
i p
1:
SWgemeittcé Sfîcgtjl«.
^fUtib SrfSf/Sîôfcer. ©cÇ«6«iunbîiei'g(ei(5M
S ^ e p j û f f f t i em ä l i i j e «mpjitiWicÇ g ema c h t roitb.
S t a t i c . I l I . § . 9 0 . ® e l t j e g b i T e c roegmfoMxc ©gmfcfjdfft fié 6ati« fc^icfm uii6 cor anCtm
îuerroeîilen. S. 91. 9î. ®te mit (ieî)ccl;ctcit
® c ( ) n u r c n 0 w e l c h e (ic6 n i c f t t a u f b e e r e n
f d u n e n , rauffen e i u r o e b e t long gcmacfjt roertm
«nö ba^CF, roemi cë fi'cf) ntc^t fln&erô t&un roiït Ia(Ten,ûljecuntetfcf)iebrae@c6<i6m ge^ei imb
Jl»m i|l ei befléi' m paptnbiculoKH alê
äoiitolm.Staiib; ober man oetficÇet (îe mit
©cÇei6en, on roelcte ein Seiger Sefeftiget, bev on
einem ©mil • Sogen bie ©tnbc jeiget. 3e Hei»
net in biefem gnli bie Steife unb je longer bet
geiget umfo niefmticflidjer irtbieSerönbetiing.
5 . 9 3 , a) S a e s 6 l o g a u f b u s n u f î i i ' c ^ c n b c r
© c l j n u c a n f c m m t , nnb bie bet erften ?Irt
weit sorsuieÇen fînb. s. 94. eorne6m|1e
bel) betgleidjen i|l, boj man bie @aifc nirfjt jii
lang nod) ju fut| maclit. ibid. gin folcfxé mit
bem 3iiger nnb grauenäimmee. §. 95. Seuljeti«
3(r(, njcIeÇeé et a!fo eiiigeticfjtet, baj! roegen ber
itnrid;tigen Êange ber Scljnnr feine lînorbnung
entMen fan, roenn (îe fitf) and) ein ober etiidje
iiia()l brcfjet.s.çS. £icf)tf(i;eibéoongIei(^ft21tf,
ba man bit Saite ctlitf;ereeolutione!5 ùberiaft'en
fan. §• 97. £enpofbê eben mit biefet n6ereni=
(ommenbeSlct. 93. Saê mit ber @pi|e uon
bem9îaurf>6abetforn. s. 99. gineé Don San^
nen=.^ol^. §. 100.102. Seubertê smei) bon bet=
gleichen 2lrt.§.i03.104. Eeê Gouldimitbem
'o\eo Viivioli in einer ©ag.iadjale. S- J05. Seê
Rcncs tmi(ilid)e äBaae/ barein Sropffeii!
m e i ê b u r d j b e n ©c f i n a B e f e i n e ê S r i d i t e t ö , b i e
n a d ) p r o p o r t i o n Oer g e u i f i t i g î î i t b e r Ë u f f t i n e i n
s f f i a f i e t o e r b i e f t e g e u d i t i g f e i t f a l l e n mi i g . 1 0 6 .
B e ä A m o n i o n s a u f 5 I i t e i n e â S O e r m o m e t e t ê
j u g c r i d j t e t . 5 . 1 0 7 . g e n p o l b « g l n r i d j t n n g b e f l é n
a u f a n b e t e 5 l t t . § . l o g . S a i 5 . Ç a m 6 i i r g i f c 6 e s o n
f c f o n b e t e r ® a t e t i e . 5 . 1 0 9 . S i e f e S u r i o f i t a t
t o i i b s o n 3 o Ç . © e o r g g o t t a mi t e i n em ® um=
m i i ® l ä t l c i n n a r f ; g e r a a d ) t . § . w .
Ç o l g , roelcfjeê >11 g a f j i i n g b e r S r n n n e n b o t on=
S e r n b i e n l i d ) . H y d r o t e c h n . § . 1 7 . S a ê Ë i d j n e
i(t b a é 6 e ( ie j u m ® a f e t 6 a u . §. 2 3 2 . u n b j n
^ f â p e n ; b e ( f e n b e t f d j i e b e n £ a t i e n . § . i 3 3 . ® e l =
f f i e ê n e b f t biefen a i i d ) b i e n l i d ) . 2 3 4 . S e f o m m t
i m ®a | T e r meift b i e © t t r o e r e b e S ® a f f e r l . H y -
d r a u l . I. § . 1 9 9 . @o l l [ i e i ; e i n e m ® a n n i d ) t ù 6 e t =
p û g i g u n b a l l j u b i c f , a b e r autfc nic^t fo fctroarf),
f o n s e t n n a d ) b c t f J r o p o t t i o n ber f o f t , b i e e ê jUs
t r a g e n ^ a t g e n o m m e n rcerben. P o n t i f . §. 7 3 .
