àc encomîfë ofnarentur, et eruditi pafifim verum Àudorem fübödöfäretifcur, (s) np4-
men inpofteriore editionc non diflimulauit, quam adornare et âugere paucis annîs
poft fufceperat, (t) quia prior auidé diftrada erat. Multa vero fequentiBus annis fup-
plemcnta non folum ab amicis petierat, fed et obtinuérat, rji) quae vero morte prac-
ventus publici iuris facere nequiuerat, ideo perficienda Cofp, WOLPHIO cum aliis re-
liquit, qui etiam alteram Euonymi partem concinnauit ; cum a plurimis, qui fcirenfc,
tam litteris ad eumdatis, quam praegnantibus argumcntis, edm ob caulfam follicitare-
tür. (2v) > . ...
Inter eiusmodi tarnen difficillimos labores GESNERI animus ad priftinas deli-
eias fubinde relabitur, ad Graecas videlicet litteras, et herbarum ftudium. Vt fub-
yeniret commodis eorum, qui Graeca amant, edidit eodem anno Volumen, Libros
Theologorum aliquot Graecorum continens, qui partim antea vel Latine vel Graece
nondum comparuerant, partim ab ipfo ex Bibliotheca Auguftana depromti erant, (X)
Vt fupra indicauimus. Botanices vero cultoribus inferuiendi anfam nadus eft, cum a
typographo requireretur, vt elaborationem aliquam commendatitiam praeponeret
Hiftoriae plantarum Hier. TRAGI, quae a KYBERO in latinum translata , et co
ipfo anno ad prelum data erat. O ) Eruditiflîmam ergo, prout Temper folitus erat,
addidit recenfionem Àudorum, qui de plantis fcripferunt, Graecorum, Latinorum
veterum, dein Arabum ; tandem recentiorum : quibus fubiunxit Scriptores, qüi
obiter et fparfim quaedam vtilia ad plantarum cognitionem tradiderunt, et illos dé-
mum , qui de Medicamentorum îimplicium facultatibus egerunt. Hoc interim
etiam, quod aliis plerumque, accidit GESNERO, quoties in vnum fludiorum genus
aliqua èlaboratione perficienda ferebatur, vt illi ftadio per aliquod tempus inhae-
reret. Sic caram adeo libi Botanicam non ftatim reliquit, potiùs vero in conquiren-
dis plantis non folum fedulus fuit, fed etiam priuatö ftudio in pingendis iisdcm fefe
cxercuit, vt iucunda exercitatione ipfa in arte crefeeret. Dépinxit itaque hoc ipfo an-
no figuras ex DALECHAMP1I Diofcoride lineis tarnen folum eas circumfcripfit du-
du nofi ineleganti, quae in Voluminibus pidarum herbarum adhuc fuperfunt Alias
1553- tarnen complures fimulperfecit, et mira adeo diligentia intentas manfit huic fiuc labo-
ri fi'ue recreationi, vt anni fequentis miüefimï quingentefimi quïnquagefimi tertii Vere, vitra
centum raras plantarum icônes paratas habuerit : (z) et quidem taies haufi qua-
quam, quales ea aetate communiter elaborarentur, quippe quae in florum fruduum-
que adaequata et diftinda adumbratione minimam vel omnino nullam curam pone-
ret; fed omnino ita inftrudas, vt charaderem plantarum exade declararent, aliquae
fctiam florem decerptum a prona et fupina facie exponerent, in aliis vero defcriptio florum,
feminum aliarumque minorum partium Verbis explicite adieda lit. Rebus fie
fe tiabentibus, nullum ampiius fopereife poteft dubium, quo minus GE S NERV S
primus omnium magni iftius inuenti , charaderis nempe plantarum , nucupan-
dus fit Inftauratbh Negari equidem non poteft, Antecefiores interdum mentio-
nem aliquam itiiecifïe partium in plantis , ad notas diftindionis verae requifita-
çüm , quod de Trago alïquo loco dèmouftraui \ et videri polfet, quandam fed ob-
ifcüram lane Methodi fpeçiem latere in TEXTORIS Libello, (0) ex quo Nofter aliquam
eogitationem fufeipere potuilfet, vlterius inquirendi inconftantiores clarioresque
- diftri-
Xf) Liceat rep'êtere, quae R. Cond anti nus in No-
menclatofé Iiifigh. Scriptor. Paris. 1555. per
■ Andr. Wechelum impreffo, de Autiore Euonymi
profért. p. 168. „ Hic fortafîe interpellais, et
„ ïnftantes quâeritis, ^quöd diffimulato dixerim)
,, ecquoü fit AütWoris nomen? Age vero quid
^ û ipfe nometi füum'efferri nolit? Tarnen ego,
„ vt Nörnèrtdatör, ditàiu quidem fëd ad aurem,
,, eriaûifi (jqubd nollem) molefte laturusïit, aç
„ non nifl cum ilia exceptione, atque cautio-
,, he, hoc eft, ïireticueritis. Nam veille, in
„ Tefmophoriis feruus facrificaturus clamât. ««•
„ Qnuof ’nue, tçt* Muç çô/xa <rvyx.\eiruç: Sic ego
„ vobis edico, vt faueatis linguis, vel fi ma-
,, vultis, vno verbo, illud Doniitianum praeci-
1 „ pio, S il e te. GESNERVM noftis ? Sütûç
„ 0<PnVOf bcêivOÇf ko) '7TUV<rO<P')Çt Is ne? «WT^TÂTOÇ,
,, inquam, et ipfiffimus qui vobis aperte, et
„ diflimulanter prodeffe nititur. Nunc fi vultis
„ ([vti par eft) homini gratiam habetote.
