cum ftipendium rccuperauit, et in Galliam abire iuflfus eft. PriftinUs patronus Io. lac.
AMMANNVS et tunc auftor fuaforque exftitit, yt Medicam artem ampkaeretur,
quam inter caeteras ingenio fuo aptiorem eile coniiciebat. (a) Huius coniilium quam
maxime probans, adfciuit itineris et ftudiorum focium Iobannem FRISIVM, quern ab
hoc tempore in coniun&iffifnam amicitiam recepit, et fraterno plane amore profecu-
1533. tus (tv) eft. Ad Biturigas ergo profe&us, totum fe equidem in difcenda falutari arte
exhibere voluit, idem tamen, quod antea obftiterat, de nouo remoram ex parte qua-
dam fecit. Nam pecuniae fumma, quam magiftratus numerauit', lumtibus in libera
ftudia faciendis iterum non refpondit, hinc paedagogum agere coactus eft, et iuuen-
tutem inftruxit. Quod negotium, etfi eum.toto die occuparet, et nullum fere tem-
■ pus vacuum relinqueret, non tamen illibenter,geffit, quid quod multum inde ac do-
cetido fructum reportafie fibi vifus eft; cum enim fe adhue.rudem crederet aliarum lit-
terarum, quibus in arte aut difeiplina quacumque promoturo opus eft, ex eo, quod
Latinis aut Graecis aucioribus legendis continuo adftridus effet, quamlibet etiam oc-
cafionem apprehendit, vt eos euolueret, qui de Medicinae rationalis partibus quibus-
cuinque agunt, turn fitientiffime etiam illos, quiplantarum deferiptiones et vires-ex-
ponunt. (x ) Difficillimum id Vitae genus ad anni vnius fpatium continuauit, quo ,ex-
IS34* antlato et cum vix aetatis annum decimam ottaumn attigiffet, Lutetiam Parifiorum ac-
ceffit, quae magna dodtiffimorum hominum copia adfluebat, vt liberius litteris operam
nauaret. Vrbs hae'e ampliffimis inftru&iffimisque Bibliothecis refertiffima GESNE-
RO, amoeniora ftudia magis, feueriora vero minus curanti, Iargiftimam fubminiftrare
potuit occafionem pafeendi vaiftum, et omnia complecti tentans ingenium; magna
igitur animi alacritate omne fere Audiorum genus legendo praelibauit, Graecos, Latinos,
Poetas, Oratores, Hiftoricos, Medicos, Philologos, quandoque etiam Dia-
lcdticos percurrit; cum autem fcopo -cuidam primario non inhaereret, fed fine 'certo
fine omnes quafi peruolitaret, et multa iubinae tranfiliens ingenium fola ledtionis vi-
ciffitudine varietateque demulcere intenderet, fadtum etiam eft, vt eos fructus, quos
fperauerat, non percepifle ipfc credat (y), et fibi ipfi fuccenfeat, fereque nefciat,num
inopi an negligenti animo id tribuere debeat. Serio igitur etiam quemcumque de tali
ftudendi ratione dehortatur, et pofthac inter amicos ea de re conqueftus eft. Fue-
runt etiant aliqui, qui fludiuantem eius animum accufauerunt et criminati fiint, neque
negari poteft,hanc ipfam rem plurimisaliis aut imbecillioribus ingeniis irreparabile,im-
• peaimentum ad folidam eruditionem confequendam, vel ineuitabile difturbium parere
potuifle vel debuiffe, tantum autem abeft, vtipfi nocuerit, vt potius contrarios omni-
no effectus produxerit in animo GESNERI ad excellentia quaeuis nato, et dici fere dc-
beat, inordinatam iftam difeendi methodum ipfi in ornamentum infignius ceflifle. For-
taffis feripta, quae annis fequentibus mirabili cum facilitate in lucem emilit, tanta non
fcaterent rerum copia, le&ionis eruditionisque varietate, etiudicii maturitate , quae
apud alios fui aeuitruftra quaeres, nifi haec praecefiiflent. (z) Ita comparata interdum
felicium ingeniorum eft indoles, vt varietate rerum, qua alia obruerentur, magis alli-
ciantur ad continuanda ftudia, et excitentur multitudine comprehendendorum: at-
que eo altius emergant, quo profundius fefe infinuant, et implicant difficultatibus;
cum pertaela vniformitatis et nexus difeendorum forte deftitiflent, fi feruili quodam
modo ftridiori feriei inhaefillent.
