
Inter haec et nunc moleftus lumborum dolor, quem olim iam fenfit, de nouo im-
* petum fecit, et quotidie in peius abiit. In coxendice quidem leuior dolor fuit, acerri-
mus vero totum crus dextrum, quod prius obftupefaàum giodo fuit, demum occupa
uit, et praefertim ad quatuor fub genu digitos in parte exteriore mufculos peffime
habuit, ita vt neque ftare neque federe, aegerrime autem fcribere poffet, nodes-
que plures infomnes tranfigeret. (t) Cruciatus hos variis remediis debellare conatus eft:
15°°' emplaftris, fomentis, enematibus acribus, aliisque; inter omnia vero fumus fiue ca-
lor ex aqua vitae ardente, crure in lagenam vbi accenderat immiiTo , exceptus, in
primis vomitus cum oxymelite fuo concitatus profuit. Leuamen gtiam fentire credi-
dit éx vlcere, in aegri lateris nate inter principia morbi fponte oborto, quod cauterii
alicuius vices praeftiterat, vt putauit. Rémittente fenfim dolore, ftupor et grauitas
fecuta eft, et pauUo liberiorcm reddidit Noftrum, vtnadus forte nauim, adthermas
Badenfes defcendere valuerit Augufio menfe. (u) Ibi Thermis, apud inferos vocatis,
(tp) vfus eft; ex quibus ita quidemleuatus fuit, vt etiam longiufcule ambulare po-
tuerit, et melius habens cadente aeftate ad fuos redire; (a:) non tamen penitus libera-
tus eft, fiquidem rcliquias morbi initio fequentis anni adhuc perfentifceret. (y) Has
fperauit expellere vfuBalneorumBurmianorum? (z) vt itaque norum vires experire-
tur, etn°oua quaedam nondum nota in regnis naturae erueret, veteres amicos faluta-
1561. ret, nouos adquireret annomiUefimo quingentefimo Jexagefimo primo, fimulac tempus
itineribus et plantis decerpendis aptum ingruit, in Rhaeriam mouet. Primum vt vi-
detur Curiam accedit, vt inuiferet amicifflmum fibi lo. FABR1C1VM, Verbi diuini Mi-
niftrum, a quo plures plantas rariores hue vsque habuerat, et poftea quoque nadus
eft. Ibidem adfciuit inter alios, itineris comitém D. TSCHARNERVM, Confulem Cu-
rienfem, (o') et Rhaeticas alpes perreptauit, Braulium praefertim Montem confcen-
dit, (b) ac ad fummam vsque vallemTelinam penetrauit. Telii in liberaliffimo hofpi-
tio D. GV1CCIARDI, Medici fuit, etTyrani aliquod tempus commoratus eft, (r) quin
etiam ad finitima Infubrum et Venetorum loca peruenit, et per multos altiffimosque
Montesprofedus eft. (d) lnexcurljone itaque hac vbique maximo, vt folitus effet/
feruo-
„ vnum librorum de Quadrupedibus, Auîbus et
„ pilcibus coloribus illuftratum, habere potui: id
„ indicator fiorenis feptem, non fatis njero diligen-
„ ter faftum eft. Colores in multis non placent
„ mihi, et magis forte in communibus animalibus
,, quam peregrinis. etc.
Deinde ad Eundem d. d. 26. Mardi 1564. Epift.
Lib. L p. 22. a. haec habet: „ leones animalium
,, an petiifti piftas ? Ignofce obliuioni. - - Piflas
coloribus non puto hoc tempore haben : et
,, Francfordiaîypographüsnoller vix ante duode-
„ cim dies redibit. ‘ a egligenter omnino et per-
„ funftorie pingmtur, quae Typographorum am-
99 ritia eft. Et aliqua nobis incognita non nifi ex
„ conienura pingi poffunt. Si tamen eiusmodi ve-
„ lis, mittam, etü metuo, ne tunc aliquantode-
„ terius pingantur, quam proximis annis.
Tandem ad loach. CAMERARIVM. F. Norim-
bergam ad d. 27. - - 1565. feriptae litterae ine-
ditae adfiint, quae fequentia continent : „Libri
„ mei de Animalibus,0 fuis depiéli coloribus hic ha-
„ bentur. Nempe lconum cum nomenc/aturis Li-
„ bri très , qui Bibjiopolis Francfordiae a Typo-
„ grapho noftro fiorenis fex vendi folent, refle
,, -autem vno Volumine colligantur. Sed et Libri,
„, qui Hiftorias Animalium continent Germanice
„ translad ([qui et ipfi in vnum Volumen craflius-
y, culum coniungi poflunt} habentur : quorum pre-
„ tii iam non memini ; puto autem fiorenis fe-
„ ptem vel odlo ad fiimmum vendi, cum colo-
9i ribus illuftrati find
Cunfla haec ideo e t adeo prolixe moneo , ne forte
quis GESNERVM imperidae reum faciat, vel
finiftrum aliquodiudicium de omnibus Eius iconibus
ferat, quando vnum alterumque exemplar minus
adcurate pifhim inipexerit.
