
tuetlt Deinde virorum quorundam, qui fibi videbantur eruditi, inuidia multa adhuc
deletaet improbata funt, quae illi tamquam fuperflua refciderunt ideo, quia fofpicati
font eadem a GESNERO profcéta elfe, cum tarnen Pbauorini, Hejycbii, Suidae alio-
rumgue Graecorum eflênt. (k) Itainiquitas fibi ipfi maxime nocet, et dum alios con-
temnit, propria turpitudine confunditur. Reparauit ex vna parte detrimentum fe-
quentibus annis, quibus idem liber ter aut quater de nouo impreifos, et curarum po-
fteriorum ope inligniter audus eft, atque variis vtilibus ornatus; ex altera parte inuidia
gloriae pediiequa non obftitit, quo minus hoc labore magnam fibi pareret exiftima-
tionem. Cum itaque annum modo vnicum Bafileae manfiffet, atque tum ampliffi-
mus Rcipublicae Bemenfis Senatus Laufannae ad lacum Lemanum fcholam conderet,
et ex reditibus ecclefiafticis aliisque, liberalia Profefioribus ftipendia conftitueret, fa-
dum eft, vt inNoftrum Conditio, Graecas litteras docendi deuoluta fuerit.(f) Statim
illuc fe conferens, honorificum munusftrenue adorfos eft, atque mox partim erudi-
tione conciliauit, partim humanitate deuinxitfibiviros dodrina aeque célébrés, Pet mm
VIRETVM, facundia darum, Beatum COM1TEM , Miniftros Ecclefiae, H1MBER-
TVM, Hebraica docentem et Icbannem RIBITTVM, qui praecipue ab eo adarnatus,
(m) eum in munere poftea fecutus atque Graeca profelfos eft. Prout autem femper
docendo difcimus, dummodoipfi, dodrinis proponendis fofficimus, ita etiam GES-
NERVS, Graece iam impenfe dodus, quotidiana exercitatione indies creuit cognitio-
ne et foliditate, et officio praefuit magna cum facilitate. Otii fie plus habens, redi-
tusque ampliores, atque mentem quam maxime procliuem adhuc fentiens in rem me-
dicam, etherbarum caulafrequenter exfoatiatus eft, et domefticis ftudiis nonfolum
incubuit ledioni prifcorum medicorum, fed etiam libellos aliquos eiusdem argumenti
tarn ipfe compofuit, quam e Graeco transtulit, ac in epitomenredegit, quos infra re-
cenfebimus. ( n ) ln his occupationibus cum triennium transegiffet, et omnibus qui-
dem aliis quam maxime, fibi vero fooque feruori nondum penitus fatis fecilfet, et pa-
troni ftudiorum infoper, qui ftipendiis Tiguri praeerant, vitro currentem, inftigaflent
(o ) muneri valedixit, quod nifi haec fubftitifftnt, numquam vacuum feciffet. (p ) Lau-
ij^o.etiannam aut exeunte anno miücfimoquingentcfimo quadrageßmo, aut incipiente quadrage-
i%ii. fimoprimo reliquit, et Montempefiulanum acceflit, haufturus ex coniortio et oredo-
dorum virorum, quod fibi adhuc deefife reperiret, aut quod aditum ad intimiora fcien-
tiae penetralia ipfi parare poffet. Maluit itaque amore ftudiorum captus, docentis prac-
rogatiuas ponere , et in difcentium numerum referri, quam relinquere commodam
occafionem, fefe vlterius perficiendi. Cum autem non immerito fperaret, plus do-
drinac ex domeftica confuetudine, quam ex publicis ledionibus fibi acceffurum, neque
reperiret vllum ex dodioribus Medicis, qui eum domi hofpitem fufciperet,non valde diu
ibimanfit Interim tarnen,quantum potuit,in Anatomicis profecit, etinftirpium Hifto-
ria peritiorfadus eft: (^)fiquidemherbas compIures,ibi obuias,legeret anno viilleftmo quin-
gentißmo quadragefimo primo,(r) etpraefertim maritimarum marinarumque cognitionem
fibi adquireret,in mediterranei maris littoraexcurrens.(r) Commendauit etiam fefe RON-
DELETIO atque IOVBERTO Profeflbribus, quorum vterquefequentibus annis, hie her-
bis transmiffis,ille in condenda animaIiumhiftoria,vtilisipfi fuit Non parum ditior fadus
fcientia, in Germaniam redire apud fe conftituit, et comitem itineris nancifcitur Leonbar-
dum RAV W OLFF1VM, Cf) qui iam tum rei herbariae admodumperitus, circa Montempes-
folanum,et montes etvalles et campos perreptando, fexcenta fimplicium genera collegerat,
et ad vfummedicum exportauerat,(a)ac poftmodum itineribus fois adhuc magis inclaruit,
Heluetiam ingrediens Bafileae iterum fubftitit, ibique non folum clarififimosvrbis Medicos
audiuit, inter quos Albanum TORINVM et Sebaftianum SINGELERVM praecipue
. coluit, fed etiam plantarum gratia per campos montesque vicinos, atque ad Rhen)
ripas diuagatus eft, Qa>) fic vndique ipolia reportauit ampla et rara, in quorum contemplali)
Vide Bibliothec. vniuerfal. p. 180. a. et b.
