quingentefimo fexageßmo tertio cunâa perfecerit. (p) Interim tarnen non prius quam
annofexageßmo quinta prodierunt. {q) Adeo liberate veto fuit in Moibani pupillos et
haeredes, vt gratis omnia adornaret, atque pecuniam in vfus eorum deftinaret et ler-
varet. (r) His itaque tempeftiue confe&is, plantarum inquifitioni , a qua non nifi in-
vitus faepiffime tarnen auocatus hue vsque fuit, omni qua potuit cura fefè confecra-
vit, etiamfi valetudine turn minus fecunda vteretur, et viribus valde exhauftum felen-
tiret; (s) incitatus autem feruore in hoc ftudiorum genus, qui maior c0c non potuit,
15°3' tempusque colligendis ftirpibus aptum nadus, ad milliare a Tiguro in fluuio et lacu na-
tauit, etfi iam aliquot annis defuetus, herbasque aliquas aquaticas raras et perelegantes
inuenit, atque ftatim pinxit. if) In vniuerlum vt antea, itanunc potiffimumplantas
viuas attulit ipfe tam ex continente, praüs, agris, femitis, vineis, nortis, collibus,
iriontibus, fyluis, quamfluuiis, riuis, ftagnis, lacubus, ripis et quibuslibet aliis nata-
libus ftirpium locis. (a) Plurimas quoque a Io. BAVH1NO ficcatas recepit. (s>) Has
omnes partim ad viuum quam düigentilïîme delineari curauit propriis (umtibus, (x)
nullo vsquam patrono intercedente, partim ita, vt fieri potuit. (y~) Aliquas iam in for-
mis ligneis pingi fculpique ordinauit, et manus admouit hiftoriae etiam confcribendac,
cui omne quod ab adolefcentia per omnem aetatem in hoc argumento obferuauerat,
inferere voluit; fumtus enim tam graues fafti erant, et Typographo Frofcbauero_ tides
jam nunc data itavrfit, vt hunc laborem amplius omitterc aut intermittere non licue-
rit : (z)quamuis tunctemporis catarrhus cum tumore maxillae et hemicraniaNoftrum
valde exerceret,de quibusparumboni fibi auguraretur; (a) ftrenue tarnen laborare ma-
luit, quam defiliere a propofito, quodfibimet ipfi adeo gloriofum, tot aliis vero naturae
fcrutatoribus adeo falutare futurum effet. Cum autem neque naturampro volun-
tate cogere poffet, neque fibi modo viueret, fed multiplici negotiorum catenae intri-
catus femper exfifteret ; amoeniffimum iftud penfum in aliud diiferre tempus ab infu-
perabili necefiitate adaduseft, ita vt adfinem vergente hoc anno ne opens quidem
fbrmam inftruere, multo minus aliquid ad editionem difponere valuerit. (b) Cupie-
bant enim fautores Operum Val. COKDI, vt GESNERVS nouam editionem cprrc-
diorem filteret, et acceperat etiam per Hier. HEROLDVM pifcium defcriptiones
numéro fexaginta fex adcuratiffimas, cum magnis et pulchris piduris , ab eo Venetiis
confedas. ('c) Hac porro aeftate in gratiam Typographi potius,quam quod librum valde
probaret, emendauit M o d ITILUCHII Magirica, et praefatione muniuit, (d) pro-
vt paullo ante extemporalem, vt vocat, librum De Anima, fèntentiofa quadam breui-
tate veluti per Tabulas etAphorifmos ad prelum fcripferat. (e) Horum itaque et mul-
torum forte' aliorum magnorum voluminum elucubratio, iunda negotiis, quae et
publica Profeffio, et Medicinae liberum exercitium quotidie peperit, et quae auxit nu-
meroforum propinquorum et rei familiaris propriae cura, cum vxor ad comparanda r«'
TÔ, prorfus inepta effet: (ƒ) Cundahaec, inquam, tantum valuerunt, vtnon
folum prorogaretur ftirpium hiftoria, fed etiam vt imbecillum iam corpufculum adhuc
magis eneruaretur. Reftitit equidem, quantum potuit, optimis remediis, cum ante
ali-
(q) V i^ Corollarium ad Epift. de libr. à fe edit. p.
31. a. Impedimenta vero , quae editionem re-
tardafunt, recenfet in litteris ad Gaffarum Epift.
Lib. I. p. 29. a.
(r) Vide litteras ad Gaffarum d. d. 22. April. î 5^3*
Epift. Lib. I. p. a8. a. et alibi.
£0 Ita enim fcribit ad Io. Kentmannum ad. d. 23.
Martii 1563. Epift. Lib. IV. n. 15* » Corpus
,, meum fi videres, imaginem mortis videres.
etc.
rfy Vide litteras ad Gaffarum ad d. 26. îun. 1563.