S e s d e l a H i r e p r o p o r t i o n b e t ® i e f e , fo cé
i i a d ) f e i n e r f a n g e i ) a 6 e n foU. g. 7 4 . S S o n b e f :
f e n S n t ê i f t i » me t c t c n , b a p . e s f t i f c f , g e t a b e
iti(('t S f f i i n b f d i i e f n o $ a u f g r i f f e n f e ç , b a t j u er=
f o t b e t i i b i t b , b o g eê j u r e c l t e t S e i t g e f a l l e t ii)er=
b e i m b r o e n n f o l t Ç e f e i ) . S . 7 5 . ® e r Un t e t f tÇe i b
feiner S o u e r j a f f t i g t e i t u n b g e j l i g f e i t f o m m t f j e r
» o n b em Un t e r f d j e i b b e é g r b b o b e n ê , b a r a u f cS
g e r o a e t f e n § . 7 6 . S i r n = a â u m e n ( i n € u 6 i c > S o ( I
S t ^ e i n l â n b i f i f ) roiegt n a d ) Ê e u p o H ) ê S l n g e 6 e n i 3 9
© t a n . S t a t i c . I l I . § . 6 . S e ê g i d j t e n , S o n n e n
u n b © d j e n Ç o l | e ê a t t t m b ( £ i g e n f d ; a f î t e n P o n -
t i f . § . 7 7 . 7 8 . 7 9 . © n e geroilTe S o t t e b o n b e m
l e ç t e n b i e n e t }u H y g r o m e t r i s . S r a t i c . III.
1 0 0 . ® i e b e i j b e ê b o ê g e f c j n i t t e n e u n b r i i n b c
jÇjoKj mi t c u b i f ^ e n ® a a ê a u ê j u m e f f e n . P o n t i f .
8 0 . G a u t i e r S a b e U e ( u S l u Sme f f u n g b e l t u m
ben . Ç o l ^ e ê . § . 8 3 . S e è J f i e t t n S a u v e u r S o b e l l e
JU e b e n b e r g l e i d ) e n mi t me h r e r e r S i i t t t i g f e i t .
8 5 . e i n S i f i t S i i e m a u ö b e m b a m i t g e n o m «
menen S J î a a « j é i n c « U m f a n g e t j u e r f a ß t e n i c i c
ftotcf eê bleiben roetbe, roenn eê o u f g e r o b Ç u f e
d)e S l t t i n ê g e o i e r b t e befefilagen i p o t b e n . S u p p l .
§ . 1 4 2 . i ' e q q . SBieget f i d ) n a d j b em e ê f e u d ) i e ,
l o t f e r u n b j âÇe u n b b e f f t n g o l g e n , 3 a 6 t e o b e r
S l l t e r l a n g u n b f e f l e m i t e i n a n b e r o e t b u n b c n .
P o n t i f . §. 1 2 9 . 9 S i e flU p e t i j i n b e t n , b a g e ^ f ' r f )
n i d j t biege. § . 1 3 0 . U n b 51001 o ^ n e U n t e t j u g u n b
S S a i t f e n . §. 1 3 5 .
S c h r a u b e i|l eine S l r t b e r © t Ç t a i i b e n , bie
oben bief n n b u n t e n n i d i t n i i t f p i ^ i g j u g e ^ e t i f o i i -
b e r n a u d ) b o f e I S f t f d ; a t f f i ( i , b a f î f i e i n « .Ç)0i6em>
g r e i f t e t . G e n . § . 1 4 0 . S ö i t b e n t m e b e t a u é f r e p e r
^ n b g e f e i t e t , o b e r b u r tÇ eine S i u p p e gefd)nit=
t e n , S . i 4 i .
Ç D l ' b e n f b n n e n b i e n e n eine n g l u g b a b u t t f ) j u b â m :
m e n . P o n t i f . § . 6 8 . S 8 i e biefe }U » e t f e t t i g e n . J .