CM Vide ad lo.Fabricium d. d. 12. IuL 1560. Epift.
Lib. ILL p. 88. b. et litteras ad lo. Bauhinum
ad d. 14. Iul. 1560. Bafileam feriptas. Ep. ad lo.
Bauh. p. 97. item litteras ad lo. Fabricium ad d.
29, lui. eiusd. ann, Epift» Lib. IB, p. 89. a. denique
litteras ad Cofin, Holtzacbium ad d, 15,
Nou. 1560. Epift. Lib. HI. p. 83. b.
(ti) Vide litteras ad 0. Bauhinum add. 21 .Aug. 1560.
Badae datas. Epift. ad lo. Bauh. p. 97. et 98.
(nO Ita finit litteras ad Taddaeum Dunum Locamen-
fem Med. ad d. 20. Aug. eiusd. anni feriptas.
Epift. Lib. III. p. 88. a. „ Badae apud infer os,
,, fic enim Thermas, quibus vtor, vocant.
Scribit ad -fafp. WOLPHTVM. ad Cal. Sept,
huius anni‘Bada. Epift. Lib. Ill, p. 123. a. ,,Re-
„ vertar ad vos hifee diebus.
Cy) Vide litteras lo. Fabricio d. d. 20 Martii et d. d. 13,
April. 1561. miflas. Epift. Lib. III. p. 89. b,et90*a.
(z ) Vide litteras ad lo. Fabricium easdem, quae nor
ta praecedente eitantur.
(ft) Vide litteras ad lo. Bauhinum ad d. 5. April.
1564. et alias ad d.vlt.Iun. ei. ann. feriptas Epift.
ad lo. Bauh. p. 137. et p. 145. Num vero ipfe
lo. BAVHINVS inter focios fuerit, non quidem
nego, attamen nullibi expreflum deprehendere
potui. Nifi aliae fortaffis fuperfint probationes,
ad minimum litterae ad lo. Hofpinianum d. d.
24. Aug. 1561. Epift. Lib. III. p. 102. b. de iti-
nere Rhaetico quidem, non vero de Bauhino
loquuntur. Deinde GESNEJIVS, lo. Bauhino
Aprili huius anni Bafileam, Oflobri vero Mon-
tempefliilanum feribit, et praefertim in vltimis
longum filentium excufat. Tandem in litteris
.ftatim ab initio citatis, Viros aliquos Bauhino
commendat, qui inhocitinere propter liberali-
tatem et hofpitalitatem bene qjeriti de GESNE-
RO erant. Quo vix videtur opus habuifie, ft
Bauhinus teftis ipfe fuiflet; vel faltem GESNE-
RVM verbis vfum fuifle probabile eft, rem inter
ambos notiflimam exprimentibus, vt alias
frequenter folitus eft.
(ft) VideAdditamenta ad Hort.Germ. inCord,p.299 b.
fc ) Vide litteras ad lo. Bauhinum, d. d, vltdunii 1 s 54.
Epift.ad BauR. p. i45.et Adnotat. adCordi p.288-a.
(d ) Vide litteras ad lo. Caium. d. d. 29. Aug, *561»
Epift. Lib. Ill, p. i ^ . bferuore
in plantas inquifiuit, plurimasque diuiti iam fiiae colleäioni intullt, de quibus
piäurae pulcherrimae fupcrftitcs teftantur. Simul autem vt fontium naturam cogno-
icearet,set valetudinis rationem haberet, Curiae ftatiminpratis montofis fontes duos
acidos infpexit, de quorum indole poftea cum amico 16. FABRICiO egit; (e) vlterius
duobus in lopis balneo vlus eft per aliquot dies, in vno etiam ftillicidio, (ƒ). fiue id fuerit
in Thermis Burmianis, quas ideo vifitauit, fiue aliis quibusdam aquis foteriis; plures
enim ad ex^men vocauit, et ex vno fonte Sal quoddam amarum, quod Nitrum verum
antiquorum contra BeUonii fententiam ftatuit, öx fonte Scultini vero aliud falfum magis
et acrius excoxit atque parauit; (g) bibit denique aquas vnius falfi acidi multo cum
fruäu. Non enim iblum viribus aquarum medicatis, fed etiam corporis exercitatio-
ne, amicorumque adloquio, tantum conualuit, yt melius fefe haberet, quam ante
plurimos annos. (h') Ita integro menfe in his locis moratus, et viam emenfus itinerc
odidui a Tiguro diftantem, domum reuertitur medio lulio, (i) variis naturae donis lo-
cupletior. Stirpes enim varias in Commentarios non folum fiios inferuit, fed et in
horto plantauit, quem quotannis auxit, et elapib modo Vere proprium nuncium ad
Francifc. CALCEOLARlVM tarn longinquo itinere mifit, qui plantas aliquas rariores,
benigne conceilas ab eodem, tuto et cito adferret. QO Ampliffima fic etiam naäus
eft auctaria ad librum de Thermis et fontibus Heluetiae atque uermaniae, olim excu-
fiim, hue vsque autem toties reco&um et ampliatum ab Auftore, vt aliorum in hanc
rem collatam operam diligentia et multitudine obferuationum fuperare poffet, fi recu-
deretur, quod GESNERVS et nunc et pluries poftea in animo habuit. (7)
Hac demum aeftate abfoluitur Val. CORDVS, per Iojiam Ribelium (m) Argento-
rati typis exferiptus, (») et cura GESNERI ita correâus et adornatus, vt inter dignis-
•fimos eius aétatis Codicessbotanicos numerari poflit. Praemifit quoque prolixumCa-
talogum (criptorum, qui in Diofcoridem Commentarios compofuerunt. Libris quatuor
de plantis pro omamento adiecit figuras, plerasque equidem ex TRAGO defum-
tas, quas Typographus paratas adhuc habuit : nonnullas exOperibus aliorum, qui"
libros imaginibus ornauerant, praefertim ex MATTHlOLO et DODONAEO ; aliquas
etiam exiis, quae lo. KENTMANNVS communicauerat, reliquas ex fuis pi-
durarum thefauris, non tamen femper adeo elegantes, quamillae effent, quas pro-
prio inftituto deftinauit, iftarum enim duae modo aliquid de charaftere additum mon.