Interea,dum Lutetiae commoraturNofter, multum deledatns eft confortio lohan-
ms STEIGE RI, et familiärem confuetudinem cum eo iniit, viciflim etiam humaniter
ct benigne ab eodem traäatus, et absque dubio etiam multum leuatus eft in quotidia-
nis neceflitudinibus. Hinc cum STEIGERVS poftmodum Reipublicqe Bernenfis et
Prouinciae Sabaudicae Quaeftor fadtus eflet , a Noftro dedicatione aliqua condeco-
ratus eft (a) in grati et memoris animi teftificationem. Poftquam minimum vltra
annum in Gallia haefiflet, neque fentiret, ex longiore mora vfiim foecundiorem emerfurum
,, tia abeuntein TequereKit. Haeccine veto Ca-
„ nonicorum iura furit, vt quis lapere prohibea-
,, tur? O mores! O leges! O iuraCaiionicorum
„ infanal O quantopere iridigeremüs Zvvin'glio,
„ qui haec nobis corrigefet iura!
fit) Vide Dedicationem Oatalogo plantarura quadri-
lingui praemiffam p. r. a.
Qv) Ita. filium eius paterno amore amplexus quoque
eft. Vide ampla huius rei teftimoftia in litteris
ad eum Epift. Lib. IIL p. 104. a. et b.
Qx) Vide Dedicationem Catalogo platitarum quadra-
lingui praemiffam p. 1. a. et Bibliothec.vniuer-
fal. pag, 180. a. .
( j ) Biblioth. vniuerfal. pag. ï 80. a. vbi de hac re prolixe
differit, et monita profert notatu digniflima.
(2) Meretur adiungi effatum MORERII Grand Di-
<ftiofi. Hiftor. Tom. IV. Tit. GESN. p. 279.
„ Il fortit enfin heureufement du labirynthe de
•„ fes vaftes ledlures, et fe pouffa fi fort dans
■„ les fciences, que les favants de fon terns ne
„ firent aucune difficulté de l’appelier Littera-
„ rum Miraculum.
(V) Dedicauit ipfi Appendicem ad Hiftoriam Qua-
drupedum viuiparorum et ouiparorum Tiguri,
1554. Fol. apud Frofcfipuernm.
furum eflè, fàrcinas collegit et Argentoratum repetiit. Num recta via. an per ambages
id faétumfuerit, omnino incertum eft. (b) Magnam Ipern conceperat, dumami-
cos ibi reliquerat viros doftos, et ftudioforum hominum magna illic conueniret copia,
fore, vt munus aliquod vel loçum publice aut priuatim docendi nancifceretur. Non
defuiffet absque dubio homini, multiplici dodrina praedito, commodavitae ftatio; a
Senatu vero lcholaftico ftatim domum reuocatus, non valde diu moratur, fed man-
dato obediens reuertitur. (c) Paùllo poftquam in patriam aduenit, intempeftiuo, vt
fertur, confilio (d) vxorem duxit, exado nondum penitus vigefimo aetatis anno. Cum
hac coniundus vixit vsque ad obitum , illamque poft fe reliquit, etfi pluribus alongo
tempore aegritudinibus prefla, fpafmis fefe quotidianis, varicibus, vlceribusque inde
natis vexata fuerit: (c) et quod maximum, morofior, impatiens atque in vidu ino-
bediens femper eflèt, neque medicamina, neque manum chirurgicam pro auferendo
malo fuftinere volucrit. (ƒ) Acceffitadhoc, vt fimul in fcholae publicae angulum de-
truderetur vir nobiliore et meliore forte dignififlmus, ialario inftrudus ita exiguo, vt ■
pro maxime necefiàriis ne quidem fufficeret. Multiplex haec domeftica calamitas, ct
labor herculeus, quem rudia praeiertina ingçnta in prinais feientiarum lineis initianda
pofeunt, quemcumque alium dcpreffillct,GESNERVS vero,magno infelicitatis huma-
naepatrocinio,dura nempe neceiTitate.vitam ipdignolabore terendi, neque territus,ner
que ita conftridus eft, quo minus, etiam!! oona diei parte pueros Grammaticesrudi-
fmenta doceret, omne tempus a laboribus yacuum in ledionem feriptorum médico-
rum impendent non folum, fed et arti ftatirji profuerit, introducendo in oflicinas phar-
maceuticas Syrupum de rofis perficis fiue laxatiuum vtvoçabat, in patria hadenus
incognitum. (g) Ita naturae bonitas contra quaeuis qbieda impedimenta non modo
nititur, (èd eludatur quoque pep aerqmna? >n ingeniis fublimioribus, praefertim fi ad
aliquod ftudiorum genus vel çonnqtp qqoçlam jnftindu rapiuntur, vel primum aliquem
Impetum a iuuentute ftatim altiqs refeperunt. Adeo multum eft a teneris adfuefcere.
