I.
jLlîas lati-
nas v er [tones
ante
lAmbrofvt'
mm fuße
adv er fus
Oudinum
oßeuditur •
P R O L E G O M E N A
C A P U T I I .
D E L A T l N l S
SANCTI EPHRAEM SYRI
Interpretationibus AmbroCamaldulenßs, Petri
Francifci Zini, & Gerardi
ET S I in Prolegomenis in pri-
mum Tomum Operum Grat-
corum S . Ephrsem Syri, Ca-
pite focundo de Latinis antiquis
V ’.rßonibus, 8c fequentibus , in quibus de
Editionibus Ambrofii, Zini, 8c Voffii tra-
davi, vel ex ipla facii ferie iatis abunde
conftare mihi videtur , quam egregie ope-
ram fuam ac ftudium in exequendo fuo mu-
nere Interprètes ifti impenderint , non abs
rc tarnen fore exiftimo, fingillatim hic re-
ferre ac refellere , quæ de ipfis neoterici
quidam præpoftere Icripta reliquere.
Ac primum quidem Oudinus Ambrofia-
nam verfionem plus jufto extollit , quum
eam omnium Latinarum primam facit ;
,, Primus , ( inquit de Scriptnr. Ecclef.
,, To. i . pag. 502 .) qui opulcula nonnul-
„ la S. Ephræmi Syri in Grxcum jam
„ olim translata, Latine reddidit, Vir fuit
„ magni nominis Ambrolius Abbas Ca-
„ maldulenfis 8c totius Ordinis PræfeCtus
,, generalis. At ex Catalogo , quem To-
mo priori præfixi pag. L X X X I . 8c feq.
dilucide patet , longe plures , quam quos '
Ambrofius transtulit, exftare Latinos lan-
di Ephræmi Sermones, qui olim ab Ano-
nymo Interprète e Græco fermone font
convcrfi. Horum nonnullos antiquioribus
Ambrofio dodis viris memoratos , nec manu
tantum exaratos in Bibliothecis forvari,
fed etiam typis impreflös in publicam lu-
cem prodiiffe , cap. 2. in Prolegomenis
pag. X I I . monui.
In pervetufto Codice MS. Vaticano ,
fignato num. 6443. (qui fuerat Cardinalis
Petri Rothomagenfis, quemadmodum fol r.
adnotatur : ) octo libris Sermones undecim
landi
A làndi Ephræm continentur, quorum Cata-
logum hic rccenfendum exiftimo, quum il-
lorum torn. 1. mentionem non fècerim ;
font autem fequentes, videlicet pag 2 <Ty.
Incipit liber primus Domini Epbrtem, de Ju-
dicio Dei , & de refitrrectione , & de regno
celorum , & de mmditia anime ■ Gloria
omnipotenti Dco , qui os noftrum fuperil
no nutu aperuit. I I . pag. 267. Explicit
liber primus fmcti Patris noflri Ephrem Dia-
coni. Incipit liber 1 1. De beatitudine ani»
m e. Beati qui odio habuerint hune mun-
dum, 8c cujus (ita) meditatio folummodo
in Deo fuerit. I I I . pag 2<yp. Explicit lu
ber I I . Incipit ejufdem Tertius. De poenitentia.
Dominus nofter Jefos Chriftus qui
C defeendit de finu Patris. I V . pag. 1 7 0 .Explicit
liber I I I . Incipit ejufdem liber Quartus.
In ludaminibus hujus feculi nullus fine ago-
ne feu certamine coronatur. V. pag. 272.
De die judicii. Venite diledilfimi fratres ,
exhortationero meam fofoipite , 8c femper
mementote confiliorum meorum peccatoris
8c imperiti Eifrem. V I . pag 273. Dedi-
D lectione Dei . Beatus vir qui Dominum ex
toto corde dilexerit, Si mundum iftum 8c
omnia quæ in eo font, tota virtute oderit.
V I I . pag. 274. de compmctione., Beatus
homo qui habet compundionem jugiterfe-
cundum Deum. V I I I . pag. 274. Explicit
liber quintus. Incipiunt monita fancti Epbrtem
in libro fex to . Dolor me compellit dicere,
E 8c iniquitas mea comminatur mihi ut fileam.
IX . pag. 278. Explicit liber V I - Incipit
liber V I I . Domine, recordatus fumhoræ
ilüus 8c intremui. X. pag. 283. Explicit
liber VI I . Incipit liber VI I I . Venite ca-
riffimi mihi, venite patres 8c fratres, grex
SalvafimCamâân.
leiif
oéinis
tem ge-
ncmlcm
ƒ«§ .
adiffïfumiob.
demmllraturi
I N O P E R A S.
Saîvatoris eledus : venite negotiemur, quo-
âdufque nundina celebratur. pag. 284. Finit
inflitutio S . Effrem ad monachos. Se-
quitur in eodem codice Sermo alter de Poe-
nitentia, præmiffo ab amanuenfi prooemio ,
quod elt ex libro S. Hieronymi de foripto-
ribus Ecclefiafticis defomtum , Initium pag.