7 0 . S I n b t e a t t e n bie j u g c b t a u d ) e n j n b e n 33in=
f e n S S r û t f e n . §. 2 6 9 . ® i e b t r g l e i d ; c n j u f a m m e a
j u f û g e n . § . 2 7 i .
^ o t i j o n t f l l oe i r b a t t e ê b a é j e n i g e g e n e n n e t , i o o ä
m i t b e r f d j e i n b a t e n $ o t i i o n t o l = £ i n i e p a r a l l e l g e s
^ e t . G e n . § . 1 2 . u n b 2 8 0 . ® e r mo ^ t e . Ç ) o r i j o n t
ober roitb j u m Un t e r f d ) e i b beffen a u t ^ î T O o f l e t '
p f l § g e g r i f f e n , roeil b o ô S B a j f e t n i i t t n u r in eis
n e i n f l e i n e n © e f ö p , f o n b e t n o u t ^ in S e e n , ja
b a S g r o i f e ®e l t = 5 ! ) ! e e t fel6|l e i n e f o l d j e g t o t f e
e i t c u l - , £ i n i e f o cmi r t a l f o , b a g olie raofjl b o â
SÏBojfet o n t S î a n b e n i e b t i g e c u n b in b e r SKitte ai
Çoben i({. S t a t i c . I, § . 4 . u n b I V . 2.
J 5 D i ; i s o n t a ( = C i n i e 6 a i b i t e i g e n f c t a f f t , b a g a u f
f e i b i g e r bie p e t p e n b i c u i a t o b e r g e i g e r r e i f t e
n i e su g l e i d j e n S B i n c f e l n a u f i ß t t u ^ e t u n b b o n
E e n t r o b e t € r b e a l « reiebie ftiUlte^enbe S a f f e r
g l e i d ) i c e i t a b f i e l e t . G e n . § . 12. ® i e f e f i n i e i ( l
e n t t o e b e r bie m ^ t e , fo oller O t f e n b o m S e n t t o
b e r g t b e n g l e i tÇr o e i t e n t f e r n e t n n b e i n S t û e f b e t
P e t i p ^ e t i e b e ê gtb|îen ( ï i i c u l « b o t ( i e ( l e t ; ober bie
WP
Sîegijîit.
« j e l c ^ e, j e l ä n g e r | i e ' g e n omme n roitb,
»011 b e t roaüren a b g e b e t , roeil f i e e i n e g e t a b e f i =
n i e . H y d r o t e c h n . § , 4 8 . S t a t i c . I. § . 4 . u n b I V .
$ 2 . S i e r a a f x e f a n o 6 n e b i e ( t d ) tDa r e n i t I ) t g e ' ,
f i i i i b e n roerben, biefe a 6 e r a l l e i n b u t d ) e i n e p ( r =
p e i i b i c u i a r , oDe t b u t d i ö f f l a f f e r . ® i e b i e
j i c ^ t b a r e in bie u n ( i c J t S a t e o b e r n>o 6 te mi t t e i l t ei>
n e r b e r e t ^ n t t e n S a b e l l e leitfit j u b e r i u a n b e l n .
5.3.
§ o i ' i ä o n t a t < 9 ? a b i(I b a S j e n i g e , f o e i n e p e r p e n b i e i b
l a r (ief^enbe SKJelle J a t imb ^ o r i j o n t a l urage>
t r i e b e n r o i r b . G e n . § . 2 8 0 .
i ^ o i ' i ä W i t a t f S B a g c o b e r © c u n b ^ S B a g e i ( l e i n
f o l d ) e i S 3 n ( l t u m e n t , b a b n t d ) mo n e i n e f i d j t b a r e
ober f t ^ e i n b a r e . ^ o r i j o n t a l ^ f inie o o n e i n em O r t
i u m a q b e t i i ; i e ^ e n , i i n b o e imi t i e l | l biefec a bme f j
feil f a n , u m roie e i e l ein O t t f ; 6 j e t o b e r niebti<
g e r liegt a I 8 e in o n b e r e r . H y d r o t e c h n . §. 4 8 .
