XV.
Kohlt i trapu-
demi a , in
Tontificios
debacchantis
format* vclificari velit , fusque fed* erro- I
ribas colorem aliquem inducer e , verbulum
unum nobis depromat, quod fit a Vosfio
omiffum, mutatum , interpolatum : depromat
vel unam fententiam , qua Vosfius
t Verum audiamus , quo tandem funda- *1
mento hanc in nos calumniam Kohlius con-
gerat. Fadum citat cujufdum Abbatis Galli, bid
quern ait p 282., quantacumqtie diligefitia ,
quamque ledulis demum precibus codices ali-
quot manufcriptos e Vaticana Bibliotheca ad
novam fuam,quam parabat,editionem Ephrs- (J
mi Grscolatinam,ab Auberto jam inceptam
1 concinnandam, totius Cleri Gallici nomine
effiagitaret; repulfam tarnen pro codicibus ac> bud
cepifle: teftemque ejus rei Tillemontium ipfum “ a
adducit To. 8. p. 7 46. fic fcribentem: Domi-
rns EBurgenfis Abbas Cafe Dei , dollor pie-
tate infignis , fideque digniffimus, mihi afi
firmavit , Grtecum (ibi textum Roma dene-
gatum fuiffe , etfi ilium nomine Epifeopo-
rum Gallia, qui typis eum edere vdlebant ,
expetiiffet. Vetus hsc eft nebulonum querela
Pontificia noftra totius Ecslefis Catholic*
dogmata adllrucre fit conatus, qus in Grs-
cis Ephrsmi fermonibus non adfit. Quod
quum impotenti prsfraCtoque homines inge- I
nio diclitare quidem foleant, fed probate ac
demonftrare nequeant, nos illis contra oppo-
nimus ipfbs, qui in eorum Bibliothecis fcrvan-
tur, codices Grecos, quibus Apoftolica limits
Romans Ecclefis dodrina mirifice confirma-
tu r , atquc elaborata per Vosfium editio ab
impadis hujufmodi calumniis vindicatur.
Pergit Kohlius male pronunciatum judi- <
cium pejoribus argumentis fuftinere. ,, La-
„ tinam hanc, inquit loc. cit , Vosfii verfio-
„ nem mals fidei fufpedam reddit intern-
,, peftiva ilia Pontificiorum in Grscis
,, Ephrsmi fcriptis fupprimendis diligen-
,, tia. Quodfi enirn ea, qua par eratfide,
„ finceritateque Vosfius Grsca convertif-
„ fet : quid opus erat, hos ipfos, quibus 1
„ ufus ille eft, codices manufcriptos in ho- -
„ diernum ufque diem tam ftudiole caute- ■
,, que premere , nec, ut plura alia Patrum
„ fcripta , qus ex Italis officinis Iplendi-
,, disfima pleraque prodierunt , publicari
„ velle . „ Indignam rational! animali ra-
tiocinationem ! Ecquis Kohlio dixit , fup-
preflos a Pontificiis illos codices, ne in lu- 1
cem emitterentur ? Si verb ex Italis offici-
nis prodiiflent, an non idem Kohlius hoc
de iis diceret , quod de Vosfiana verfione
pronunciat : illos nimirum a Pontificiis interpolates
, ut cauls fus velificarentur ?
Cur igitur non ipfe potius ad fontes
recurrit , qui in antedidis Reformato-
rum ac Proteftantium Bibliothecis exftant, 1
ut hoc certis documentis adftruat , quod,
aerern verberans, tam impudenter vendi-
tat ? Evoluat denique, fifapit, fplendidit
fimam Oxonienlem editionem , ex codici-
bus Anglicanis, non Romanis, adornatam,
8i fi quod ibi deprehenderit vel minimum
indicium tam injuriofe in Pontificios fufpi-
cionis, in mediam lucem proferat.
, qui quum ad aliquod literarium opus
aggrediendum in Itaiiam alienis fumtibus
iter inftituentes , deliciis potius diffiuendo,
quam tolerandis laboribus dies noctefque
tranfegerint, in patriam vacuis, ut ajunt,
manibus reverfi, culpam omnem a fe re-
3 movcntes, in Bibliothecam Vaticanam con-
jicmnt : qus tamen ftatutis diebus , ut ubi-
que terrarum in Bibliothecis mos obtinet,
non honeftis tantum doClifque viris; fed
etiarn plebejis patet. Efto autein , quod
aliquibus aliqui codices a Cuftodibus ali-
quando denegentur ; verumtamen , fi Abbas
ille Burgenfis a Clero Gallicano ad id
l opus miiius fuiffet, per Gallicum Regiutn
Oratorem, perque Cardinales aliofque Prin-
cipes viros in illius Regni incolas impenfe
propenfos, facile impetrare potuiffet a Sum-
mo Pontifice, a Cardinali Bibiiothecario ,
ut eorum codicum fib copia fieret : quod
in Italia, in Gallia , in Hifpaniain Germania
quotidie contingere videmus; ad fec-
5 retiores nimirum Bibliothecas ornatis ali—
qua dignitate viris aditum favore Princi-
pum quandocumque patefieri. Abbas ergo
ille, tametfi pietate infignis fideque di-
gniffimus dicatur, Tillemontio videturim-
pofuifle ; aut Tillemontius plus jufto cre-
dulus , Reipublics literaris patientia abuti
voluifle . Quis enim vetabat, alias Roma-
nas Bibliothecas adire , Barberinam , inquam,
XVfl.
