
ac Germaniae, qui maiori eiusdem argumenti Operi, celebribus Iuntarum typis Ve-
netiis cxfcripto, inferti font. ( f)
Multiiugis his fimilibusque laboribus GESNERVS quidem mufeo adftriflriffïmus
detèntus eft,femper tarnen fubfeciuas aliquas horas habuit, quas aegrorum adminiftra-
tioni confecrare voluit,ne hac etiam in parte honoribus Medicis,quos con&cutus erat;
indignum fefe praeberet. Cum itaque vndique fcdptis egregiis inclarefceret, domi
etiam falubri confilio et efficaci auxilio petentibus fuccurreret, Senatus patrius tam ob
ciues feruatos , quam vt eorum faluti amplius inuigilarêt, circa hoe tempus decrcuit
Noftro praerogatiuas et fundiones Poliatri feu potius Arehiatri; (g) cum plures ades-
fent. Simulac nonorificum hoe munus obire inciperet, publico commodo fubuemré
fentauitpraeclaroquodaminftituto, necquieuit, donee a pfoceribus vrbis impetrasi
fet vt audoritate publica Medici patriae vrbis in focietatem coirent, vnitis viribus de
falubritate tuenda et profligandis morbis confilia caperent, ac incolumitati Rei publi-
cae quisque pro fua facultate profpiceret. Hoe igitur ipfo primus Collegii fic didi Medici
gr Chirurgici Fundator exftitit, quod magno vrbis emolumento in hunc vsque diem
integrum fubftitit._ Quemadmodum auteminter fuos audoritate creuit, fic et ab ex-
teris aduolarunt munera, famae exiftimationisque adquifitae non obfcura figna. Va-
S4 jent. nempe Grauius, Decimarius et Senator Fribergcnfis, cüi librum de Quadrupedi---
bus ouiparis nucupauerat, vt gratum fe exhiberet, et Noftrum ad vlteriora ftimula-
ret, mint montem metallicum cubitalem fere, iii quo omne genus metallorum et fös-
filium fumma induftria et artificiofe difpofitum fuit. (fi) Adiecit aliud, ex pretiofo me- ■
tallo, argento videlicet conflatum, et fumma fubtilitate elaboratum: exhibens fimula-
crarutae, ericae, ffagorum, bellidis, millefolii et liliaftri, quibus araneus etlocufta
quafi falitura adhaefit, coloribus cuilibetpropriisdiftinda, fcitiffime et ita affabre fa-
bricata, vt vnum quodque eorum, formam, lineamenta, geniumque integrum ad naturae
omnino fimilitudinem praefiguraret. (i) Cariffimus'etiam lo. KEN FMANNVS
communicauit vltra ea,quae olim mißrat,librum aliquem pulcherrimum in quo fiia rrianu ’
et fumma diligentiavegetantium rariffimorum magnam copiam depinxerat: (£)■ et fe-'
quentibus annis pluries donis ali quibus, praefertirne lapidum genere, Noftrum ornauit-
lcones iftas per pidorem quendam depingi curauit, qui vero rudi plerumque manu id fe--
cit, qua de re GESNERVS in ipfo exemplari, quod fuperftes adhue eft, non immeri-
to queritur, piduras enim KENTMANNI melioris notae fiiiffe, quaedam in aliis Vo-
luminibus difperfae figurationes fatis teftantur, etiamfi GESNERI AN O artificio multo
inferiores fint. Cunda haec absque dubio apud Noftrum maximi fuerunt ftimuli, qui-
bus animaretur,vt eo alacrior in perquirendis naturae operibuspergeret.Sic ipfo hoe an-
1554. no miUefimo quingentefimo quinquagefimo quarto cum commodum collediönibus tempus
eflèt, harumrerum caufla.peregrinationemScaphufiam in eiusque confinia fufeepit, vbt
a Co fin a HOLTZACHIO, Medico, fuauiffima humanitate vna cum fociis itineris
exceptus eft. (1)
Poftquam hac excurfione animum tam ex dulci colloquio, quam ex deprehenfis
rebus leuauerat, acrius fere, quam vllo tempore ad ponfueta negotia'properauit. Hinc
>555- primis ftatim menfibiis anni miHefimiquingentefimi quinquagefimi quinti Epitomen Biblio-
* thecae fuae primae partis a Lycofihene prius infeio Audore editam, a lofia Simlero, ami-
- co coniundififimo, et propriis additamentis («/) plus quam bis mille Audoribus lócuple-
tatam, imprimi curauit, (») in Simlerum vero potiorem huius laboris partem detulit,
cum aliis implicatiffimus ipfe effet. Eodem enim fere cum priori tempore Hiftoriam'
Auium perfecit, et magnum de Chirurgia Volumen, a patruelibus impreflum, (o')
elabora-
Qf') Sub titulo : De Balneis omnia quae extant apud
Graecos, Latinos et Arabes tam Medicos quam
alios Scriptores. Venetiis 1553. Fol. Cotir.