(t) Secunda editio fuit de anno 1558. vt habet E-
t „ pift. de libris a fe- editis. p. 25. a. n. 38.
Qu) Vide Litteras ad lo. Kentmanniim à. anno 1554.
d. 22. Iun. Epift. Lib. IV. n. 4. et in aliis Epi-
k ftolarum locis, ad varios datis.
Çn?) Vide Praefationem ad Euonymi partem fecun*
dam, quaeferipta éft anno 1569- Id. Aug, quo
ipfe liber püblicatus absque dubio fuit, qui ta«
men itidem annum in fronte non habet.
Qx) Cui placet indicem ipecialiorem contentorum
refeire, adeat Epift. de libris a fe editis p. 25. a.
. et b. n. 39.
( j ) Subtitulo: Hieronymi Tragi, de Stirpium, maxime
earum, quae in Germania noftra nafeun-
tur i etc. Commentariorum libri très, in latinum
conqerfi interprète Dàuide Kybero. His accès-
ferunt a fronte praefationes duae : altera D. Cony.
• GESNERI, Rei herbariae feriptorum., qui in
hunc vsque diem fcripferunt, Catalogum .completions
: altera ipfius Authoris, herbariae cogni-
tionis laudes etc. continens, Corollarii vice ad-
ietius eft Beriedifti Textoris* Sëgufiani, de Stirpium
differentiis ex Diofcoride fecundura locos
communes libellus. Argentorati. JVendelin.Ri-
belius 1552. 4,0‘
( z ) In litteris ad Bened. Aretium. an. 1553* poftri-
die Pentecoftes feriptis, ita finit : „leones rarâs
„ iam fupra centum collegi.
Çæ) Vide fupra notant Qji) de Trago cuius Hiftoriae
adnexus ell*
diftributiones, prout interdum parua admodum funt inuentorum principia. Quidquid
rei fit, indubitatum exfiftit, neminem praecedentium harum partium dignitatem tan-
tam fecifle, vt figuris fuis in eas decenter repraefentandas refpicerent, vel inde aliquid
inferrent ad cognationem generum et fubordinationem fpecierum tendens, quod ta-
men GESNERVS, vt fuo loco elucefcet, omnino fufeepit, et fagaciffime pallim exfe-
cutus eft. Vt itaqu.e nouum et mcomparabile inuentum confirmaret, et in pluribus in-
diuiduis ftirpibus difquireret, hortum iam eo tempore habuit, in quo plantas non folum
inquilinas aeque ac alpinas vndique e rure deportatas coluit, et ftudiolè fiia manu
plantauit: fed et exoticas, et ab amicis communicatas feruauit, quarum non paruus
numerus eo ipfo anno quinquagefimo tertio (b ) floruit adeo eleganter, vt amicum
HOLTZACHIVM quoque ad eius contemplationem fequente anno laetus inuitare po-
tucrit (c). Hoc adminiculo ferutinium inceptum infigniter fubleuare par fuit, prolu-
bitu exemplaria végéta depromere, et commodiffime pingere : quod plerumque arti-
ficio inimitabili fere, et mirabili felicitate ac facilitate manus praeftitit, praefertim poft-
quam crebriorc vfii id pi(fturae genus familiarius fibi reddiderat, quod omnem foecun-
di ingenii luium relpuit, et ftri&iflimam fereque feruilem pofeit imitationem. leones
hafte, fi non omnes, tarnen plurimas deftinauit GESNERVS pro emendanda aeque
ac locupletanda noua TRAGI Hiftoria. Typographus enim Wendelinits Rihelius, poft
publicatam et bene fufeeptam primam editionem Latinam enixeinftitit, vteandem
amplificare etadnotationibusilluftrarevellet:TRAGVSipft,iamfenex et propter aduer-
ftm valetudinem lucubrationibus ineptus,KYBERVSdeniquc,Auâ:or verfionis,idem admodum
in votis habuerunt, non autem hoc fblum, ftd etiam vt de Helueticis plantis
et alpinis aliquid adderet. Idem denique Ribelius, qui multis modis liberalem ftft ges-
ftrat, vt promoueret inftitutum, pro conficiendo itinereper Alpes, et pingendis ico-
nibus, pecuniam GESNERO elocauit : (d) quod rarum vtique liberalitatis exemplum
