ftoriis plantarum, eo tempore euulgatis, abhinc retro quatuor annos nouas plantas
deprehendendi caufïà, deprehenfasquç ftudiofis comrnunicandi, alias îolus, alias mdo-
ftorum virorum comitatu, coepit exiçe in confines et magis difïitos diuerfarum natio-
num agros, aeque ac montes plurimos altiffimosque aafeendere ; inter quae itinera
Sabaudiam etiam peragrauit, • et prout de quibusuis rebus occurrentibus follicitus et
çuriofus fuit, iam turn in monte quodam editiffimo eius prouinciae , in regione d o -
diontiorum retro Clufarn oppidum fîto, lacum profundilïimum miratuseit. [fi) Lx
542.et bis omnibus materiam quoque contulit, vt anno miüefimo quingentefimo quadragefimo
1543. tertio libellum delaëfce et operibus la&ariis, atque de montium admiratione pubhcare
potuerit. Quemadmodum autem pluribus rebus fimul conficiendis par erat, et hoc
et praecedente anno, partimvtdemandato munere dignum fe gereret, partimpubii-
cam vtilitatem pro virili parte promoueret, edidit quaedam ad philofophiam Ipectantia,
plura ad Graecarum litterarum incrementum (i) tendentia, inter quae lobannis b 1U-
BAËI Colleàanea (k) cum adiundis primas tenent, fiquidem hoc modo plus quam,
ducentorum et triginta vel tercentorum feriptorum prifeorum, fragmenta et fententiae
memorabiles foecundiorem vfum nancifcipoterant, cum latinam veriîonem omnibus
adiieeret. Àliqua etiam e Graeco idiömate in latinum vertit, quae tune lucem non
viderunt, et de quibus, vbi res dabit, pauca adhuc infra monebimus. Ita femel ex-
citatus, feruorem non depofiiit, fèdfequente mox anno miüefimo quingentefimo qitci-
dragefimo quarto, non folum Heracïidis Pontici Allegorias in Homeri fabulas de diis,
fermonemque Dionis de Homero latinitate donauit, (/) fed etiam latinae linguae com-
modo ftridius inuigilauit, dum Martialis Poetae Epigrammata, ab omni verborum
pbfcoenitate purgata, in fcholarum vfiim ordinaret, aaieèfis dialogis, in quibus demu-
tilationis inftituto difputat ; (m) atque deinde Atnbr. Calepini Lexicon latinum innume-
ris locis caftigarct, et expoftrema eius editione Veneta, quae fupra quatuor millia vo-
cum ex probatifïimis Audoribus fuppleuifïè gloriabatur, omnia in fuum exemplar trans-
ferret. (#) His non interf upta ferie confettis, animum ex varietate obiedfcorum exni-
larare fatius duxit, (0) et circa illud tempus (p) aut certe anno infequente miüefimo
1545* quingentefimo quadragefimo quinto Venetias profedtus eft. Ibi non in otio et quiete re-
faxationem quaefluit; probe enim mefnor,quod in explicatione atque inquintio ne natu-*
rae infàtiabilislateatvoluptas,in quavacui negotiis honefte et liberaliter poffumus viuere,
in itinere ftudiofè plantas obuiam faâas obferuauif,et in ipfa vrbe maris m éditer ranei pi-
fees explorauit delcripfitetdepingi curauit ; (jf) adeo vt eares,in qua alii vitam confumunt,
ipfi pro obleâiamento fuerit et incitamento ad feueriora redaufoicanda. Contùetudinem
etiam virorum doâorum, quibus numquam caruit vrbs haecfplendidiÛima,ambiuit ita
féliciter , vt ex amicitia Arnoldi Arlenii Peraxyli atque ex Bibliotheca D, Diegi Hur*
tudi
gos enim Rheno propiores ponunt, et ditioni
Scaphufinorum maximam partem fubieétos SIM-
LER. De Republ. Heluet. p. 361. et alii. CLV-
VERIVS vero Latobrigos et Latobrigam vr-
bem nominat ad Alpes Penninas et Rhodanum
fluuium, quae fbrte Briga SIMLER. Defer. Va-
lef. p. 34. et 35. fi eft, Laufannae propior qui*
dem exfiftit, fads tarnen adhuc diftat.
QT) Vide Defcript. Mont. Fraéli, p. 53. et SIMLER.
Vit. p. 14. b.
£f) De Syllogismis Compendium Auótoris incerti, e
Graeco translatum, excutum Bafileae. 8V0‘ 1542.
apud Io. Oporinüm. cum loach. Perionii lucu-
brationibus in Organum Ariftotelis. item: Mora-
lis interpretatio Vlyifis Homerici, Auóloris in-
ceni.CommentaxioPorpbyrii Pbilofopbi deNym-
pharum antro etc. Apologiae quaeaam pro Homero
et arte poëtica, fabularumque aliquot nar-
rationes ex Commentariis Procli Lycii Diadof
ebi Philofophi Platonici in libros Platonis de re-
publica etc. Omnia e Graeco fermone conuerfa
per, Conr. GESNER. Tiguri Frofchouer. 1542.