287. Epbrtem Ede/fenee Eccleßae Diaconus .
Incipit liber S . Epbrtem Diaconi de poenitentia.
,, Plerofque cernimus in Ecclefia con-
„ ftitutos , Ecclefiafticæ pietatis , ac fidei
„ non tenere doctrinam , quamvis fibi de
„ juftitiae meritis nimium tribuunt. De-
„ finit p. 23)2. vacant enim illic blandimen-
„ ta luxuriæ, ubi perennium tormentorum
„ timor infoderit. Explicit liber primus de
poenitentia. Hujus poftremi Sermonis, qui
de poenitentia inforibitur , nemo hadtenus ,
quod foiam, meminit. Reliqui priores , alia
interpretatione ab Ambrofio , aut Voffio
donati tam in manuferiptis , quam in im-
preflis codicibus exilant.
Oudinum redarguit Kohlius, quodAm-
■ brofium Abbatem, totiusque Ofdinis Ca-
maldulenfium præfedlum appellet : hune
autem errorem inde ortum exiftimat, quod
Abbatis Cluniacenfis librum , Ambrofii Ver-
fionibus quandoque adjundum, ad Ambro-
fium ipfom retulit. En ejus verba lib. 2.
biftor- oxrfionwn Epbrtem Syri inprimifque
•verßonis Slatvonicte , Altomviae r 7231.
,, pag. 2<f8. Eundem Abbatem totiulque
,, Ordinis præfedum vocat ; nefeio au-
,, tern quo fundamento, quum & iplè le
„ monachum Camaldulenlèm vocet, & ab
„ omnibus, qui mentionem ejus inferunt,
„ auftoribus hoc titulo afficiatur. Errorem
j, itaque fine dubio hic commifit Oudinus,
„ ex eo fortaffe ortum , quod Venerabi-
„ lis , ut vocant , Abbatis Cluniacenfis
„ librum , qui Ambrofii translationibus
„ annexus quandoque reperitur, ad Ambro-
,, fium ipfom pertinere credidit. Non ifta
fane Præfèdturx gloriola indigemus , ut vir
& fadis 6c feriptis clariffimus laudibus ex-
ornetur : verum cum pace Kohlii didum
f it , neque debuit ipfe tam libéré Oudinum
traducere, qui audores omnes non legiflet,
qui mentionem Ambrofii faciunt. Scribebat
A Kohlius hoc opus Hamburgi die 13. Apri-
iis 1723). quemadmodum in Prtefatione ad
Ledorem teftatur. Ambrofii autem Ca-
maldulenfis Epiftolarum libri X X . jam
olim a Mabillonio collcdi, ftudio demum
8c opera Edmundi Martene, 8c Urfiri Durand
Presbyterorum Sc monachorum Benedi-
dinorum c congregatione S. Mauri ', Pari-
fiis anno Chrifti 1724. prodiere , in qui-
B bus Ambrofius iple commiffam fibi generalem
totius Camaldulenfium Ordinis pr«e-
feduram non fine lacrymis narrat lib. A.
epift. 40- 41. lib. io- epift. y. 1 1 .4 0 .4 1 .
lib. 18. epift. T4. 8c lib. 20. epift. 2. Id
fadum anno Chjifti 1431. , laudati Martene
8c Durandus in Pnefkione ad Tomum
tertium colledionis veterum Scriptorum 8c
monumentorum hiftoricorum , dogmatico.
C rum , moralium num. 13. in htec verba
„ referunt : Atque his ftudiis 8c lucubra-
„ tionibus quum annos ad fummum tri-
„ ginta vacaffet, 8c dulcififimo interim con-
„ fortio literatorum omnium frueretur ,
„ raptus eft invitus ad foi Ordinis clavum
„ anno t4 3 t. quo anno peragendam in
„ odava Apoftolorum fuam benedidio-
D „ nem, in epiftola I . libri X I . adHiero-
5, nymum fratrem data Socii, ex domo
„ fuas habitationis X V I I . Kal. Julias idem
,, Ambrofius fo deftinafle feribit. Itaque
non modo ex Ambrofio , fed ex aiiis
etiam audoribus dilcere potuiflet Kohlius,
ilium non fimplicem monachum, fed Abbatem
totiufque Ordinis foi Pratfedum
E fuille. Cur autem in Sermonum Ephras-
mianorum verfione fe ipfom monachum Ca-
maldulenfem , non Abbatem generalem appellet,
inde fadum eft, quod aliquot ante
annis Sermones illos Latio donaverat ,
quam generalis totius Camaldulenfium
Ordinis Pratfedus eligeretur , ut »dem
dodi viri Martene 8c Durandus loc. cit.
F num. 10. oblervant : quo enim fe iple
monachi nomine in epiftola ad Cofmum
Mediccm appellaverat , illud turn in ex-
emplaribus manu exaratis , turn in im- H H |
m c ■ r • ■ ^innus &
prelhs retentum tuit . Interim audorita- dies oUtut
te Auguftini monachi Florentini vita» ejus
leriptoris, libenter emendamus eum errorem, en~
quem