Epift. Lib. I. p. 17. b. et litteras ad Io. Baubi-
num ad d. 11. lui. ei. an. Epift. ad Bauh. p. 118*
Qu) Vide litteras ad Gaffarum nota praecedente ci*
tatas.
(ni) Vide litteras adlo.Baubinumd. d. 9. Aug. 1563»
datas. Epift. ad Bauh. p. 120. et alias Cal. Aug.
ei. an. datas, ibid. p. 122.
( x ) Vide litteras ad Io. Kentmannum d. d. 27. Aug.
1563. Epift. Lib. IV. n. 16. in quibus felicëm
praedicat amicum, quod numis et gratia Electo-
ris fui, negotium fimile agitaret.
(y ) Inter quae Tragoriganum nunc füccurrit, quod
cum aliis nominatur in litteris ad Io. Bauhinum
p. 123. e.t fuperftes eft cum pluribus. Singula-
jcuiQ pi&uraruoï Bauh nu cura confeétarum, pre«*
tium fuit quatuor Plappardorum Çmonetae gene-
ris tune vfitati) Viae Epift. ad Bauh. p. ead.
( z) Vide litteras ad Io. Cratonem ad d. 9. Aug. 1563«
Epift. Lib. I. p. 13. a. it. ad Io. Kentmannum
d. d. 27. Aug. eiusd. an. Epift. Lib. IV. n. 16.
et ad Bauhinum p. 128..
(a) Vide litteras ad Io. Bauhinum ad Cal. Aug. darras.
Epift. ad Bauh. p. 123.
(b) Vide litteras ad Io. Cratonem d. d. 12.N0U. 1563;.
Epift. Lib. I. p. 15. a.
(c) Vide litteras ad Io. Cratonem Epift. Lib. I.
p. 6. .à. et Lib. I. p. 13. a .it. Epiftolam dedica-
toriam prâefixam libello Val. CORDI De Halos*
anthoi. Tiguri 1565. 8T0*
(d) Vide litteras ad lo. Kentmannum.'d. d. 27. Aug.
huius anni. Epift. Lib. IV. n. 16. et Corollar. de
Libr. a fe edit. p. 31. a. it. litteras ad Kent*
mannum. d. d. 16. Febr. 15 ^4* Epift. Lib. IV.
n. 17.
(e) Vide de hoc in litteris ad Io. Cratonem. Epift.
Lib. I. p. 24. a. vt et Corollarium ad Epift. de
Lib. a fe edit. p. 30. b.
Cf) Vide de his cun&is litteras adio. Hofpinianum
ad d. 3. 061. 1563. Epift. Lib. III. p. 103. b. et
litteras ad Io. Cratonem ad d. 4, Febr. 1564. E*
pift. Lib. I. p. 1$. a.
aliquot iarn menfés dorfi lumborumque dolores, ifehiadis olim moleftae reliquias, de
nouo perfentifeeret, et arenulas fubinde redderet ; (g-) et ne quid intermitteret, Aum-
fto menfe^ huius anni (h) ad Thermas Badenfes, vfbi patriae vicinas, fefe contulit, ibi-
que rurlus per leptiduum haefît. Primo die triginta duas bibit vneias aquae thermalis,
altcro odoginta, tertio centum et quatuor, quarto centum et fexaginta odo, quinto
centum et vigmti, fexto feptuagintaduas, feptimo demum quadraginta haufit. Sum-
mo mane per bihorium balneo infedit, quo excedcns bibit, veiperi vero in ipfo balneo
modicam aquae quantitatem fumfit. Obtinuit hac ratione, vt bene vacuatus ac {èmpec
melior rediret, et infigniter leuatus fuerit. (i) Non autem in fe folo, fed aliis quoque Ther-
marum harum vfum probauit, et propria expérimenta fedulo adnotauit, vt iis augeret
librum fuum de Thermis, quem quouis modo polire in hunc vsque diemnon deftitit»
cuius tamen aucfam editionem non parauit, dum in viuis effet, (M)
auco vui quia peipetrauit, non lim vmee fed ahorutn quoque opportunitati in»
feruire voluit. Ne tamen immemor penitus videretur famae gloriaeque, quam fibi
hue vsque pepererat iuftiffimis titulis et curae, quam fufeeperat in fe de iis,quiYanguine
cum ipfo iunai erant; id potiffimum nunc egit, vt exiftimationem fui et familiae fplen-
didiorem reddereri ideo petiit aMÿicis Caefareis.Mw ALEXANDRINO,ÄeöA. Lau-
raeo AMORfORTlO, et Io. CR ATONE, amicitiae intimions vinculo fibi iundis, vt
infigne aliquod et ipfi et familiae fuae impetrarent ab Auguftifîimo Imperatore, quem
non minus propitium fibi fciuit. Infignis huius aliquot fpecimina, a fe ipfo inuenta.
