/patio confecit. Ipfe de eo coriimentarios fcripilt, quos
temporis iniuria nobis inuidit ; fed columna eius plurimas
illius belli res figuri» expreffas tenet. E rerum feriptori-
bus, qui fuperfunt, vnùs Xiphilinus, DioniS epitomami-
fummam illius belli habet. E recenrioribus Conr. Maroi.ert
de rebus Traiani ad Danubium gellis diligenter fatis ex.
pofuit.H
oc igitur tantum tamque memorabile bellum cum
Caninius carmine graeco celebrandum (ibi fumlìfiet, id Pii.
nio et Caninii amici, et Traiani, et rei ipfius cauiìa non
poterai non effe gratiflìmum. Laudat ergo eius confilium,
recenfet cum belli partes ornatus poètici capaciifimas, rum
difficulrates, quibus impedirum iri poètam praeuidebat, et,
quomodo fuperari poflìnt, oftendit: atque earurri rerum co-
gitatione commotus ipfe inter fcribendum propemodum fit
poèta. Carminis autem illius legendi tanta ardebat cupidi-
tate, vt partes eius nondum abfolutas initti libi vellet.
Optime facis, quod bellum Dacicum fcribere pa-
ras. Nam quaè tam recens, tam eopiofa, tam lata,
quae denique tam poètica, et (quamquam in veriifimis
2 rebus)tam fabulofa materia? Dices, immifla terris n,oua
flumina, nouos pontes fiuminibus iniedlos, infeifa ca-
I . Form am illam fcribere tis, prillino alueo reddidiffe,
paras multis exemplis com- tùm Traianum, re per indi»
probat Corte ad Salluft. Iug. cem comperta, idem feciffe,
22, I. reCens. Scripta haec vt thefauris fub fluuio abfcon-
epiftola videtur eodem anno, ditis potiretur; verum ea re
quo confe&um bellum. lata non noua flumina terris ini-
in fe eli eadem, quae eopiofa, mijfa funr. Itaque Noller aut
I Ep. IO, 5. Forte nunc duo rem prodigialiter auxit, aut
diuerfa genera copiae intelli- alia intellexit, quae nos igno-
genda funt. fabulofa, quae ramus. Pontes priore bello
continet res fabulis iimiliores, duos, nauibus iun£lis, fecit
quam rebus vere gellis. in Danubio, eo quidem loco,
2. 'Quae noua flumina eo vbi hodie Gradifca et in ripa
bello terris immijfa fiat, non aduerfa Bofilìena fitae funt.
inuenio. Scio quidèm, De- Vtroque loco exftant rudera
cebalum ad incitas redaclum callellorum ad pontes firman-
Sargetiae fìuuii (hodie Syul) dos conftruclorum. Per eos
curfum auertiffe, mox, rebus exercitum duxit in Bannatum
pretiòfis fub alueo eiusabdi- Temeswarienfem, Poileriore
ftris montium abrupta, pulfum règia, pulfum etiarn
vita, regem nihil defperantem. Super haec, aétos bis
triumphos: quorum alter ex iriuidta gente primus, alter
nouiiììmus fuit. Vna, fed maxima, difficuitas, quod 3
haec aequare dicendo, arduum, immenfum, etiam tuo,
bello tertium potitem, haud Varhely : poilerioi- ad Sarge-
procul ab Orfoua, vbi nunc tiam fluuium fita erat, haud
vicus Seuerin et in vicinia longe a faltu Volkan. Hanc
Czernetz oppidum, aedifica- Dacorum proceres, rebus dif-
vit, eumque lapideum llupen- fili, ipfi incenderunt. pulfum
di operis, cuius longitudo erat vita, coactum mori. Mortui
3120 pedum Parifiorum, lati- caput abfciffum Romam de*
tudo 54. Impolìtus erat 20 portatum eli. De triumphis
pilis, fornicibus inter fe imi- v. Argum. inuicla gens. Sub
£lis. Quod opus in aeternam Augufto Dacia non vieta, fed
fui memoriam llruxiffe vide- fummota atque dilata eft. Fio-
tur; fed Hadrianus, inuidia rus IV, 12, 19. Miffus enim
t a n t i operis tafl;us, fuperiorem aduerfus illam gentem Leu*
eius partem deltruxir, reli&is tulus fatis habuit, earn vltra
tantum pilis. Priore beilo vlteriorem repuliffe ripam.
Biftram etiam fluuium, haud Multo minus vi£ta eli a Do*
procul a Porta Ferrea, qua mitiano. NouiJJìmus, nefnpe
tranfitus in Tranfiluaiiiam pa- quia ex eo tempore Dacia re-
tet, ponte iunxit. Vid. Man- da£la eli in formam prouin-
nert d. 1. ciae.
Finito bello priore, cum 3. Etiam Salluft. Cat. 3,2. n
Romani Sarmizegethufam, vr- in primis arduum iudicat, in
bem regiam, praefidiis fuis rebus gellis fcribendis facta
tenerent, Decebàlus fedem dictis ex aequare. Ibi gloffa
libi elegit in longo altilfimo- Cod. Fabric. 2. explicat: ita,
rum montium tra£lu, qui Tran- vt magna magnitudine dicati*
fìluaniam a Wallachia diui- tur, humilia humilitate. Corte
dunt. Eorum aditus omnes addit : vt bona laudentur, mala
caftellis murisque obfepti et reprehendantur. Sed nunè
muniti erant. Hos Romani non nifi de rebus eximiis fer*
non fine ingenti labore expu- mo eli , in quibtis dicendis
gnare poterant. Montium fpiritu opus èli poètico, inge»
vertices adfcenderuiit hó(ptss nioque alto, ne illae deteran*
ìx ào<P‘tui /xìtx xìv^vìuv xxTxÀxf.i-' tur culpa ingenii, h.e. humili
(8dtovTss- Xiphilin. d. 1. Re- oratione fpleiidore fuo pri- *
giae prioris Sarmizegethufae ventur. Altijflmum ingenium
rudera hodie oftendit vicus Caninio etiam IX Ep. 3.3, I*