Tuerihi
priWi-
gnaÇili
elm Cu
reo er ■
1luliàs.
quam , Sfortianara , Altempfianam, Cry-
pcoferratenfem , in quibus tune temporis
codices Ephrsmiani Grsci quamplurimi
exfiabant , fi fuilfet a Vaticana exclufus ?
quis negabat Abbati Burgenfi aditum ad
bibliothecam Florentinam , Ambrofianam ,
Venetam, ubi fitim fuam explere potuiftet:
quis demum a Regia ipfa Parifienfi , feu
a Coisliniana, hominem Gallum pro Gal-
licq Clero laborantem arcere aufus fuiflet,
quin Grsca Ephrsmi opera confuleret ,
deferiberet, interpretaretur , in lucem evul-
garet ? Quum igitur nihil horum Abbas
ille fecerit, aut facere tentaverit, aigumen-
to eft, hominem egregie fabulam Tillemontio
, Tillemontium nobis venditaflé, de
Grscis Bibliothecs Vatican* Ephrsmianis
codicibus tarn illiberaliter denegatis.
Nec mirum, hoc in mentem Burgenfi
Abbati veniffe , hoc a Tillemontio literis
confignatum fuifle . Atrociora alia crimina
in Bibliothecam Vaticanam alii evomuere.
Gulielmus Caveus in Prolegomenis ad feri-
ptorum Eccleliafticorum hiftoriam litera-
riam fed., y. pag. icT , dum régulas generales
tradit ad fecernendas a corruptis ge-
nuinas SS. Patrum editiones, fabcliam narrât
tanto cenfore indignam, quam ex Jame-
fio gentili fuo relatam fibi affirmât : ln
‘Bibliotheca nimirum Vaticana non paucos
pingendi artifices quotidie a li, quorum erat,
conciliorum Alla , EîE antiquorum Patrum
opera exferibere , idque literis' 'vetuflijfimos
codices, quantum fieri, poterat, imitantibus .
Qua mente id falium fuerit , ipß normt :
certe rem ipfitm f i accepißc teßatur ex ore
mbilijjimi cujusdam Angli , qui in Tliblio-
tbsca. Vaticana htcc propriis oculis lußrave-r
rät ; 0 ad fidem facramento fuo roborandam
fe fponte obtulit. Scriptures, ut puto, di-
cere voluit feribendi artifices , non pido-
ves pingendi peritos : illi enim , non
ifii apud nos in Bibliotheca Vaticana con-
fueverunt codices exferibere : nifi fortaflê
Gulielmus Caveus ad noftram statem ref-
pexit , divinavitque , fore ut tandem ali-
quando poft quatuor & quinquaginta an-
nos , P . Antonius Piagius Scholarum Pia-
rum Religiofus Profeflor , Sanftiffimi Pa-
A tris B e n e d i c t i x iv . bonarum artium
omnium fautoris ac Mecenatis beneficio atque
providentia , ob fuam fingularem ex-
feribendi pingendique peritiam , in Bibliotheca
Vaticana munus utrumque Sc Picto-
ris Sc Scriptoris eilet adepturus. Verum
apage Jamefii Sc Cavei commenta. Alun-
tur quidem Pontificiis fumtibus Pidtores ,
B aluntur Scriptores , aluntur eruditi artium
feientiarumque omnis generis profeffores :
idque in fummam Romanorum Pontificum
laudem cedit, qui non religioni tantum orthodoxs
, fed bonis etiam artibus promo-
vendis operam fuam Sc impenfas conferre
ftudent : at ea mente Piäores Scriptorcf-
que in Bibliotheca Vaticana ali , quemad-
C nrodum Caveus ex nebulone quodam rc-
ferre non erubclcit , ut conciliorum A-ta ,
Sc antiqua Patrum fcripta dépravent ; id
vero rifu potius , quam refponfione dignum
judicaverit quifquis antiquaris rei ftudia vel
ab ipfo limine falutavic. Norunt quippe
Antiquarii qus Cmt antiqua fcripta, qus
recentia : difeernunt inter membranas, pa-
D pyros , Chartas : diftinguunt literas Grs-
cas, Hebraicas, Syriacas , Arabicas, Larinas,
vetuftiftimas, medii s v i , Sc recen-
tiores. Angli ipfi, ad quos provocat Caveus
, non funt in ftudiis hilce ita hofpites ,
ut imponi fibi faciant ab iis , qui pro ve-
tuftiffimis codicibus alios obtruderent literis
etiam vetuftiffirfios quantum fieri poteft imi-
E tantibus deferiptos : nec tamen illi, ut funt
Antiquitatum ftudiofiflimi , Vaticanam in
dies Bibliothecam adire definunt , vetufto-
rum omnis generis codicum paginas , locum
, numerum vifentes ac revifentes ,
omniaque in tabulas ac diaria, ne quid fi -
bi in patriam reverfis. excidat, diligentilu-
me referentes : ut milfos faciam complûtes
F doâos viros ex Anglia, Germania, & Gallia
hue quotidie confluentes, qui novas Aufto-
rum editiones adornaturi, Vaticana volumina
exfci ibenda fufespiunt, eorum fidem audori-
tatemque ad fidera extollentcs : quorum tamen
nemo unus ad hanc diem fuit prster Ja-
mefium, qui de Vaticana Bibliotheca tam indigna
fentiret, aut diceret. Sed in his diutius
immorari piget -
C A