113 IS S »
la n gg e rek te bergruggen heel in de ve rte
nog e en me er. W e z ijn nu 1 3 5 0 me te r
boven zee , dus in slechts enk ele uren een
8 0 0 m e te r gestegen en bevinden ons onge-
v e e r ve ertien pa a l van de kust ve rw ijderd.
B ij de bron, T o ja K e tip a t genaamd, Staat
e en klein tem p e ltje , p o e ra P o e tja k , in de
stille schaduw van het dichte b lade rgew elf.
Bali hee ft vier b ergm e re n, allen een drie
duizend voe t boven ze e gelegen. D rie liggen
hie r dicht bij e lk a a r ; danoe Bo eja n en vlak
daa r ac h te r in w e s te lijk e richting, vo o r ons
oog v e rborgen door een bergrug, danoe
T am b iin g an ; vervolgens het m e er dat w e
re c h t voor ons zien, in het zuid-oosten, op
d rie paal afstand. Dit la atste, danoe B ratan,
lig t ove r de grens van Boelä lä ng aan den
handelsweg n aa r T ab a n an en een honderd
m e te r la g e r dan de beide an d e re meren.
H e t vierde, danoe B a to e r, lig t v e r w e g in
Oos t-B ali aan den voe t van den heiligen
vuurbe rg w a a ra a n het z ijn naam ontleent.
B ij e lk d e r me ren z ijn enk ele o f m e erde re
tem pe ls o p g e ric h t vo o r de goden en godin-
nen die o v e r het w a te r hee rsc h ap p ij voeren,
vo o rn am e lijk vo o r Däwi-Danoe . ln deze
tem p e ltje s w o rd t geo ffe rd bij den aanvang
van den rijstb ouw , w a a rb ij ook steeds öfte rs
in het w a te r worden g ew orpe n . U it vrees
van de me ergodin te beieedigen za l een
B a lie r, ove r het w a te r van het m e e r spre -
kend, dit n imme r gew oon weg to ja o f jäh,
dat is w a te r , noemen, m a ar steeds vol
ee rbied „m re ta ”, d at is godendrank. V ro e g e r
vo o ra l ging het ö fte ren vaak me t gro o te
-s ta tie gepa ard. Z o o t ro k een halve eeuw
geleden, in 18 55 , de Rad ja van B oeläläng
me t vijftien honderd z ijn e r onderdanen
naa r het m e er Bo eja n en lie t acht gouden
vischjes, tachtig eenden en eenige honder-
den guldens aan geld en goed in het m e er
w e rpen. D a t is nog eens re ch t »geld in het
w a te r sm ijten” zult g ij zeggen, m a ar de
B a liä r denkt daa r ande rs over. V e rw e r ft hij
door gaven de gunst d e r meergodin, zoo
zal deze zo rg dragen dat het hem op zijn
sawah’s nooit a an het o nontbee rlijke w a te r
o n tb re e k t; o ffe r t hij h aa r niet, zoo za l ze
ongetw ijfe ld uit w ra a k a lle onderaardsche
uitgangen van het m e e r sluiten en zijn
C S U E E N R E G E N B U I * U IT Z IC H T U IT DE PA SANGGRAHAN T E G IT G IT U S »
B — 85SSSSM AAR D E B E R G M E R E N . $ V R O E G IN D EN M O R G E N V E R L A T E N
W E DE P A S A NG G R A H A N T E G IT G IT EN GAAN T E PA ARD H E T
■ A U m V M D O R P D O O R EN S T IJ G E N A L H O O G E R EN H O O G E R H E T
G E B E R G T E IN . T O T O P 7 0 0 M E T E R H O O G T E R Ü D E N W E
■ l n n i | l NOG S T E E D S T E M ID D E N VAN R IJ S T V E L D E N , D IE NU Z E K E R ,
NA A L W A T GE D A A R O V E R G E L E Z E N H E B T , U W B E L A N G -
■ » o l w S H I S T E L L IN G EN U W B EW O N D E R IN G GAANDE M A K E N . DAN
W l a S S i l S B H K O M T H E T W O U D , D A T O P V E L E P L A A T S E N DO O R DE
K s S n l i g S H B E V O L K IN G IS O M G E K A P T O F U ITG E B R A N D EN IN K O F F IE -
T U IN E N H E R S C H A P E N . D E T U IN E N Z IE N ER S L E C H T O NDER-
houden uit. H ie r en d aa r ontm oe ten w e een g ro e p je inlanders die de boonen plukken,
ho ew e l nog on rijp , haastig als z e z ijn om den oo g st binnen te halen, d a a r deze anders
we l eens e rg gedund zou kunnen worden d o o r vogels en dieven. Steeds w o rd e n de
woudboom en g ro o te r , h e t bosch steeds dic hte r, soms is de sm a lle weg diep in den
bodem uitgespoe ld en vorm en de va rens die a an beide z ijden we lig gro e ien , een dak
boven o n ze hoofden. D e w e g w o rd t s te eds s te ile r ; w e t re k k e n een b e rgrug o v e r en
da a rn a d o o r e en dal, w a a r een f lin k e brug de s te ile o e v e rs van een snelstroomend
riv ie r tje ve rbindt en den ouden w e g die een eind ve rd e r door h e t r iv ie r tje voerde,
a a n z ie niijk v e rk o r t. Nu stijgt de w e g w e e r, het g a a t ove r een tw ee d en b e rg ru g ; nog
een w e in ig w e e r dalen en d aa r tred e n w e p lotse ling bij een heilige bron uit het
o e rw o u d en z ie n vo o r ons in de die pte een g ro o t m e e r, danoe B oejan, en o ve r eenige