546 Excvfcsvs II.
contubernii n om e n , ' eorumque vxoribus contubernalium.
Apud Plin. H. N. 36, 12 f. 17. Rhodope Aefopi P ry g i i
contubernalis.imSe narrami-. Inde faftum eft, vt euarn liberi
honiinis cum concubina confuetudo ita vocaretur.
Vefpafianus Caenidem, 'Anjoniae libertam, dileftani quondam
fibi, reuocauit in contubemium, habuitque, etiam Imperator,
paene iuftae vxoris loco. Sueton. Vefp. 3. vbi vid. T o r rent.
Quin adeo et confuetudo impudica quaecunque vel
mari’s et feminae (Cic. Ver r. V, 40) vel paederaftae et pa-
thici ita nominata eft. Apud Suet. Cai. 36 vociferatili- ali-
quis, later a fibi contubernio eius defejja. Quinft il. IV, 2, ¡23
illae praeclarae contubernales ab omnibus fpondis transuerjae
incub antes fcorta funt. _ .. .
A d lioneftiora contubernia redeamus. A ten torus rm-
litum translata eft haec vox ad quaecunque domicilia, qua-
tenus aut plures in iis habitant, aut plura inter ie comunità
funt. Tac i t . Hift. I l l , 7 4 Domitianus" aeditui contubemium
(domum, in qua apud aedituum olim latuerat) disiecit. Se neca
Ep. 9 5 , P- 7 12 terram vocat contubemium mortale.
A p u d Plinium H. N. XI, 1 } apes primum plebei domos ex-
aedifìcant, deinde fucis contubernia adiiciunt. Itaque et
diuturnior commoratio apud aliquem hoc nomine compre-
benfa eft, vt cum Sueton. Iul. 49 tradit, pudicitiae Caefans
famam nihil quidem praeter Nicomedis .contubemium laefif-
fe Plinius I I Ep. 17, extr. Galium in Laurentinum inui-
tat y t villulae fuae maxima commendano ex eius contubern
io accedat. Liberi et teneri in contubernio parentum, co-
gnatorum aut eorum effe dicebantur, a quibns educarentui.
Caligula primum in matris, deinde, ea relegata, in Liuiae
Aucuftae, proauiae fuae, contubernio manfit. Sueton. Cai .
10. Plinius de vxore Tua Hifpullae IV Ep. 19, 6 fcribit:
auae nihil in contubernio tuo vidit, nififanctum honeftumque.
Nepos Quadratillae fecundum V I I Ep. 24, 3 vixit in contubernio
auiae delicaiae feuerijjime. I l l Ep. 3, 3. Adhuc ilium
pueritiae ratio intra cbntubernium tuurn tenuit.
Xu primis autem notabimus,, contubemium vfurpatum
ef fe de conuicìu et confuetudine quotidiana amicorum, quorum
vel-ftudiis vel moribus homines ifobiles ita deleitaren-
tur vt eos femper fecum habere vellent : qui iidem et commài
Cale s difti funt. Peregre euntes hos fuos fecum duce-
bant magiftratus quidem et duces etiam in prouincias et
bella Horat. I Sat. 6, 101 . Si nobilis eflem, ducendns ct
vnus Et comes alterati ne folns rustie peregreue Exirem.
Vnd é et comites vocati funt, item c o m i t e s ■ peregrinanonim
expeditionumque, (Sueton. T ib . 46. ad quem loc. vid. Ernefti
Excuf f .) et colors amicorum, ad exemplum praetoriae co-
hortis. Gracchus et Liuius Drufus primi coqperunt é o s ' in
claffes quasdam redigere, ita vt alii amid primae admifjionis
dicerentur, alii fecundae tertiaeue ; quod idem et Tiber ius
Caefar imitatus eft. Senec. de Belief. VI , 34. Vid. Lipfius
ad Tacitf An. VI, 9. Auguftus literarum caufla Arei philo-
fophi, filiorurpque eius contubemium iniit. Sueton. 89- C o mites
peregrinationum falàrio fuftenrabat, Tiber ius tantum
cibariis. Sueton. Tib. 46. Maecenas Brundifium pròficifcens
comites fecum habebat Horatium, Virgilium, Varium, Plo-
tium, Heliodorum, rhetorem graecum. I Sat. 5. Ipfe Hora-
tius fe vocat conuictorem Maecenatis 1 Sat. VI, 4 7 et arnicnm
vf. 50. Habebat eum Maecenas in numero éorum, quos
tollere rheda vellet, iter faciens. II Sat. 6, 41 fq. Tiberius
Veftilium in cohortem fuam tranftulit, Tacit. An. VI , 9. et
Thra fy l lum mathematicum, vt fapientiae profefforem, contubernio
admouit. Sueton. 14. Idem lenis erat in conuiclo-
res graeculos, e qitibus Seleucum grammaticum a contubernio
remouit. cp. 56. Mi l ’fus ab Augnilo in Armeniam fiudioj'am
Cohortem fetum habebat, quae, ab Horat. I Ep. 3 defcribi-
tur. Germanici comites et amici in prouincia commetnoran-
tur a Tac i t . An. I l l , 13. Claudius e contubernio fordidiljimo-
rum hominum ebrietaris et aleae iniamiam fubiit. Sueron.
Claud. 5 - Neque Traianus contubernalibus caruit. Paneg.
86, 5. Valde bonorificum erat, in contubernio effe viri vel
illuftris vel grauiffimi. Plinius IV Ep. 2 7 ,5 . vbi eo nomine
commendami- Sentius Augurinus, quod et Spurinnae et A n tonino
contubernalis fuerit. Hinc paffim a rerum fcriptori-
bus traditur, cuius quis contubernio et cionuiétu vfus fit. In.
eo arftiifimum amicitiae vinculum effe iudicabatur. I11 Dial,
de Cor. Eloq. 5. Secundus negat, quemquam fibi coninn-
ftiorem effe et vfu amicitiae, et ajfiduitate contubernii, quam
•Saleium Baffum. A Laclant. M. P. 20, 3 vetens contubernii
amicus commemoratili-.
Plinius plures contubernales habuir, duos quidem ab
ineunte aetate et condifcipulos fimul, Romanum Firmum et
Voconium Romanum, vtrumque equitem Romanum. 111!
I Ep. 19, I fcribit ; Municeps tu man et condifcipulus, .et ab
ineunte aetate contubernalis. PI mil) us eum non notauir, neque
conftat, an plures ad eum literas dederit; 11am ex iis,
quibus vnum Romani nomen infcriptum, III Ep. 13. V I Ep.
33. IX Ep. 28- IV Ep. 29. V I Ep. 15. IX Ep. 7 cerrnm
mHii videtur, faltem priores tres ad Voconium Romanum