ftrant; fiquidem extra dubium pofitum videtur , quod huius inuenti plcniorem noti-
tiam et declarationem fibi foli fuisque libris referuauerit. Subiunxit his Benei. ARETil
amici Opufculum, plantarum recenfionem continens , quam Aucior in GESNERI
gratiam confignauerat : et Gallandae Montis breuem deferiptionem lo. FABR1C1I ;
quae excipit Liber de Hortis Germaniae cum Appendice. Compofuerat hunc menfi-
bushibernis anni fuperioris fexagefimi : (o') et Catalogum non folum fuppeditat vni-
verfae fere Europae, tunc notorum hortorum, praefertim vero Germaniae ; fed etiam
dum plantas ipfas recenlèt, varia notabilia immilcet, et frequentiffime locos natales,po-
tiffimum in patria addit. Primus, vt pluries iam in aliis ftudioruro generibus fece-
rat, laborem eiusmodi adorfus eft, et pofteritatis gratias vel ideo promeruit maximas,
quodJaunc in modum feruauerit tot Virorum, qui hortos coluerunt, memoriam,
quae alias nobis periiffet. Cum autem typographi negligentia vitia irrepferint permul-
G 2 ' ta,
Ce) Vide litteras ad ilium d. is. Oclobr. isda. Epift.
Lib. III. p. 92. a,
( £ ) Vide litteras ad Cofm. Holtzacbium. ad d. ig.
Iul. 1561. Epift. Lib. III. p. 85. a.
Cg) Euolui poffunt de his omnibus litterae ad lo.
Cratonem. d. d. 16. Aug. 1561. Epift, Lib. I. p,
i. b. ad lo.Fabricium. d. d.3. Sept. ei. an.Epift.
Lib. III. p. 91. a. ad Jo. Caium. d. d. 29. Aug.ei,
• an. Epift. Lib. III. p. 134. a. et ad Jo, Kentman-
num Epift. Lib. IV. n, 13.
(h) Vide litteras ad Achill. Firm. Gaffäfum, d. d.
7.1un. 1562. Qta enim confitentercorrigerepos-
fum annum, qui ibi 15-61. ponitur) Epift. Lib.
I. p. 23. a,, ybi dicit : ,v Superiori aefiate in
„ Rhaeticis alpibus fontçm falficidym bibi ,etc.
Ci) Vide Epift; ad Jo, Çratonem. d. d. 16. Aug. 1561.
Epift. Lib. I. p. i. b, et ad Jo, Caium fiipra cit,
Epift. Lib. ID, p. 133. b.
Q.) Vide Dedicationem Appendicis Libri de Hortis
Germaniae, CakeolariQJaftanv'apud Cordum
p . 288. a,
CO Conferantur litterae ad Jo. Caium9 lo. Fabricium
et alios feriptae.
Q»)Hic fuit loft as, Wendelini Rihelii fupra nomina*
ti filius, quem W'olfg. Fabric. Gapito anno 15 25,
Hagenoae primum facro baptifinate abluit absque
caerimoniis antea inter Papales fiietis, in
maxima hominum frequentia, rem infolentein
videre cupientiüm. Vide flelch. ADAM, Vit,
Theolog, Gqrm, p. 91.
(ft) Titulus eft. Val. CO RDI Simefufii Annotation
nes inDiofcoridis de Materia Medica Lib. V, longe
aliae quam antehac fiint euulgatae. Ei. Hi»
ftoriae ftirpium Libri IV. pofthumi. Eiusd.:SyL
ya, etc, Ei. de artificiofis extra&ionibus liber,
Ei. Compofitiones médicinales aliquot, Acce-
4unt Stocchornii et Neffi ete. deferiptio Bened,
Aretii. item Conr. GESNERI de hortis Ger»
maniae etc. Argentorati 1561.. perIof. Ribtlium,
Fol. 0
C0) Vide Dedicationem huius libri ad Stepb. Lau-
raeum AmorfoEtium dire&aiu» Cord. p_. 23^* ^