GESNERI Libri IL Excerptorum et Obferuatio-
num de Thèrmis turn Helueticis turn totiu^ Germaniae
, exilant pag. 289. fequ.-
Q y Cl. SVLZHRVS annum hunc 1554. explicite
ponit; et egp quoque inuenio , lac. Rujfium in
dedicatione, ad Cah Mart. 1556. feripta, adLi-
béllum fuum de Tumoribus quibusdam phlegma-
ticis, quem GESNERO inferipfit, hunc Ar-
chiatri et ProfeiToris Philofophiae titulo compel-
lare ; extradlatione vero ipfa fere adparet, quod
’ muriushoc iam ali’quod tempus gefferit.
. (hr) Vide litteras ad lo. Kentmannum datas. Epiil.
"Lib. IV. n. 8»
(Æ; Defcriptionem ampliorem et laudes huius doni
deprehendimus in litteris ad Georg» Fabricium
ad d. 22. Iun. 1554; dattó. Epiil. Lib. III. p .‘
131. a. et b. et 132. a.
(k) Ita ipfe GESNERVS de hoc codice loquitur in
litteris ad Io. Cratonem Epiil. Lib. I. p. 5. b. efc
6. a.
( l) Vide litterasad Eundem datas ad d. 6. Sept. 1554.
Epiil. Lib. III. p 81. b.
(m) Vide Praefationem Epitomes ipfius et Epiil. de
libris afe editis p. 26. b. n. 50.
(n) Sub titulo: Epitome Bibliothecae Conr. GES-.
NERI, confcripta primum a Cotir. Lycojlhene
Rubeaquenfi, nunc denuo recognita et plus
quam bis mille Authorum acceflionibus, Q qui
omnes ailérifco iignati funt]) locupletata pér Io-
* fiam Simlerum. TigUri apud Frofchouerum men-
fe Martio 1555. Fol.
(o') Titulus eft : Chkurgia h. e, De Chirurgia feri*
. ..p$ores
elaborations folida,. praeftantiam et .antiquitatem Medicinae chirurgicae laudante or-
naust, fimu:que cnumeratibnem.a'phabeticam Virorum, qui hanc Medicinae partem
vel feriptis vel artis vfu excoluerunt, adpofuit. Porro praefatione inftruxit, et En-
chiridii triplicis rei medicae nomine coniunctim edidit tradatus aliquot, quos iudicauit
proficuos futures leduris. (p) Deinde opus peculiaris genii,et noui omnino generis pro-
mulgauit eodem adhuc anno, (q) quod fumta limilitudine a Mithridatis Pontici regis
fingulari-in linguis peritia,Mithridatem cognominauit. Admiratione vtique dignum eft,
tot quam maxime feuera, et tamen non parum inter fe diferepantia ftudiorum genera,
quibus vnus ipfe fatis facere concatenatis laboribus debuit, Noftrum non adeo capti-
vum retinere potuilfe, quo minus femper dilaberetur extra oleas ad campum aliquem,
in quo noui quid euoluere potuit. lllud animi robur, quod plurimis negauit natura,
et praeclarus teruor, quo impulfus omnes cogitationes impenait, de poiteritate.bene
merendi, nunc quoque effecit, vt tramitem calcare inciperet, a nemine, quantum Icio,
hue vsque tadum. Maximo fuit fubfidio excellens GESNERI notitia linguarum mon
eruditarum folum, in quibus, praefertim Graeca yt vidimus, antefignanum quafi age-
re poterat, fed aliarum quoque quarundam inter Europaeas gentes vfitatarum. Proud
curiofus erat circa quaeuis, quae aliquam modo mererentur attentionem,ita non folum
ipfe de differentiis et conuenientia linguarum, turn veterum, turn earum, quae apud di-
verfes habitati orbis nationes vfu receptae erant, multas obferuationes collegit, fed efc
ab amicis non paucas hinc inde nadus eft communicatas. Has Auditoribus, harum
rerum cupidis, inter praelegendum, et queries earn ob caufiam ilium accederent pro-
pofuit, fermonisque feueritatem eiusmodi iucundis intermixtis leniter temperauit. (r)
Harum itaque partem cum eruditis edito libro communem fecit, aliam praecipue quae
Veterum Germanorum nomina concerneret, pr6 exquifitiori complemento ad ferinia
depofuit. Nihil enim iam quaefiuit aliud, quam vt plures, qui forfitan eodem inftintxij
cum ipfo ferrentur, hortaretur fuo exemplo, vt ne opus forti aufu inchoatum defere-
rent, fedpoliendo, amplificando, cerriora hue illuc eruendo, in litterarum liberalium
incrementum continuarent. Sufficere pofiunt haec pro exculatione momenta, ita vt
veniam quam maxime mereatur, fi qua in parte peccauit, vel minus rede quaedam
dilpofuit.