S l a d ; i ^ r e t © n t i ( 5 t u n g g i e b t e « b r e p e t l e i ; a r t e n ,
Ol« a ) p e r p E n b i c u I ' S B a g e i t / b i e j n a n fon|l
o u d ; @d ) V O t « o b e r © c g = ä S a g e n ju n e n n e n
p f l e g e t ; b ) ® o f f t t ^ S ® a . ( i e i t , c ) § e i i g ( S ! B a >
g e n . § . 4 9 . ®i e f e r l e S t e t n S B o r j u g u n b 3 i i d >
t i g f e i t b e f i e l e t b a t i n n e , b a f j fie f e i n e g r i c t i o n
6 a t , mi t u n t e t f d ) i e b c n e n S i o p t e t n s e i f e ^ e n i(t,
m i t i ^ t u n t e t f d ) i e b e n e g r o b e n g e m a d j t roerben
f b n n e n , b o g fie fid) b o n fel^fl b u t e l ) i^re e i g n e
@ d ) t b t r e o c e u t a t f l e l l e t , u n b a l i ema f e l bie e r f i e
S n i e roieber t r i f f t , u n b b a g (le a u ä g u t e n ® e <
t o l l o e r f e t t i g e t , roeil jPiolfj im 3 ! e g e n u n b 3 S e t =
t e r licl) roitft u n b f r u m i D i r b . f . 4 9 .
§ M i S o n t ! @ t a t i c b e b e i i t e t bie ® i ( f e n f c f a f t , roch
d ; e b i e E e u i f t f e n b a S S S S a f f e i ' IDä g e i t ^eiflen,
bep b e n f a t e i n e r n o b e r L i b e l l a c i o u n b ö o n b e n
g t a n ^ o f e n S t i o e l l i t c i l g e n e n n e t roitb. S t a t i c .
I V . I.
J g i e n t s ^ i a f p c l W i n S b e f o n b e r e b i e j e n i g e a r t b e «
l i e g e n b e n ^ a f p e l ö , reo a n b e n b e p b en S o p f f e n=
g n b e n bec ® e H e geroilje S n t b e l n befeftiget f i n b ,
roomit bie5B3eIIe ober ber S v u n b ^ f f i a u m ^erum=
gebre^et u n b f o l g l i t j ) b a e S e i l b a r o u f geroictelt
roitb. G e n . § . 6 7 .
^ ) C i ) C , fie^eÄnectt.
^ i i l f e i|l a n e i n em ®e ome f t i | ' d ) e n 3 n f f t u m e n t
iroeoerlei) , b i e e i n e b i e n e t bojTelbe ü b e r b e n 3 a =
p f e n b e ä © t o t i ö ä ä u f l e l l e n u i i b j u b e f e l l i g e n ; b i e
a n b e t e a b e r n u | t C a « 3 n f t t u m e n t n a d ) ©e f a f c
l e n mi t t e l f l feiner ü t u g j u b t e j e n u n b j u roenben,
roie a u d ) » e tmb g e b e t @t e l l > S d ) t a u t ) c in feinen
geftellten @t a n b j u e r h o l t e n . A r i t h . G e o n i . §.
3 7 3 . SBetfdjiebene a r t e n betfelben. § . 3 7 6 . a l t e
S i t t e n , ba a n ftott b e r /Dtilfen ©e i b i n b e g e b r a u c h t
roetben. 3 8 0 . f e u p o i b « n e u e e t i v a S c w t ^ e i f c
5ioffte a t t , § . 3 8 1 .
§ u n b , im S e r g w e r i f g e 6 r ä u c § I i d ; , b e f i e l e t a u ä
e i n em f l e i n e n g o C t r o e r e f , i c e l t i i e « ein ® a n n b o r
|id; ^ ( i f d j i e b e n f o n . H y d r o t e c h . 77. M a -
c l i i n . i o 6 .
H y d t o c o n d i f t e r i u r a , ( i e f e CapfekÄtinjl.
§ i ; b l ' 0 | l n t i f ( 6 c ® a 8 C , roeldie i j t e n U f f p r u n g
c o m S l t d ; ime b e 6 a t , S t a t i c . l l . § . i o . jf)eiflbie>
j e n i g e , b a b u r c ^ m a n bep © n f e n c f n u g eine« £ 6 t i
p e r « f d ü o ^ l b e n Un t e t f c ^ e i b u n b @d ) r o e r e b e ö
£ 6 t p e t ä , b e t e i n g e f e n c f t roitb, o l « a u i $ b i e
© t l j r o e r e b e r L i q u o r u m , b a t e i n et e i n g e f e n c f t
roitb, e r f a ß t e n f a n . S t a t i c . I I . 11. « S i e n u n
ü b e r bie m a n i f e r l e p a b f i lmt e n m o n a u d ) u n t e r=
fcbiebene a r t e n b e r L i q u o r u m ^ t t t ; olfo g i e b t
e « o u d ) u n t e r f d j i e b e n e a r t e n f o l d j cr ® o g e n .