vocari debet in homine priuato, necdum erudito, multb minus opibus adfluente, in
quo certe paucos noftri temporis Magnates ne fedatores quidem habet, tandum abeft,
Vt fuperetur. Vt igitur promiffis ftaret, et tarn exfpedationi quam defideriis horum
Virorum refponderet Nofter, in corrigendo et poliendo TRAGO amplam operam col-
locauit, cum autem de publicatione tempus praecift neutiquam ftipulauerit, variis
praegnantibusque laboribus obrutus poftea elfet, et guaedam alia intercidilfent, vt infra
fulius enarrabimus, confilium mutauit, et conquiütas obftruationes ad condendum
llluflxius pleniusque Opus reftruauit, ad quod pofterioribus temporibus propter multi-
tudiiiem repertorum et colledorum nobilitatem infenlibiliter quafi inftigâtus eft. Vix ^ 53:
"autém expediuerat TRAGVM, cum KYBEKVS, Argentinenfis, Hebraicae linguae
Profelfor, moritur, ex pefte funefto et lugubri interim abreptus merife lanuario anni
huius quinquagefimi tertii, aetatis anno vigefimo odauo. Hunc GESNERVS propter
raram in tribus linguis eruditionem, et alia praeclara dona candide amabät, et ab eo
vicififim redamatus eft: itafadum etiam eft, vt moribundtis KYBERVS, qui eo ipfo
tempore Lexicon Rei herbariae trilingue compilauerat, et Rihelio edendum permife-
ra t, per parentem fuperftitem, foetum hunc imperfedum, cuius priores decern char-
taemodo impreflfae erant, GESNERO tradi, eiusquecurae commendari mandaue-'
rit. Hie lubenter labori fefe commodauit memor amicitiae in Audorem, et non folum
paffim quaedam emendauit, ftd et Idyllium Graecum amplum in eius laudern
compofüit; his etiam adiecit TabulasColledionum, in herbis menltruatim obftruanda-
rum, quales KYBERVS ipfe addere meditatus fuit. (e) Cunda baec tanta facilitate
adornauit, vt ipfe liber Aprilis proximi initio eiusdem anni perfedus exftiterit. Cum itaque
hoc negotio ita velociter left extricaffet, fatis fpatii adhuc nadus eft,vt in aliam Natu-
ralis feientiae partem, quae Hydrographiam concernit, falcem immittere potuerit, et
elucubrare Libros duos de Thermis ac fontibiis medicatis Hcluetiae ac Germaniae,
E ac-
(b) Catalogum eorum, quae anno 1553. in horto
proprio floruerunt, adfetium propria manu in-
feripfit exemplari Hiftoriae Tragi ad finem, qui
plantas Maii et Iunii Menfis ex parte continet;
quem librum ex liberalitate Cel. GESNERI
communicatum accepimus.
CO Sic feribit ad Cofm. Holtzacbium ad d. 6. Sept.
iS54* Epift- Lib. III. p. 81. b. „ Quod fi hor-
„ tulum noftrum inuifere olim volueris, ftirpi-
„ bus innumeris, pro fua magnitudine refertum,
„ intra menfem aut prius inftrutiifllmum eumin-
„ venies, non noftratibus tantum et alpinis, fed
,, etiam exoticis plantis etc.
CO litteras ad Leon. Fuchfium feriptas. Epift,
Lib. Ill, p. 138. a. efb.
CO Titulus integer eft: Lexicon Rei herbariae tri-
lingue, ex variis et optimis qui de ftirpium hiftoria
fcripferunt, Authoribus concinnatum per
Da<v. Kyberum. item: Tabulae colletiionum in^
genere et particulatim per XII. menfes, in vfum
pharmacopolarum confcriptae 'per Conr. GESNERVM
etc. in quibus obiter ftirpium quarun-
dam nomina Germanica, et alia quaedam a ne-
mine hatienus tradita docentur. Argentinae apud
Wendel. RibeHum. 1553. 8T0,
Idem liber additis per Cafpt WOLPHIVM, GESNERI
Tabulis de ftirpibus earum que partibus, ex
Theophrafto confetiis. Tiguri. FrofchOuer, 1587*
Sro‘ Vide 111* Seguierii Bibl* p* 73.