adfecutuseft, quo magis ab ineunte iam aetate in iftam Naturalis Hiftoriae partem infito quo-
dam feruore impulfiisfuit, et per totam vitam, praefertim vltimis vigintiannis continuis fere GO in idem
negotium indefeffa cura intentus manfit. Quamquam autem tantum temporis triuerit in addifeenda, am-
plianda, polienda, et omanda Botanica, pauca tamen propriae induftriae fpecimina ipfe dédit, dum vin*
ret, ex quibus fatis cognofci potuiffet ambitus doftrinae et digmtas elegantiffimi, nobiliflimique inuenti, cha-
rafteris nempe certi, ex cuius confideratione plantae in familias et généra fubordinata difpefei poflunt. Vm-
bram folum eius aliquando confpiciendam praebuit, (b") et plura femper promifit, quae pro virili parte prae*
ftituru8fuiffet, fi diutius vixiflet. Vidit etiam orbis eruditus partem, omnino paruani» induftnae excellen-
tis huius Viri, et laboris elegantiam miratus eft, non raro tamen eundem fub alieno nomine accepit; vnani-
mi autem confenfumox doluit occultationem, mox optauit promulgationem refiduae portionis. Tantum
excitare cum potuerint defiderium formae plantarum immimitae, et difperfa paflim obferuata^apud artis peri-
tos j facile concludi poteft, quid effeciffent icônes, eo fplendore, et eo artificio plane peculiars, quo exftant
adhuedum , fi prodiiffent, atquè fi lucem vidiffet ingens,cumulus rerum, quas vel ex libris impigra le-
ftione excerpferat, vel ab amicis acceperat, vel iproprio ftudio expertus erat. Perlegerat enim, $ t ipfe
defe prodidit, ducentos et fexaginta libros, ex quibus omne, quod fcopo fiio adcommodatum deprehendit^
L ' felegit.
CO Vide Carp, WOLPHU Pollicit. p. 41. b* (0 In f e CORD! Hift. Stirp. inPolytcanthap. ffc b.ci
Styrace ibid. p. 194. a.