adviros fupra nominatos miferat GESNERVS; (/; Caefar vero optimus clementiffil
musqué, mérita tanti Viri in Hiftoriam Naturalem omnem praefèrtim vero Animalium,
ponderans, taie impertiuit, quod perenne laborum praeftitorum monumentum efîê
poteit. Scutum nempe quadripartitum, quod Aquilam expanfàm,Leonem eredum,
Delphinum coronatuiri, et Bafilifcum gerit, qui ore anulum inciufo ffnaragdo prehen-
dit. Galbdi luper coronam hederaceam infidet Cygnus, cuius pedori très ftellae et
totidem fingulis alis expanfis inferiptae funt. Litterae patentes adiundae horum
omnium rationcm continent, et datae funt ad diem tertium Aprilis, anni mïüefimi
qmngentefimifexagefimi qrnrti. Cm) ldeo vero GESNERVS quod improlis hue vsque
effet, id quoque împetrauit, vt non fibi folum, fed patruo etiam Andreae GESNERO
feniori, conferrentur eaedem praerogatiuae, qui tune annos odoginta natus aetatem
adhuc bene tulit, atque fenator tribunitiae dignitatis, iiberorumque, nepotum et pro-
nepotum vtriusque fèxus pater, auus et proauus numéro centum et quinquaginta fuit,
quorummaiorpars tam adhuedum vixit,quam indiescreuit. Huius itaque füüs et pofteri-
tati cundisque cognatis et confanguineis, qui GESNERORVM nomine famifiaque
comprehenduntur, impetrata funt haec honeftamenta, (n) quorum prifeum fplendo-
rem mafcule tuentur Viri fuperftites, Nominis virtutumque auitarum ex affe haeredes.
Praeftantia iff a munificentiae Caefarcae ligna magno fuo gaudio accepit Nofter
vna cum particulis Lapidis Bezoar, ab Imperatore conceffis, et tune inter rarifTimâ
computatis, odiduo ante quam in Thermas abiret; Ço' atque merito tanti fecit, vt
feriptam confignaret de hac re voluntatis fuae declarationem, in qua ferio monet cognât
os, vt infignia pro incitamcnto haberent, adhonefta quaeuis etpraeclara perpe-
tranda: atque hortatur, vt liberos pofterosque ad excolendas bonas artes feientiasque
impellerent. Ad quem foopum eo melius foftinendum, centum florenorum fummarn
legauit, et fanciuit, vt annui eius reditus illi ex familia, qui hoc fubfidio quam maxime
indigeret, quotannis diftribuerentur. Imperauit etiam, vt fingulis annis conueni-
rent, ac celebrato prandio, Teftatoris memoriam renouarent. (p) Ne quid autem
deeflet, quod faa:i nonorisque celebritatem ad (eriora tempora propagare pôflèt, Nu-
mus quoque cufus eft elegans, cuius effigiem Artificis noftri peritiflima manu expreftàm
H 2 vide-
Cg) Vide litteras ad Felic. Platerum Epift. Lib. IIL
p. 98. a.
(ti) Ita incipit litteras adIo. Kentmannum d. 27. Aug,
1563. datas. Epift. Lib. IV. n. i(S. „ Litterae
„ tuae, quinto Martii datae , 23. Augufti de-
„ mum mihi redditae funt, in thermis, vrbi no-
„ ftrae vicinis'agenti.
(O Vide Cel. SCHEVCHZERI Hift. Nat. Heluet.
P. n . p. 403. et 404. It. EIVSD. Defcript.
Therm. Badenf. p. 51. et 52.
(k) Inclytus SCHEVCHZERVS varia GESNERI
notamina de Aquis mineralibus inlèruit variis lo*
. cis Partis fecundae Hiftoriae fuae naturalis Hel*
vetiae, fupra citatae: de Thermis Badenfibus
praefertim obferuata habentur non ibi folum, fed
et in defcriptione harum aquaram propria; quod
autem haec ex dono Reu. Dn. Bod. Ho f f mei-
fieri, Canonici et.Praepofiti, habuerit, perhibefc
in Bibliothec. Hift. Nat. p. 95.
CO Vide litteras ad Io. Cratonem ad d. 17. Aprilia
1564. et ad Bund. d. d. 26. Martii. ei. an. da»
tas. Epift. Lib. I. p. 19. a. et p. 21. b.
(m) Vide MORERI loc. cit. fub tit. GESNER.
p. 280.
(n) Vide litteras ad Io. Cratonem ad d. 26. Martii
1564. Epift. Lib. I. p. 21. b.
(o) Vide litteras ad Io. Cratonem in die Pentecoftes
1564. et alias ad d. 24. Iul. ei. ann. ad Eundem
datas. Epift. Lib. I. p. 18. a. et 21. a.
Cp) Excerpta haec debemus itidem CU S VLZERO.