12. ®e c g l e i t f ; e n i f i bi e S ä J a f f C K S i c v « 1111»
© a l g SEBn g e . e i n e S l t t b e « £ o t n . 9 ! e p e t «
j u u n t e i ' f u c ^ c i l , roie b i e l S u f a t ä in einer o b f d j o i i
fe^r { ( e i n e n a K l u I g e f e p , oljne biefelbe su »er=
berben. 3 0 . S i n e b e r g l e i d ) c n n a d ) ©r a o e =
f a n b « ® e f d ; r e i 6 u n g . §. 3 2 . ä S e i i b c r « S l nme t ä
t f u n g e n b o n feinet $ i ; b t o ( l . a t i f d ; ( n S S a g e u n b
b e t f e l b e n © e b t o u c t ) . § . 3 4 . ^ ) a u ( f « b e e b e f o n b e r e
a t t b e t f l i i g i g e n u n b f e f l e n ö t p e r Un t e r f d j e i b a n
i j r e t ®t b | t e u n b S d ) r o e r e j u e t f a S r e n . j . 3 8 - 4 5 .
® i e JU b e n f e d e n fförpern a u f b e t g l e i d ; c n S l t t
j e b e a n b e r e ffi3age b a r j u e i n j u t i d ) t e n . §, 4 6 .
J ! o d ) e i n e b e r g l e i d j e n s f e a g e , j u e r f a h r e n , 0 6
j r o e p C b t p e r , f o n b e t l i d ) g o l b n e o b e r f i i b e r n e
S Ä i ' i n ^ e n o o n g l e i d i c r o b e r u n g I c i d j t r S t b f f e f i n b .
4 7 . € a f f c n « befonber e ffiage a l l e ß q u o t e «
a u f b a « a c c u t a t e f t e b omi t J u u n t e r f u d j e n . § . 4 8 .
f e u p o l b « a n m e t c f n n g b a r j i i . 4 9 . @[I)roe=
b e b o u t g « V i t r u m . A r c h i m e d e u m , o b e r n e u e
5 f f i o f f t r = ® a g e , e i n e « (eben © e ^ a l t j r o c p t r s>ec=
mif'dite r S ü e t o l l e j u f i n b e n o ^ n e f R e t ^ n u n g .
« • 5 5 -
H y c t o r a e t r u m , 9 ? c g e n ( S D t a a g , i f l C i n 3 n ( l t l l =
m e n t , b a b u r d ) m o n e n t r o e b e r n a i ^ b em @e=
roidjte o b e r n a d ) b em S Ä a a f f e g e n a u b eme r c f e i t
f a n , roiepiele« t ä g l i c f , robc^entiid; o b e r j ä ^ r -
lic^ r e g n e t o b e r fcf n e p e t . S t a t i c . I I I . § . 113.
f d j r e i b u i i g b e f f e n , roeldje« b i e C c j l c d l o r e s b e t
S S r c g l a u i f t ^ e n S a m m l u n g e n b e p i ^ t e n a S e t f u .
d j e n g e b r a u i f t , i b i d . f e u p o i b « f imp l e « S i e g e n »
5 t l ! a a g . § . 1 1 4 . f e u t m o n n « 3 i e g e n = ® a a g .
115. f e u p o l b ä b e r g l e i d ; e n ® a ( t i n e , b a b u t ^
JU c t f a ü t e n , roie ü i e l e « e n t r o e b e r jebe S t u n b c ,
ober j e b e n S o g g e r e g n e t , o j n e b o g m a n n b t ^ i g
^ot t ä g l i i ^ o b e r f i ü n b l i c ^ n a d ^ j u f e ^ e n . 1 1 6 .
S J o d ) eine a r t b o i i eben biefem, roeld)eba« 3(e=
g e n . ä i J a f f e t n o d j geroiffcn ® o a f T e o b e r ©e r o i c ^ t
a n m e r e f e t . 1 1 7 .
H y p o m o c h l i u m , (it^e S H u ^ e t ^ U l l C t - a 3.