/ ) Vid.Bib lioth.vniuerf. p. 18o.b.et SIML.Vit,p 5*b.
m) Laudat hune in Praer. ad Sentent. Monachor.
„ R1B1TTVS, inquit, homo doéhis, et amicitia
,, coniunéhis mihi, qui me rogante et impellen-
,, te huius laborismihi quafîThefeusacceffit.etc.
C») Vnus horum iam anno 1540. prodiit fiib titulo:
Medicaminum lücciduorumG’vTiiÖKAA^ui,« Graeci
vocanc) Galèno adicriptorum Tabula, ladnicate
donata,adieclisGraecis multo caiHgadoribus,et an-
notadonibus in quosdamlocos.Eadem ex librisDio-
feondis, Aedi, et Pauli Aeginetae excerptaetc. ex-
eufa Bafileae in 8*° cum Aéhiarii opéré de compo-
fitione medicamentorum apud Rob. Winter. î 540,
yide GESN. Epift. de libris a fe edids p .a i.a ,n .a .
Ço) Vide Bibliothec. vniuerfal. p. 180. b.
Cÿ) In praefàdone ad STOBAEVM ita loquitur :
„ Laufannae ftipendio liberaliter condudhis,
,, Graecas litteras illic per triennium pro virili
„ mea docui; vbi forfan edamnum agerem, riiii
,, certae radones in patriam me reuocaHent,
Cq) Vide Bibliothec. vniuerfil. pag. 180. b.
Cr) Id ipfe feriptum reliquit in Codicis Kentmannia*
ni froncifpicio.
CO Vide Librum de rerum foffilium lapidum et gem*
marumfiguris. p. 13®. a.
CO Vide Epift. Lib. U. p. 60. b.
(u) Vide Melch. ADAM. Vit. Germ. Med. p. 34e.
0 0 Vide SIMLER Vit. p.tf. h. e tp , 14. bt
tçmplatione et oculos làtiare et animum pafeere potuit. Pöft tot egregie exantlatos la-
bores, in eadem vrbc,in qua ohm bonarumartium elementa hauferat adolefcens,nunc
iuuenis medendi methodum a praeccptoribus et tot alia praeclara auide didicerat,pro-
feduum foorum fane infignium, honeftum teftimonium publicum adeptus eft: (x)
dignus enim habitus eft a Medicorum ordine, vt ipfi Doétoris medici Graclus conferre-
tur. Honos hic eo eminentior fuie, cum ifto tempore non quibusuisMedicinae operam
dantibus.fed iis folum donaretur, qui aut fumtus maiores ferre, aut maxim e qui eruditione
et dodrinareliquosantecellerepoflènt. Stetit etiam morerecepto in palaeftra,exa£to anno
aetatis circiter vigefimo quinto, et Thcfes aliquot publico cum plaufu ventilauit.(j')
His féliciter peraftis, reuertiturin patriam Nofter, non aureis neque argenteis
thefauris onuftus, fedpotius multiiugam eruditionem fecum gerens , atque honorifi-
co titulo, quem medica parat làpientia, magno fuo merito ornatus. Recepit eumgra-
ta nuric demum patria, atque non folum ftatim permifit, vt Medicinam libéré faceret,
fod efiam ftipencfio publico muniuit, vt Philofophiam pro dexteritate, quapollebat,
praélegeret : (z) cui penfo per fequentes viginti quatuor annos continuos vac uit. Numquam
otiofus cum fuiflèt, facillimum ipli fuit, ex Iocupletiffimo prorrtuario, quod
impigris adeo laboribus hucusque collegerat, varia fimul euocare. Publicauit itaque
ftàtim, vt videtur, Enchiridon hiftoriae plantarum, operofc congeftis iis, quie apud
veteres, Graecos praefertim, circa facultates deprehenauntur, et quae in vfum eorum,
qui plantarum gratia rufticantur, Laufannae degens iam comportauerat. (fl) Paratos
ibidem libros edidit, rem medicamentariam etMedicam concernentes, (b) et anno
fequente miüefimo quingentefimo quadragefimo fecundo, fimilis fere argumenti alios, (c)
Ampliorem in re herbaria cognitionem vero aemonftrauit in Catalogo plantarum qua-
drilingui, (d) in quo non pauca, tune minus vel plane non nota tradiait,Toram Aconitum
veterumefle primus ftatuit, etin Galileis nominibus RVELLIO, in Germanicis
vero tam FVCHSIl quam TRAGI induftria frequentifiîmc vfus eft. Ad finem adpofuit
doctam omnino commendationem de certitudine medendi facultatis, et quod con-
trouerfiis Medicorum aliquot, difeeptantium de ftirpium nominibus, aliorumque
fimpliciumMedicamentorummouerinon oporteat; in qua fimulAlexandri Aphrodifaei
verba quaedam fupplet. (e) Ipfo hoclibro fatis commonftrauit, quid fucceflù tempo-
ris a Viro exipedari polfet, qui ftatim in principio generaliameditatus effet. Confla-
veratenim noc fpecimen, cum Laufannae, et prout ipfe dicit, (ƒ) inter Latobrigos
(g ) moraretur: vbi perledis fimul Auâoribus, et memoriae infixis omnibus fere ni-
B 3 ftoriis
( jf ) VideDedicationem adTomumll. LibriNomcn*
datons Aquatilium animantium etc. ad finem.