8T0* Commodo hoc loco etiam nunc nomino'Aß-
cbaelis Epbefii Scholia in Ariftotelis libellos, de
iuuentute, feneóhite, vita et morte. etc. quae
in Epift. de libris a fe editis p. 22. h. n. 19. Bafileae
1541. imprefla dicit in Bibliothec. vniuer-
iahp. i8 i.b . ét Epitome Bibliothec. p. 36. a.
absque anni mentiorie media inter iam recenfi-
1 tos Tra&atus locat.
($p Titulushic eft: 7o* Stobaei Sentendae, exthe-
fauris Graecorum delettae, quarum auélores cir-
citer ducentos et quinquaginta citât : in fermo-
nes fiue locos communes digeftae a Conr. GES-
NERO etc. in Latinum fermonem traduélae. ac-
ceflerunt opufcula tria, Cyri Theodori dialogus
etc. et Opufcula duo Platoni adferipta Tiguri.
Frofchouerus. 1543. Folio audlae 1550. et tertio
1559. Vide Epift. de libris a fe editis. p. 22. a.
n. 17. Noftra editiö, qua vfi fumus, eft Bafileae
a Io. Oporino impreffa 1549, menfe Augufto finita.
M Prodierunt Bafil. apud Io. Oporinum adie&is iis-
dem Graecis, et aliis quibusdam raris et elegan-
tibus opufeulis anno 1544. in 8’°*
(jn) Vide Bibliothec. Vniuerfal. p. 182. a. et b. vbi
amplibra de his legi poffunt.
(V) TEISSIER Elog. dès Horn. Savans. p. 208. ita
fere enunciat, ac li GESNERVS de fiiis tantum
addiderit ; dicens : „ GESNER a auffi ajouté
„ plus que quatre mille mots au Di&ionaire de
„ Calepin,
(^0) Vide Praefat* ad editionem alteram Stobaei.
Qj} Iter Venetias (üfeeptum ab eo elfe, dum Sto-
baeus adhuc lub praelo fiidaret, patet ex Bibliothec.
vniuerlal. p. 18 2. a. vbi ita loquitur de eo-
dem: ,, Superfunt tarnen adhuc non pauca, quae
„ calci voluminis adiieienda me abfente in Mali a
„ typograpliorum incuria omifit.
Cq) Vide SIMLER. Vit. p. 14. b.
tadi a MENDOZZA', (r) Oratoris tune apud Venetos Caefarei, nadus fuerit Codices
varios Graecos, quos poll reditum in patriam aut publici iuris fecit primus, aut edi-
tos de nouo ad incudem reuocauit et auxit. (y) Hüne in modum qui tempora diuidit,
illi horae fluunt, quas alii inutilibus confabulationibus leuibusue futilitatibus fallere co-
guntur; neque folus is eft, omnibus etfi ignotusfit, fed in medio conftitutus tot ele-
gantiarum et nouitatum vtiliflimo confortio fruitur. Bene fatiatus receffit, poftquam
menfem vnum ibi manfifiet, (*) et eiusdem anni aeftate (u'j Auguftam Vindelicorum
vifitauit inuitatus a Georgia LAETO, Vrbis Archigrammateo, qui eum liberaliter et
benigne admodum habuit <j») In gratiam quoque venit lohannis Iacobi FVGGERI,
Domini tum, demum Comitis Kirchbergae et Weiflenhomi, et menfa quoque ab eo
exceptus eft, praefente vnaStephan»Lauraco AMORFORTIO, (x) Imperatoris Au-
gufti poftmodum Archiatro, cuius amicitia, quam fiblnunc conciliauerat, plurimum
illi futuris annis profüit. . Ipfc FVGGERVS praepollebat tune magno Iibrorum adpara-
tu , in quem GhSNERVM honorifice admilit. Habuit equidem exinde fatis, ex quo
deleftari animum poilet, non tarnen neglexit, quo minus etiam perluftraret Senatus
ampliffimi Auguftani Bibliothecam publicam, quae codicibus antiquis praeftantifli-
mis et rarijOTimis, plerisque nondum editis, praeiertim Graecis inftruäa erat, Ex-
hibitae huius vbicumquebeneuolentiae gratam memoriam vt conferuaret, dum agere
non poterat opulentec.propter rem familiärem tenuem, chartacea munera rependit,
et poftea LAETO Tatiani Orationem inferipfit, AMORFORTIO Hortos Germanke,
Scnatui vero Anguftano Sententias Monacborum dedicauit eum fimul in finem, vt li-
bertatem nancifceretur propius inlpiciendi et edendi codices iftius Bibliothecae aliquos;
quo tantum cffecit, vt impetraret etiam quaedam Diofcoridis et Aeneae Gazei Dialo-
gum de animarum immortalitate (z), officio fuffultus FVGGERI, qui Aelianwn