Nofterquouis modo tentans, quomodq molefta hac conditione fefe extricare poifet,
et Senatus vna cum Diredoribus Ecçlefiae impigram hanc in rem Medicam demum
ponderans inclinationem, exemit eum fchola, et continuato, quo hucusque fruitus
erat, ftipendio, Bafileam ire iuflît,vt ibidem ampliorem collocaret operam in ftudium
Medicum. Lubentilfime mandato obfecundauit, et fcopo, ob quem mifliis erat, de-
centi animi attentione et mafcüle fatis feçit ; cum vero iamdudum cognouiflët, the-
làurum folidiffimae dodrinae et experientiae in Medicorum Graecorum feriptis conti-
neri, atque plurima in re Medica non rite intelligi polfe absque cognitione huius linguae,
diligentius ideo excoluit (h) profedus in Graecïs litteris, quos olim iam adeptus
erat, non paruos. Infignem ftatim ex collata indulfria vlum reportauit. Nam cum pecuniae
fumma, quam Proceres, vt dbfimus, numerabant, tanta non effet, quanta ad
vitam et curfum ftudiorum libéré continuandum requireretur, atque infuper fumtus
reidomefticae augerentur, quia vxorem duxerat, non exiguam fuftentationis partem
habuit ex negotio, in eum delato circa annum miüefimum quingentefimwn trigefimum fe- ,537;
ptimum, vt Lexicon Graeco-Latinum, a diueriis mifere conlarcinatum, emacularet,
quod non folum dexterrime praeftitit, fed audaria etiam plcnilfima adiecit ex Pba-
vorini Camertis Lexico Graeco, quod tune primum publicatum erat; haecque cunda
vt fumma fide etdiligentia.ita labore maximo exfecutus eft, Q) adeo.vteo ipfo anno liber
exire potuerit. Aliquas tamen viciffitudines primum hoc induftriae GESNERI A-
NAE fpecimen ingratas habuit; typographus enim partem folum acceffionum infeio
Audore addidit,reliquas pro noua forte eaitione feruans; quae vero mortuo paullopoft
typographo omnino perierunt, ita, vt Audor ne exemplar quidem fuumrccuperare po-
B : tuerit.
(g) Haec Elus verba Hint in Jitteris ad Cofm. HOLTZ-
ÀCHIVM feriptis 1553, Aprilis 15, Epift. Lib.
III. p. 86. a. „ Syrupi de rofis perficis nomine
„intelligo ilium, quem Tu laxatiuum vocas ex
„ multiplici rofarum infufione : quem tgo pri-
,, mus ante annos miginti quinque e Gallia re-
„ Hens, apud nos parandum curaui, et de Ro-
„ fis perficis appellaui: quoniam fic alibi etiam
. ,, ab aliis vocari audieram.
(f) Vide SIMLERI Vit. p. 5-b.
(T) Ita ipfe GESNERVS in Epift. de libris a fe edi-
tis, SIMLERI Vitae cpnnexa p. 20. b. n. 1.
de hoc labore loquitur. TEISSIER. 1. c. p. 200.
aliter traduxit : „ le fus contraint de travailler
„ à l’augmentation du Ditftionaire Grec et La-
„ tin de Phavorin Camers,
(Q CI. SVLZERVS mentionem iniieit, memorari.
in MSds GESNERI, quod iter inftituerit aMo-
guntia, Coloniam Agripinam, Antvverpiam, Dor-
dracum , Vltraieftum , Amftelaedamum, Em-
dam, .Groningam, Zutphaniam, Emericam ver-
lùs, et poftea Moguntiam repetierit. Cum au-
I temin omnibus, quae perluftraui hucusque, ne
veftigium quidem horum omnium occiîrrat,
certi quid adfirmare non audeo.
(c) Vide SIMLERI Vitam p. 5. a.
Ça) Vide Bibliothec. vniuerfal. p. 180. a. et SIMLER.
Vitam p. 5. a.
Qe) Vide Epift. ad ïo. BAVHINVM. adnexas Li-
bello Cafp. BAVHINI De plantis a diuis San-
ftis nomen habentibus p. 95.
(J ) Vide litteras ad Cofm. HOLTZACHIVM, Epift,
Lib. IK. p. 85. a. et b.