(> ) Liceat inferere tenorem Thefium ipfarum, quas
Cel. GESNERVS CL SVLZERO communica-
v it, a quo ad nos peruenerunt.
CONRAD VS GESNERVS
Die Satumi proximo, hora oélaua - - - -
In Aula Memcorum Bafileenfium, ftudiorum fiio-
rum ipecimen exhibiturus, fiib medicae Facultatis
Decano in haec Problemata diiputabit.
Problema I. An cerebrum fit prindpium fenfus et
motus, an Cor?
D. An qui crefcunt, plurimum habeant calidi
innati?
III. An qualitates formae fint elementorum?
Condufio Imi- Senliis et motus vniuerib corpori a
neruis infiuit. Nerui a cerebro oriuntur. Contra
Ariftotelis et Aretigenis fententiam.
n*. Vt vita, fie incrementum, in calido et
humido confiftit, Neutrum enim horum fine
altero datur.
Qualitates altera trices elernentorum partes
fubnandales atque formae iùnt. Caliditas
Ignis, frigiditas Aquae, humiditas Aeris, jfic-
citas Terrae.
Corollarium I. Cor arteriarum folum, non etiam
venarum effe prindpium.
U. Calidum multis modis accipi.
III. Qualitates alteratrices non plures effe quatuor,
itaque nec plura elementari poffe.
Ci) Vide Bibliothec. vniuerfal, p. igo. b. et SIMLER.
Vit. p. 6. b.
( 0 Sub titulo: Enchiridion hifforiae plantarum, ordine
alphabetico, ex Diofcoride fumtis deferi-
ptionibus, et multis ex Theophrafto, Plinioet
recentioribus Graecis; facultatibus autem ex
Paulo Aegineta etc. Bafil. 1541. 8T0, imprim.
Rob. Winter, et eod. anno Melch. Sella. Vene-
tiis in i6m0- Plura deprehendi poffunt de hoc
libro inBiblioth. vniuerfal. p. 181. a.
(b) Nempe. Compendium ex A&uarii libris de dif-
ferentiis vrinarum etc. Vniuerfalem do6trinam
Galeni de compofitione pharmacorum etc. Sym-
bola Galeni experimentorum. Vno volumine
coniunxit Frofchouerus Tiguri 1541« 8V0* Vide
Epift. GESN. de libris a fe editis. p. ax. b. n*
5 .6. 7. Bibliothec. vniuerf. p. 181. a. CO Apparatus et dele&us fimplicium medicamento-
rum ex Diofcoride et Mefuaeo, alphabeti or-
dine; item Vniuerfalia P. Aeginetae praecepta
De medicamentorum fecundum genera compofitione,
et eiusdem argumenti etc. Galeni praecepta
etc. Lugduni. Frellonii fratres. 1542. 8T°*
et Venetiis Fratres de Nicolinis in 16m0* Iudi-
dum de hoc labore proprium Vide in Bibliothec.
vniuerfal.'-p. 181* a.
Qd) Cui titulus efl: Catalogus plantarum Latine,Graer
ce, Germanice et Gallice etc. adieftae funt etiam
herbarum nomenclaturae variarum gentium,
Diofcoridi adferiptae. Authore Conr. GESNERO.
Tiguri apud Frofchouerum. 1542. 4'°-
Ce) Vide ibid. p. 1. a. Commentationem ipfam compofuit
Tiguri menfe Iulio 154a.
C f) In Dedicatione ad Catalogum ipfum p. *. a.
Q ) Quam gentem GESNERVS intellexerit hoc nomine
dubium aliquod mouere potefl: Latobrigos