Inter tot diftradiones plantamm ftudio etiam latis faciendum erat. Ideo
pro veteri confuetudine, vi cuius tam animi, quam valetudinis gratia aut fingu-
Iis'i aut altero quoque anno breuem aliquam peregrinationem , praefertim mon-
tanam fufeipere lolitus effet , hac aeftate Lucernam et adiacentia vifitauit, ad-
feitis fociis viae Petro Figulo Lithotomo, et Petro Boutino, Auinionenfi Pharmaco-
poeO : vltra quos fecum etiam habuit pidorem, Iohannem Thomam, adfinem fuum.
Lucernam veniens a Io. Chryjofiomo HVtiBtRO, Medicinae Dodore, non folum
quaeuis humanitatis officia accepit, (s) fed etiam a ciuibus nonnullis aliis priuatim be-
nigne habitus eft. Eximius autem et rarus honos a Magiftratu ipfi exhibitus eft, qui legai
tis aliisque fub audoritate publica accedentibus alias contingere folet: vinum nempe
honorarium ipfi oblatum eft, Quo fado veniam, vt mos erat, quaefiuit, Montem lie
didurn Pilati fiue ffadum.confcendendi, qua a Praetore vrbis impetrata, minifter puT
blicus ipfi datus eft, qui viam monftraret, et caueret, ne periculum moueretur regio-
ni, cui mons imminet; notiffima enim fuperftitio plebem tunc adhuc occuparat. Vi-
gefimo igitur Augujti die montem peragrare incepit, et pemodauit in foenili. Adno-
tauit cunda, quae oculis obieda deprehenderet ex omni naturae regno. Hilaris do-
mum reuertitur, (t) et paucorum dierum interuallo interiedo, quinto nempe Cal.
Septembris, libellum in quo Montem fradum deferibit, dedicauit, et aliis quibusdam,
inter quos proprius de Lunariis, iundum ad prelum expediuit. (u) InComentariolo de
E 2 Lunariis
ptores optimi quique veteres et recenflores, ple-
rique in Germania ante hac non editi, nunc a
Conr. GESNEKO in vnum coniunéli volumen
Tiguri 1555.. apud Andr. et lac, GefiierosFrr.
cum fig. Fol.
Contenta qui feire cupit, adeat Catalog. Biblioth.
Riuiniariae p. 473, et 474. n. 5381. et alios,
QO Nempe 1. De pulfibus libellum , ex Galeno
colleéîus Auélore incerto. 2. De iudiciis vri-
narum Io. Meldenfis. 3. Morborutn internorum
curationem, ex Galeno et March Gat-
tinaria per lac. Syluium contraclam. 4. De .ra-
tione yiélus in febribus fecundumHippocratem,
firudi lfijlitmi, coniuiiélim édita apud Andr. et
lac. Gefneros Frr. 1555. 8V0, Vide Epiil. de libr.
a fe edit. p. 30. a. et b.
(q) TEISSIER 1. c. p. 203; annum ponit 1558- di-
cens.: ,, SonMitridate eft* plein. d’obfervations
„ tres- curieufes. La premiere Edition eft de
. „ Zurich# 1558.
pH VideSIMLtR. Vit.p. 7. a. etb.
(s) Vide Dedicationem ad Defer, montis Fra6li ? a4
eundem amicuin diretflam.
(f) In fchedula quadam inuenio, quod m hoc itinere
cum fociis quatuor flort norum impenfas fecerir,
(u) Sub titulo: Conr. GESNERI, de. raris et admi-
randisherbis, quae fiue quod noftu luceant, five