nonnulla in coetu familiarium, velut in auditorio recitauit.
Et fenior legendo fatigatus reliqua Tiberio tradidit perlegen-
da. cp. 85. Claudium recitantibus adfuiffe Nofter I Ep. 13,
3 narrar. Hiftoriam a fe fcriptam adolefcenS ipfe recitauit,
in principatu autem affidue id fecit per leitorem. Sueton.
Claud. 4 1 . Et quid Neronem commemorem, magnum ilium,
vt fibi ipfe videbarur, artificem? qui recitauit et carmina,
non modo domi, fed et hi theatro, tanta vniuerforum
laetitia, v t ob recitationem fupplicatio decreta fit , eaque pars
carminum aureis literis Ioni Capitolino dicata, Sueton. Ner.
IO. Exemplum eius imitatus eft Domitianus, qui et ipfe,
poeticae ftudium fimulans, recitauit publice. Idem Dom. 2.
Videmus igitur, rerum fcriptores ftudium, quod Gaefares re-
citationibusi impendilfent, non indignum credidiffe, quod til
Vitis eorum pofteris proderent. Quod ftudium ft Caefares
non infra dignitatem pofitum effe putarunt, quid priuatos,
qui ad Principi? fere exemplum componi atque conforman
ambitiofe folent, quid eos, qui artes profiterentur, fa£titaffe
dicam us ? Recitauit M . Annaeus Lucanus ciuile bellum, quod
cum Pompeio et Caefare geftum eft. Sueton. in ei. Vita.
Etiam Silius Italicus nonnumquam iudicia hominum recità-
tionibus experiebatur. Plin. I l l Ep. y, Seneca vero moderali
conabarur tarn vanitatem recitantium, quam iudicia
audientium et laudationes. Quae enim Ep. 52> P* 531
philofophorum difputationibus praecipit, ea facile ad recitationes
transferri poterant. Quamquam idem in his quoque,
quae peruerfa effent, paffim notabat. Sed, miflis aliis,
ad plinium eiusque tempora iam deueniamus.
Non dee rant turn, qui recitationibus ingenia fua expe-
rirentur. Hoc diferte Nofter I Ep. 13, I teftatur i Magnum
prouentum poetarmi hie annus attulit. Toto menfe Aprili
nullus fe r e dies, quo non recitaret aliquis. Quibuscum con-
gruunt illa I Ep. IO,' I, Si quando vrbs nofira liberalibus
fludiis floruit, nunc maxime floret. Et multi, qui fua prae-
Jegerint, nominatim recenfentur ; Regulus libros pedeftri
oratione compofitos praelegit I Ep. 5, 2. IV Ep. y. Sentius
Augurinus poèmatia IV Ep. 27. Calpurnius PiJ'o carmen V
Ep. 7- PaJJienus Paullus elegos VI Ep. 15. amicus quidam
Plinii librum abfolutiffimum VI Ep. 17. Verginius Romanus
Comoediam VI Ep. 21. Titinius Capito exitus illuftrium vi-
Vorum VIII Ep. 12. Maximus libros in Plantam IX Ep. I.
Quidam > librum hiftoricum IX Ep. 27. Ipfe Plinius recita-
vit libqllum de Spurinnae filio III Ep. io . Panegyricum III
Ep. 18. verficulos fuos V Ep. 3. VIII Ep. 21. IX Ep. 34»
orationes IV Ep. 5. V Ep. 13. VII Ep. 17. E rant ètiam,
qui recitationes aliorum adiuuarent ; in his Titinius Capito,
fautor eruditorum infignis, I Ep. 17. qui domum fuam recitantibus
praebebat, anditoria, non apud f e tantum, benigni-
tate mira frequent ab at, Plinio certe deerat numquam. VIII
Ep. 12. His fé adiungebat Nofter; nam et ilium iuuabat,
quod fe proferebant ingenia I Ep. 1 3, 1. deerat nemini ibid.
f. 6. ad recitandum excitabat Oftauium II £p. 10. Stieto-
nium Tranquillum V Ep. I I alipsque. Sed in auditoribus
Nofter ftudium defiderabat. Raro vacabat aut commodum
erat audire recitantem III Ep. 1 8. Ad audiendum pigre coiba-
tur. Plerique in flationibus federe folebant, ac fubinde libi
nuntiari iubere, an iam recitator intrauerit, an dixerit prae-
fationem, an ex magna parte euoluerit librum : rum de-
mum, ae tunc quoque lente cun&anterque venire: nec ta-
pien permanere, fed ante finem recedere, alii diflimulantet
et furtim, alii fimpliciter et libere. I Ep. 13, 2. Neque
hoc mirum videri debet. Cum enim creberrimae effent
recitationes, totosque interdum dies durarent, etiam plures
dies continuarentur ; cum multi infulfos ibi ingenii fui foetus
proponerent, nec vllus quidquam praeter effufas au-
dientium laudes fpeclaret, moleftum fane audiendi officium
effe coepit, effe&umque eft, vt multi multo ante ro<mi et
identidem admoniti aut non venirent, aut, fi yenirent, qtie-
rerentur, fe diem perdidiffe, I Ep. 13, 4. nonnulli etiam,
cum mutis furdisque fimiles federent, habitu fuo prae fe
ferrent, quanta cum animi aegritudine adeffent. VI Ep. 17.
Adde qt hoc, quod audiendi intentio fcurrilibus rebus fubinde
turbabatur, Ipfe Iauolenus Prifcus non dubitauit,
Paffieno Paullo legente, cachinnos excitare VI Ep. 15.
Claudio Caefare aliquando recitante, defraciis compluribus
fubfelliis obefitate cuiusdam, rifus et tumultus ortus eft.
Claudius vero cum inter legen^um fa&i paffim reminifce-
retur, cachinnos reuocauit. Sueton. Claud. 41, Hinc Np-
fter follicite recitaturis prouidendum effe ait, non folum vt
fin t ipfi fani, verum etiam vt fanos adbibeant. Neque Epi-
£tetus Ench. 33, 11 indignam iudicauit illam rem, de qua
praeciperet. Els' kx^oxo-us, inquit, pn eUf ifioiét
Ihx^ldv oè> To' aejutòy xeel evtrTx&èit xxl éilix xiiTcoc^HtS,
(pvAxtra-f. Recitationibus nonnullorum ne temere, neue facile
interfis. Vbi autem accejferis, memento grauitatem ac con-
Jlantimn feruare, fimul caueto, ne cuiquam moleftus fis. Ad
Viros infignes autem audiendos frequenter et libenter iinii*
tati confluebaat. Neftro quidem Panegyricum recitanti per