quoque inde procurauerat, atque proprium codicem adiunxerat, ex quibus fuo tempore
editionem, vt infra dicetur, adornauit («), et ob multiplicia haec fauoris figna
dedicationibus tribus iftum veneratus eft,
Simulac domum adpulit GESNERVS, vt monftraref, quem frudum con-
reciltus fuerit ex itinerihus hue vsque fufeeptis , atque fimul temporis optime '
exadi rationem redderet , ftatim ad prelum dedit Antonii Tbylefli opufcula aliquot
, et fiiam Bibliothecam vniuerfalem, ib) in ipfa, vt videtur , peregrinatio-
pe inchoatam , et nunc anno mitteßmo quingentefimo quadragefimo quinto perfe-
dam (c). Non leue hoc ipfo labore exhibuit teftimonium vafti ingenii, quo a natura
praeditus erat, dum adgreditur nonlblum, fed fortiter etiam exfequitur opus, in quo
neque antecefibrem habuit, neque nadus eft in hunc fere diem multos fedatores (d)
Opus, quo rem litterariam infigniter promouit (e), non fterilem quidem nominumli-
brorumque aceruum enarrans, fed frequentiffime fingulorum Iibrorum argumenta,
aliquando ftyli etiam Ipecimenaliquod et cenluras dodorum virorum praebens.vtledori
eo firrpius dequolibetconftaretiudicium. Meliorem certe modum eligere,neque melius
C euitare
non extantiura etc, Tiguri, Frofchouerus. 1545.
FoL
CO Vide ipfius Bibliothecae vniuerfalis praefatio-
nem. In Epift. vero de libr. a fe editis loco anni
MDXLV. pofitus eft annus MDLXV. qui
error fefe propagauit in Jielcb♦ ADAM. p. i(55.
et TEISSIER 1. c. p. 204,
OO Ita Cl. KAESTNERVS in Biblioth. Medic, p.
54. §. 16. maxifiii facit improbum hunc laborem,
•dicens : „ Enarraturus Audbores illos, qui de
,, pretio, bonitate, genioque praecipuorura li-
„ brorum medicinalium iudiciutuferre,et fenten-
„ tiam fuam pronunciare inftituerunt. Eft vero
„ numerus eorum, qui rem adeo delicatam,
„ momentofam partim et non minus periculoiara
peculi^ribus hbris adgredi fuerint aufi, per-
,, quam exiguus. Primus qui in hanc palaeftram
„ defeendere non trepidauit, quantum equi-
„ demrecordor, fuit Conr. GESNERVS. pIura
leguntur egregia hue pertinentia ibidem, et
p. 40. §. 13• (0 Dan. Ge. MORHOF. Polyhift. p. 199. fequ. et
ex eo Pope BLOVNT.'Cenfiir. Cel. Viror. p.
661. fequ. ,, Conr. GESNERVS inter vniuer-
„ fales et perpetuos Catalogorum feriptores prin-
„ cipatum obtinet; Vir maximis fliis laboribus
„ optime de Republica litteraria meritus. et por-
„ ro : Tota ipfi pofteritas ob fumma illa et her-
„ culea in re litteraria merita obftridla eft.
<0 Quem WELSCHIVS de Vena Medinenfi , in
praefat. cum Ioh. Bapt. Montano vocat: Heroem
doétiffimum. PoiTeflor plurimorum Codicum
Graècorum, Arabicorum aliorumque erat, quorum
maxima pars ad Regis Hiipaniae Bibliothecam
peruenit.
CO Vide Praefat. in Stobaei editionem 'alteram, et
Praefat. ad Sentent. Monach.
<0 Vide SIMLER. Vit. p. 9. a.
Vide Dedicat. ad Sentent. Monachorum. ecnot.
CO infra.
Cw) Vide Praefat. ad Verfionem Tatiani JJJyrit, con-
iunctam Sentent. Monachor. p. 346.
0 0 Vide Dedicat. ad Librum de Hortis Germaniae
' apud Cor dum p. 236. a. vbi hunc ita compellat:
„ primum vt amicitiam mutuam féliciter fupe-
„ rioribus annis Auguftae Vindelicorum, cum
,, ad menfam Illuftris Viri lo. lac. Fuggeri con-
„ veniffemus, inceptam, hoc ceu vinculo inter
„ nos obftringerem etc.
CO In Dedicatione Sententiis Monachor. praefixa,
anno 1546. Cal. Febr.infcripta, ita innuit : ,, Aejia-
„ te Juperiore cum Bibliothecam Veftram non
„ ofeitanter inlpexiffem etc.
ÇQ Vide Epift. De libris a fe editis. p. 29. a. et 25. b.
OQ Vide Dedicationem Aeliant, Fuggero inferiptam.
\b j Sub titulo : Bibliotheca vniüerfalis. f Catalogus
omnium feriptorum locupletiffimus, in tribus lin-
gui3, Latina, Graeca et Hebraica, extantium et